Haşhaş nedir, nasıl kullanılır?

Haşhaş nedir, iyi mi kullanılır? Haşhaş en fazlaca hangi sektörde kullanmak suretiyle yetiştirilir?  Gelincikgiller familyasına ait olan h...

Haşhaş nedir, iyi mi kullanılır? Haşhaş en fazlaca hangi sektörde kullanmak suretiyle yetiştirilir? 

Gelincikgiller familyasına ait olan haşhaşın bilimsel ismi, Papaver Somniferum’dur. Halk içinde haşhaş olarak adlandırılan bu nebat, genellikle tıp kendi alanında kullanılmak suretiyle yetiştirilir. Uyuşturucu ilaçların üretimi için kullanılan bu bitkinin üretimi, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafınca takip altındadır. Kaçak olarak yetiştirilmesi yasaktır ve cezası vardır.

Devletimizde Afyon, Uşak, Antalya, Kütahya, Isparta şeklinde bölgelerde çokça yetişen haşhaş bitkisinin kapsülünden, keyif verici madde olarak vasıflandırılan narkotik maddeler üretilmektedir. Yasa dışı olarak üretilmemesi için TMO, çiftçinin ürettiği tüm mahsulü takip ve denetim altında meblağ. Üretilen bitkiler yalnızca TMO’ya teslim edilebilir. Ziraatçi elinde yalnızca daha sonraki yıl ekmek için tohum bulundurabilir. Bu tohumların yağından ise kaliteli ekmek yağı elde edilir. Bu yağ bununla birlikte, yemeklik ve bitkisel bir yağdır.

Haşhaşın kapsül şeklindeki yapısının içinde çok oranda minik tohum vardır. Tohumların yüzde 40-45′ini doğrusu ortalama yarısını yağ oluşturur. Tohumların yağı çıkartıldıktan sonrasında kalan küspe, hayvan yemi olarak kullanılır ve hayvanın sütündeki yağ oranını arttırır. Tohumların ezilmesi ve karartılması ile haşhaş susam ezilir. Ezilen haşhaş pastanelerde ve bir takım evlerde ev hanımları tarafınca poğaça ve kurabiyelerin üzerlerinin süslenmesinde kullanılır. Bununla birlikte tahin şeklinde pekmez ile karıştırılıp tüketilebilir.

Yazları sıcak ve kurak, kışları az yağış alan bölgelerde yetişen haşhaşın, yetişmesi çok zor değildir. Her yıl 1 kez ürün vermektedir. Haşhaş üretiminin gayesi tıp sektörü içindir ki neredeyse tüm mahsulün yüzde 90’ı bu alanda kullanılmaktadır. Haşhaşın ana vatanı Şark Akdeniz’dir. Ülkemiz haşhaş üretiminde Hindistan’dan sonrasında ikinci sırada yer alıp bu ürünün yüksek oranda ihracatını da gerçekleştirmektedir. Ortalama 50 değişik türü bulunan haşhaşın 30 kadar türü Türkiye’de yetişmektedir.