türkiyede hangi tarım ürünleri yetişmektedir?bölgelere göre ayırınız. TüRKİYEDE YETİŞEN TARIM üRüNLERİ ,ÖZELLİKLERİ VE BÖLGELERE GÖ...
türkiyede hangi tarım ürünleri yetişmektedir?bölgelere göre ayırınız.
TüRKİYEDE YETİŞEN TARIM üRüNLERİ ,ÖZELLİKLERİ VE BÖLGELERE GÖRE DAĞILIŞI
TARIM üRüNLERİ:
TAHILLAR
Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir.Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz.
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Bu nedenle üretimin az olduğu yıllar dışarıdan satın alırız,üretimin fazla olduğu yıllar dışarıya satarız.üretimin en fazla olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir.
(Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak en fazla Konya,Ankara ve Adana'dır.
Arpa:Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. üretim en fazla İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir.(yaklaşık %40'ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler.
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister. Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan bütün her yerde tarımı yapılabilir. Yağ elde edilmeye başlandıktan sonra tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir .
. Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir). üretimde 2. bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır.) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur.
Çeltik(Pirinç:Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir.
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir. Fakat su sorunu vardır. Bu sebeple tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir. Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir.)
üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir. Başta Edirne ilimiz gelmektedir. Ayrıca Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır.
üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir. Başta Samsun olmak üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir.
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır.
üretimimiz yeterli olmadığından ithal etmekteyiz.
Çavdar: Serin yayla iklimi ister. Yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir.
Yulaf:Besin sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılır.üretimde İç Anadolu İlk sıradadır.
BAKLAGİLLER
Mercimek: Kuraklığa dayanıklı olduğu için en fazla tarımı G. Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir. Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek). üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek).
Fasulye: Yurdumuzda sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadolu'dur.
SANAYİ BİTKİLERİ
. Ancak kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır.
üretimde 1. Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi).
2. G.Doğu Anadolu Bölgesi 3.Karadeniz Bölgesidir.
2-Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (ilk fabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu). Bugün fabrikaların kurulduğu her yerde tarımı yapılmaktadır. Belirli iklim ve toprak isteği yoktur. Sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde 1. İç Anadolu Bölgesidir.
**Ş.pancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır. Ayrıca pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir.
***Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz. Sebebi buralarda daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik verilmesidir.
3-Pamuk:Alüvyal toprakları sever. Ayrıca yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir. üretimde 1.Güneydoğu Anadolu Bölgesir(En fazla Ş.Urfa Çevresi). Gap ile birlikte tarımı hızla gelişmektedir.
2.Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün çöküntü ovalarında), 3.Akdeniz Bölgesi (başta Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Ayrıca Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla çevrili çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi).
4-Çay: Tropikal iklim bitkisidir. Bol ve düzenli yağış ister. Bulutlu gün sayısı fazla olmalıdır. Kışlar ılık geçmelidir.
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur. Bugün Rize başta olmak üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır. Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924). Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir.
5-Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir. Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı fazla gelişmemiştir. Daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı. Bugün üretimde;
1. Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Aydın, İzmir, Muğla , Denizli çevresi).
2. Marmara Bölgesi-Güney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir).
3. Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla).
-Ayrıca Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu --Bölgesi'nde G.Antep çevresinde tarımı yapılır.
-Zeytinin devirli üretim özelliğinden dolayı; üretim bir yıl fazla , bir yıl azdır.
-Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve -Yunanistan'dan sonra 4. sıradayız.
6-Ayçiçeği: İlk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister. Bundan dolayı Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulama ile tarımı yapılır. üretimde 1. Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü). 2. Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3. İç Anadolu Bölgesi'dir.
7-Haşhaş:Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir. Bugün başta Afyon olmak üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır. Gıda sanayisinde ve tıpta narkoz
yapımında kullanılır. Bu üretimin
büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir.
8-Anason:Alkollü içeceklere koku vermek amacıyla ve bitkisel çay olarak kullanılır.üretim alanları ise Marmara,Ege ve Akdeniz'dir.
9-Keten-Kenevir:Genelde ikisi bir anılmaktadır.
Keten:Tohumları boya sanayinde kullanılır.
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılır.Tamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir.
Kenevir:Lifleri ketene göre daha kaba olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılır.ayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuş-turucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedir.üretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir.
10-Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadeniz'de Ordu-Giresun çevresinde tarımı yapılırdı. 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir. Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci ürün olarak yetiştirilir. Adana başta olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir. Türkiye üretiminin yaklaşık % 90'ını Akdeniz Bölgesi karşılar.
11-Susam:Sıcak iklim bitkisidir. Yurdumuzda başta G.Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir. Ayrıca helva yapımında kullanılır.
DİĞER TARIM üRüNLERİ
üzüm: Kışın -40ºC ye kadar dayanabilir. Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır.
üzüm üretiminde başta Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) gelir. 2. G.Doğu Anadolu Bölgesidir. 3. İç Anadolu Bölgesidir.
Dünya kuru üzüm üretimde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız.En az üretim Karadeniz'de yapılır.
İncir:Akdeniz iklim bitkisidir. Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister. En fazla tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Başta Aydın gelir.) üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır. Ayrıca Akdeniz Bölgesi, G. Marmara ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılabilir.
Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür.
Fındık: Anavatanı Türkiye'dir. En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. Yurdumuz üretiminin %80'ini Karadeniz bölgesi karşılar.
En fazla Ordu- Giresun olmak üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır. Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk
sırada yer alır (%60-70).
Turunçgiller(Narenciye): Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya başta olmak üzere bütün Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir.
Ayrıca Ege Bölgesinde İzmir'e kadar olan güney kıyılarında, G.Marmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümünde Rize çevresinde ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır.
Muz:Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. Bugün tarımı daha çok Alanya - Anamur arasında gelişmiştir.
Elma:üzümden sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir.(üzümden sonra soğuğa en dayanıklı bitkidir) Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Niğde, Nevşehir, Amasya,
Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur,
Isparta, Antalya önemli elma üretim
merkezlerimizdir.Bölge olarak İç Anadolu ve Akdeniz, üretimin büyük bölümünü karşılar.
Antepfıstığı:En iyi yetişme şartlarını G.Doğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90). Başta Ş.Urfa ve G.Antep gelir. Ayrıca Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir. üretim bir yıl fazla bir yıl azdır. Önemli ihracat ürünümüzdür.
Kayısı:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı D.Anadolu Bölgesi'nde Malatya-Elazığ çevresinde gelişmiştir.
Badem: Kıraç arazilerde yetişebilmektedir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir. En fazla İç Anadolu Bölgesinde Niğde -Nevşehir çevresinde gelişmiştir.
Şeftali:Güney Marmara(özellikle Bursa çevresi) ve Kıyı Ege
Kestane:Güney Marmara ve Batı Karadeniz.
Yumrulu Bitkiler:
Patates: kumlu topraklarda iyi yetişir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir ( Nevşehir). Ayrıca Ödemiş-İzmir, Sakarya, Trabzon, Erzurum diğer önemli patates üretim merkezlerimizdir.
Soğan-Sarımsak:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Bursa -Karacabey önemli soğan üretim merkezi iken Kastamonu da sarmısakta önemli merkezimizdir. Soğan-sarmısak tarımı bütün bölgelerimizde yapılabilir.
Sebzecilik: Sebzeler çok fazla su isterler. Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir. Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder. En az geliştiği bölgemiz D.Anadolu bölgesidir. Sebebi yaz mevsiminin çok kısa sürmesidir. Ayrıca İç Anadolu Bölgesinde de sulama yetersizliğinden dolayı sebze tarımı gelişmemiştir.
*** Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bütün yıl yapılabilmektedir. Seracılığın buralarda gelişme sebepleri; kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının fazla olmasıdır.
Seracılık:Sıcaklığı kontrol altına alarak entansif (intansif) tarım metotlarını uygulamak suretiyle mevsiminden önce veya sonra turfanda sebze-meyve üretimi yapılan faaliyettir.
Akdeniz(Antal-
ya Bölümü ve Mersin çevresi),Kıyı Ege,Güney Marmara(Yalova,Bursa Çevresi)
Gül ve Çiçekçilik:%90'dan fazlası Isparta çevresinde yapılır.Çiçekçilik özellikle seralarda Antalya'da ve Yalovada yetiştirilir.
İHRAC ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ
- Fındık,
- Antepfıstığı,
- Pamuk,
- Tütün,
- K.üzüm,
- K.İncir,
- K.Kayısı,
- Haşhaş gibi.
- Zeytin
İTHAL ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ:
- Pirinç,
- Kahve,
- Kakao,
- Muz,
- Kivi,
- Ananas,
- Hindistan cevizi,
- Hurmadır.
Türkiye'de illere göre hangi tarım ürünleri yetişir?
Türkiye'nin Bölgelere Göre Nüfus Dağılımı
Organik tarım nedir, organik tarım ürünleri nelerdir?
