İslamda can ve mal güvenliği nedir? Alıntı Konuk İslamda can ve mal güvenliği nedir? CAN VE MAL GüVENLİĞİ İnsanın ya...
İslamda can ve mal güvenliği nedir?
CAN VE MAL GüVENLİĞİ
İnsanın yaşamını onurlu bir halde sürdürebilmesi için olmazsa olmaz kabul edilen temel hakları vardır. Din, akıl, namus, can ve mal güvenliği bu hakların önde gelenleridir. Korunması ihtiyaç duyulan bu beş şeye “zarurat-ı diniyye†(dinin olmazsa olmaz temel değerleri) denir. İslam dininin buyruk ve yasaklarının temel amacı bu değerlerin korunması ve insanoğlunun itimat, refah ve mutluluk içinde yaşamasıdır.
Can güvenliği diyince akla ilk gelen insanoğlunun yaşama hakkıdır.Bu hak tüm hakların önderlik yapar. Bu hakka haiz olmayan bir kimsenin öteki haklara da haiz olması ve bazı sorumluluklar yüklenmesi mümkün değildir. Tanrı'ın en güzel şekilde yarattığı insanoğlunun varlıklar içinde ayrı bir yeri ve kıymeti vardır. Kur'ân-ı Kerim, “insanın şerefli ve üstün olduğunu†(Tin,95/2) belirterek onun Tanrı nazarındaki yerine ve bu âlemdeki konumuna işaret etmiştir. Kur'ân-ı Kerim'in insanı “ey insanlar†diye muhatap alması ve kainattaki her şeyin onun emrine verilmesinden bahsetmesi, insana verilen değerin önemini belirtmektedir. O halde insan kendisine verilen bu değerin karşılığını, Tanrı'a ve yarattıklarına karşı vazife ve sorumluluklarını yerine getirmekle verebilir. Müslümanın bu görevlerini en güzel şekilde yapabilmesi; yetkililer tarafınca can güvenliğinin sağlanmasına, kendisine kıymet verilmesine, kişilerin hak ve hürriyetine riayet edilmesine bağlıdır.
İslam'da insan hayatına büyük ehemmiyet ve kıymet verilmiştir. Kur'ân-ı Kerimde Yüce Tanrı;
Ø£ÙنّÙÙ‡Ù Ù…ÙÙ† Ù‚ÙتÙÙ„Ù Ù†ÙÙْسًابÙغÙيْر٠نÙÙْس٠أÙوْ ÙÙسÙاد٠ÙÙÙŠ الأÙرْض٠ÙÙÙƒÙØ£ÙنّÙÙ…Ùا Ù‚ÙتÙل٠النّÙاس٠جÙÙ…ÙيعًاوÙÙ…Ùنْ Ø£ÙØْيÙاهÙا ÙÙÙƒÙØ£ÙنّÙÙ…Ùا Ø£ÙØْيÙا النّÙاس٠جÙÙ…Ùيعًا
“… “Kim, bir insanı, bir can karşılığı ya da yeryüzünde bir bozgunculuk çıkarma (benzer biçimde bir sebep) olmaksızın öldürürse, o tüm insanları öldürmüş benzer biçimde olur. Her kim de birini (yaşamını kurtararak) yaşatırsa tüm insanları yaşatmış benzer biçimde olur…†buyurmaktadır.(Maide,5/ 32)
Tarihte haksız olarak çıkarılan savaşlar, kin, haset ve kavgalar sebebiyle nice canlara kıyılmış, ocaklar söndürülmüştür. Yüce Tanrı, bir müminin asla bir mümini öldüremeyeceğini bildirmektedir:
ÙˆÙÙ…ÙاكÙان٠لÙÙ…ÙؤْمÙن٠أÙÙ† ÙŠÙقْتÙÙ„Ù Ù…ÙؤْمÙنًا Ø¥Ùلاّ٠خÙØ·Ùئًا ÙˆÙÙ…ÙÙ† Ù‚ÙتÙÙ„Ù Ù…ÙؤْمÙنًاخÙØ·Ùئًا ÙÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙØ©Ù ÙˆÙدÙÙŠÙØ©ÙŒ مّÙسÙلّÙÙ…ÙØ©ÙŒ Ø¥ÙÙ„ÙÙ‰ Ø£ÙهْلÙÙ‡ÙØ¥Ùلاّ٠أÙÙ† ÙŠÙصّÙدّÙÙ‚Ùواْ ÙÙØ¥ÙÙ† ÙƒÙان٠مÙÙ† Ù‚Ùوْم٠عÙدÙوّ٠لّÙÙƒÙمْ ÙˆÙÙ‡Ùو٠مْؤْمÙÙ†ÙŒÙÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙØ©Ù ÙˆÙØ¥ÙÙ† ÙƒÙان٠مÙÙ† Ù‚Ùوْم٠بÙيْنÙÙƒÙمْ ÙˆÙبÙيْنÙÙ‡ÙمْمّÙيثÙاقٌ ÙÙدÙÙŠÙØ©ÙŒ مّÙسÙلّÙÙ…ÙØ©ÙŒ Ø¥ÙÙ„ÙÙ‰ Ø£ÙهْلÙÙ‡Ù ÙˆÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙةًÙÙÙ…ÙÙ† لّÙمْ ÙŠÙجÙدْ ÙÙصÙÙŠÙام٠شÙهْرÙيْن٠مÙتÙتÙابÙعÙيْن٠تÙوْبÙةً مّÙن٠اللّهÙÙˆÙÙƒÙان٠اللّه٠عÙÙ„Ùيمًا ØÙÙƒÙيمًا. ÙˆÙÙ…ÙنيÙقْتÙلْ Ù…ÙؤْمÙنًا مّÙتÙعÙمّÙدًا ÙÙجÙزÙآؤÙه٠جÙÙ‡ÙنّÙÙ…Ù Ø®ÙالÙدًا ÙÙيهÙا ÙˆÙغÙضÙبÙاللّه٠عÙÙ„Ùيْه٠وÙÙ„ÙعÙÙ†ÙÙ‡Ù ÙˆÙØ£ÙعÙدّ٠لÙه٠عÙØ°Ùابًا عÙظÙيمًا
