Buharlaşma, terleme, yoğunlaşma ve yağış hakkında bilgi verir misiniz? Buhar , fizik, kimya ve mühendislikte, buharlaşmış suyu i...
Buharlaşma, terleme, yoğunlaşma ve yağış hakkında bilgi verir misiniz?
Buhar, fizik, kimya ve mühendislikte, buharlaşmış suyu ifade eder. 100 santigrat derece civarındaki sıcaklıkta ve standart atmosferik basınçtaki buhar, saftır, saydam gaz haldedir ve sıvı haldeki sudan 1600 kat daha hacimlidir. Buhar doğal olarak suyun kaynama noktasından daha sıcaktır. Daha yüksek sıcaklıklardaki buhara genelde kızdırılmış buhar denir.
Sıvı haldeki su, çok sıcak sıvı bir madde ile temas ettiğinde (örneğin lav veya erimiş metal), çok çabuk olarak buhar haline gelebilir. Buna buhar patlaması adı verilir. Bu patlama, özellikle kapalı alanlarda ani basınç değişikliği nedeniyle, son derece büyük hasarlara sebep olabilir.
Su buharı suyun gaz halidir.
Su her sıcaklıkta buharlaşabildiği için havada her zaman su buharı bulunur. Buharlaşma su yüzeyinden meydana gelir. Suyun su buharı haline gelmesine buharlaşmadenir. su buharının tekrar su haline gelmesine de yoğunlaşma denir. Atmosferde bulunan su buharı ani yoğunlaşmalar yaşarsa yağmur yağar, yoğunlaşma ortamı aniden ve aşırı soğursa su buharı direkt yoğunlaşma olmadan katı hale geçer.
Buharlaşma:
- Buharlaşma,bir hal değişimidir.Sıvıların ısı alarak gaz haline geçmesidir.
- Kolonya kokusunun odaya yayılması ,
- Bulutların oluşması,buharlaşmaya örnektir.
- Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir.
- Sıcaklık arttığında buharlaşma çoğalır.
- Yağmurun oluşması.
Atmosferdeki su buharının gaz halden sıvı ya da katı hale geçmesine yoğunlaşma denir. Yoğunlaşmanın temel nedeni sıcaklığın düşmesidir.
Yoğunlaşma Çeşitleri
1) Havanın Alttan Soğumasına Bağlı Yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile sis oluşur. Yatay ya da yataya yakın hareket eden ılık ve nemli bir hava kütlesinin kendisinden daha soğuk bir zemin üzerinden geçişi sırasında içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına sis denir.
a) Hava Kütlesi Sisi: Genellikle hava hareketlerinin yatay yönde ve yavaş olduğu yerlerdeki ısı kaybı sonucu oluşan sislerdir.
b) Kara Sisi (Radyasyon Sisi): Kara sisleri sıcaklık terselmesinin görüldüğü yerlerde ve dönemlerde kara içlerinde oluşur.
Sıcaklık Terselmesi: Bazı dönemlerde yerin aşırı enerji kaybetmesi, dağlardan çukur alanlara soğuk havanın inmesi, sıcak havanın üstüne soğuk havanın gelmesi ya da alçalan havanın alt bölümlerinin soğuması gibi nedenlerle hava tabakasının sıcaklığı yerden yükseldikçe düzenli olarak azalmaz. Belirli bir yükseltiye kadar artan sıcaklık sonra yeniden düzenli olarak azalmaya başlar. Bu olaya sıcaklık terselmesi denir.
c) Kıyı ve Deniz Sisi (Adveksiyon Sisi): Yatay hava hareketleri sonucunda ılık ve nemli hava kütlesinin kendinden daha soğuk zemin üzerinden geçtiği kıyılarda ve deniz üzerinde oluşan sislerdir. Örneğin İngiltere'de batı rüzgarlarının ve Gulfstream sıcak su akıntısının etkisi ile bu tip sisler yıl boyunca görülür.
d) Yer şekli Sisi (Orografik Sis): Yamaç eğimi az olan yerlerde ılık ve nemli hava kütlesinin yamaç boyunca yükselmesi ve bunun sonucunda içindeki su buharının soğuyarak yoğunlaşması ile oluşan sislerdir.
e) Cephe Sisi: Sıcaklık ve nem bakımından farklı hava kütlelerinin karşılaşma bölgelerinde, sıcak hava soğuk hava üzerinde yükselir. Yükselen sıcak havada olan yoğunlaşmalar sonucunda soğuk hava içine su buharı katılır. Nem miktarı artan soğuk havanın yoğunlaşmasıyla sis ya da bulut oluşur.