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
TüRKİYEDE YETİŞEN TARIM üRüNLERİ ,ÖZELLİKLERİ VE BÖLGELERE GÖRE DAĞILIŞI
TARIM üRüNLERİ:
TAHILLAR
Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir.Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz.
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Bu nedenle üretimin az olduğu yıllar dışarıdan satın alırız,üretimin fazla olduğu yıllar dışarıya satarız.üretimin en fazla olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir.
(Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak en fazla Konya,Ankara ve Adana'dır.
Arpa:Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. üretim en fazla İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir.(yaklaşık %40'ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler.
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister. Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan bütün her yerde tarımı yapılabilir. Yağ elde edilmeye başlandıktan sonra tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir .
. Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir). üretimde 2. bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır.) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur.
Çeltik(Pirinç:Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir.
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir. Fakat su sorunu vardır. Bu sebeple tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir. Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir.)
üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir. Başta Edirne ilimiz gelmektedir. Ayrıca Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır.
üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir. Başta Samsun olmak üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir.
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır.
üretimimiz yeterli olmadığından ithal etmekteyiz.
Çavdar: Serin yayla iklimi ister. Yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir.
Yulaf:Besin sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılır.üretimde İç Anadolu İlk sıradadır.
BAKLAGİLLER
Mercimek: Kuraklığa dayanıklı olduğu için en fazla tarımı G. Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir. Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek). üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek).
Fasulye: Yurdumuzda sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadolu'dur.
SANAYİ BİTKİLERİ
. Ancak kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır.
üretimde 1. Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi).
2. G.Doğu Anadolu Bölgesi 3.Karadeniz Bölgesidir.
2-Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (ilk fabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu). Bugün fabrikaların kurulduğu her yerde tarımı yapılmaktadır. Belirli iklim ve toprak isteği yoktur. Sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde 1. İç Anadolu Bölgesidir.
**Ş.pancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır. Ayrıca pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir.
***Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz. Sebebi buralarda daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik verilmesidir.
3-Pamuk:Alüvyal toprakları sever. Ayrıca yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir. üretimde 1.Güneydoğu Anadolu Bölgesir(En fazla Ş.Urfa Çevresi). Gap ile birlikte tarımı hızla gelişmektedir.
2.Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün çöküntü ovalarında), 3.Akdeniz Bölgesi (başta Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Ayrıca Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla çevrili çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi).
4-Çay: Tropikal iklim bitkisidir. Bol ve düzenli yağış ister. Bulutlu gün sayısı fazla olmalıdır. Kışlar ılık geçmelidir.
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur. Bugün Rize başta olmak üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır. Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924). Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir.
5-Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir. Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı fazla gelişmemiştir. Daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı. Bugün üretimde;
1. Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Aydın, İzmir, Muğla , Denizli çevresi).
2. Marmara Bölgesi-Güney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir).
3. Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla).
-Ayrıca Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu --Bölgesi'nde G.Antep çevresinde tarımı yapılır.
-Zeytinin devirli üretim özelliğinden dolayı; üretim bir yıl fazla , bir yıl azdır.
-Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve -Yunanistan'dan sonra 4. sıradayız.
6-Ayçiçeği: İlk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister. Bundan dolayı Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulama ile tarımı yapılır. üretimde 1. Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü). 2. Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3. İç Anadolu Bölgesi'dir.
7-Haşhaş:Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir. Bugün başta Afyon olmak üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır. Gıda sanayisinde ve tıpta narkoz
yapımında kullanılır. Bu üretimin
büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir.
8-Anason:Alkollü içeceklere koku vermek amacıyla ve bitkisel çay olarak kullanılır.üretim alanları ise Marmara,Ege ve Akdeniz'dir.
9-Keten-Kenevir:Genelde ikisi bir anılmaktadır.
Keten:Tohumları boya sanayinde kullanılır.
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılır.Tamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir.
Kenevir:Lifleri ketene göre daha kaba olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılır.ayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuş-turucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedir.üretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir.
10-Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadeniz'de Ordu-Giresun çevresinde tarımı yapılırdı. 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir. Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci ürün olarak yetiştirilir. Adana başta olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir. Türkiye üretiminin yaklaşık % 90'ını Akdeniz Bölgesi karşılar.
11-Susam:Sıcak iklim bitkisidir. Yurdumuzda başta G.Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir. Ayrıca helva yapımında kullanılır.
DİĞER TARIM üRüNLERİ
üzüm: Kışın -40ºC ye kadar dayanabilir. Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır.
üzüm üretiminde başta Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) gelir. 2. G.Doğu Anadolu Bölgesidir. 3. İç Anadolu Bölgesidir.
Dünya kuru üzüm üretimde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız.En az üretim Karadeniz'de yapılır.
İncir:Akdeniz iklim bitkisidir. Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister. En fazla tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Başta Aydın gelir.) üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır. Ayrıca Akdeniz Bölgesi, G. Marmara ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılabilir.
Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür.
Fındık: Anavatanı Türkiye'dir. En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. Yurdumuz üretiminin %80'ini Karadeniz bölgesi karşılar.
En fazla Ordu- Giresun olmak üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır. Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk
sırada yer alır (%60-70).
Turunçgiller(Narenciye): Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya başta olmak üzere bütün Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir.
Ayrıca Ege Bölgesinde İzmir'e kadar olan güney kıyılarında, G.Marmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümünde Rize çevresinde ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır.
Muz:Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. Bugün tarımı daha çok Alanya - Anamur arasında gelişmiştir.
Elma:üzümden sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir.(üzümden sonra soğuğa en dayanıklı bitkidir) Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Niğde, Nevşehir, Amasya,
Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur,
Isparta, Antalya önemli elma üretim
merkezlerimizdir.Bölge olarak İç Anadolu ve Akdeniz, üretimin büyük bölümünü karşılar.
Antepfıstığı:En iyi yetişme şartlarını G.Doğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90). Başta Ş.Urfa ve G.Antep gelir. Ayrıca Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir. üretim bir yıl fazla bir yıl azdır. Önemli ihracat ürünümüzdür.
Kayısı:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı D.Anadolu Bölgesi'nde Malatya-Elazığ çevresinde gelişmiştir.
Badem: Kıraç arazilerde yetişebilmektedir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir. En fazla İç Anadolu Bölgesinde Niğde -Nevşehir çevresinde gelişmiştir.
Şeftali:Güney Marmara(özellikle Bursa çevresi) ve Kıyı Ege
Kestane:Güney Marmara ve Batı Karadeniz.
Yumrulu Bitkiler:
Patates: kumlu topraklarda iyi yetişir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir ( Nevşehir). Ayrıca Ödemiş-İzmir, Sakarya, Trabzon, Erzurum diğer önemli patates üretim merkezlerimizdir.
Soğan-Sarımsak:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Bursa -Karacabey önemli soğan üretim merkezi iken Kastamonu da sarmısakta önemli merkezimizdir. Soğan-sarmısak tarımı bütün bölgelerimizde yapılabilir.
Sebzecilik: Sebzeler çok fazla su isterler. Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir. Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder. En az geliştiği bölgemiz D.Anadolu bölgesidir. Sebebi yaz mevsiminin çok kısa sürmesidir. Ayrıca İç Anadolu Bölgesinde de sulama yetersizliğinden dolayı sebze tarımı gelişmemiştir.
*** Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bütün yıl yapılabilmektedir. Seracılığın buralarda gelişme sebepleri; kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının fazla olmasıdır.
Seracılık:Sıcaklığı kontrol altına alarak entansif (intansif) tarım metotlarını uygulamak suretiyle mevsiminden önce veya sonra turfanda sebze-meyve üretimi yapılan faaliyettir.
Akdeniz(Antal-
ya Bölümü ve Mersin çevresi),Kıyı Ege,Güney Marmara(Yalova,Bursa Çevresi)
Gül ve Çiçekçilik:%90'dan fazlası Isparta çevresinde yapılır.Çiçekçilik özellikle seralarda Antalya'da ve Yalovada yetiştirilir.
İHRAC ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ
- Fındık,
- Antepfıstığı,
- Pamuk,
- Tütün,
- K.üzüm,
- K.İncir,
- K.Kayısı,
- Haşhaş gibi.
- Zeytin
İTHAL ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ:
- Pirinç,
- Kahve,
- Kakao,
- Muz,
- Kivi,
- Ananas,
- Hindistan cevizi,
- Hurmadır.
kırıkkale şehrindeki, çankırı şehrindeki, yozgat şehrindeki, ankara şehrindeki, eskişehir sehrindeki, konya şehrindeki, karaman şehrindeki, niğde şehrindeki, aksaray şehrindeki, nevşehir şehrindeki, kırşehir şehrindeki, kayseri şehrindeki, sivas şehrindeki yetişen tarım ürünleri ama her şehirde en çok yetişen yani her şehirde 1 tane o da en çok yetişen çok önemli hemen gerekli bulabilirseniz sevinirim
lütfenn teşekkürler
Fındık: Ilıman iklim bölgelerinin bitkisidir. Kış sıcaklığının 5 - 6°C, yaz sıcaklığının da 20 - 25°C olduğu ve yıllık 1000 - 1500 mm yağış alan, ılıman ve serin iklim bölgelerinde yetişir. Don olayı ve yaz kuraklığı verimi düşürür.
