Betimleme Sunusu Nedir

Betimleme Nedir ? Betimleme bir ortamı, vakası, varlığı, imgeyi ve terimi hususi niteliklerini canlandıracak şekilde yazı ya da sözle anlat...

Betimleme Nedir ? Betimleme bir ortamı, vakası, varlığı, imgeyi ve terimi hususi niteliklerini canlandıracak şekilde yazı ya da sözle anlatmaktır.

Betimleme (Tasvir Etme)
Betimleme, varlıkları en belirgin özellikleriyle tanıtma, göz önünde canlandırma işidir. Başka bir deyişle, ”varlıkların, sözcüklerle resmini yapmaktır” tır.

Şahıs, çevresindeki maddi varlıklardan (ev, hayvan, insan, kitap, orman…) ayrı düşünülemez; şu demek oluyor ki maddi varlıklardan soyutlanamaz. Bizi kuşatan, ilişkide olduğumuz varlıklar, üzerimizde türlü izlenimle bırakırlar.Bu izlenimleri, başkalarına da duyurmak, anlatmak isteriz, beğendiğimiz bir öğretmenimizi, gördüğümüz bir köyü, yeni bir aracı… çevremizdekilere tanıtmak; gereksinimi duyarız. İşte, türlü varlıklara özgü izlenimlerimizi çevremizdekilere anlatabilmek için ”betimlemeden” yararlanırız. Betimleme; hem konuşmada, hem de yazmada başvurduğumuz bir ifade biçimidir. ”Açıklama”, ”öyküleme” şeklinde ”betimleme” nin de günlük yaşamımızdaki yeri büyüktür.

Betimleme, bir konuşmadaki ya da yazıdaki olayların yerini, kişilerini; vakayla ilgili hayvanları, eşyaları, görünümleri… tanıtmak, göz önüne sermek; sunumu kuruluktan, tekdüzelikten (monotonluktan) kurtarıp diri, etkili kılmak için başvurulması mecburi bir ifade biçimidir. Bu işleviyle betilemeden, konuşmada da, yazmada da sık sık yararlanırız. Alt taraftaki bölüme bu açıdan bakalım.

”Derken kız büyüyüp serpilmiş. Aklı başlangıcında bir ergen oluvermiş. Bele dek saçlar, elâ gözler, yavru balaban bakışlar.Ağzı oğul balı, yanakjları al kiraz. Dudakları lokum, boyu selvi. Sanırsın bir peri. Yüzü güleç, dili tatlı, iyiliklerin meleği. Ama çekememişler komşu kızlar bu konuyu, başlamışlar eğlenmeye, ”oduncunun kızı, işçi kızı” demeye… Asaletin ölçüsüymüş zenginlik o devirlerde”

Betimlemede Gözlemin Önemi
Başarı göstermiş betimleme yapabilmek için varlıklara bakmak şu demek oluyor ki gözlem yapmak gerekir. Gözlem; görme, işitme, koklama, dokunma, tatma organlarımızla sağladığımız duyumların tümüdür. Duyu organlarımız vesilesiyle varlıkları incelemek, onların, diğerlerinden ayrılan yanlarını seçmek, betimlemenin ilk koşuludur. Özdeş varlıkların birbirlerine çok benzeyen yanları bulunmuş olduğu şeklinde, ayrılan yanları da vardır. Sözgelimi, tüm okulların yapısı, bahçesi, derslikleri, öğrencileri, öğretmenleri, hizmetlileri… vardır. Ama, hiçbirininki diğerlerine benzemez. Bundan dolayı, tüm kaygımız, betimleyeceğimiz varlıkların kendilerine özgü, alımlı, garip yanlarını bulup ortaya çıkarmak olmalıdır.