UYARI: Sis yoğunluğu havanın nem taşıma kapasitesine bağlı olduğundan, gece daha fazladır.
2) Yükselen Havanın Soğumasına Bağlı Yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile bulut oluşur. Bir hava kütlesinin dikey yönlü hareketi sırasında, yerden yükseldikçe içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına bulut denir. Bulutların güneş ışınlarını engelleyici etkisi ile yeryüzünün aşırı ısınıp soğuması önlenir.
Yağış
Havadaki nemin doyma noktasını aşıp, su damlacıkları, buz kristalleri veya buz parçacıkları şeklinde yogunlaşmasına yagış denir.
> Havanın yükselerek soguması = yagış
> Havanın doyma noktasına ulaşması = yagış
Yerde Yogunlaşma Biçimindeki Yagışlar
Çiy : Havanın açık ve durgun oldugu gecelerde, havadaki su buharının soguk cisimler üzerinde su damlacıkları biçiminde yogunlaşmasıdır. İlkbahar ve yaz aylarında görülür.
UYARI : Bir bölgede yagışların oluşabilmesi için hava sıcaklıgının düşmesi, hava kütlesinin yükselmesi ve havanın doyma noktasına ulaşması gerekir.Dolu yagışı orta enlemlerde, genellikle saganak yagmurlara birlikte, ilkbahar ve yaz aylarında görülür.Çiy 0°C'nin üzerindeki, kıragı 0°C'nin altındaki yogunlaşmalar ile oluşur
Kıragı : Soguyan zeminler üzerindeki yogunlaşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır.Kıragının oluşabilmesi için de havanın açık ve durgun olması gerekir
Kırç : Aşırı sogumuş su taneciklerinden oluşan bir sis uzun süre yerde kaldıgında, su taneciklerinin soguk cisimlere çarparak buz haline geçmesidir
Troposferde Yogunlaşma Biçimindeki Yagışlar
Yagmur : Buluttaki su taneciklerinin damlalar halinde birleşerek yeryüzüne düşmesidir.
Kar : Havadaki su buharının 0°C'nin altında yogunlaşarak ince taneli buz kristallerine dönüşmesidir
Dolu : Dikey yönlü hava hareketlerinin çok güçlü oldugu bulutlarda, sıcaklıgın birdenbire ve büyük ölçüde düşmesiyle su tanecikleri donar
Yoğunlaşma Nedir? Yoğunlaşma Çeşitleri Nelerdir?
R.T.ü.K hakkında bilgi verir misiniz?
Bilgi nedir, bilginin anlamı hakkında bilgi verir misiniz?
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Buhar, fizik, kimya ve mühendislikte, buharlaşmış suyu ifade eder. 100 santigrat derece civarındaki sıcaklıkta ve standart atmosferik basınçtaki buhar, saftır, saydam gaz haldedir ve sıvı haldeki sudan 1600 kat daha hacimlidir. Buhar doğal olarak suyun kaynama noktasından daha sıcaktır. Daha yüksek sıcaklıklardaki buhara genelde kızdırılmış buhar denir.
Sıvı haldeki su, çok sıcak sıvı bir madde ile temas ettiğinde (örneğin lav veya erimiş metal), çok çabuk olarak buhar haline gelebilir. Buna buhar patlaması adı verilir. Bu patlama, özellikle kapalı alanlarda ani basınç değişikliği nedeniyle, son derece büyük hasarlara sebep olabilir.
Su buharı suyun gaz halidir.
