Artvin ilimizdeki gelenekler görenekler, el sanatları, türküler, maniler, halk oyunu ve yiyecekleri hakkında bilgi verir misiniz? ...
Artvin ilimizdeki gelenekler görenekler, el sanatları, türküler, maniler, halk oyunu ve yiyecekleri hakkında bilgi verir misiniz?
Artvin'in Kültürel Özellikleri
Yöre Mutfağı
Artvin yöresinde, mutfak geleneği çok zengindir.
- Çorbalar,
- Süt ve süt ürünlerinden meydana getirilen yemekler,
- Sebzelerden ve kır otlarından meydana getirilen yemekler,
- Hamur harcı işleri,
- Et ve et yiyecekleri,
- Ve Tatlılar çeşitlilik içinde üretilmektedir.
Süt ve süt ürünlerinden meydana getirilen yemekler; peynir kuymağı ve kaymak kuymağı. Sebzelerden ve kır otlarından meydana getirilen yemekler; dağ pancarı, kuş yemeği, gımı, yaban semiz otu, ebegümeci bazı otlardan yiyecek yapılmaktadır. Taze asma yaprağı ve lahanadan sarma ve yemekler örnek verilebilir. Taze fasulyenin kurutulmuşundan meydana getirilen “Puçuko†hususi sebze yemeğidir.
Hamur harcı işleri; Laz Böreği, katmer, erişte, hınkal, çergebaz, bişi, lokum, hamur harcı işlerindendir.
Kışlık kavurma, ağaç şişlerde meydana getirilen kebaplar etli yemeklerin yöreye özgülerindendir.
Keşkek, gendima, herisa, ve şilav şeklinde yemekler tanelilerden meydana getirilen yemeklerdendir.
Hasuta, kaysefe, zurbiyet ve ballı lokum tatlılardandır.
Çorbalar; Püşürük çorbası, ayran çorbası, tutmaç çorbası, soğan harşosu, çinçar çorbası yöreye emsalsiz çorbalardandır.
Hayvancılık ve Çobanlık
Artvin, endüstri olanakları azca, ziraat arazisi sınırı olan bir il olduğundan, halkın temel geçim membaı hayvancılığa dayalı olan bir ildir.
Minik baş, büyük baş ve kümes hayvancılığı yöre halkının başlıca geçim membaı olmuştur. Yörede, çobanlık müessesesi de, usta-çırak ilişkisine dayalı olarak yapılmaktadır. Çırak olarak pişen, yetişen çobanlar zaman içinde sürülerin tek hakimi olur ve geleneği devam ettirirler.
Halk Hekimliği ve Halk Veterinerliği
Artvin yöresi nebat çeşitliliği açısından son aşama zengindir. Yörede endemik türlerin de dahil olduğu çok kuvvetli bir ekosistem bulunmaktadır. Hastalıkların sağaltılmasında temel hammadde olan nebat türleri açısından son aşama verimli olan Artvin'de kuvvetli bir “halk hekimliği†geleneğinden anlatmak mümkündür.
Artvin, hayvancılığın yoğun bir halde yapıldığı bir il olmasından lı olarak da, “halk veterinerliği†uygulamalarının yaygın olduğu bir yöredir.
Geleneksel Tiyatro
Artvin'deki köyler, dağlık bir bölge olması sebebiyle yükseklerde kurulmuştur. Köylerdeki folklorik yapı içinde Seyirlik Oyunları da gelişmiş ve halk eğlence yaşamı içindeki yerini almıştır. Artvin yöresindeki seyirlik oyunlarda, oyun ve müzik iç içe geçmiştir.
Geleneksel yaşantının sürdürüldüğü Maden Köyü'nde, oynanan oyunlardan biri de “Berobana'dırâ€. Ölüp dirilme, kız kaçırma, arap/zenci tiplemelerine dayanan oyun, müzikler ve danslarla örülmüştür. Seyircilerin de potansiyel oyuncu olduğu, oyuna girip çıkabildiği Berobana oyunu 2-3 saatlik bir şenlik atmosferidir.
