Balistik nedir ne anlamına gelir? Balistik tanımı nasıldır? Balistik ve balistiğin zamanı ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazım...
Balistik nedir ne anlamına gelir? Balistik tanımı nasıldır? Balistik ve balistiğin zamanı ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
Uzay içinde atılan cisimlerin, daha hususi olarak mermilerin hareketlerini ve bu hareketlere tesir meydana getiren şartları inceleyen bir tekniktir. Merminin hareketi barut gazının yanmasından hasıl olan kuvvetle ya da başka bir itici kuvvetle meydana gelir. Bu hareket namlu içinde ve haricinde olur.
Balistik genel olarak ikiye ayrılır: 1 — İç balistik; 2 — Dış balistik. Bununla birlikte, uygulanma bakımından, ikinci derecede olarak: 1 — Kuramsal balistik, 2 — Deneysel balistik diye de ikiye ayrılır.
1 — İç balistik: Merminin silâh namlusu içindeki hareketinden, barutun hâsıl edeceği ısıyla gazları, bunların namluyla mermiye yaptıkları tesirleri inceler. Bu ilim kolu General Piobert’in 1839’da kapalı bir cam boru içinde barut gazının basıncını incelemesiyle adım atmıştır. Barutun hâsıl etmiş olduğu gaz basıncı yanma suretiyle artar. Buna karşı namlu içinde merminin hareketi ve dolayısiyle gazın yayılmış olduğu bokluğun artması ile orantılı olarak da, basıncı azalır. Gaz basıncının en büyük sınırının, merminin namlu ağzını bıraktığı âna rastlaması idealdir. Pratikte bu hal sağlanamaz. Fakat, ağır yanan ve böylelikle yanma zamanı u^ıyan barutla, uzun namlu kullanmak suretiyle bu ideale yaklaşılır.
Hava direncini azaltmak suretiyle, namlu ağzından sonrasında merminin ucunu hareket ışığında tutabilmek için namlu içinde açılan yivler vasıtasiyle mermiye kendi ekseni çevresinde bir dönme hareketinin verilmesi de iç balistiğin mevzularından biridir.
2 — Dış balistik: Merminin namlu ağzından itibaren kazanılmış hız, hava direnci ve yerçekimi tesirleri alt kısmındaki hareketini inceler. Bu harekete merminin havada hareketinden sonrasında çarptığı madde içinde durmasına ya da paralanmasına kadar olan delici hareketi de dahildir.
Merminin hava içinde yapmış olduğu hareketin, dolayısiyle dış balistiğin esaslarında uzun süre yanlış fikirler başat olmuştur. 1537′ de Venedikli Niccolo Tartaglia, mermi yolunun daima eğri bulunduğunu bildirdi. 1638′ de Galileo yerçekiminin mermi üstünde sürekli olarak tesir yaptığını gösterdi. Fakat gerek Galileo, gerek ondan sonrasında Torri-celli, havanın mermi üstüne yapmış olduğu etkiyi dikkate almadılar. Hava direncinin cismin yüzeyiyle orantılı bulunduğunu ilk kez 1723’te Newton ortaya koydu. 1742 yılı sonlarında İngiliz bilgini Rofins, mermilerin hızını ölçmeye yarıyan balistik saatini sağlamak suretiyle deneysel balistiği kurmuş oldu.
YORUMLAR