Anadolu’da bir ulusal kurtuluş hareketini başlatan Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara’ya gelişi ile iligli olarak bilgiler veren Atatürk’ün Ank...
Anadolu’da bir ulusal kurtuluş hareketini başlatan Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara’ya gelişi ile iligli olarak bilgiler veren Atatürk’ün Ankara’ya gelişini anlatan yazı.
Mustafa Kemal, 27 Aralık 1919 Cumartesi günü ilk kez Ankara’ya geldi. Dikmen sırtlarından şehre giren Mustafa Kemal’i Ankaralılar, yollara dökülerek karşıladı. Ankara’lı seymenler davul ve zurnalarla, önde elinde sancak olan bir seymen olduğu halde Mustafa Kemal’in önünde durdular. Mustafa Kemal, çok duygulanmıştı. Onlara birkaç söz söyledikten sonra Ankara’ya doğru yola koyuldu. Arkasından onu karşılamaya gelmiş Ankaralılar yürüyorlardı. Onun şahsında, bütün Türk ulusu yürür gibiydi. Mustafa Kemal ve arkadaşları hükümet binasına indiler. Bir süre dinlendikten sonra, Ankara Tarım Okulu’nda kendisine ayrılan daireye yerleşti.
27 Aralık 1919 gününden itibaren Ankara, devrimin, ulusal bağımsızlık savaşının başkenti oluyordu. O zamana kadar bakımsız bir Anadolu şehri olan Ankara, dünyanın dikkatlerini üzerine çeken bir başkent ve Türk devriminin en önemli bir yeri oluyordu. Mustafa Kemal Ankara’ya geldiği zaman 20 bin olan nüfusu, bugün milyonu geçtiğine göre Ankara’nın yarım yüzyılda ne kadar büyük aşama yaptığını gösterir.
O zamanların Ankara’sında yemek yenecek bir lokanta, temiz yataklı bir otel bulmak olanaksızdı. Bu nedenle Ankara’ya gelen milletvekilleri, yatacak bir yer bulmakta güçlük çekiyorlardı. Daha sonraları Ulus Meydanı’na yakın bulunan öğretmen Okulu binası milletvekilleri için yatakhane haline getirildi.
Mustafa Kemal çalışmalarını Ankara Hükümet binasında sürdürüyordu. Yeni seçilen milletvekilleri, Ankara’ya gelerek Mustafa Kemal’le görüşüyor ve İstanbul’a gidiyorlardı. Bu sıralarda İstanbul’daki işinden ayrılarak Ankara’ya gelen Albay İsmet, (İsmet İnönü) Mustafa Kemal’in yakın bir arkadaşı olarak ulusal görevine başladı.
İstanbul’da bulunan Fevzi Paşa, Harbiye Nazırı olmuştu. Albay İsmet de, Mustafa Kemal’le konuşup anlaştıkları kararları uygulamak için İstanbul’a dönmüştü.
Yurdun çeşitli yörelerinden seçilen milletvekilleri İstanbul’da toplanıyorlardı. 12 Ocak 1920’de İstanbul’da Sadrazam Ali Rıza Paşa tarafından yapılan bir konuşma ile Mebuslar Meclisi açıldı. Ancak bu meclis, istenilen çalışmayı yapamıyordu. Mustafa Kemal, İstanbul’daki arkadaşlarının güvenliklerini sağlamak için, önlem alınmasını istiyordu.
İstanbul, 16 Mart 1920’de düşmanlar tarafından işgal edildi. Daha önce düşman askerleri, gemilerinde bulunuyordu. İstanbul’u işgal günü karakollarda görev yapan ya da uykularında bulunan Mehmetçikler şehit edilmişti. Bu arada bazı milletvekilleri de tutuklanmıştı. İstanbul Mebuslar Meclisi toplanamaz hale gelmişti. Meclis çalışmalarına ara verildi. Daha sonraki günlerde meclis bir daha açılmamak üzere padişah tarafından kapatıldı.
İstanbul’da bulunan ve görev yapamayan milletvekillerinin bir bölümü ile, Albay İsmet Ankara’ya geldiler. İstanbul’da Damat Ferit tekrar sadrazam oldu. İzmir’e çıkan Yunan askerleri Anadolu içlerine doğru ilerliyor, bazı yerlerde çıkan isyanlar, memleketi daha kötü günlere götürüyordu.
YORUMLAR