Çocuğa Sofra Adabı Nasıl Öğretilir Çocuklarımıza sofra adabını öğretmek elbette önemlidir. Bunun en etkili yolu, tabiki her konuda ...
Çocuğa Sofra Adabı Nasıl Öğretilir
Çocuklarımıza sofra adabını öğretmek elbette önemlidir. Bunun en etkili yolu, tabiki her konuda olduğu gibi, onlara bu konuda da iyi bir örnek olmak, görerek öğrenmelerini sağlamaktan geçiyor. Ama bu tek başına yeterli olmaz; zaman zaman uyarılarda da bulunmanız gerekebilir. Fakat bunu yaparken de onları incitmeden, üzmeden uyarmaya dikkat etmek gerekiyor.
Nelere Dikkat Edilmeli?
Meseleye olumlu tarafından yaklaşın. Her seferinde sadece hatalarını öne çıkarmak yerine, doğru yaptıkları şeyler üzerinde durun. Örneğin, servis tabağından kendi tabağına yemek alırken gösterdiği özeni övün.
Aile sofrasını çocuğunuz için sofra adabı dersi haline getirmeyin. Böyle bir şey ona hem sofra adabı kurallarından, hem yemekten hem de sizden uzaklaştırır.
Yaptığı her hata karşısında onu derhal çapulculukla suçlamayın. Onun yerine örneğin; “Bardağının yağlanmasını istemiyorsan, su içmeden önce elini ve ağzını peçetenle silebilirsin†deyin.
Daha küçük yaştan başlayarak, arada bir sofrayı onu kudurtun, neyin nereye nasıl konacağını gösterirken nedenini de açıklayın.
Küçük çocuğunuzu fırsat buldukça, hamburgerci gibi ayaküstü yemek yenen yerlere değil de, masa adabına dikkat edilen türden lokantalarda yemek yemeğe götürün.
Çocuğunuza Sofrada Yapılmaması Gerekenleri Anlatırken...
Nelere Dikkat Edilmeli?
Meseleye olumlu tarafından yaklaşın. Her seferinde sadece hatalarını öne çıkarmak yerine, doğru yaptıkları şeyler üzerinde durun. Örneğin, servis tabağından kendi tabağına yemek alırken gösterdiği özeni övün.
Aile sofrasını çocuğunuz için sofra adabı dersi haline getirmeyin. Böyle bir şey ona hem sofra adabı kurallarından, hem yemekten hem de sizden uzaklaştırır.
Yaptığı her hata karşısında onu derhal çapulculukla suçlamayın. Onun yerine örneğin; “Bardağının yağlanmasını istemiyorsan, su içmeden önce elini ve ağzını peçetenle silebilirsin†deyin.
Daha küçük yaştan başlayarak, arada bir sofrayı onu kudurtun, neyin nereye nasıl konacağını gösterirken nedenini de açıklayın.
Küçük çocuğunuzu fırsat buldukça, hamburgerci gibi ayaküstü yemek yenen yerlere değil de, masa adabına dikkat edilen türden lokantalarda yemek yemeğe götürün.
Çocuğunuza Sofrada Yapılmaması Gerekenleri Anlatırken...
- Sofrada surat asmak, yemeğe kusur bulmak, iç karartıcı, gerginlik yaratıcı, tiksindirici konulardan söz etmek.
- Sofradaki diğer insanları ve yediklerini izlemek, lokmalarını saymak.
- Yemek yerken ağız şapırdatmak, ağzı aça aça çiğnemek ve ağızda lokma varken konuşmak, su içmek.
- Ağza rahatça çiğnenemeyecek kadar büyük lokma almak.
- Yüksek sesle konuşmak.
- Yemeği koklamak.
- Konuşurken eldeki kaşığı, çatalı, bıçağı sağa sola sallamak. (Konuşurken çatalınızı bıçağınızı tabağınızı koyun.)
- Yemek bitince tabağı ileri iterek kendinizden uzaklaştırmak, arkaya yaslanıp ‘Off amma da çok yedimâ€ â€œİşte bitirdim†gibi şeyler söylemek.
- Kaşığa ya da çatala bir kerede ağza alınamayacak miktarda lokma alıp hepsini birden yiyemeyince arta kalanını kaşık ya da çatalın üzerine çıkarmak.
Sofra Tuzu (Sodyum Klorür) Nedir? Sofra Tuzunun Özellikleri ve Kullanım Alanları
Sofra tuzu nasıl elde edilir?
