3. Ek-Fiilin Yazımı Ek-fiil isimlerin yüklem olmasını sağlayan ektir.. a. Ek-fiil (imek fiili) eklendiği kelimeye bitişik de yazılabilir ond...
3. Ek-Fiilin Yazımı
Ek-fiil isimlerin yüklem olmasını sağlayan ektir..
a. Ek-fiil (imek fiili) eklendiği kelimeye bitişik de yazılabilir ondan ayrı da... Ama genellikle bitiştirilir. Ayrı yazıldığı zaman ünlü uyumlarına uyup uymadığına bakılmaz. Bitişik yazılan ek-fiil “büyük ve küçük ünlü uyumu†kurallarına uyar.
1. Sessiz harfle biten kelimeye bitiştiriliyorsa, başındaki “i†düşer:
rahatsız idim→rahatsızdım,
çocuk ise→çocuksa,
Serkan imişâ†’Serkan’mış,
koşar iken→koşarken
Suçlanan ben imişim→benmişim
Biz imişiz→bizmişiz
Meğer sen ne çalışkan imişsin→çalışkanmışsın
Çalışkan imişsiniz→çalışkanmışsınız
Adam yirmi yıldır evine hasret imişâ†’hasretmiş
2. Sesli harfle biten kelimeye bitiştiriliyorsa, başındaki “i†düşer ve yerine “y†kaynaştırma harfi gelir: [1]
Bir güzelin hayranı i-di-m→hayranıydım, hayranı idik→hayranıydık
Zeki idi→zekiydi
Ali imişâ†’Ali’ymiş,
Hasta ise→hastaysa,
Nöbetçi iken→nöbetçiyken,
Merhametli imişler→merhametliymişler
Merhametliler imişâ†’merhametlilermiş
b. Fiillere getirildiğinde onların birleşik zamanlı çekimlerini yapmayı sağlayan ek-fiil bitişik de ayrı da yazılabilir:
çalışmış i-di-k→çalışmıştık
okuyor i-se→okuyorsa
okuyor i-miş-ler/okuyorlar imişâ†’okuyorlarmış
YORUMLAR