Birleşmiş milletler örgütünün insan haklarıyla ilişkisi ile bilgi verebilir misiniz? İNSAN HAKLARI Birleşmiş Milletlerin en büyük...
Birleşmiş milletler örgütünün insan haklarıyla ilişkisi ile bilgi verebilir misiniz?
İNSAN HAKLARI
Birleşmiş Milletlerin en büyük başarılarından biri, tüm uluslarca kabul edebilecek ve tüm insanlarca arzu edilen ve internasyonal ölçekte korunan evrensel bir yasa durumunda kapsamlı bir insan hakları hukuku çatısı kurmasıdır. Birleşmiş Milletler internasyonal ölçekte kabul edilen geniş kapsamlı bir ekonomik, toplumsal ve kültürel haklar ve siyasal ve uygar haklar dizisi tanımlamıştır. Bununla beraber bu hakları teşvik edecek ve koruyacak mekanizmalar kurmuş ve hükümetlere insan haklarının korunması hususundaki sorumluluklarını yerine getirmelerinde destek olmuştur.
Söz mevzusu yasal çatının temelleri BM Genel Kurulunca sırasıyla 1945 ve 1948'de kabul edilmiş olan Birleşmiş Milletler Antlaşması ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesidir. O zamandan bu yana BM; hanımefendiler, çocuklar, engelliler, azınlıklar, göçmen işçiler ve benzeri savunmasız grupları da kapsamına alan onlara özgü standartları kapsayacak şekilde kademeli olarak insan hakları hukukunu genişletmiştir. Böylelikle bu gruplar yaşadıkları toplumlarda uzun senelerdir sürmekte olan ayrımcı uygulamalardan korunacak haklara haiz olmuşlardır.
İnsan hakları, Genel Kurul'un çığır açan kararları yardımıyla genişletilerek evrenselliğin, bölünmezliğin ve kalkınma ve demokrasi kavramlarının ilişkisi sağlanmıştır. BM'nin eğitim programları ve teknik desteği vesilesiyle sayısız ulusal hukuki ve cezai sistem güçlendirilirken, eğitim kampanyaları vesilesiyle dünya kamuoyu ellerinden alınamayacak hakları mevzusunda bilgilendirilmiştir. Devletlerin insan hakları anlaşmalarına riayetini denetleyici BM mekanizması üye devletler içinde dikkate kıymet tutarlılık ve ağırlık kazanmıştır.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri, dünyadaki tüm insanların haklarının korunması ve teşvik edilmesi mevzusundaki BM'nin çabalarını güçlendirmek ve işbirliğini sağlamak için iş koşturmacasındadır. Genel Yazman sulh ve güvenlik, kalkınma, insani yardım ve ekonomik ve toplumsal mevzular şeklinde temel alanlarda örgütün çalışmalarını birleştiren ana tema olarak insan hakları temasını seçmiştir. BM'nin her kuruluşu ve hususi ajansı insan haklarının korunmasına bir halde dâhildir.
İnsan Hakları ile İlgili Mevzuat ve Standartlar
BM'nin kurulduğu 1945 tarihindeki San Francisco Konferansı'nda, minik ülkelerin hükümet heyetleri ile güçlerini birleştirmiş olan hanımefendileri, sendikaları, etnik ve dini grupları temsil eden 40 kadar sivil cemiyet örgütü, insan hakları mevzusunda öteki devletlerce tavsiye edilen kurallara daha açık bir dil getirilmesi mevzusunda baskı yapmışlardır. İzledikleri emin lobicilik faaliyeti sonucunda 1945 harp sonrası döneminde internasyonal yasalara temel olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'na insan hakları mevzusunda bazı ilave şartlar konulmuştur.
Böylece, Antlaşma'nın Önsözü “insanın temel haklarına, insanoğlunun özsevi ve değerine, adam ve hanımefendilerin eşitliğine ve minik büyük tüm ulusların eşitliğine olan inancı†açıkça teyit etmektedir. I. Maddede belirtildiği suretiyle Birleşmiş Milletler'in dört ilkesel görevinden biri “ırk, cinsiyet, dil ya da din ayrımı yapmadan hepimiz için insan hakları ve temel özgürlüklere saygıyı†teşvik etmektir. Öteki fıkralar da internasyonal alanda insan haklarına saygının sağlanması için devletleri BM ile ortak hareket etmek mevzusunda bağlamaktadır.