ülkemizde fındık tarımı, Karadeniz kıyılarında yaygındır. Özellikle Ordu, Giresun ve Trabzon illeri üretimin yarısından çoğunu sağlamaktadır. Daha sonra, Bolu ve Zonguldak illeri gelir. Karadeniz Bölgesi toplam üretimin % 80 den fazlasını karşılar. Marmara Bölgesi'nde de Sakarya ve İzmit çevresinde fındık üretimi yapılır.
Turunçgiller: Narenciye adı da verilen bu ürünler portakal, mandalina, limon, greyfurt ve turunçtan oluşur. Anavatanı Güneydoğu Asya'dır. Soğuğa karşı çok hassastırlar. Kışın sıcaklığın 0°C nin altına düşmediği bölgelerde yetişebilir. Ayrıca, yüksek sıcaklık ve bol su isteyen bir bitkidir.
Bu özelliğinden dolayı turunçgil tarımı deniz kenarlarında yaygınlaşmıştır. Akdeniz Bölgesi'nin kıyı kesimi üretimin % 85'ini verir.
Geri kalanı ise Ege kıyılarındaki Muğla, İzmir, Aydın illeri sağlar. Kışları ılık geçtiğinden bir miktar da Rize kıyılarında yetiştirilir.
ülkemizde fındık tarımı, Karadeniz kıyılarında yaygındır. Özellikle Ordu, Giresun ve Trabzon illeri üretimin yarısından çoğunu sağlamaktadır. Daha sonra, Bolu ve Zonguldak illeri gelir. Karadeniz Bölgesi toplam üretimin % 80 den fazlasını karşılar. Marmara Bölgesi'nde de Sakarya ve İzmit çevresinde fındık üretimi yapılır.
Turunçgiller: Narenciye adı da verilen bu ürünler portakal, mandalina, limon, greyfurt ve turunçtan oluşur. Anavatanı Güneydoğu Asya'dır. Soğuğa karşı çok hassastırlar. Kışın sıcaklığın 0°C nin altına düşmediği bölgelerde yetişebilir. Ayrıca, yüksek sıcaklık ve bol su isteyen bir bitkidir.
Bu özelliğinden dolayı turunçgil tarımı deniz kenarlarında yaygınlaşmıştır. Akdeniz Bölgesi'nin kıyı kesimi üretimin % 85'ini verir.
Geri kalanı ise Ege kıyılarındaki Muğla, İzmir, Aydın illeri sağlar. Kışları ılık geçtiğinden bir miktar da Rize kıyılarında yetiştirilir.
TüRKİYEDE YETİŞEN TARIM üRüNLERİ ,ÖZELLİKLERİ VE BÖLGELERE GÖRE DAĞILIŞI
TARIM üRüNLERİ:
TAHILLAR
Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir.Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz.
Ayrıca düşük sıcaklıklardan dolayı Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz. Bunların dışında bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir.Yazlık ve kışlık olmak üzere 2'ye ayrılır
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Bu nedenle üretimin az olduğu yıllar dışarıdan satın alırız,üretimin fazla olduğu yıllar dışarıya satarız.üretimin en fazla olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir. (Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak en fazla Konya,Ankara ve Adana'dır.
Arpa oğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. üretim en fazla İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir.(yaklaşık %40'ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler.
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister. Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan bütün her yerde tarımı yapılabilir. Yağ elde edilmeye başlandıktan sonra tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir
. Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir). üretimde 2. bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır.) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur.
Çeltik(Pirinç:Çeltik) ilk çimlenme döneminde bol su ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir.
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir. Fakat su sorunu vardır. Bu sebeple tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir. Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir.)
üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir. Başta Edirne ilimiz gelmektedir. Ayrıca Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır.
üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir. Başta Samsun olmak üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir.
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır.
üretimimiz yeterli olmadığından ithal etmekteyiz.
Çavdar: Serin yayla iklimi ister. Yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir.
Yulaf:Besin sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılır.üretimde İç Anadolu İlk sıradadır.
BAKLAGİLLER
Nohut: İlk yetişme döneminde yağış ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir. Yurdumuz iklim şartları genelde nohut tarımına elverişlidir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. Bu bölgemizi Akdeniz ve Ege Bölgeleri takip etmektedir.
Mercimek: Kuraklığa dayanıklı olduğu için en fazla tarımı G. Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir. Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek). üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek).
Fasulye: Yurdumuzda sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadolu'dur.
SANAYİ BİTKİLERİ
1-Tütün: Kıraç arazilerde yetişebilir. İlk yetişme döneminde su ister. Daha sonra mutlaka kuraklık olmalı. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir
Ancak kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır.
üretimde
1. Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi).
2. G.Doğu Anadolu Bölgesi
3.Karadeniz Bölgesidir.
2-Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (ilk fabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu). Bugün fabrikaların kurulduğu her yerde tarımı yapılmaktadır. Belirli iklim ve toprak isteği yoktur. Sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde
1. İç Anadolu Bölgesidir .pancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır. Ayrıca pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir. Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz. Sebebi buralarda daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik verilmesidir.
3-Pamuk:Alüvyal toprakları sever. Ayrıca yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir. üretimde 1.Güneydoğu Anadolu Bölgesir(En fazla Ş.Urfa Çevresi). Gap ile birlikte tarımı hızla gelişmektedir.
2.Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün çöküntü ovalarında),
3.Akdeniz Bölgesi (başta Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Ayrıca Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla çevrili çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi).
4-Çay: Tropikal iklim bitkisidir. Bol ve düzenli yağış ister. Bulutlu gün sayısı fazla olmalıdır. Kışlar ılık geçmelidir.
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur. Bugün Rize başta olmak üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır. Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924). Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir.
5-Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir. Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı fazla gelişmemiştir. Daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı. Bugün üretimde;
1. Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Aydın, İzmir, Muğla , Denizli çevresi).
2. Marmara Bölgesi-Güney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir).
3. Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla).
-Ayrıca Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu --Bölgesi'nde G.Antep çevresinde tarımı yapılır.
-Zeytinin devirli üretim özelliğinden dolayı; üretim bir yıl fazla , bir yıl azdır.
-Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve -Yunanistan'dan sonra 4. sıradayız.
6-Ayçiçeği: İlk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister. Bundan dolayı Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulama ile tarımı yapılır. üretimde
1. Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü).
2. Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz)
3. İç Anadolu Bölgesi'dir.
7-Haşhaş Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir. Bugün başta Afyon olmak üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır. Gıda sanayisinde ve tıpta narkoz
yapımında kullanılır. Bu üretimin büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir.
8-Anason:Alkollü içeceklere koku vermek amacıyla ve bitkisel çay olarak kullanılır.üretim alanları ise Marmara,Ege ve Akdeniz'dir.
9-Keten-Kenevir:Genelde ikisi bir anılmaktadır.
Keten:Tohumları boya sanayinde kullanılır.
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılır.Tamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir.
Kenevir:Lifleri ketene göre daha kaba olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılır.ayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuş-turucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedir.üretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir.
10-Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadeniz'de Ordu-Giresun çevresinde tarımı yapılırdı. 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir. Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci ürün olarak yetiştirilir. Adana başta olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir. Türkiye üretiminin yaklaşık % 90'ını Akdeniz Bölgesi karşılar.
11-Susam sıcak iklim bitkisidir. Yurdumuzda başta G.Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir. Ayrıca helva yapımında kullanılır.
DİĞER TARIM üRüNLERİ
Yer Fıstığı: Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir. En fazla tarımı Akdeniz bölgesinde Adana çevresinde gelişmiştir(%91). Ayrıca G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesi'nde Muğla Manisa ve Aydın çevresi, G. Marmara Bölümü'nde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır. Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir.
üzüm: Kışın -40ºC ye kadar dayanabilir. Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır.
üzüm üretiminde başta
1.Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) gelir.
2. G.Doğu Anadolu Bölgesidir.
3. İç Anadolu Bölgesidir.
Dünya kuru üzüm üretimde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız.En az üretim Karadeniz'de yapılır.
İncir:Akdeniz iklim bitkisidir. Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister. En fazla tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Başta Aydın gelir.) üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır. Ayrıca Akdeniz Bölgesi, G. Marmara ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılabilir. Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür.
Fındık: Anavatanı Türkiye'dir. En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. Yurdumuz üretiminin %80'ini Karadeniz bölgesi karşılar.
En fazla Ordu- Giresun olmak üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır. Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk
sırada yer alır (%60-70).
Turunçgiller(Narenciye): Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya başta olmak üzere bütün Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir.
Ayrıca Ege Bölgesinde İzmir'e kadar olan güney kıyılarında, G.Marmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümünde Rize çevresinde ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır.
Muz:Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. Bugün tarımı daha çok Alanya - Anamur arasında gelişmiştir.