Su her sıcaklıkta buharlaşabildiği için havada her zaman su buharı bulunur. Buharlaşma su yüzeyinden meydana gelir. Suyun su buharı haline gelmesine buharlaşmadenir. su buharının tekrar su haline gelmesine de yoğunlaşma denir. Atmosferde bulunan su buharı ani yoğunlaşmalar yaşarsa yağmur yağar, yoğunlaşma ortamı aniden ve aşırı soğursa su buharı direkt yoğunlaşma olmadan katı hale geçer.
Buharlaşma:
- Buharlaşma,bir hal değişimidir.Sıvıların ısı alarak gaz haline geçmesidir.
- Kolonya kokusunun odaya yayılması ,
- Bulutların oluşması,buharlaşmaya örnektir.
- Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir.
- Sıcaklık arttığında buharlaşma çoğalır.
- Yağmurun oluşması.
Atmosferdeki su buharının gaz halden sıvı ya da katı hale geçmesine yoğunlaşma denir. Yoğunlaşmanın temel nedeni sıcaklığın düşmesidir.
Yoğunlaşma Çeşitleri
1) Havanın Alttan Soğumasına Bağlı Yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile sis oluşur. Yatay ya da yataya yakın hareket eden ılık ve nemli bir hava kütlesinin kendisinden daha soğuk bir zemin üzerinden geçişi sırasında içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına sis denir.
a) Hava Kütlesi Sisi: Genellikle hava hareketlerinin yatay yönde ve yavaş olduğu yerlerdeki ısı kaybı sonucu oluşan sislerdir.
b) Kara Sisi (Radyasyon Sisi): Kara sisleri sıcaklık terselmesinin görüldüğü yerlerde ve dönemlerde kara içlerinde oluşur.
Sıcaklık Terselmesi: Bazı dönemlerde yerin aşırı enerji kaybetmesi, dağlardan çukur alanlara soğuk havanın inmesi, sıcak havanın üstüne soğuk havanın gelmesi ya da alçalan havanın alt bölümlerinin soğuması gibi nedenlerle hava tabakasının sıcaklığı yerden yükseldikçe düzenli olarak azalmaz. Belirli bir yükseltiye kadar artan sıcaklık sonra yeniden düzenli olarak azalmaya başlar. Bu olaya sıcaklık terselmesi denir.
c) Kıyı ve Deniz Sisi (Adveksiyon Sisi): Yatay hava hareketleri sonucunda ılık ve nemli hava kütlesinin kendinden daha soğuk zemin üzerinden geçtiği kıyılarda ve deniz üzerinde oluşan sislerdir. Örneğin İngiltere'de batı rüzgarlarının ve Gulfstream sıcak su akıntısının etkisi ile bu tip sisler yıl boyunca görülür.
d) Yer şekli Sisi (Orografik Sis): Yamaç eğimi az olan yerlerde ılık ve nemli hava kütlesinin yamaç boyunca yükselmesi ve bunun sonucunda içindeki su buharının soğuyarak yoğunlaşması ile oluşan sislerdir.
e) Cephe Sisi: Sıcaklık ve nem bakımından farklı hava kütlelerinin karşılaşma bölgelerinde, sıcak hava soğuk hava üzerinde yükselir. Yükselen sıcak havada olan yoğunlaşmalar sonucunda soğuk hava içine su buharı katılır. Nem miktarı artan soğuk havanın yoğunlaşmasıyla sis ya da bulut oluşur.
UYARI: Sis yoğunluğu havanın nem taşıma kapasitesine bağlı olduğundan, gece daha fazladır.
2) Yükselen Havanın Soğumasına Bağlı Yoğunlaşma: Bu tip yoğunlaşma ile bulut oluşur. Bir hava kütlesinin dikey yönlü hareketi sırasında, yerden yükseldikçe içindeki su buharının su zerrecikleri şeklinde yoğunlaşmasına bulut denir. Bulutların güneş ışınlarını engelleyici etkisi ile yeryüzünün aşırı ısınıp soğuması önlenir.