Halk Oyunları
Artvin'de tabiat ile girişilen savaşım devamlı için zor olmuştur. Yöre insanı mücadeleci, çevik, çalışkan ve içten bir karakter taşır. Bununla beraber Artvin, stratejik konumu itibarı ile de kültür sirkülasyonunun yaşandığı bir ildir. Artvin yöresi halk oyunları; Karadeniz, Kafkas ve Doğu Anadolu' ya özgü oyun karakteri gösteren bir özelliktedir.
Artvin ve yöresinde oynanan oyunların tabiat, aşk ve tüm bölgelerde olduğu şeklinde insanların gruplar halinde, duygularını kalıplar içinde özdeşleştirmiştir. Dik yamaçlı dağlarla ve dağların yöreyi çember biçiminde çevrelemesinden oluşan yüzey şekillerine benzetilmesi, ek olarak Azeri lı oyunların ferdi olarak oynanması, Kafkas ve harp dansı olan Horon ve Gürcü oyunlarından Acara Horonu, bu yörede halkın çeşitli kültürel iletişimle yaşayış tarzına uğramış, Artvin oyunları adı altında çeşitli halk oyunları meydana çıkmıştır.
Artvin horonlarında, çoğu zaman adam oyunlarında sertlik ve tatlı sertlik gözle görülür temalardır. Oyunların sertlik ve çabukluk biçiminde oynanması yörenin coğrafi konumu ile bağdaşlaştırılır. Hanım oyunlarında ise, genel anlamda bolluk, bolluk, zarafet, nezaket ve beceri şeklinde temaları mevzu alır.
Belli başlı Artvin Halk Oyunları; Ata Barı, Deli Horon, Ağır Bar, Hemşin Horonu, Arhavi canlısı, Borçka Horonu, Deli Kız, Cilveloy, Karabağ, Kobak, Koçari, Livane, Sarı Çiçek, Tavuk Barı, Teşi. Ondörtlü vb. sayılabilir.
Bölgesel Müzik ve Sazlar
Artvin'de bölgesel müzikler icra edilirken, Akordeon, Tulum, Davul, Zurna, Bağlama, Kemençe ve Mey kullanılmaktadır.
Gelin Ağlatma
Aha geldik kapınıza
Ağlama gelin ağlama
Slm verdik hepinize
Ağlama gelin ağlama
Dalda kırarlar cevizi
Ağlama gelin ağlama
Hani gelini çeyizi
Ağlama gelin ağlama
Gelin kalkmış hanesinden
Ağlama gelin ağlama
Nasihat almış anasından
Ağlama gelin ağlama
Gelin atladı eşiği
Ağlama gelin ağlama
Sofrada kaldı kaşığı
Ağlama gelin ağlama
Gitti evin yakışığı
Ağlama gelin ağlama
Anasının göz ışığı
Ağlama gelin ağlama
Ağlama gelin ağlama
Bizi yollarda eyleme
Ağlama gelin ağlama
Bizi yollarda eyleme
El Sanatları ve Hediyelik Eşya
- Dokumacılık
- Çömlekçilik
- Ağaç İşleri
- Giyim Kuşam
- Halk Edebiyatından Örnekler
Bir “orman yurdu†olan Artvin'de ahşap mimarinin en güzel örneklerine rastlanır. Köy evleri, yayla evlerinin yanında serender, ahır/merek şeklinde tüm yapılar ahşaptandır.
Yusufeli bölgesi ağırlıklı olmak suretiyle, kısmen Ardanuç ilçesi ile Arhavi, Hopa ilçelerinde de taş mimarinin güzel örnekleri mevcuttur.