Elma:üzümden sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir.(üzümden sonra soğuğa en dayanıklı bitkidir) Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Niğde, Nevşehir, Amasya,
Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur, Isparta, Antalya önemli elma üretim merkezlerimizdir.Bölge olarak İç Anadolu ve Akdeniz, üretimin büyük bölümünü karşılar.
Antepfıstığı:En iyi yetişme şartlarını G.Doğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90). Başta Ş.Urfa ve G.Antep gelir. Ayrıca Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir. üretim bir yıl fazla bir yıl azdır. Önemli ihracat ürünümüzdür.
Kayısı:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı D.Anadolu Bölgesi'nde Malatya-Elazığ çevresinde gelişmiştir.
Badem: Kıraç arazilerde yetişebilmektedir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir. En fazla İç Anadolu Bölgesinde Niğde -Nevşehir çevresinde gelişmiştir.
Şeftali:Güney Marmara(özellikle Bursa çevresi) ve Kıyı Ege
Kestane:Güney Marmara ve Batı Karadeniz.
Yumrulu Bitkiler:
Patates: kumlu topraklarda iyi yetişir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir ( Nevşehir). Ayrıca Ödemiş-İzmir, Sakarya, Trabzon, Erzurum diğer önemli patates üretim merkezlerimizdir.
Soğan-Sarımsak:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Bursa -Karacabey önemli soğan üretim merkezi iken Kastamonu da sarmısakta önemli merkezimizdir. Soğan-sarmısak tarımı bütün bölgelerimizde yapılabilir.
Sebzecilik: Sebzeler çok fazla su isterler. Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir. Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder. En az geliştiği bölgemiz D.Anadolu bölgesidir. Sebebi yaz mevsiminin çok kısa sürmesidir. Ayrıca İç Anadolu Bölgesinde de sulama yetersizliğinden dolayı sebze tarımı gelişmemiştir.
Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bütün yıl yapılabilmektedir. Seracılığın buralarda gelişme sebepleri; kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının fazla olmasıdır.
Seracılık ıcaklığı kontrol altına alarak entansif (intansif) tarım metotlarını uygulamak suretiyle mevsiminden önce veya sonra turfanda sebze-meyve üretimi yapılan faaliyettir.
Akdeniz(Antalya Bölümü ve Mersin çevresi),Kıyı Ege,Güney Marmara(Yalova,Bursa Çevresi)
Gül ve Çiçekçilik:%90'dan fazlası Isparta çevresinde yapılır.Çiçekçilik özellikle seralarda Antalya'da ve Yalovada yetiştirilir.
İHRAC ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ
- Fındık,
- Antepfıstığı,
- Pamuk,
- Tütün,
- K.üzüm,
- K.İncir,
- K.Kayısı,
- Haşhaş gibi.
- Zeytin
İTHAL ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ:
- Pirinç,
- Kahve,
- Kakao,
- Muz,
- Kivi,
- Ananas,
- Hindistan cevizi,
- Hurmadır.
.
TARIM üRüNLERİ:
TAHILLAR
Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir.Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz.
Ayrıca düşük sıcaklıklardan dolayı Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz. Bunların dışında bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir.Yazlık ve kışlık olmak üzere 2'ye ayrılır
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Bu nedenle üretimin az olduğu yıllar dışarıdan satın alırız,üretimin fazla olduğu yıllar dışarıya satarız.üretimin en fazla olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir. (Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak en fazla Konya,Ankara ve Adana'dır.
Arpa oğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu'nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. üretim en fazla İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir.(yaklaşık %40'ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler.
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister. Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan bütün her yerde tarımı yapılabilir. Yağ elde edilmeye başlandıktan sonra tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir
. Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir). üretimde 2. bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır.) Bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur.
Çeltik(Pirinç:Çeltik) ilk çimlenme döneminde bol su ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir.
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir. Fakat su sorunu vardır. Bu sebeple tarımı akarsu kenarlarında gelişmiştir. Çeltik tarım alanlarında sivrisinek çok geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir.)
üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir. Başta Edirne ilimiz gelmektedir. Ayrıca Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır.
üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir. Başta Samsun olmak üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir.
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır.
üretimimiz yeterli olmadığından ithal etmekteyiz.
Çavdar: Serin yayla iklimi ister. Yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir.
Yulaf:Besin sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılır.üretimde İç Anadolu İlk sıradadır.
BAKLAGİLLER
Nohut: İlk yetişme döneminde yağış ister. Hasat döneminde kuraklık gerekir. Yurdumuz iklim şartları genelde nohut tarımına elverişlidir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır. Bu bölgemizi Akdeniz ve Ege Bölgeleri takip etmektedir.
Mercimek: Kuraklığa dayanıklı olduğu için en fazla tarımı G. Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir. Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek). üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek).
Fasulye: Yurdumuzda sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadolu'dur.
SANAYİ BİTKİLERİ
1-Tütün: Kıraç arazilerde yetişebilir. İlk yetişme döneminde su ister. Daha sonra mutlaka kuraklık olmalı. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir
Ancak kaliteli tütün yetiştirilmesi amacıyla ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır.
üretimde
1. Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi).
2. G.Doğu Anadolu Bölgesi
3.Karadeniz Bölgesidir.
2-Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşak'ta başlamıştır (ilk fabrika Uşak'ta 1926 yılında kuruldu). Bugün fabrikaların kurulduğu her yerde tarımı yapılmaktadır. Belirli iklim ve toprak isteği yoktur. Sulama imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir. üretimde
1. İç Anadolu Bölgesidir .pancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır. Ayrıca pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir. Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz. Sebebi buralarda daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik verilmesidir.
3-Pamuk:Alüvyal toprakları sever. Ayrıca yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir. üretimde 1.Güneydoğu Anadolu Bölgesir(En fazla Ş.Urfa Çevresi). Gap ile birlikte tarımı hızla gelişmektedir.
2.Ege Bölgesi (kıyıdaki bütün çöküntü ovalarında),
3.Akdeniz Bölgesi (başta Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Ayrıca Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla çevrili çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi).
4-Çay: Tropikal iklim bitkisidir. Bol ve düzenli yağış ister. Bulutlu gün sayısı fazla olmalıdır. Kışlar ılık geçmelidir.
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur. Bugün Rize başta olmak üzere Ordu'dan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır. Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924). Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir.
5-Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir. Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı fazla gelişmemiştir. Daha fazla gelir getiren ürünlere öncelik tanınmasından dolayı. Bugün üretimde;
1. Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Aydın, İzmir, Muğla , Denizli çevresi).
2. Marmara Bölgesi-Güney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir).
3. Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla).
-Ayrıca Doğu Karadeniz'de Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu --Bölgesi'nde G.Antep çevresinde tarımı yapılır.
-Zeytinin devirli üretim özelliğinden dolayı; üretim bir yıl fazla , bir yıl azdır.
-Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve -Yunanistan'dan sonra 4. sıradayız.
6-Ayçiçeği: İlk yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister. Bundan dolayı Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulama ile tarımı yapılır. üretimde
1. Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü).
2. Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz)
3. İç Anadolu Bölgesi'dir.
7-Haşhaş Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir. Bugün başta Afyon olmak üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır. Gıda sanayisinde ve tıpta narkoz
yapımında kullanılır. Bu üretimin büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir.
8-Anason:Alkollü içeceklere koku vermek amacıyla ve bitkisel çay olarak kullanılır.üretim alanları ise Marmara,Ege ve Akdeniz'dir.
9-Keten-Kenevir:Genelde ikisi bir anılmaktadır.
Keten:Tohumları boya sanayinde kullanılır.
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılır.Tamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir.
Kenevir:Lifleri ketene göre daha kaba olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılır.ayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuş-turucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedir.üretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir.
10-Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadeniz'de Ordu-Giresun çevresinde tarımı yapılırdı. 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir. Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci ürün olarak yetiştirilir. Adana başta olmak üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir. Türkiye üretiminin yaklaşık % 90'ını Akdeniz Bölgesi karşılar.
11-Susam sıcak iklim bitkisidir. Yurdumuzda başta G.Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir. Ayrıca helva yapımında kullanılır.
DİĞER TARIM üRüNLERİ
Yer Fıstığı: Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir. En fazla tarımı Akdeniz bölgesinde Adana çevresinde gelişmiştir(%91). Ayrıca G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesi'nde Muğla Manisa ve Aydın çevresi, G. Marmara Bölümü'nde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır. Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir.
üzüm: Kışın -40ºC ye kadar dayanabilir. Bundan dolayı meyveler içinde yetişme alanı en geniş olanıdır.
üzüm üretiminde başta
1.Ege Bölgesi (Manisa, İzmir, Denizli ) gelir.
2. G.Doğu Anadolu Bölgesidir.
3. İç Anadolu Bölgesidir.
Dünya kuru üzüm üretimde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız.En az üretim Karadeniz'de yapılır.
