1 Cebelitarık Boğazı Nerededir 3 Cebelitarık Boğazının Konumu Cebelitarık Boğazı nerededir, Cebelitarık Boğazı hangi denizdedir, Cebelit...
1 Cebelitarık Boğazı Nerededir
3 Cebelitarık Boğazının Konumu
Cebelitarık Boğazı nerededir, Cebelitarık Boğazı hangi denizdedir, Cebelitarık Boğazının ayırdığı kıtalar hangi kıtalardır, Cebelitarık Boğazı hangi ülkelerin sınırları içindedir, Cebelitarık Boğazı hangi ülkeye bağlıdır.
Cebelitarık Boğazı nerededir, Cebelitarık Boğazı hangi denizdedir, Cebelitarık Boğazının ayırdığı kıtalar hangi kıtalardır, Cebelitarık Boğazı hangi ülkelerin sınırları içindedir, Cebelitarık Boğazı hangi ülkeye bağlıdır.
Cebelitarık Boğazı nerededir, Cebelitarık Boğazı hangi denizdedir, Cebelitarık Boğazının ayırdığı kıtalar hangi kıtalardır, Cebelitarık Boğazı hangi ülkelerin sınırları içindedir, Cebelitarık Boğazı hangi ülkeye bağlıdır.
Cebelitarık Boğazı Nerededir
Cebelitarık Boğazı, Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nu birleştiren, Avrupa ile Afrikakıtalarını ayrıştıran boğazdır. Antik çağda Herkül’ün Sütunları olarak da bilinirdi. Ismini Tarık bin Ziyad’dan alan boğaz, 60 km uzunluğunda ve 44 km genişliğinde, en derin yeri ise -426 m.’dir. Boğazın siyasal egemenlik bakımından kontrolü üç ülkenin elindedir;İngiltere, İspanya ve Fas.
Boğazda, yüzeyde doğudan batıya giden güçlü bir akıntı vardır. Derinlerde ise daha zayıf bir akıntı Akdeniz’den Atlas (Atlantik) Okyanusuna akar. Cebelitârık Boğazının her iki yanı da sarp kayalıklarla çevrilidir. Nebat örtüsü bakımından Boğaz’ın iki yakasında berâberlik görülür. Boğaz’dan yılda 7000-7500 vapur geçer. Boğaz’ın Afrika kıyısında bulunan Tanca ise milletlerarası bir statüye bağlanmıştır. Bu statü belirli bir devletin buraya yerleşmesine mâni olmaktadır.
Cebelitarık Boğazı Zamanı
Eski çağlardaki ismi “Calpe” ‘dir. Şimdiki ismi ise Arap komutanı Tarık bin Ziyad’dan gelmektedir. Arapçada “cebel” dağ anlamına gelir. Cebel-i Târık, “Tarık’ın dağı” anlamına gelmektedir. Tarık, boğazın güvenliğini sağlamak için burada boğazın kuzeyinde bir kale yaptırmıştır. Cebelitarık 1462’de Araplardan, İspanyollara geçmiş 1502’de resmen İspanyol topraklarına iştirak etmiştir. 24 temmuz 1704’te İngiltere-Hollanda deniz kuvvetleri tarafınca ele geçirilmiştir, 1713 tarihindeki Utrecht Antlaşması’yla İspanya kaleyi İngiltere’ye iade etmeyi kabul etmiştir. Cebelitarık, boğaza ismini veren yer ve tarihsel olarak boğazın en mühim noktasıdır. İber Yarımadasıda, ayrı bir yarımada olarak, boğazın Akdeniz girişinde yer alır. Solda Cebelitarık Boğazı, sağda Akdeniz ve en arkada İspanya
Cebelitarık Boğazının Konumu
Akdeniz’in garp ucunu Atlas (Atlantik) Okyanusu ile birleştirir. Kuzeyi İber Yarımadası, güneyi Şimal Afrika’da Mağrip olarak malum bölgedir. Ulaşım yönünden oynadığı rol itibariyle ve jeopolitik bakımdan en mühim boğazlardan biridir. Deniz geçidinin önemi Süveyş Kanalının açılması ile daha da artmıştır. Takriben 60 km uzunluğunda olan boğazın en geniş noktası Trafalgar Burnu ile Spartel Burnu içinde 44 km, en dar noktası ise Cires Burnu ile Tarija Burnunun doğusunda 14,2 km’dir. Boğaz’ın ortası, en sığ noktası olup derinliği 324 metre’dir.
Cebelitarık Boğazıile İlgili Politik Problemler
1713 senesinde resmen İngiltereye bağlanan, 1830’da ise sömürge duyuru edilen Cebelitarık’ın şartları İspanya-İngiltere ilişkisi içinde bazen öne çıkan bir pürüz konumundadır. İspanya eski dış işleri bakanı Moratinos, bölümde İngiliz yönetimi için askeri işgal demiştir. Kendisi kısa süre önce de bu sorun sebebiyle İngiltere ile düzgüsel ilişki kurmanın olanaksız bulunduğunu söylemiştir.
Probleminin çözümü için Cebelitarık’ta oylamalar yapılmış. Meydana getirilen oylamalar şu şekildedir;
Fas kıyılarından 250m, İspanya kıyılarından ise 8km uzaklıkta bulunan Leyla Adası(Perejil) iki ülke içinde egemenlik sorunudur. Cebelitarık boğazında yer edinen bu hiçbir yerleşim yerinin olmadığı kayalık ada yüzünden 2002 senesinde taraflar içinde adaya asker yapmaya varan bir gerilim yaşanmıştır. Fas’ın adaya asker çıkarmasıyla süregelen gerilim, İspanyanın adaya kendi askerlerini çıkarmasıyla sürmüştür.
YORUMLAR