Internasyonal İnsan Hakları Sözleşmesi
Birleşmiş Milletler kurulduktan üç yıl sonrasında, “tüm halklar için ulaşılması ihtiyaç duyulan ortak standartlar†oluşturulması niyetiyle Genel Kurul, uygar insan hakları hukukunun dayandığı esas olan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin temel taşlarını koymuştur. Bu beyannamenin kabul edilmiş olduğu 10 Aralık 1948 zamanı, günümüzde tüm dünyada Internasyonal İnsan Hakları Günü olarak bilinmektedir. Beyannamenin 30 maddesi her ülkedeki insanların temel, uygar, kültürel, ekonomik, siyasal ve toplumsal haklarından bahsetmektedir .
Evrensel Bildirge birçok bilim adamı tarafınca internasyonal hukuk anlamında kabul görür zira geniş kapsamlı olarak kabul edilmiştir ve ülkelerin işleyişinin ölçüsü olarak kullanılmaktadır. Bağımsızlığını yeni kazanan birçok ülke temel hukuk ya da anayasalarında Evrensel Bildirge'nin maddelerine yer vermişlerdir.
Birleşmiş Milletler himayesinde görüşme edilen yasal açıdan bağlayıcı ve en kapsamlı insan hakları antlaşmaları Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Internasyonal Sözleşmeleri ile Uygar ve Siyasal Haklar Internasyonal Sözleşmeleridir. Genel Kurulca 1966'da kabul edilen bu antlaşmalar, Evrensel Bildirge'de yer edinen hakları taraf devletlerin itaatinin komitelerce denetlendiği yasal açıdan bağlayıcı taahhütlere çevirerek Bildirge'nin şartlarını bir adım ileri götürmüştür.
Evrensel Bildirge, İnsan Hakları Internasyonal Sözleşmesi ve Uygar ve Siyasal Haklar Internasyonal Sözleşmesi'ne Ek Protokoller ile beraber Internasyonal İnsan Hakları Kanununu oluşturmaktadır.
BAKINIZ
Birleşmiş Milletler Örgütü
Birleşmiş Milletler'in temel organlarının görevleri nedir, işleyiş şekli nasıldır?
Birleşmiş Milletler Ufaklıklara Yardım Fonu'nun kısaltması nedir?
Bu bildiri 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
İNSAN HAKLARI
Birleşmiş Milletlerin en büyük başarılarından biri, tüm uluslarca kabul edebilecek ve tüm insanlarca arzu edilen ve internasyonal ölçekte korunan evrensel bir yasa durumunda kapsamlı bir insan hakları hukuku çatısı kurmasıdır. Birleşmiş Milletler internasyonal ölçekte kabul edilen geniş kapsamlı bir ekonomik, toplumsal ve kültürel haklar ve siyasal ve uygar haklar dizisi tanımlamıştır. Bununla beraber bu hakları teşvik edecek ve koruyacak mekanizmalar kurmuş ve hükümetlere insan haklarının korunması hususundaki sorumluluklarını yerine getirmelerinde destek olmuştur.
Söz mevzusu yasal çatının temelleri BM Genel Kurulunca sırasıyla 1945 ve 1948'de kabul edilmiş olan Birleşmiş Milletler Antlaşması ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesidir. O zamandan bu yana BM; hanımefendiler, çocuklar, engelliler, azınlıklar, göçmen işçiler ve benzeri savunmasız grupları da kapsamına alan onlara özgü standartları kapsayacak şekilde kademeli olarak insan hakları hukukunu genişletmiştir. Böylelikle bu gruplar yaşadıkları toplumlarda uzun senelerdir sürmekte olan ayrımcı uygulamalardan korunacak haklara haiz olmuşlardır.