İncir:Akdeniz iklim bitkisidir. Kış ılıklığı ister ve yaz kuraklığı ister. En fazla tarımı Ege Bölgesi'nde gelişmiştir (Başta Aydın gelir.) üretimin %80 i bu bölgeden karşılanır. Ayrıca Akdeniz Bölgesi, G. Marmara ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılabilir. Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ve önemli ihracat ürünümüzdür.
Fındık: Anavatanı Türkiye'dir. En iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. Yurdumuz üretiminin %80'ini Karadeniz bölgesi karşılar.
En fazla Ordu- Giresun olmak üzere Karadeniz kıyılarında tarımı yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Bölgesinde Sakarya çevresinde tarımı yapılır. Türkiye dünya fındık üretiminde ve ihracatında ilk
sırada yer alır (%60-70).
Turunçgiller(Narenciye): Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda tarımı en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir (%88) Antalya başta olmak üzere bütün Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir.
Ayrıca Ege Bölgesinde İzmir'e kadar olan güney kıyılarında, G.Marmara Bölümünün soğuktan korunmuş kıyılarında, Doğu Karadeniz Bölümünde Rize çevresinde ve G.Doğu Anadolu Bölgesinin batısında tarımı yapılmaktadır.
Muz:Tropikal iklim bitkisidir. Yurdumuzda Akdeniz Kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. Bugün tarımı daha çok Alanya - Anamur arasında gelişmiştir.
Elma:üzümden sonra yetişme alanı en geniş olan meyvedir.(üzümden sonra soğuğa en dayanıklı bitkidir) Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Niğde, Nevşehir, Amasya,
Tokat, Kastamonu, Bursa, Burdur, Isparta, Antalya önemli elma üretim merkezlerimizdir.Bölge olarak İç Anadolu ve Akdeniz, üretimin büyük bölümünü karşılar.
Antepfıstığı:En iyi yetişme şartlarını G.Doğu Anadolu Bölgesinde bulmuştur (% 90). Başta Ş.Urfa ve G.Antep gelir. Ayrıca Akdeniz ve Ege Bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de tarımı yapılabilmektedir. üretim bir yıl fazla bir yıl azdır. Önemli ihracat ürünümüzdür.
Kayısı:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı D.Anadolu Bölgesi'nde Malatya-Elazığ çevresinde gelişmiştir.
Badem: Kıraç arazilerde yetişebilmektedir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir. En fazla İç Anadolu Bölgesinde Niğde -Nevşehir çevresinde gelişmiştir.
Şeftali:Güney Marmara(özellikle Bursa çevresi) ve Kıyı Ege
Kestane:Güney Marmara ve Batı Karadeniz.
Yumrulu Bitkiler:
Patates: kumlu topraklarda iyi yetişir. Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir ( Nevşehir). Ayrıca Ödemiş-İzmir, Sakarya, Trabzon, Erzurum diğer önemli patates üretim merkezlerimizdir.
Soğan-Sarımsak:Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Bursa -Karacabey önemli soğan üretim merkezi iken Kastamonu da sarmısakta önemli merkezimizdir. Soğan-sarmısak tarımı bütün bölgelerimizde yapılabilir.
Sebzecilik: Sebzeler çok fazla su isterler. Yurdumuzda sebze yetiştiriciliği en fazla Akdeniz Bölgesinde gelişmiştir. Bu bölgeyi Ege ve Marmara Bölgeleri takip eder. En az geliştiği bölgemiz D.Anadolu bölgesidir. Sebebi yaz mevsiminin çok kısa sürmesidir. Ayrıca İç Anadolu Bölgesinde de sulama yetersizliğinden dolayı sebze tarımı gelişmemiştir.
Sebze tarımı seracılık faaliyetleri ile Akdeniz ve Ege Bölgelerinde bütün yıl yapılabilmektedir. Seracılığın buralarda gelişme sebepleri; kışların ılık geçmesi ve güneşli gün sayısının fazla olmasıdır.
Seracılık ıcaklığı kontrol altına alarak entansif (intansif) tarım metotlarını uygulamak suretiyle mevsiminden önce veya sonra turfanda sebze-meyve üretimi yapılan faaliyettir.
Akdeniz(Antalya Bölümü ve Mersin çevresi),Kıyı Ege,Güney Marmara(Yalova,Bursa Çevresi)
Gül ve Çiçekçilik:%90'dan fazlası Isparta çevresinde yapılır.Çiçekçilik özellikle seralarda Antalya'da ve Yalovada yetiştirilir.
İHRAC ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ
- Fındık,
- Antepfıstığı,
- Pamuk,
- Tütün,
- K.üzüm,
- K.İncir,
- K.Kayısı,
- Haşhaş gibi.
- Zeytin
İTHAL ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ:
- Pirinç,
- Kahve,
- Kakao,
- Muz,
- Kivi,
- Ananas,
- Hindistan cevizi,
- Hurmadır.
.
çay rize zeytinÇavdar: Serin yayla iklimi ister. Yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir.
Yulaf:Besin sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılır.üretimde aydın şeker uşak elmaİHRAC ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ
- Fındık,
- Antepfıstığı,
- Pamuk,
- Tütün,
- K.üzüm,
- K.İncir,
- K.Kayısı,
- Haşhaş gibi.
- Zeytin
İTHAL ETTİĞİMİZ TARIM üRüNLERİ:
- Pirinç,
- Kahve,
- Kakao,
- Muz,
- Kivi,
- Ananas,
- Hindistan cevizi,
- Hurmadır.
amasya patates nevşehirnohut konya mercimek konya
Yurdumuzda Tarım
tarım denince akla tarla bahçe işleri gelir. topraktan ekme dikme yoluyla elde edilen ürünlere tarım ürünleri denir. türkiye arazilerinin 1/3 tarım amaçlı kullanılır. yurdumuzda çalışan nüfuzun yarısına yakını tarımla uğraşır. dolayısıyla tarım ülkemiz için çok önemli bir geçim kaynağıdır.
uzun yıllar boyunca ihracatımızın % 80' den çoğunu tarım ürünleri oluşturmuştur. son yıllarda bu oran % 25'in Altına düşmüştür. ama bu azalmanın sebebi sattığımız tarım ürünlerinin azalmış olması değildir. tam tersine tarım ürünleri satışımız da artmış buna karşın sanayi mallarının payı hızla çoğaldığı için Toprak ürünlerinin ikinci plana düşmüştür.
ülkemiz günümüzde geniş tarım alanları bol çeşitli ürünleri yüksek üretim miktarı ve çalışkan çiftçisi ile bütün dünyada kendi kendini besleyebilen ayrıca dışarıya da ürün satan şanslı ülkelerdendir. dünyada böyle ülkelerin sayısı çok azdır.
Türkiye son yıllarda önemli gelişmeler göstermiş özellikle son 50- 60 yıl içinde ihtiyaç fazlası ürünler yetiştirmiştir. Cumhuriyetimizin kurulduğu yıllarda
Türkiye kendini besleyemez durumda idi. dışardan Tahıl ekmeklik Un hatta Limon alıyordu. ülkemizde çay muz şeker pancarı yetiştirilmiyordu. ekilen Topraklar azdı. tarım ilkel metotlarla yapılıyordu. suni gübre tarım makineleri kullanılmıyordu. Sulu tarım çok sınırlı idi. verim ve üretim çok düşüktü. ona rağmen halkın % 80 gibi bir kısmı tarımla uğraşıyordu.
son yıllarda tarım alanları çok genişledi. meselâ 1938'de ekili ve ve dikili alanlar türkiye yüzölçümünün %19'u kadar bir yer kaplıyordu. bu oran günümüzde % 36 olmuştur. bundan başka bağlar bahçeler ve sebze yetiştirilen Topraklarda da büyük artış oldu. bu durum tarımın gelişmesine bir etkendir.
tarımsal gelişmeyi sağlayan başka sebepler de var. devletin çiftçiye kredi sağlaması satış ve Pazarlama işlerinde faydalı olan büyük kooperatiflerin kurulması devlet çiftçileri yol Su Elektrik konusunda köye götürülen hizmetler bu kalkınmada önemli rol oynamıştır. ayrıca yapılan barajlarda sulu tarım alanlarının genişlemesi sana i gübre ve tarım ilaçlarının kullanılması iyi cins tohumluk dağıtımı da üretimin ve verimin artmasında önemli bir etken olmuştur.
Türkiye'mizin bugün dünyanın önemli tarım ülkeleri arasına girmesinin sebepleri bunlardır. türkiye topraklarından yararlanma oranları
ülkemizde tarıma elverişli Toprakların tamamından yararlanılmamaktadır. topraklarımızdan yararlanma oranı daha çok iklim ve yer şekilleri özelliklerine bağlıdır. ülkemizde yüksek dağlık kesimler geniş olan dağlar. dik yamaçlar çoktur. buralarda topraktan faydalanma çok kısıtlıdır. buna göre ülkemiz arazisinin % 36'sı orman ve % 60'sı diğer alanlar (yerleşim birimleri tarıma elverişsiz çıplak kayalıklar gibi ) dır.tarımdaki makineleşmenin etkisiyle çayır ve otlakların alanı daralırken tarım alanlarımız genişlemektedir bölge yüzölçümüne göre ekili dikili alanların oranları
1.Marmara bölgesi : % 30
2.iç Anadolu bölgesi : % 27
3.ege bölgesi : % 24
4.g. doğu Anadolu bölgesi : % 20
5.Akdeniz bölgesi : % 18
6.Karadeniz bölgesi : % 16
7.doğu Anadolu bölgesi : % 10
Türkiye' de tarımı etkileyen faktörler
1) sulama
her Bitkinin suya ihtiyacı vardır. toprak bitkisine göre uygun zamanlarda ve yeterince sulanmalıdır. sulanmayınca topraktan yeterli ürün alınamaz.