Yağış
Havadaki nemin doyma noktasını aşıp, su damlacıkları, buz kristalleri veya buz parçacıkları şeklinde yogunlaşmasına yagış denir.
> Havanın yükselerek soguması = yagış
> Havanın doyma noktasına ulaşması = yagış
Yerde Yogunlaşma Biçimindeki Yagışlar
Çiy : Havanın açık ve durgun oldugu gecelerde, havadaki su buharının soguk cisimler üzerinde su damlacıkları biçiminde yogunlaşmasıdır. İlkbahar ve yaz aylarında görülür.
UYARI : Bir bölgede yagışların oluşabilmesi için hava sıcaklıgının düşmesi, hava kütlesinin yükselmesi ve havanın doyma noktasına ulaşması gerekir.Dolu yagışı orta enlemlerde, genellikle saganak yagmurlara birlikte, ilkbahar ve yaz aylarında görülür.Çiy 0°C'nin üzerindeki, kıragı 0°C'nin altındaki yogunlaşmalar ile oluşur
Kıragı : Soguyan zeminler üzerindeki yogunlaşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır.Kıragının oluşabilmesi için de havanın açık ve durgun olması gerekir
Kırç : Aşırı sogumuş su taneciklerinden oluşan bir sis uzun süre yerde kaldıgında, su taneciklerinin soguk cisimlere çarparak buz haline geçmesidir
Troposferde Yogunlaşma Biçimindeki Yagışlar
Yagmur : Buluttaki su taneciklerinin damlalar halinde birleşerek yeryüzüne düşmesidir.
Kar : Havadaki su buharının 0°C'nin altında yogunlaşarak ince taneli buz kristallerine dönüşmesidir
Dolu : Dikey yönlü hava hareketlerinin çok güçlü oldugu bulutlarda, sıcaklıgın birdenbire ve büyük ölçüde düşmesiyle su tanecikleri donar
Buhar: Atmosfer ısı ve basıncında sıvı yada katı durumda bulunan maddelerin gaz hali.
Buharlaşma: Buharlaşma bir sıvı maddenin ısı alarak gaz halıne geçmesidir.
Terleme: Terleme tümüyle istemimiz dışında gelişen, metabolizmamızın doğal bir fonksiyonudur.
Yoğunlaşma: Bir gaz ya da buharın soğutulduğu ya da sıkıştırıldığı zaman sıvı ya da katı hale dönüşmesidir.
Yağış: Havadaki nemin doyma noktasını aşıp, su damlacıkları, buz kristalleri veya buz parçacıkları şeklinde yogunlaşmasına yagış denir.
Buharlaşma: Buharlaşma bir sıvı maddenin ısı alarak gaz halıne geçmesidir.
Terleme: Terleme tümüyle istemimiz dışında gelişen, metabolizmamızın doğal bir fonksiyonudur.
Yoğunlaşma: Bir gaz ya da buharın soğutulduğu ya da sıkıştırıldığı zaman sıvı ya da katı hale dönüşmesidir.
Yağış: Havadaki nemin doyma noktasını aşıp, su damlacıkları, buz kristalleri veya buz parçacıkları şeklinde yogunlaşmasına yagış denir.
Yoğunlaşma Nedir, Yağış Oluşumu
Havadaki nemin yoğunlaşması ve yağış oluşabilÂmesi, bağıl nemin % 100 e ulaşması ile olanaklıdır. Bunun için havanın yükselerek soğuması gerekir.
Oluşumuna Göre Yağış Çeşitleri
1. Yamaç Yağışları (Orografik Yağışlar):
Gezici hava kütlelerinin bir yamaç boyunca yükselip soğumasıyla oluşan yağışlardır.
2. Konveksiyonel Yağışlar (Yükselim): Isınan havanın yükselip soğumasıyla oluşan yağış türüdür. Sürekli yükselici hava hareketlerinin görüldüğü EkÂvatoral Bölgede yıl boyunca konveksiyonel yağış oluşÂmaktadır.