“Bir müminin bir mümini hatanın haricinde öldüremez. Kim bir mümini yanlışlıkla öldürürse bir mü'min köleyi azad etmesi ve bağışlamadıkları sürece ailesine rejim ödemesi gerekir. (Öldürülen kimse) mü'min olur ve düşmanınız olan bir topluluktan bulunursa, mü'min bir köle azad etmek gerekir. Eğer sizinle kendileri içinde antlaşma bulunan bir topluluktan ise ailesine verilecek bir rejim ve mü'min bir köle azad etmek gerekir. Bunlara olanak bulamayanın, Tanrı tarafınca tövbesinin kabulü için iki ay ardarda oruç tutması gerekir. Tanrı hakkıyla bilendir, yargı ve hikmet sahibidir. Kim bir mümini kasten öldürürse, cezası, içinde sonsuz kalacağı cehennemdir. Tanrı ona gazap etmiş, lânet etmiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır†(Nisa, 4/92-93)
LüTFEN KAYNAKÇAYA DEVAMI İÇİN BAKINIZ
Türk - İslam uygarlığı hakkında bilgi verir misiniz?
İslam'da anne ve babaya verilen ehemmiyet hakkında bilgi verir misiniz?
Türk ve İslam büyüklerinin yol göstericiliği hakkında bilgi verir misiniz?
Bu ileti 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
CAN VE MAL GüVENLİĞİ
İnsanın yaşamını onurlu bir halde sürdürebilmesi için olmazsa olmaz kabul edilen temel hakları vardır. Din, akıl, namus, can ve mal güvenliği bu hakların önde gelenleridir. Korunması ihtiyaç duyulan bu beş şeye “zarurat-ı diniyye†(dinin olmazsa olmaz temel değerleri) denir. İslam dininin buyruk ve yasaklarının temel amacı bu değerlerin korunması ve insanoğlunun itimat, refah ve mutluluk içinde yaşamasıdır.
Can güvenliği diyince akla ilk gelen insanoğlunun yaşama hakkıdır.Bu hak tüm hakların önderlik yapar. Bu hakka haiz olmayan bir kimsenin öteki haklara da haiz olması ve bazı sorumluluklar yüklenmesi mümkün değildir. Tanrı'ın en güzel şekilde yarattığı insanoğlunun varlıklar içinde ayrı bir yeri ve kıymeti vardır. Kur'ân-ı Kerim, “insanın şerefli ve üstün olduğunu†(Tin,95/2) belirterek onun Tanrı nazarındaki yerine ve bu âlemdeki konumuna işaret etmiştir. Kur'ân-ı Kerim'in insanı “ey insanlar†diye muhatap alması ve kainattaki her şeyin onun emrine verilmesinden bahsetmesi, insana verilen değerin önemini belirtmektedir. O halde insan kendisine verilen bu değerin karşılığını, Tanrı'a ve yarattıklarına karşı vazife ve sorumluluklarını yerine getirmekle verebilir. Müslümanın bu görevlerini en güzel şekilde yapabilmesi; yetkililer tarafınca can güvenliğinin sağlanmasına, kendisine kıymet verilmesine, kişilerin hak ve hürriyetine riayet edilmesine bağlıdır.
