5.sınıf boşaltım sistemi proje ödevi boşaltım organları ve görevleri nelerdir 5.sınıf boşaltım sistemi konu anlatımı boşaltımda yardımcı org...
5.sınıf boşaltım sistemi proje ödevi
boşaltım organları ve görevleri nelerdir
5.sınıf boşaltım sistemi konu anlatımı
boşaltımda yardımcı organlar
boşaltımda görevli yapı ve organlar
boşaltım organımızın adı nedir
Besin maddelerinin yararlı olan bölümleri vücudumuzda kullanıldıktan sonra, vücudumuz için zararlı olan bazı atık maddeler oluşur. Bu atık maddelerin vücudumuzun dışına atılması işlemine boşaltım denir.
BOŞALTIMI SAĞLAYAN YAPI VE ORGANLAR
Vücudumuzda boşaltımı sağlayan yapı ve organlar böbrekler, idrar boruları, idrar kesesi ve idrar kanalıdır.
Boşaltım sistemimiz kanımızı atık maddelerden sürekli temizler. Fasulye biçiminde olan böbrekler, belimizin sağ ve sol tarafında olmak üzere iki tanedir. Böbrekler, ellerimizi açıp belimizin iki yanına koyduğumuzda parmaklarımızın iç tarafında kalan yerde bulunur. Vücudumuzda dolaşan kan böbreklere geldiğinde, böbreklerde bulunan yapılar bir süzgeç gibi kanımızı süzer. Bu işlem sırasında kanımızda bulunan atık maddeler İdrar adı verilen sıvıyla dışarı atılır.
Vücudumuz için yararlı olan maddeler ise kanımızda dolaşmaya devam eder. Böbreklerde oluşan idrar, idrar boruları ile idrar kesesine gelir. İdrar kesesinde birikir ve bir süre depolanır. Daha sonra idrar kanalı ile vücut dışına atılır.
Boşaltım
Besinlerin yararlı kısımlarının vücutta kullanılması sonucunda meydana gelen atık sıvı maddelerin vücut dışına atılmasına boşaltım denir.
Boşaltımın amacı:
— Vücutta oluşan zararlı maddelerin vücut dışına atılması sağlamak.
— Atık maddelerin vücut sağlığına zarar vermesini önleyerek vücudun düzenli işleyişini sağlamak.
Boşaltım organları nelerdir?
[caption id="attachment_252590" align="aligncenter" width="713"]
Boşaltım organları nelerdir?[/caption]Böbrekler: Kanı süzerek zararlı maddelerden arındırır.
İdrar Borusu: Böbrekler tarafından oluşturulan idrarı, idrar kesesine taşır.
İdrar Kesesi' İdrarın vücuttan atılıncaya kadar biriktiği yerdir.
İdrar Kanalı İdrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlar.
Bunların yanısıra Atıklar vücudumuzdan sadece böbrekler tarafından uzaklaştırılmaz. Böbreklerin yanı sıra akciğer, deri, karaciğer ve kalın bağırsak vücudumuzdan atık maddeleri uzaklaştırır. Bunlara Atık maddeleri uzaklaştıran diğer yapı ve organlarımız denir
Akciğer: Vücudumuzda yaşamsal faaliyetler sonucunda oluşan karbondioksidin (atık gazların) ve fazla suyun uzaklaştırılmasında görevlidir.
Deri: Terleme yoluyla vücut dışına fazla tuz ve suyun atılmasında görevlidir.
Karaciğer, vücutta oluşan zehirli maddeleri daha az zehirli hale getirir.
Kalın bağırsak, sindirim yoluyla oluşan posanın vücut dışına atılmasında görev alır.
Boşaltımı Sağlayan Yapı ve Organlar Nelerdir?
BÖBREKLER
[caption id="attachment_252583" align="aligncenter" width="657"]
böbreklerin görevleri[/caption]Böbreklerle ilgili olarak
a) Böbreklerin vücudumuzdaki yeri: Bel hizasında
b) Sayısı.- 2
c) Şekli: Fasulye şeklinde
d) Görevi:
• Kanı süzer
• Zararlı maddelerden arındırır
• Böbreğin kandan süzdüğü maddeye idrar denir.
•Ellerimizi belimize koyduğumuzda baş parmaklarımızın hemen altındadır.
Böbreklerin sağlığını korumak için aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir.
• Günde en az 2 litre su tüketmeliyiz.
• Dengeli beslenmeliyiz.
• Sıcak havalarda terleme yoluyla sıvı kaybettiğimiz için tükettiğimiz su miktarını artırmalıyız.
• Yediğimiz besinlerin ve tükettiğimiz suyun temizliğine dikkat etmeliyiz.
• Acılı, baharatlı ve aşırı tuzlu besinleri tüketmekten kaçınmalıyız.