Hastanede yatan küçük bir çocuğa inisiye yoluyla nasıl yardım edebilirim?
Çocuklarımızın yediklerine gösterdiğimiz titizliği, yemeklerini nasıl yediklerine de gösteriyor muyuz?
Sofrada birlikte olmayı ailemiz için zevkli hale getirmemizle başlayacak bu öğreti, ileriki yıllarında da ne kadar gerekecek oysa... Başka sofralara da zevk katabilmeleri için önce kendi soframızda alıştırmalıyız.
Deneyimli veliler arasında sofra adabı kazandırmak konusunda yapılan bir beyin fırtınasının sonunda ortaya çıkan önerilerden bazıları şunlar;
- Sofrada bir çeşit yemek olmalı. Bir sonraki yemeğe kadar “acıktım“ demenin faydasızlığı çocuklara öğretilmeli.
- Yemek aralarında aile tarafından belirlenecek zamanlarda sağlıklı bir ara yemek (muhallebi, muz v.b. gibi) verilmeli.
- Çocuklar ne gün ne yenileceği planlamasına ve yemek hazırlamaya (yaş ve becerilerine göre) dahil edilmeliler.
- Yemek planlarken içinde 2-3 çeşit sebze, bir çeşit karbonhidrat (patates, pirinç yada makarna gibi), bir çeşit protein (Kırmızı et gibi) ve kalsiyum içeren bir gıda (süt, peynir gibi) olması gerektiği fikri çocuklara aşılanmalı ve bu konuda planlamalara da katılmalılar. Yemek üzerine yenilecek tatlı da meyve eşliğinde verilmeli.
- Eve sokulmadığı taktirde, gözden ırak olan hazır bisküvi, gofret, cips, şeker gibi şeyler de çocukla veli arasında yemek çekişmesini ortadan kaldıracaktır. Bunun yerine peynir, buğday krakerleri, meyve, ev yapması pohaça - kurabiye gibi şeyler yemek arasında öğünlerin yerini almayacak şekilde önerilmeli.
- Aile yemek bütçesinin çok az kısmını şeker, gazoz ve cips gibi şeylere ayırmalı, bunun gerekliliği çocuğa açıklanmalı ve bunlar ancak haftada bir ve az miktarlarda verilmeye alıştırılmalı.
- Seçenekler ancak iki tür yiyecek arasında sunulmalı. Çocuk seçenek dışı bir şeyi tutturduğunda da istediği yapılmamalı. Örneğin “elma mı istersin armut mu ?â€, “Yarım sandöviç mi yersin, bütün mü ?†şeklinde sorulduğunda çocuğa seçim üstünlüğü verilmiş olunacağından kontrol onlardaymış gibi hissettirir. Unutmayın yemek aynı zamanda insanların psikolojik bir şekilde kontrol isteklerini uyartan bir olaydır.
- “... Olursa .... olur “ cümle yapısı harikalar yaratan bir denklemdir. Örneğin “masada yerini alırsan tabağına salatanı koyabilirim†türü cümleler sofra düzenini sağlamakta yardımcı olurlar.
- Sofra adabını da sizden kopyalayacaklarını unutmayın. Olmalarını istediğinizi kendinizde modelleyin.
- “Yemeğini yersen dondurma vereceğim†gibi rüşvet vermeler çocuğa yanlış hedef göstermek olur.
- Yemekten önce el yıkamak, sofrayı birlikte kurmak, oturarak yemek yemek, tabağa az konulan ilk miktarı tamamıyla bitirdikten sonra ikincisini istemek, sofrayı birlikte toplamak gibi alışkanlıklar sürekli yapmayla edinilecektir.
- “Ben tokum, yemeyeceğim†desede aile sofrasına eşlik etmesini istediğinizi ve bunun önemini anlamalarına yardımcı olunmalı.
- Sofra sohbetlerine katılmalarını cesaretlendirirken yetişkinlerin sıraları geldiğinde de sessiz durmalarına alıştırın. Kimse hep bir ağızdan konuşulan sofradan zevk almaz.
- Her fırsatta sofralarınıza akraba ve arkadaşlarınızı da katın ki modelleme imkanları ve alıştırma fırsatları çoğalsın.
- Küçük çocukları sofraya uzun süreler bağlamayın. İzin alarak sofradan kalkmalarını da alıştırın. Daha küçükleri de sabırları taşmadan sofradan ayırıp kendi başına yapabileceği başka bir aktivite sağlayın.
- Yemeklerinizi televizyon önünde yemeğe alıştırmayın. Yemek hepiniz için "aile zamanı" olmalı.
