CEMAL Güzellik, Güzel yüz: Göz kaldırdım cemaline bakmaya (Karacaoğlan). Arz-ı cemal, yüz gösterme. Tanrı’nın iyilik ve güzellik şeklinde t...
CEMAL Güzellik, Güzel yüz: Göz kaldırdım cemaline bakmaya (Karacaoğlan). Arz-ı cemal, yüz gösterme.
Tanrı’nın iyilik ve güzellik şeklinde tecellisi. Cemal denizi, Tanrı’nın sevilmiş olduğu kullarına ikram etmiş olduğu iyilikler ve güzelliklerden ibaret bir süre, bir umman. Cemal-i mutlak, Tanrı’nın eşyada belirmesi.
Sofilere gore Tanrı’nın cemal ve celâl diye adlandırılan iki tecellisi vardır. Tanrı’nın lütuf ve rızasına ait sıfatlara, lütuf ve merhametle tecellisine cemal denir. Gene sofilere gore, bir bakıma celâl ile cemal birdir. Çünkü Tanrı celâliyle tüm mevhum varlıkları yok edince cemali ortaya çıkar. Tarikat mensupları cemali yüz için de kullanırlar. Cemalin hakkı için diye yemin etmeleri de bundandır. Sofiler Tanrı’nın eşyada meydana çıkmasını mukaddes bir vakaya bağlarlar: «Ben gizli saklı bir gömü (kenz-i mahfi) idim, bilinip tanınmak istedim ve yaratıkları yarattım.» Mevlânâ Celâleddin Divan-ı Kebir’inde bu mevzu ile ilgili olarak şunları söyler: «Allah kendi cemaline Celâl adını karşı tuttu. Cemal galip geldi. Eşya bu sebeple belirdi.»
YORUMLAR