Artvin İl Kültür ve Gezim Müdürlüğü
Ek olarak Bknz.>>
Ek olarak Bknz.>>
İngiltere'nin yerleşim özellikleri, kültürel ve toplumsal özellikleri nedir?
İstanbul'un kültürel özellikleri nedir?
Samsun'un kültürel özellikleri nedir?
Bu ileti 'en iyi yanıt' seçilmiştir.
Yöre Mutfağı
Artvin yöresinde, mutfak geleneği çok zengindir.
- Çorbalar,
- Süt ve süt ürünlerinden meydana getirilen yemekler,
- Sebzelerden ve kır otlarından meydana getirilen yemekler,
- Hamur harcı işleri,
- Et ve et yiyecekleri,
- Ve Tatlılar çeşitlilik içinde üretilmektedir.
Süt ve süt ürünlerinden meydana getirilen yemekler; peynir kuymağı ve kaymak kuymağı. Sebzelerden ve kır otlarından meydana getirilen yemekler; dağ pancarı, kuş yemeği, gımı, yaban semiz otu, ebegümeci bazı otlardan yiyecek yapılmaktadır. Taze asma yaprağı ve lahanadan sarma ve yemekler örnek verilebilir. Taze fasulyenin kurutulmuşundan meydana getirilen “Puçuko†hususi sebze yemeğidir.
Hamur harcı işleri; Laz Böreği, katmer, erişte, hınkal, çergebaz, bişi, lokum, hamur harcı işlerindendir.
Kışlık kavurma, ağaç şişlerde meydana getirilen kebaplar etli yemeklerin yöreye özgülerindendir.
Keşkek, gendima, herisa, ve şilav şeklinde yemekler tanelilerden meydana getirilen yemeklerdendir.
Hasuta, kaysefe, zurbiyet ve ballı lokum tatlılardandır.
Çorbalar; Püşürük çorbası, ayran çorbası, tutmaç çorbası, soğan harşosu, çinçar çorbası yöreye emsalsiz çorbalardandır.
Hayvancılık ve Çobanlık
Artvin, endüstri olanakları azca, ziraat arazisi sınırı olan bir il olduğundan, halkın temel geçim membaı hayvancılığa dayalı olan bir ildir.
Minik baş, büyük baş ve kümes hayvancılığı yöre halkının başlıca geçim membaı olmuştur. Yörede, çobanlık müessesesi de, usta-çırak ilişkisine dayalı olarak yapılmaktadır. Çırak olarak pişen, yetişen çobanlar zaman içinde sürülerin tek hakimi olur ve geleneği devam ettirirler.
Halk Hekimliği ve Halk Veterinerliği
Artvin yöresi nebat çeşitliliği açısından son aşama zengindir. Yörede endemik türlerin de dahil olduğu çok kuvvetli bir ekosistem bulunmaktadır. Hastalıkların sağaltılmasında temel hammadde olan nebat türleri açısından son aşama verimli olan Artvin'de kuvvetli bir “halk hekimliği†geleneğinden anlatmak mümkündür.
Artvin, hayvancılığın yoğun bir halde yapıldığı bir il olmasından lı olarak da, “halk veterinerliği†uygulamalarının yaygın olduğu bir yöredir.
Geleneksel Tiyatro
Artvin'deki köyler, dağlık bir bölge olması sebebiyle yükseklerde kurulmuştur. Köylerdeki folklorik yapı içinde Seyirlik Oyunları da gelişmiş ve halk eğlence yaşamı içindeki yerini almıştır. Artvin yöresindeki seyirlik oyunlarda, oyun ve müzik iç içe geçmiştir.
Geleneksel yaşantının sürdürüldüğü Maden Köyü'nde, oynanan oyunlardan biri de “Berobana'dırâ€. Ölüp dirilme, kız kaçırma, arap/zenci tiplemelerine dayanan oyun, müzikler ve danslarla örülmüştür. Seyircilerin de potansiyel oyuncu olduğu, oyuna girip çıkabildiği Berobana oyunu 2-3 saatlik bir şenlik atmosferidir.