İslam'da insan hayatına büyük ehemmiyet ve kıymet verilmiştir. Kur'ân-ı Kerimde Yüce Tanrı;
Ø£ÙنّÙÙ‡Ù Ù…ÙÙ† Ù‚ÙتÙÙ„Ù Ù†ÙÙْسًابÙغÙيْر٠نÙÙْس٠أÙوْ ÙÙسÙاد٠ÙÙÙŠ الأÙرْض٠ÙÙÙƒÙØ£ÙنّÙÙ…Ùا Ù‚ÙتÙل٠النّÙاس٠جÙÙ…ÙيعًاوÙÙ…Ùنْ Ø£ÙØْيÙاهÙا ÙÙÙƒÙØ£ÙنّÙÙ…Ùا Ø£ÙØْيÙا النّÙاس٠جÙÙ…Ùيعًا
“… “Kim, bir insanı, bir can karşılığı ya da yeryüzünde bir bozgunculuk çıkarma (benzer biçimde bir sebep) olmaksızın öldürürse, o tüm insanları öldürmüş benzer biçimde olur. Her kim de birini (yaşamını kurtararak) yaşatırsa tüm insanları yaşatmış benzer biçimde olur…†buyurmaktadır.(Maide,5/ 32)
Tarihte haksız olarak çıkarılan savaşlar, kin, haset ve kavgalar sebebiyle nice canlara kıyılmış, ocaklar söndürülmüştür. Yüce Tanrı, bir müminin asla bir mümini öldüremeyeceğini bildirmektedir:
ÙˆÙÙ…ÙاكÙان٠لÙÙ…ÙؤْمÙن٠أÙÙ† ÙŠÙقْتÙÙ„Ù Ù…ÙؤْمÙنًا Ø¥Ùلاّ٠خÙØ·Ùئًا ÙˆÙÙ…ÙÙ† Ù‚ÙتÙÙ„Ù Ù…ÙؤْمÙنًاخÙØ·Ùئًا ÙÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙØ©Ù ÙˆÙدÙÙŠÙØ©ÙŒ مّÙسÙلّÙÙ…ÙØ©ÙŒ Ø¥ÙÙ„ÙÙ‰ Ø£ÙهْلÙÙ‡ÙØ¥Ùلاّ٠أÙÙ† ÙŠÙصّÙدّÙÙ‚Ùواْ ÙÙØ¥ÙÙ† ÙƒÙان٠مÙÙ† Ù‚Ùوْم٠عÙدÙوّ٠لّÙÙƒÙمْ ÙˆÙÙ‡Ùو٠مْؤْمÙÙ†ÙŒÙÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙØ©Ù ÙˆÙØ¥ÙÙ† ÙƒÙان٠مÙÙ† Ù‚Ùوْم٠بÙيْنÙÙƒÙمْ ÙˆÙبÙيْنÙÙ‡ÙمْمّÙيثÙاقٌ ÙÙدÙÙŠÙØ©ÙŒ مّÙسÙلّÙÙ…ÙØ©ÙŒ Ø¥ÙÙ„ÙÙ‰ Ø£ÙهْلÙÙ‡Ù ÙˆÙتÙØْرÙير٠رÙÙ‚ÙبÙة٠مّÙؤْمÙÙ†ÙةًÙÙÙ…ÙÙ† لّÙمْ ÙŠÙجÙدْ ÙÙصÙÙŠÙام٠شÙهْرÙيْن٠مÙتÙتÙابÙعÙيْن٠تÙوْبÙةً مّÙن٠اللّهÙÙˆÙÙƒÙان٠اللّه٠عÙÙ„Ùيمًا ØÙÙƒÙيمًا. ÙˆÙÙ…ÙنيÙقْتÙلْ Ù…ÙؤْمÙنًا مّÙتÙعÙمّÙدًا ÙÙجÙزÙآؤÙه٠جÙÙ‡ÙنّÙÙ…Ù Ø®ÙالÙدًا ÙÙيهÙا ÙˆÙغÙضÙبÙاللّه٠عÙÙ„Ùيْه٠وÙÙ„ÙعÙÙ†ÙÙ‡Ù ÙˆÙØ£ÙعÙدّ٠لÙه٠عÙØ°Ùابًا عÙظÙيمًا
“Bir müminin bir mümini hatanın haricinde öldüremez. Kim bir mümini yanlışlıkla öldürürse bir mü'min köleyi azad etmesi ve bağışlamadıkları sürece ailesine rejim ödemesi gerekir. (Öldürülen kimse) mü'min olur ve düşmanınız olan bir topluluktan bulunursa, mü'min bir köle azad etmek gerekir. Eğer sizinle kendileri içinde antlaşma bulunan bir topluluktan ise ailesine verilecek bir rejim ve mü'min bir köle azad etmek gerekir. Bunlara olanak bulamayanın, Tanrı tarafınca tövbesinin kabulü için iki ay ardarda oruç tutması gerekir. Tanrı hakkıyla bilendir, yargı ve hikmet sahibidir. Kim bir mümini kasten öldürürse, cezası, içinde sonsuz kalacağı cehennemdir. Tanrı ona gazap etmiş, lânet etmiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır†(Nisa, 4/92-93)
LüTFEN KAYNAKÇAYA DEVAMI İÇİN BAKINIZ
YORUMLAR