- Çocuklarınızın sofra adabını kazanabilmelerinin uzun yıllar alacağını unutmayın, bu konuda sabırsızlık göstermemeye çalışın.
Deneyimli veliler arasında sofra adabı kazandırmak konusunda yapılan bir beyin fırtınasının sonunda ortaya çıkan önerilerden bazıları şunlar;
- Sofrada bir çeşit yemek olmalı. Bir sonraki yemeğe kadar “acıktım“ demenin faydasızlığı çocuklara öğretilmeli.
- Yemek aralarında aile tarafından belirlenecek zamanlarda sağlıklı bir ara yemek (muhallebi, muz v.b. gibi) verilmeli.
- Çocuklar ne gün ne yenileceği planlamasına ve yemek hazırlamaya (yaş ve becerilerine göre) dahil edilmeliler.
- Yemek planlarken içinde 2-3 çeşit sebze, bir çeşit karbonhidrat (patates, pirinç yada makarna gibi), bir çeşit protein (Kırmızı et gibi) ve kalsiyum içeren bir gıda (süt, peynir gibi) olması gerektiği fikri çocuklara aşılanmalı ve bu konuda planlamalara da katılmalılar. Yemek üzerine yenilecek tatlı da meyve eşliğinde verilmeli.
- Eve sokulmadığı taktirde, gözden ırak olan hazır bisküvi, gofret, cips, şeker gibi şeyler de çocukla veli arasında yemek çekişmesini ortadan kaldıracaktır. Bunun yerine peynir, buğday krakerleri, meyve, ev yapması pohaça - kurabiye gibi şeyler yemek arasında öğünlerin yerini almayacak şekilde önerilmeli.
- Aile yemek bütçesinin çok az kısmını şeker, gazoz ve cips gibi şeylere ayırmalı, bunun gerekliliği çocuğa açıklanmalı ve bunlar ancak haftada bir ve az miktarlarda verilmeye alıştırılmalı.
- Seçenekler ancak iki tür yiyecek arasında sunulmalı. Çocuk seçenek dışı bir şeyi tutturduğunda da istediği yapılmamalı. Örneğin “elma mı istersin armut mu ?â€, “Yarım sandöviç mi yersin, bütün mü ?†şeklinde sorulduğunda çocuğa seçim üstünlüğü verilmiş olunacağından kontrol onlardaymış gibi hissettirir. Unutmayın yemek aynı zamanda insanların psikolojik bir şekilde kontrol isteklerini uyartan bir olaydır.
- “... Olursa .... olur “ cümle yapısı harikalar yaratan bir denklemdir. Örneğin “masada yerini alırsan tabağına salatanı koyabilirim†türü cümleler sofra düzenini sağlamakta yardımcı olurlar.
- Sofra adabını da sizden kopyalayacaklarını unutmayın. Olmalarını istediğinizi kendinizde modelleyin.
- “Yemeğini yersen dondurma vereceğim†gibi rüşvet vermeler çocuğa yanlış hedef göstermek olur.
- Yemekten önce el yıkamak, sofrayı birlikte kurmak, oturarak yemek yemek, tabağa az konulan ilk miktarı tamamıyla bitirdikten sonra ikincisini istemek, sofrayı birlikte toplamak gibi alışkanlıklar sürekli yapmayla edinilecektir.
- “Ben tokum, yemeyeceğim†desede aile sofrasına eşlik etmesini istediğinizi ve bunun önemini anlamalarına yardımcı olunmalı.
- Sofra sohbetlerine katılmalarını cesaretlendirirken yetişkinlerin sıraları geldiğinde de sessiz durmalarına alıştırın. Kimse hep bir ağızdan konuşulan sofradan zevk almaz.
- Her fırsatta sofralarınıza akraba ve arkadaşlarınızı da katın ki modelleme imkanları ve alıştırma fırsatları çoğalsın.
- Küçük çocukları sofraya uzun süreler bağlamayın. İzin alarak sofradan kalkmalarını da alıştırın. Daha küçükleri de sabırları taşmadan sofradan ayırıp kendi başına yapabileceği başka bir aktivite sağlayın.
- Yemeklerinizi televizyon önünde yemeğe alıştırmayın. Yemek hepiniz için "aile zamanı" olmalı.
- Çocuklarınızın sofra adabını kazanabilmelerinin uzun yıllar alacağını unutmayın, bu konuda sabırsızlık göstermemeye çalışın.
YORUMLAR