3. Cephe Yağışları (Depresyon - frontal yağış):
Farklı hava kütlelerini ayıran sınıra “Cephe†denir. Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında, sıÂcak hava soğuk havanın üstünde cephe boyunca yükÂselerek soğur ve yağış bırakır. Cephe yağışları en çok Orta Kuşakla görülür.
Alçalıcı hava hareketinin görüldüğü yerlerde yağış oluşmaz. Çünkü; alçalan hava ısınır, nem taşıma kaÂpasitesi artar ve doyma noktasından uzaklaşarak havada nem açığı ortaya çıkar.
Yoğunlaşma Çeşitleri ve yoğunlaşma olayları
Sis: Yeryüzüne yakın kesimlerde, havadaki nemin yoğunlaşarak havada asılı kalmış şeklidir.
Sisin en yoğun olduğu saatler sabah saatleridir. Öğleye doğru sıcaklığın artması yoğunlaşmayı engeller ve sis dağılır.
Çiy: Gece boyunca ısı kaybeden yeryüzü üzeÂrindeki cisimler de (bitki yaprakları vb.) soğur. Soğuk yüzeylere temas eden havanın içindeki subuharı, damÂlacıklar halinde yoğunlaşır. Bu damlacıklara çiy denir.
Kırağı: Bulutsuz geçen kış gecelerinde, aşırı soÂğuyan yeryüzünde ve cisimler üzerindeki çok küçük ve ince buz kristalleri şeklindeki yağış türüdür.
Kırç: Çok soğuyan yeryüzünde, havadaki aşırı soÂğumuş su damlacıklarının soğuk cisimlere çarparak buz haline geçmesidir.
Bulut: Havadaki nemin yükseklerde yoğunlaşarak asılı kalmış halidir.
Yağmur: Bulutu oluşturan su tanecikleri, havanın soğumasıyla birleşerek büyür, ağırlaşır ve su damlacıkÂları halinde yere düşer.
Dolu: Ani soğumayla donan su damlalarıdır.
Kar: 0°C' nin altındaki sıcaklıklarda, havadaki suÂbuharı kristaller halinde yoğunlaşarak yere düşer.
Yağışın Yeryüzünde Dağılışı
Yağışın En Fazla Olduğu Yerler (1000 mm. ve üstü):
1. Sürekli alçak basınç alanları: Sürekli yükselici hava hareketleri nedeniyle bol yağış alır.
Ekvator TAB
60° DAB
2. Güney ve Güneydoğu Asya: Yaz Musonları nedeÂniyle bol yağış alır.
3. Orta Kuşak karalarının batı kıyıları: Batı rüzgârları ve sıcak su akıntıları nedeniyle bol yağış alır.
En Az Yağış Alan Yerler:
1. Sürekli yüksek basınç alanları: Sürekli alçalıcı hava hareketleri nedeniyle yağış oluşumuna elveÂrişsizdir.
30° DYB alanları: Sıcak çöller
Kutup TYB alanları: Soğuk çöller
2. Kıtaların iç kısımları: Denize uzaklık nedeniyle nemlilik ve yağış miktarı azdır.
3. Dağlarla çevrili çukur alanlar: Denize kapalılık nedeniyle az yağış alır.
Ayrıca:
Kıyılar genellikle iç bölgelerden fazla yağış alır.
Dağların denize paralel uzandığı kıyılar bol yağış alır.
iç bölgelerde dağlık alanlar çukur yerlerden fazla yağış alır.
Çok yüksek dağların dorukları az yağış alır.
Soğuk su akıntılarının etkilediği kıyılar az yağış alır.
Havadaki nemin yoğunlaşması ve yağış oluşabilÂmesi, bağıl nemin % 100 e ulaşması ile olanaklıdır. Bunun için havanın yükselerek soğuması gerekir.
Oluşumuna Göre Yağış Çeşitleri
1. Yamaç Yağışları (Orografik Yağışlar):
Gezici hava kütlelerinin bir yamaç boyunca yükselip soğumasıyla oluşan yağışlardır.