Halk Oyunları
Artvin'de tabiat ile girişilen savaşım devamlı için zor olmuştur. Yöre insanı mücadeleci, çevik, çalışkan ve içten bir karakter taşır. Bununla beraber Artvin, stratejik konumu itibarı ile de kültür sirkülasyonunun yaşandığı bir ildir. Artvin yöresi halk oyunları; Karadeniz, Kafkas ve Doğu Anadolu' ya özgü oyun karakteri gösteren bir özelliktedir.
Artvin ve yöresinde oynanan oyunların tabiat, aşk ve tüm bölgelerde olduğu şeklinde insanların gruplar halinde, duygularını kalıplar içinde özdeşleştirmiştir. Dik yamaçlı dağlarla ve dağların yöreyi çember biçiminde çevrelemesinden oluşan yüzey şekillerine benzetilmesi, ek olarak Azeri lı oyunların ferdi olarak oynanması, Kafkas ve harp dansı olan Horon ve Gürcü oyunlarından Acara Horonu, bu yörede halkın çeşitli kültürel iletişimle yaşayış tarzına uğramış, Artvin oyunları adı altında çeşitli halk oyunları meydana çıkmıştır.
Artvin horonlarında, çoğu zaman adam oyunlarında sertlik ve tatlı sertlik gözle görülür temalardır. Oyunların sertlik ve çabukluk biçiminde oynanması yörenin coğrafi konumu ile bağdaşlaştırılır. Hanım oyunlarında ise, genel anlamda bolluk, bolluk, zarafet, nezaket ve beceri şeklinde temaları mevzu alır.
Belli başlı Artvin Halk Oyunları; Ata Barı, Deli Horon, Ağır Bar, Hemşin Horonu, Arhavi canlısı, Borçka Horonu, Deli Kız, Cilveloy, Karabağ, Kobak, Koçari, Livane, Sarı Çiçek, Tavuk Barı, Teşi. Ondörtlü vb. sayılabilir.
Bölgesel Müzik ve Sazlar
Artvin'de bölgesel müzikler icra edilirken, Akordeon, Tulum, Davul, Zurna, Bağlama, Kemençe ve Mey kullanılmaktadır.
Gelin Ağlatma
Aha geldik kapınıza
Ağlama gelin ağlama
Slm verdik hepinize
Ağlama gelin ağlama
Dalda kırarlar cevizi
Ağlama gelin ağlama
Hani gelini çeyizi
Ağlama gelin ağlama
Gelin kalkmış hanesinden
Ağlama gelin ağlama
Nasihat almış anasından
Ağlama gelin ağlama
Gelin atladı eşiği
Ağlama gelin ağlama
Sofrada kaldı kaşığı
Ağlama gelin ağlama
Gitti evin yakışığı
Ağlama gelin ağlama
Anasının göz ışığı
Ağlama gelin ağlama
Ağlama gelin ağlama
Bizi yollarda eyleme
Ağlama gelin ağlama
Bizi yollarda eyleme
El Sanatları ve Hediyelik Eşya
- Dokumacılık
- Çömlekçilik
- Ağaç İşleri
- Giyim Kuşam
- Halk Edebiyatından Örnekler
Bir “orman yurdu†olan Artvin'de ahşap mimarinin en güzel örneklerine rastlanır. Köy evleri, yayla evlerinin yanında serender, ahır/merek şeklinde tüm yapılar ahşaptandır.
Yusufeli bölgesi ağırlıklı olmak suretiyle, kısmen Ardanuç ilçesi ile Arhavi, Hopa ilçelerinde de taş mimarinin güzel örnekleri mevcuttur.
Artvin İl Kültür ve Gezim Müdürlüğü
Ek olarak Bknz.>>
Ek olarak Bknz.>>
YORUMLAR