Türkiye tarımında en büyük sorun sulama sorunudur. tarımda sulama ihtiyacına en fazla olduğu bölgemiz g.doğu
Anadolu bölgesi iken bu sorunun en az olduğu bölgemiz ise Karadeniz bölgesidir. ülkemizde önemli barajlar yapılmıştır.bunların sayısı daha da çoğaltılmalıdır.
sulama sorunu çözüldüğünde;
•üretim artar.
•nadas olayı ortadan kalkar.
•tarımda iklime bağlılık büyük oranda azalır.
•üretimde süreklilik sağlanır.
•üretim dalgalanmaları önlenir.
•yılda birden fazla ürün alınabilir. bu konuda en şanslı bölgemiz Akdeniz en şanssız bölgemiz doğu
Anadolu' dur.
•daha fazla sebze tarımı yapılmayan yerde bu artar.
•tarımda ürün çeşitliliği artar.
•köyden kente göçler azalır.
2)gübreleme
gübreleme eksik olan besin Maddelerini toprağa verme işidir. tarım da sulama sorunu çözüldükten sonra üretimi daha da artırmak için gübre kullanımı arttırılmalıdır. toprak için en faydalısı doğal gübredir. ancak bu yeterli olmadığı için sun' î gübre kullanılır. ülkemizde üretimi az olduğu için çeşitli ülkelerden gübre ithal ederiz.
3) tohum ıslahı
tarımsal üretimde kaliteli tohumun kullanılması çok önemlidir. sulama ve gübre sorunu çözüldükten sonra verimi daha da arttırmak için kaliteli tohum kullanılmalıdır.
Türkiye'de kaliteli tohum üretme konusunda devlet üretme çiftlikleri ve tohum ıslah istasyonları çalışmalar yapmaktadır.
4) makina kullanımı
makine kullanımı tarımda ürünü artırmanın önemli unsurlarından biridir. son zamanlarda tarım makineleri hızla çoğalmıştır. buna bağlı olarak da tarım üretimimiz artmıştır.
tarım yurdumuzda gelişebilmesi için ayrıca zirai mücadele yapılmalı toprak bakımı toprak analizi çiftçiyi destekleme gibi unsurlar rol oynar. çiftçi eğitilmeli ve kredi desteği sağlanmalıdır.
destekleme alımı ve pazar
çiftçinin elverişsiz piyasa şartlarından olumsuz etkilenmemesi için devlet bazı ürünlerde destekleme alımı yapmaktadır.
destekleme alımı
devletin çiftçinin malını belirli bir taban fiyat üzerinden alması olayıdır.destekleme alım yapılan ürünler:pamuk tütün ş. pancarı Buğday çay fındık k. üzüm k. incir k. kayısı haşhaş gibi dayanıklı ve sanayiye dayalı ürünlerdir.destekleme alımı yapılan ürünlerin üretiminde dalgalanmalar az olur ve fiyatı sürekli artar.
tarım ürünleri
Tahıllar buğday
tahıl ekim alanının %73'ini oluşturur. buğday halkın temel besin maddesi ola Ekmeğin ham maddesi olduğu için ülkemizde çok önemli bir bitkidir. buğday yetime döneminde yağış ister olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık ister. dolayısıyla
Karadeniz'de yetişmez. doğu Anadolu'nun yüksek erlerinde de tarımı yapılmaz. üretimin en fazla olduğu bölgemiz iç
Anadolu %31)dur. il olarak ise Konya Ankara Adana'dır.
arpa
buğdaydan sonra tahıllar içinde ikinci sıradır. en fazla hayvan yemi ve biranın ham maddesi olarak kullanılır. en çok iç
Anadolu ve g. doğu Anadolu da ekilir.
mısır
sıcak ve nemli iklim bölgelerinin bitkisidir. yaz Bitkisi olduğu için yaz yağışları önemlidir. yağışların yeterli olmadığı yerlerde sulamalı olarak yetişir.
Karadeniz bölgesi halkının temel besin maddesidir. ekim alanları yaygındır. en çok
Akdeniz bölgesi'nde üretimi yapılır.
pirinç
çeltik bitkisinden elde edilir. çeltik hem ülkemizde hem de dünyada önemli bir kültür bitkisidir. çeltiğin tarımı su içinde yapılır. en uygun tarım bölgeleri akarsu boylarındaki düzlükler ile sulak ovalardır.Çukurova'nın aşağı kesiminde amik ovası
Meriç deltası çarşamba ve Bafra ovaları çeltik tarımı için uygundur.
çavdar ve yulaf
kıraç topraklarda yetişe bilir. Yulaf serin ve nemli bölgelerde de yetişebilir. en fazla üretimi yapıldığı yer iç
Anadolu'dur.baklagiller
mercimek
kuraklığa dayanır. en çok g. doğu Anadolu'da yetiştirilir (kırmızı mercimek). ikinci sırada yeşil Mercimek üretimiyle iç
Anadolu'dur.
fasulye
sulanabilen her yerde yetişebilir.
sanayi bitkileri
tütün
tütün üretiminde Türkiye dünya piyasasında tanınmış bir ülkedir. ihraç ürünlerimiz arasındadır. her bölgede yetiştirilebilir. ancak üretimi devlet tarafından sınırlandırılmıştır. üretim sırası 1.ege bölgesi (Manisa
İzmir aydın Muğla denizli uşak çevresi); 2.g. doğu Anadolu; 3. Karadeniz bölgesidir.
şeker pancarı
yurdumuzda tarımı 1925'te uşak'ta başlamıştır. ülke ekonomisi için önemlidir.suyundan şeker posasından hayvan yemi yapılır. ılıman iklimde yetişir. ülkemizde geniş bir alanda üretimi yapılır. ancak kıyı bölgelerimizde daha fazla gelir getiren ürünler üretildiği için tarımı yapılmaz.
pamuk
önemli ihraç ürünlerimizdendir. pamuklu dokuma sanayinin önemli ham maddesidir. alüvyol toprakları sever ayrıca sıcaklığa ihtiyacı vardır. yetişme döneminde bol su hasat zamanında yağışsız Hava ister. üretimin büyük bir kısmı ege bölgesi ile
Akdeniz bölgesi'nde yetişir. özellikle Çukurova Ceyhan ovası ile Antalya bölümü kıyı kesiminde yetiştirilir.
Iğdır ovası ve g. doğu Anadolu'da da pamuk üretilir. ülkemiz dünyanın sayılı pamuk üreticilerindendir.
çay
tropikal iklim bitkisindendir. Sıcaklık bol yağış isten ve nemli hava isteyen bir Ağaç çıktır. yurdumuzda çaya uygun en iyi yetiştirme şartları d.
Karadeniz bölümü'dür. rize başta olmak üzere ordu'dan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesiminde tarımı yapılıyor. çay üretimi son yıllarda 140-150 bin ton arasında değişmiştir.ihtiyaç fazlası ihraç edilir.
diğer sanayi bitkileri
haşhaş da sanayi bitkisidir. orta Anadolu bölgesi ve iç batı Anadolu'nun güneyinde yetiştirilir. ilaç yapılır. kenevir
Kastamonu ve çevresinde; susam Anason yer fıstığı Akdeniz bölgesi'nde gül Göller yöresinde ayçiçeği
Trakya ve güney Marmara'da üretimi yapılmaktadır.
sebzecilik
sebzeler çok fazla su ister. yurdumuzda en fazla Akdeniz bölgesi'nde üretimi yapılır.
Akdeniz bölgesi'nde turfanda sebzecilik çok gelişmiştir ve büyük gelir sağlar. seracılık Günden Güne yaygınlaşan önemli bir faaliyettir. ülkemizin sebze üretiminin ¼ kadarı
Akdeniz'de üretilir.
sebze ürünleri arasındaki diğer ürünler
bakla (daha çok batı bölgelerimizde). fasulye (en fazla orta Karadeniz'de) nohut (orta
Anadolu) kırmızı mercimek (g. doğu) patates başta orta Anadolu olmak üzere yurdun her bölümünde yetişir.
meyvecilik
üzüm
yurdumuz asmanı ana vatanıdır. üzüm en çok üretilen ve tüketilen meyvelerden biridir. kışın -40c'ye kadar dayanır. üretimde başta ege bölgesi (Manisa
İzmir denizli) gelir. 2. g. doğu Anadolu bölgesidir. 3. iç Anadolu'dur. dünya kuru üzüm üretiminde birinciyiz ve ihracat yapmaktayız.
elma
yetiştirme alanı bakımından ikinci sıradadır. bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir.
