Fizikte plazma nedir? Maddenin Plazma Hali Plazma, kimya ve fizikte "iyonize olmuş gaz" anlamına gelmektedir. İyonize g...
Fizikte plazma nedir?
Maddenin Plazma Hali
Plazma, kimya ve fizikte "iyonize olmuş gaz" anlamına gelmektedir. İyonize gaz için kullanılan plazma kelimesi 1920'li yıllardan bu yana fizik literatüründe yer etmeye adım atmıştır. Kendine özgü niteliklere haiz olduğundan, plazma hali maddenin katı, sıvı ve gaz halinden ayrı olarak incelenir. Katı bir cisimde cismi oluşturan moleküllerin hareketi çok azdır, moleküllerin averaj kinetik enerjisi herhangi bir yöntemle (mesela ısıtarak) arttırıldığında cisim öncelikle sıvıya sonrasında da gaza dönüşür, ki gaz fazında elektronlar oldukça süratli hareket ederler. Eğer gaz halinden sonrasında da ısı verilmeye devam edilirse iyonlaşma başlayabilir, bir elektron çekirdek çekiminden kurtulur ve özgür bir elektron uzayı meydana getirerek maddeye yeni bir form kazandırır. Atomun bir elektronu noksan olacak ve net bir pozitif yüke haiz olacaktır. Yeterince ısıtılmış gaz içinde iyonlaşma bir çok kez tekrarlanır ve özgür elektron ve iyon bulutları oluşmaya başlar. Fakat bir takım atomlar etkisiz kalmaya devam eder. Oluşan bu iyon, elektron ve etkisiz atom karışımı, plazma olarak adlandırılır.
İyonize olma şartları, minimum bir elektronun atom ya da molekülden ayrılmış olduğu anlamına gelir. Özgür elektrik yükü yardımıyla plazma yüksek bir elektrik iletkenliğine kavuşur ve elektromanyetik alanlardan rahatlıkla etkilenir. Atmosferin üstünde, manyetosferde, bilhassa kutuplara yakın bölgelerde görülen auroralar, güneş rüzgarlarından lanan yüklü parçacıklarla çarpışan oksijen atomlarının iyonize olması ile oluşurlar ve enfes görüntüler verirler.
Plazmanın Özellikleri
- Plazma dış ortama karşı elektriksel olarak nötrdür. Doğrusu plazma içindeki pozitif yüklerin (iyonların yükleri) sayısı, negatif yüklerin (elektronlar) sayısına eşittir.
- Plazma içindeki ayrışma, iyonizasyon ve bu olayların tersi olan tekrardan yapılanma vakaları devamlı meydana gelir. Ismi geçen bu vakalar kendi aralarında plazma içinde bir dinamik denge halinde bulunurlar.
- Plazma iyi bir elektrik ve ısı iletkenidir. Plazma içindeki parçacıklar bir enerji taşıyıcısıdırlar. Bundan ötürü elektrik ve ısı enerjisini de iletirler (taşınırlar). Plazma içindeki hızlarının yüksek oluşu sebebiyle bilhassa elektronlar elektrik ve ısı iletiminde esas görevi oynarlar.
Maddenin plazma hali nedir?
Fizikte adezyon nedir?
Fizikte ölçme ve ölçümdeki hatalar nedir?
Bu bildiri 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
Maddenin Plazma Hali
Plazma, kimya ve fizikte "iyonize olmuş gaz" anlamına gelmektedir. İyonize gaz için kullanılan plazma kelimesi 1920'li yıllardan bu yana fizik literatüründe yer etmeye adım atmıştır. Kendine özgü niteliklere haiz olduğundan, plazma hali maddenin katı, sıvı ve gaz halinden ayrı olarak incelenir. Katı bir cisimde cismi oluşturan moleküllerin hareketi çok azdır, moleküllerin averaj kinetik enerjisi herhangi bir yöntemle (mesela ısıtarak) arttırıldığında cisim öncelikle sıvıya sonrasında da gaza dönüşür, ki gaz fazında elektronlar oldukça süratli hareket ederler. Eğer gaz halinden sonrasında da ısı verilmeye devam edilirse iyonlaşma başlayabilir, bir elektron çekirdek çekiminden kurtulur ve özgür bir elektron uzayı meydana getirerek maddeye yeni bir form kazandırır. Atomun bir elektronu noksan olacak ve net bir pozitif yüke haiz olacaktır. Yeterince ısıtılmış gaz içinde iyonlaşma bir çok kez tekrarlanır ve özgür elektron ve iyon bulutları oluşmaya başlar. Fakat bir takım atomlar etkisiz kalmaya devam eder. Oluşan bu iyon, elektron ve etkisiz atom karışımı, plazma olarak adlandırılır.
İyonize olma şartları, minimum bir elektronun atom ya da molekülden ayrılmış olduğu anlamına gelir. Özgür elektrik yükü yardımıyla plazma yüksek bir elektrik iletkenliğine kavuşur ve elektromanyetik alanlardan rahatlıkla etkilenir. Atmosferin üstünde, manyetosferde, bilhassa kutuplara yakın bölgelerde görülen auroralar, güneş rüzgarlarından lanan yüklü parçacıklarla çarpışan oksijen atomlarının iyonize olması ile oluşurlar ve enfes görüntüler verirler.
Plazmanın Özellikleri
- Plazma dış ortama karşı elektriksel olarak nötrdür. Doğrusu plazma içindeki pozitif yüklerin (iyonların yükleri) sayısı, negatif yüklerin (elektronlar) sayısına eşittir.
- Plazma içindeki ayrışma, iyonizasyon ve bu olayların tersi olan tekrardan yapılanma vakaları devamlı meydana gelir. Ismi geçen bu vakalar kendi aralarında plazma içinde bir dinamik denge halinde bulunurlar.
- Plazma iyi bir elektrik ve ısı iletkenidir. Plazma içindeki parçacıklar bir enerji taşıyıcısıdırlar. Bundan ötürü elektrik ve ısı enerjisini de iletirler (taşınırlar). Plazma içindeki hızlarının yüksek oluşu sebebiyle bilhassa elektronlar elektrik ve ısı iletiminde esas görevi oynarlar.
YORUMLAR