Cıva nasıl bir elementtir? Cıva nasıl elde edilir cıvanın özellikleri nedir ve cıvanın zehirli olması ile ilgili olarak genel bilgilerin yer...
Cıva nasıl bir elementtir? Cıva nasıl elde edilir cıvanın özellikleri nedir ve cıvanın zehirli olması ile ilgili olarak genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
Simgesi: Hg. Atom numarası: 80 Atom ağırlığı: 200,61 Özgül ağırlığı: 13,59 Donma noktası: —38° Kaynama noktası: 356°,9 derecedir.
Cıva tabiatta «zincifre» ismi verilen sülfür halinde, daha çok İspanya’da, İtalya’da, Kaliforniya (ABD)’da Meksika ve Peru’da mevcuttur. Devletimizde de vardır.
Cıva elde etmek için zincifre ısıtılır. Isınan zincifre kükürt dioksit ve cıva buharına ayrılır. cıva buharları yoğunlaştırılarak sıvı halde cıva elde edilir. Bugün daha çok kullanılan bir usule gore, zincifre kireç taşları ile ısıtılır. Meydana gelen buharlar metal ya da porselen borular içinde yoğunlaştırılır. Elde edilmiş cıvanın saflaştırılması için sulu nitrik asitten geçirilir, sonrasında bolca su ile yıkayıp kurutulur.
Cıvanın Özellikleri
Cıvanın kendisi gümüş rengindeyse de buharları renksizdir. Bir yere döküldüğü süre daima yuvarlak bir damla halinde toplanır. Bu damlalar çok az eğilimli düzlüklerde dahi hızla yuvarlanır, ufalanır ve toplanması âdeta imkânsız hale gelir. Açıkta bırakılan cıvanın bir bölümü buharlaşır.
Cıva 300° nin aşağısındaki sıcaklıklarda muntazam bir genişleme ve büzülme gösterdiğinden termometre ve barometrelerde, özgül ağırlığı oldukça yüksek olduğundan da barometre, manometre benzer biçimde bir takım tazyik ölçme aletlerinde de kullanılır.
cıva nemli ve kuru havada değişmeden kalır. Kaynama noktasına yakın derecede ısıtılırsa yüzeyinden oksitlenmeye başlar, kiremit kırmızısı renginde cıva oksiti meydana gelir.
Cıva Zehirlidir
Suda eriyen tüm cıva bileşikleri son aşama zehirlidir. cıva kullanan fabrikalarda, cıva ocaklarında sık sık zehirlenmeler meydana gelir. cıva ile zehirlenen kimsede düşünme kabiliyetiyle birlikte bellek da yavaş yavaş kaybolur. cıva zehirlenmesine karşı ilk tedavi olarak yumurta akı yedirmeli, süt içirmelidir. Çünkü bu benzer biçimde maddeler, cıva ile birleşip, suda erimiyen albümin bileşiklerini meydana getirirler, bu şekilde zehirin tesiri az da olsa önlenmiş olur.
Cıva sülfat yiyecek tuzu ile karıştırılıp ısıtılırsa çok zehirli bir madde olan süblime elde edilir.
Cıva ultraviyole ışınları bakımından çok zengindir. Kuvars camından yapılmış cıva lâmbaları bir takım hastalıkları tedavide kullanılır. Son zamanlarda cıva buharı, daha parlak ve bolca ışık istenilen bölgelere takılan flüoresan lâmbalarında da kullanılmaktadır.
YORUMLAR