Aynı zamanda Türkçemize süredurum olarak da geçmiş olan Atalet terimi tanımı, açıklaması ve özellikleri hakkında bilgiler. Atalet nedir ne d...
Aynı zamanda Türkçemize süredurum olarak da geçmiş olan Atalet terimi tanımı, açıklaması ve özellikleri hakkında bilgiler. Atalet nedir ne demektir?
Bir cismin, içinde bulunduğu devim (hareket), ya da devimsizlik durumunun sürüp gitmesine «süredurum» (atalet) denir.
Her cismin süredurumu vardır. Cisimler, durumlarının değisrnesine karşı koyarlar. Masa üzerinde bulunan bir kibrit kutusunun hızla ileri itildiğini düşünelim. Kutu belli bir hızla masa üstünde kaymaya başlar. Dışarıdan, hareketi önleyici başka bir kuvvet kondurulmazsa, kutu ilerlemesine devam edecektir. Yalnız, masayla kutu arasındaki sürtünmenin doğurduğu «sürtünme kuvveti» yüzünden kutu biraz sonra durur. Bunun gibi, hareket halinde olan bir cisim de, birdenbire harekete getirilince, buna karşı bir direnç gösterir. Hızla kalkan bîr arabada arkaya doğru kaykılmamız bundandır.
Dönen cisimlerin süredurumundan makinalarda çok faydalanılır. Makinanın miline «volan» adı verilen büyük, ağır bir tekerlek konur. Motor çalıştırılınca mil dönmeye başlar, mille birlikte volan da döner. Volan ağır olduğu için süredurumu da büyüktür. Makina bir an için çalışmasa bile, süreduruma uyarak dönmekte devam eden volan mili gene döndürür. Buhar makinalarının, benzin, mazot motorlarının dönme enerjisi vermedikleri «ölü noktalar» vardır. Volanın süredurumu ölü noktalarda da milin dönmesini sağlar. Böylece, volanlı makinalarda düzgün bir dönme elde edilir.
YORUMLAR