• Deri ve vücut temizliği için sık sık banyo yapmalıyız.
• Sigara ve alkol tüketiminden uzak durmalıyız.
İDRAR BORUSU (ÜRETER)
[caption id="attachment_252599" align="aligncenter" width="623"]
İDRAR BORUSU (ÜRETER)İdrar borusu böbrekten süzülen idrarın idrar kesesine (mesaneye) geçişini sağlar.[/caption]
İdrar borusunun görevi
İdrar borusu böbrekten süzülen idrarın idrar kesesine (mesaneye) geçişini sağlar.
İDRAR KESESİ (MESANE)
İdrar kesesinin özelliği ve görevi
• İdrarın vücuttan atılıncaya kadar toplandığı ve bir süre depolandığı yerdir. • Esnektir, genişleyebilir.
İDRAR KANALI (ÜRETRA)
İdrar kanalının görevini yazalım.
• idrar kesesinde toplanan idrarın vücut dışına atılmasını sağlayan kısa kanaldır.
5.Sınıf boşaltım sistemi test
Atık maddeler vücudumuzdan uzaklaştırılamadığı zaman ne gibi sonuçlarla karşılaşılır?
• Vücutta belirli bir düzen vardır. Vücutta bütün maddelerin belirli miktarlarda bulunması gerekir. Normalde yararlı olan bazı maddelerin bile vücutta/azla miktarda bulunması yarar yerine zarar getirir. Bu nedenle bazı vitamin ve minerallerin fazlası da vücut dışına atılır. Terleme yoluyla suyun, tuzun atılması, idrarla çeşitli vitamin ve minerallerin atılması gibi.
• Vücuttu oluşan atık maddelerin atılamaması durumunda ise vücudun işleyişi tamamen bozulur. Bütün dengeler alt üst olur. Hücreler bu zararlı maddelerden etkilenerek yok olmaya başlar.
• Organlar görevlerini yerine getiremez.
• Sonuç olarak bir süre sonra organ yetmezlikleri nedeniyle ölüm gerçekleşir.
Böbreklerimizin sağlığı için nelere dikkat edilmesi gerekir
Aşırı acılı, baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir.
Aşırı tuz tükeminden kaçınılmalıdır.
Sigara kullanılmamalıdır.
• İdrar uzun süre tutulmamalıdır.
• Kişisel temizliğe dikkat edilmeli düzenli banyo yapılmalıdır.
• Sağlıklı besinlerle beslenilmelidir.
• Bol su tüketilmelidir. Günlük su tüketimi 2-3 litre kadar olmalıdır.
• Sıcak günlerde su tüketimi artırılmalıdır.
• Soğak ve yağmurlu havalarda üşüt- memeye dikkat edilmelidir.
• Diş çürükleri ve boğaz iltihaplanmaları hemen tedavi ettirilmelidir.
Böbrek yetmezliği nedir? Böbrek yetmezliği ile oluşan sorunlar nelerdir?
• Böbreğin görev yapamaz hale gelmesine böbrek yetmezliği denir.
• Böbrek yetmizliği durumunda vücutta atık madde birikir.
• Vücuttaki suyun/azlası da vücut dışına atılamaz.
• Özellikle bacaklarda ve ayaklarda şişlikler oluşur.
• Kan basıncı artar.
• Halsizlik görülür.
Diyaliz makinesi hangi amaçla kullanılır? Böbrek yetmezliğine kesin bir çare midir?
Böbrek yetmizliği olan hastaların vücutlarında biriken zehirli maddeler diyaliz cihazı ile süzülür.
Böbreğin görevini diyaliz cihazı yerine getirir.
• Diyaliz cihazı hastayı sağlığına kavuşturmaz. Geçici bir çözümdür.
• Böbrek yetmezliğinde kesin çözüm böbrek naklidir.
• Böbrek nakli, canlı bir vericiden ya da yeni ölmüş bir kişiden alınan- böbrekle gerçekleştirilebilir.
Böbrek taşı neden oluşur? Korunmak için neler yapılabilir?
• Böbreklerde bazı minerallerin birikmesi sonucu böbrek taşları ' oluşur.
• Taş oluşumunu önlenebilmesi için;
— Yeteri kadar su içilmelidir.
— Aşırı kilolardan kurtulmak gerekir.
— Düzenli egzersizi yapılmalıdır.
— Çay, kahve ve asitli içeceklerin aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır
Böbreklerimiz her 10-20 dakikada bir vücudumuzdaki kanı süzer. Bu işlem günde 100 -150 defa tekrar edilir. Bir günde yaklaşık 500 litre kan böbreklerimiz tarafından süzülerek 1,5 litre idrar üretilir.
YORUMLAR