Niğde Nevşehir Amasya tokat Kastamonu bursa burdur Isparta Antalya önemli üretim merkezleridir.
incir
Akdeniz iklim bitkisidir.en fazla ege bölgesinde gelişmiştir. (başta aydın gelir).üretimin %80'i bu bölgeden karşılanır. ayrıca
Akdeniz g. Marmara g. doğu Anadolu Karadeniz kıyılarında da tarımı yapılır. dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alıyoruz.
fındık
anavatanı Türkiye'dir. en iyi yetişme şartları Karadeniz iklim bölgesidir. üretimin %40'ı bu bölgeden sağlanır. ayrıca
Sakarya çevresinde tarımı yapılır.Türkiye dünya fındık üretim ve ihracatında birinci sıradadır.
Antep Fıstığı
g. doğu Anadolu'da en iyi şekilde yetişir. başta g. Antep ve ş. urfa gelir. ayrıca
Akdeniz ve ege bölgelerinde çitlembik ağaçlarının aşılanması ile de üretilebilir. önemli ihraç ürünümüzdür.
turunçgiller (narenciye)
(portakal mandalina limon greyfurt turunç)
tropikal iklim bitkisidir. en çok Akdeniz bölgesi'nde üretilir(%88). Antalya başta olmak üzere bütün
Akdeniz kıyılarında tarımı yapılır. ege bölgesi'nde İzmir'e kadar kıyı kesiminde g.
Marmara'nın bir kısmında o. Karadeniz de rize çevresinde ve g. doğu Anadolu'nun batısında tarımı yapılmaktadır.
muz
tropikal iklim bitkisidir. yurdumuzda Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. bu gün
Antalya- Gazipaşa- Anamur ilçelerinde gelişmiştir.
kayısı
bütün bölgelerimizde üretilebilir. en fazla tarımı orta Anadolu'da Malatya
Elazığ çevresinde gelişmiştir.
badem
kıraç arazide yetişebilir. bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilmektedir. en çok iç
Anadolu'da Niğde Nevşehir çevresinde gelişmiştir.
ithal ettiğimiz tarım ürünleri
pirinç kahve kakao muz kivi ananas Hindistan cevizi hurmadır.
önemli ihracat ürünlerimiz:
fındık Antep fıstığı pamuk tütün k. üzüm k incir k. kayısı haşhaş gibi
tropikal iklim bitkisidir. yurdumuzda Akdeniz kıyılarında tarımı yapılabilmektedir. bu gün
Antalya- Gazipaşa- Anamur ilçelerinde gelişmiştir.
Ayrıca bakınız.
çeltik bitkisinden elde edilir. çeltik hem ülkemizde hem de dünyada önemli bir kültür bitkisidir. çeltiğin tarımı su içinde yapılır. en uygun tarım bölgeleri akarsu boylarındaki düzlükler ile sulak ovalardır.Çukurova'nın aşağı kesiminde amik ovası
Meriç deltası çarşamba ve Bafra ovaları çeltik tarımı için uygundur.
Ayrıca bakınız.
Sebep: Mesajlar Otomatik Olarak Birleştirildi
Zeytin Çeşitleri
ülkemizde Akdeniz ikliminin hakim olduğu Ege, Marmara, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinde, kuzeyde Artvin'den güneyde Hatay'a kadar uzanan kıyı boyunca ve Güneydoğu Anadolu'da Mardin'e kadar olan illerde zeytin yetiştiriciliği yapılır.
Anavatanı Türkiye olan zeytin, bu ekoloji içinde büyük bir çeşit zenginliğine sahiptir. Mevcut zeytin çeşit varlığımızı belirlemek amacıyla 1968 yılında tüm zeytinci bölgeler taranarak tespit edilen 88 zeytin çeşidinden alınan aşı kalemleri Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü'nün Kemalpaşa'daki üretim ve Araştırma Sahasında çöğürlere aşılanarak Ulusal Zeytin çeşitlerinden oluşan bir koleksiyon bahçesi tesis edilmiştir.
Tüm zeytinci bölgelerdeki araştırma enstitülerinde mevcut zeytin çeşitlerimizle ilgili agronomik ve teknolojik çalışmalar sürüyor.
ülkemizde yaygın olarak fidan üretimi yapılan çeşitler şunlardır;
Ayvalık
Farklı yörelerde Edremit yağlık, Midilli ve Şakran olarak da adlandırılır. Ege bölgesinin kuzeyinde Körfez yöresinde Balıkesir'in Edremit, Ayvalık, Havran, Burhaniye ilçelerinde, İzmir'de ve Çanakkale'de yoğun olarak bulunur. Ayrıca fidan satışlarıyla İçel, Antalya, Adana, Kahramanmaraş ve Mardin illerine kadar yayılmıştır.
Meyveleri orta iriliktedir ve %24.7 oranında yağ içerir. Çekirdekleri orta büyüklüktedir.
Genellikle yağlık olarak değerlendirilir. Yağı Altın sarısı renktedir ve meyve kokusu içerir. Kimyasal ve duyusal özellikleri bakımından diğer çeşitlerden elde edilen yağlar içinde birinci sırada yer alır.
Siyah olum döneminde hasat edilerek siyah sofralık olarak değerlendirilir. Son yıllarda meyve eti renginin pembeye döndüğü dönemde pembe çizme zeytin tipinde de işlenmeye başlamıştır.
Gemlik
Gemlik için Trilye, Kaplık, Kıvırcık, Kara gibi adlar kullanılır. Marmara bölgesinin önemi zeytin çeşitlerindendir. Bursa, Tekirdağ, Kocaeli, Bilecik, Kastamonu, İzmir, Manisa, Aydın, İçel, Adana, Antalya, Adıyaman illerinde yetişir. Oldukça geniş bir alana yayılmıştır.
ülkemizde kamu kurumları ve özel sektör tarafından üretilen zeytin fidanlarının %80'i Gemlik zeytin çeşidi fidanlarıdır. Bu nedenle zeytinciliğin yapıldığı bütün bölgelerde bu çeşide rastlanır.
Meyveleri orta iriliktedir ve %29.9 oranında yağ içerir. Çekirdekleri orta büyüklüktedir.
Siyah sofralık olarak değerlendirilir. Meyveleri yağ bakımından zengin olduğundan sofralık kalite dışındaki daneler de yağlık olarak işlenir.
Memecik
Farklı yörelerde Memecik'e Taş arası, Aşı yeli, Tekir, Gülümbe, Şehir, Yağlık gibi isimler verilir.
Ege bölgesinin güneyinde yoğun olarak bulunur. İzmir, Aydın, Muğla, Manisa, Denizli, Antalya, Sinop, Kahramanmaraş ve Kastamonu'ya kadar uzanan geniş bir coğrafi dağılımı vardır.
Sofralık ve yağlık olarak değerlendirilir. Yağı koyu yeşilimsi-sarı renkte, meyve kokusu kuvvetlidir. Kimyasal ve duyusal özellikler bakımından Ayvalık çeşidi yağlarından sonra ikinci sırada yer alır.
Yeşil olum döneminde hasat edilen meyveler "İspanyol usulüne" göre işlenerek dış Pazar isteklerine uygun özellikte ürün elde edilir. Siyah olum döneminde hasat edilen meyveler de siyah sofralık olarak değerlendirilir.
Domat
Manisa'nın Akhisar, Turgutlu, Saruhanlı; İzmir'in Kemalpaşa, Bornova, Selçuk ve Aydın'ın Söke, Karacasu, Kuyucak ilçelerinde yetiştiriciliği yaygındır.
Meyveleri iri olup %20,6 oranında yağ içerir. Çekirdekleri orta büyüklüktedir ve etten kolay ayrılır.
Yeşil olum döneminde hasat edilen meyveler, çeşitli yollarla tatlandırıldıktan sonra, çekirdekleri çıkartılıp, çekirdek boşluğuna biber, havuç, badem gibi malzemeler doldurularak "dolgumu zeytin" şeklinde işlenir.
Manzanilla
İspanyolların önemli çeşitlerindendir. İspanya dışında Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, İsrail ve Avustralya'da da yetiştiriciliği yapılır.
Son yıllarda ülkemizde de fidan üretiminin başlamasıyla zeytinliklerimize girmeye başlamıştır.
Meyveleri orta büyüklükte, çekirdekleri küçüktür. Meyveleri %20.4 oranında yağ içerir.
İspanya'da olduğu gibi ülkemizde de yeşil olum döneminde toplanan meyveler İspanyol usulüne göre yeşil sofralık olarak değerlendirilir.
Samanlı
Tatlı zeytin olarak da adlandırılan bu çeşit, Marmara bölgesinde Karamürsel ve İznik civarında yetiştirilir.
Meyve ve çekirdekleri orta büyüklüktedir. Meyveleri %20.8 civarında yağ içerir. Bünyesindeki acılık maddesi oldukça düşüktür. Kendi ekolojisinde yeşil sofralık olarak değerlendirilir.
Çelebi (İznik)
Bursa'nın İznik, Gemlik, Orhangazi; Kocaeli'nin Gölçük; Bileciğin Osmaneli ve Gülpınarı ilçelerinde yetiştirilir.