2. Konveksiyonel Yağışlar (Yükselim): Isınan havanın yükselip soğumasıyla oluşan yağış türüdür. Sürekli yükselici hava hareketlerinin görüldüğü EkÂvatoral Bölgede yıl boyunca konveksiyonel yağış oluşÂmaktadır.
3. Cephe Yağışları (Depresyon - frontal yağış):
Farklı hava kütlelerini ayıran sınıra “Cephe†denir. Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında, sıÂcak hava soğuk havanın üstünde cephe boyunca yükÂselerek soğur ve yağış bırakır. Cephe yağışları en çok Orta Kuşakla görülür.
Alçalıcı hava hareketinin görüldüğü yerlerde yağış oluşmaz. Çünkü; alçalan hava ısınır, nem taşıma kaÂpasitesi artar ve doyma noktasından uzaklaşarak havada nem açığı ortaya çıkar.
Yoğunlaşma Çeşitleri ve yoğunlaşma olayları
Sis: Yeryüzüne yakın kesimlerde, havadaki nemin yoğunlaşarak havada asılı kalmış şeklidir.
Sisin en yoğun olduğu saatler sabah saatleridir. Öğleye doğru sıcaklığın artması yoğunlaşmayı engeller ve sis dağılır.
Çiy: Gece boyunca ısı kaybeden yeryüzü üzeÂrindeki cisimler de (bitki yaprakları vb.) soğur. Soğuk yüzeylere temas eden havanın içindeki subuharı, damÂlacıklar halinde yoğunlaşır. Bu damlacıklara çiy denir.
Kırağı: Bulutsuz geçen kış gecelerinde, aşırı soÂğuyan yeryüzünde ve cisimler üzerindeki çok küçük ve ince buz kristalleri şeklindeki yağış türüdür.
Kırç: Çok soğuyan yeryüzünde, havadaki aşırı soÂğumuş su damlacıklarının soğuk cisimlere çarparak buz haline geçmesidir.
Bulut: Havadaki nemin yükseklerde yoğunlaşarak asılı kalmış halidir.
Yağmur: Bulutu oluşturan su tanecikleri, havanın soğumasıyla birleşerek büyür, ağırlaşır ve su damlacıkÂları halinde yere düşer.
Dolu: Ani soğumayla donan su damlalarıdır.
Kar: 0°C' nin altındaki sıcaklıklarda, havadaki suÂbuharı kristaller halinde yoğunlaşarak yere düşer.
Yağışın Yeryüzünde Dağılışı
Yağışın En Fazla Olduğu Yerler (1000 mm. ve üstü):
1. Sürekli alçak basınç alanları: Sürekli yükselici hava hareketleri nedeniyle bol yağış alır.
Ekvator TAB
60° DAB
2. Güney ve Güneydoğu Asya: Yaz Musonları nedeÂniyle bol yağış alır.
3. Orta Kuşak karalarının batı kıyıları: Batı rüzgârları ve sıcak su akıntıları nedeniyle bol yağış alır.
En Az Yağış Alan Yerler:
1. Sürekli yüksek basınç alanları: Sürekli alçalıcı hava hareketleri nedeniyle yağış oluşumuna elveÂrişsizdir.
30° DYB alanları: Sıcak çöller
Kutup TYB alanları: Soğuk çöller
2. Kıtaların iç kısımları: Denize uzaklık nedeniyle nemlilik ve yağış miktarı azdır.
3. Dağlarla çevrili çukur alanlar: Denize kapalılık nedeniyle az yağış alır.
Ayrıca:
Kıyılar genellikle iç bölgelerden fazla yağış alır.
Dağların denize paralel uzandığı kıyılar bol yağış alır.
iç bölgelerde dağlık alanlar çukur yerlerden fazla yağış alır.
Çok yüksek dağların dorukları az yağış alır.
Soğuk su akıntılarının etkilediği kıyılar az yağış alır.
Yoğunlaşma Nedir? Yoğunlaşma Çeşitleri Nelerdir?
R.T.ü.K hakkında bilgi verir misiniz?
Bilgi nedir, bilginin anlamı hakkında bilgi verir misiniz?
YORUMLAR