İnsan hakları, Genel Kurul'un çığır açan kararları yardımıyla genişletilerek evrenselliğin, bölünmezliğin ve kalkınma ve demokrasi kavramlarının ilişkisi sağlanmıştır. BM'nin eğitim programları ve teknik desteği vesilesiyle sayısız ulusal hukuki ve cezai sistem güçlendirilirken, eğitim kampanyaları vesilesiyle dünya kamuoyu ellerinden alınamayacak hakları mevzusunda bilgilendirilmiştir. Devletlerin insan hakları anlaşmalarına riayetini denetleyici BM mekanizması üye devletler içinde dikkate kıymet tutarlılık ve ağırlık kazanmıştır.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri, dünyadaki tüm insanların haklarının korunması ve teşvik edilmesi mevzusundaki BM'nin çabalarını güçlendirmek ve işbirliğini sağlamak için iş koşturmacasındadır. Genel Yazman sulh ve güvenlik, kalkınma, insani yardım ve ekonomik ve toplumsal mevzular şeklinde temel alanlarda örgütün çalışmalarını birleştiren ana tema olarak insan hakları temasını seçmiştir. BM'nin her kuruluşu ve hususi ajansı insan haklarının korunmasına bir halde dâhildir.
İnsan Hakları ile İlgili Mevzuat ve Standartlar
BM'nin kurulduğu 1945 tarihindeki San Francisco Konferansı'nda, minik ülkelerin hükümet heyetleri ile güçlerini birleştirmiş olan hanımefendileri, sendikaları, etnik ve dini grupları temsil eden 40 kadar sivil cemiyet örgütü, insan hakları mevzusunda öteki devletlerce tavsiye edilen kurallara daha açık bir dil getirilmesi mevzusunda baskı yapmışlardır. İzledikleri emin lobicilik faaliyeti sonucunda 1945 harp sonrası döneminde internasyonal yasalara temel olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'na insan hakları mevzusunda bazı ilave şartlar konulmuştur.
Böylece, Antlaşma'nın Önsözü “insanın temel haklarına, insanoğlunun özsevi ve değerine, adam ve hanımefendilerin eşitliğine ve minik büyük tüm ulusların eşitliğine olan inancı†açıkça teyit etmektedir. I. Maddede belirtildiği suretiyle Birleşmiş Milletler'in dört ilkesel görevinden biri “ırk, cinsiyet, dil ya da din ayrımı yapmadan hepimiz için insan hakları ve temel özgürlüklere saygıyı†teşvik etmektir. Öteki fıkralar da internasyonal alanda insan haklarına saygının sağlanması için devletleri BM ile ortak hareket etmek mevzusunda bağlamaktadır.
Internasyonal İnsan Hakları Sözleşmesi
Birleşmiş Milletler kurulduktan üç yıl sonrasında, “tüm halklar için ulaşılması ihtiyaç duyulan ortak standartlar†oluşturulması niyetiyle Genel Kurul, uygar insan hakları hukukunun dayandığı esas olan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin temel taşlarını koymuştur. Bu beyannamenin kabul edilmiş olduğu 10 Aralık 1948 zamanı, günümüzde tüm dünyada Internasyonal İnsan Hakları Günü olarak bilinmektedir. Beyannamenin 30 maddesi her ülkedeki insanların temel, uygar, kültürel, ekonomik, siyasal ve toplumsal haklarından bahsetmektedir .
Evrensel Bildirge birçok bilim adamı tarafınca internasyonal hukuk anlamında kabul görür zira geniş kapsamlı olarak kabul edilmiştir ve ülkelerin işleyişinin ölçüsü olarak kullanılmaktadır. Bağımsızlığını yeni kazanan birçok ülke temel hukuk ya da anayasalarında Evrensel Bildirge'nin maddelerine yer vermişlerdir.
Birleşmiş Milletler himayesinde görüşme edilen yasal açıdan bağlayıcı ve en kapsamlı insan hakları antlaşmaları Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Internasyonal Sözleşmeleri ile Uygar ve Siyasal Haklar Internasyonal Sözleşmeleridir. Genel Kurulca 1966'da kabul edilen bu antlaşmalar, Evrensel Bildirge'de yer edinen hakları taraf devletlerin itaatinin komitelerce denetlendiği yasal açıdan bağlayıcı taahhütlere çevirerek Bildirge'nin şartlarını bir adım ileri götürmüştür.
Evrensel Bildirge, İnsan Hakları Internasyonal Sözleşmesi ve Uygar ve Siyasal Haklar Internasyonal Sözleşmesi'ne Ek Protokoller ile beraber Internasyonal İnsan Hakları Kanununu oluşturmaktadır.
BAKINIZ
YORUMLAR