Meyve ve çekirdekleri iridir. Meyveleri %20.8 civarında yağ içerir. Yeşil sofralık olarak değerlendirilir.
Eşek Zeytini (Ödemiş)
İzmir'in Ödemiş ilçesi ve civarında yaygın olarak görülen bir çeşittir.
Meyveleri ve çekirdekleri çok iridir. Meyveleri %21.8 oranında yağ içerir. Meyve eti sert olduğundan beklemeye dayanıklıdır.
Daneleri çok iri olduğundan standart dışıdır. Ancak son yıllarda iç ve dış piyasada iri zeytin talebinin artması nedeniyle yeşil sofralık olarak değerlendirilmeye başlamıştır.
ülkemizde fidan üretimi kendi bölgelerinde sınırlı olarak yapılan veya çeşit değiştirme yoluyla elde edilen çeşitler ise şunlardır;
Çekişte Kırma, Memeli diye isimler de kullanılır. Fakat Ege bölgesindeki Memeli çeşidinden farklıdır. Çekişte, İzmir'in Ödemiş, Kiraz, Torbalı; Aydın'ın Nazilli, Sultanhisar ve Yenipazar ilçelerinde yetiştirilir.
Meyveleri iri, çekirdekleri orta büyüklüktedir. Meyveleri .9 oranında yağ içerir.
Genellikle yeşil sofralık olarak kırma zeytin tipinde işlenir. Yağ oranı yüksek olduğundan yağlık olarak değerlendirilir.
Erkence
Ege bölgesinin en erken olgunlaşan çeşididir. Erken olgunlaştığı için bu ismi aldığı söylenir. İzmir yağlık veya yerli yağlık diye de isimlendirilir. İzmir'in zeytinci ilçelerindeki eski zeytinliklerde bu çeşide rastlanır.
Meyvelerinin yağ oranı %25.4 civarındadır.
Yağlık olarak değerlendirilen bu çeşidin yağ kalitesi iyidir.
İzmir'de nemli deniz rüzgarlarının hakim olduğu Karaburun, Çeşme, Urla ve Foça ilçelerinde "Phoma Oleae" adı verilen bir mantarın etkisiyle bu çeşidin meyveleri ağaç üzerinde acılığını kaybeder, meyveler kahverengi bir renk alır. Hiçbir tatlandırma işlemine tabi tutulmadan yenebilir. Buna "Hurma Zeytin" denir.
Uslu
Manisa'nın Akhisar, İzmir'in Kemalpaşa, Selçuk, Muğla'nın Merkez ve Yatağan ilçelerinde bu çeşidin ağaçları yetiştirilir.
Meyve ve çekirdekleri orta büyüklüktedir. Meyveleri %21.5 oranında yağ içerir. Uslu soğuğa hassas bir çeşittir. Bu nedenle erken soğukların olduğu bölgelerde hasat soğuklardan önce yapılır. Meyve eti yumuşak olduğu için hasat ve taşıma sırasında dikkatli olunmalıdır.
Meyveleri tam olgunluk döneminde renk ve tat yönünden uygun olduğundan siyah sofralık olarak değerlendirilir.
Halhalı (Derik)
Güneydoğu Anadolu bölgesinin önemli çeşitlerindendir. Mardin, Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş illerinde ağaçları vardır.
Meyveleri orta büyüklükte olup çekirdekleri iridir. Meyveleri %21.9 oranında yağ içerir.
Yeşil olum döneminde hasat edilen meyveler "kırma zeytin" tipinde işlenir.
Siyah olum döneminde hasat edilen meyveler ise siyah sofralık ve yağlık olarak değerlendirilir.
Bölge içinde tüketiminin dışında komşu Arap ülkelerine ihraç edilir.
Kilis Yağlık
Güneydoğu Anadolu bölgesinin en önemli yağlık zeytin çeşididir. Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş ve Mardin illerindeki zeytinliklerde yaygındır.
Meyveleri çok küçük, çekirdekleri meyveye oranla iridir. Meyveleri %31.8 oranında yağ içerir.
Nizip Yağlık
Güneydoğu Anadolu bölgesinde Kilis yağlıktan sonra ikinci önemli yağlık çeşittir. Gaziantep'in Nizip, Kahramanmaraş'ın Merkez ve Mardin'in Cizre ilçelerinde yetişir.
Meyve ve çekirdek özellikleri Kilis yağlıkla aynıdır. Meyveleri %27.4 oranında yağ içerir
Arbequina irta i18: Yoğun dikime elverişli (1x5m'ye kadar sık dikilebilir). 1,5-2gr meyve ağırlığı vardır. %20-22 yağ verimi, %2'nin altında asit oranı ile kaliteli yağlık bir çeşittir. Dikildikten 2. sene sonra verime yatar, ekonomik verim 4. sene başlar. Adaptasyon yeteneği yüksek bir çeşittir.
Türkiye'nin hemen her yerinde yetişir. Orman oluşturmaz. Bahçelerde, tarlalarda yetiştirilir.
Göbek odunlu ağaçlar grubundandır. Dış odun dardır. Dağınık gözeneklidir. İlkbahar dokusunu oluşturan gözenekleri, sonbahar dokusunu oluşturan gözeneklerinden iridir. Yıl halkaları kesin ve belirli bir şekilde birbirinden ayrılır. Gözenekler, başkesitte küçük delikler halinde , öz ve damar kesitte iğne yırtığı halinde görünür. Cevizin öz ışınları gözle görülmeyecek kadar küçüktür. İlkbahar ve sonbahar dokularının farkı, renkte olması yüzünden özkesitte değişik renkte paralel çizgiler görülür. Damar kesitli zengin damar desenleri oluşur. Damarlı, dalgalı, parıltılı türleri vardır. Cevizin köke yakın bölümlerinden çıkarılan kök kaplamalar çok canlı simetrik desenler elde etme olasılığını verir. Böyle kaplamalar özellikle klasik mobilya üretiminde aranır.
Dış odunu sarı, gridir. Göbek odunu açık sütlü kahverengiden koyu kahverengine kadar değişir.
Cevizin kerestesi orta sert ve sıkı elyafladır. Ağır ağaçlardandır. Çivi, vida ve tutkalla bağlantı kurma niteliği yeterlidir. Fizik etkilere dayanımı iyidir. Çok çalışır ve çok çeker. Kolay yarılır. Yalnız kuru ortamda dayanıklıdır. Kolay ve rahat işlenir.
Hava kurusu lahdeki Cevizin özgül ağırlığı yaklaşık 0.65 gr/cm 3 tür.
üstün nitelikli ve estetik yönünden değerli bir mobilya ağacıdır. İç mimarcılık tada çok aranır. Masif v kaplama olarak kullanılır. Oymalı ve tornalı işlerde başarılı sonuç verir. Müzik aleti ve model yapımında kullanılabilir.
Masif kaplama halinde satılır, Masifi bazen sert kereste standardına uygun ölçülerde ama çoğunlukla kalas halindedir. Düz çizgili kaplamasına freze ceviz, normal desenli türüne damarlı ceviz kaplama, çok karışık desenli türüne kök ceviz kaplama adı verilir.
Ceviz (ya da koz), cevizgiller (Juglandaceae) familyasından Juglans cinsinden tek tüysü yaprakları karşılıklı dizilmiş ve aromatik kokulu ağaç türlerinin ortak adı.
Kışın yaprağını döken ağaçlardır. Genç sürgünlerin özü bölmelidir. Tomurcuklar az sayıda pullarla örtülmüştür. Yaprakçıkların kenarları bazı türlerde ince dişli, bazılarda ise düzdür (tam kenarlı). Yaprakçık sayısı türlere göre (3) 5-23 arasında değişir.
Çiçekler bir evcikli dir. Erkek çiçekler bir önceki yılın sürgünlerinde yan durumlu, aşağıya sarkan kedicik halinde kurul oluşturur. Kurullar dallanmamıştır. Her bir erkek çiçeğin 1 brahte, 2 brahtecik ile 3-4 loplu bir çevre yaprağı (çanak) vardır. Etamin sayısı 7-105 dir.Dişi çiçekler ise yeni sürgünlerin ucunda terminal (tepede) durumlu dik duran 2-8 çiçekli fakir kurullar oluşturur. Dişi çiçeğin de 1 brahte, 2 brahtecik, 4 loplu çevre yaprağı vardır. Bunlar ovaryumla kaynaşmıştır, yalnız uçları serbesttir. Ovaryum alt durumludur; etli kalın 2 stigması oldukça gelişmiştir.
Sonbaharda olgunlaşan büyük çekirdekli sulu meyvenin iç kısmı 2 bölmeye ayrılmıştır. Tohum 2 loplu, yağlı ve lezzetlidir.
Odununun özü koyu, dış kısmı açık renkli, ağır ve güzel cila kabul eden odunları vardır.
Türkiye'de illere göre hangi tarım ürünleri yetişir?
Türkiye'nin Bölgelere Göre Nüfus Dağılımı
Organik tarım nedir, organik tarım ürünleri nelerdir?
YORUMLAR