Fransız edebiyatının meşhur tiyatro yazarlarından olan Jean-Baptiste Racine hayatı ve eserleri hakkında bilgiler. Jean-Baptiste Racine(22 A...
Fransız edebiyatının meşhur tiyatro yazarlarından olan Jean-Baptiste Racine hayatı ve eserleri hakkında bilgiler.
Fransız edebiyatının klasik devir tiyatro yazarlarının en ünlülerinden biridir. Din adamları yetiştirmiş bir aileden olmasına rağmen, küçük yaşta anası-babası ölünce, 10 yaşında, Beauvais kolejine verildi. 19 yaşına geldiği sırada ilk şiirlerini yazmaya başlamış, Euripides, Sophokles gibi Eski Yunan klasiklerini rahatça okuyacak kadar Yunanca ve Latince öğrenmiş bulunuyordu. D’Harcourt kolejinde bir yıl da felsefe okuduktan sonra, Paris’teki amcasının yanına yerleşti.
Racine şimdi Paris’in kibar çevrelerini tanımaya başlamıştı. Bu arada XIV. Louis’nin düğünü için yazdığı bir şiirle kralın gözüne girdi. Tiyatro dünyasına da adım atmıştı. İlk önce iki trajedi kaleme aldı. Bunlar oynanmadı. 1661 ‘de tiyatrodan vazgeçer gibi oldu. Boileau, La Fontaine, Moliere gibi şairlerle dostluk kurmuştu. Moliere’in oynayışını beğenmediği için trajedilerini Borgonya Konağı’nda temsiller veren oyunculara götürdü. Ondan sonra eserleri birbirini kovaladı, ünü gittikçe arttı. Her şey ona başarı getiriyordu. 1673’te Fransız Akademisi’ne üye seçildi. Racine’i Kral çok koruyordu; ayrıca Conde Dukası, Colbert, Mme De Montespan gibi kuvvetli koruyucuları da vardı.
Yalnız, düşmanları da çoktu: «Phedre» oynanırken, Bouillon Düşesi bu eserin sonunun, Pradon adında önemsiz bir yazarın eserinin sonundan alındığını ileri sürdü, Racine’in başarısını bayağı gölgeledi. Çekişmelerin, çekememezliklerin ardı arkası gelmiyordu. Bundan dolayı, «Phedre»den sonra, trajedi yazmayı bırakmaya karar vermişti. 1677’de, kralın resmî tarihçisi unvanını aldı. Çeşitli savaşlarda XIV. Louis’nin yanında giderek günlük olayları kaydetti. Ondan sonra ancak, ısrar üzerine, bir kız okulu için dini iki piyes yazdı: «Esther», «Athalie.» Sonra tiyatroyu büsbütün bıraktı.
Racine, Fransız klasik trajedisinin gerçek kurucusu kabul edilir. Piyeslerinin konuları, o zaman adet olduğu gibi, eski eserlerden, olaylardan, mitolojiden alınmıştır. Racine trajedilerinden 6’sının konusunu Yunan mitolojisinden, 3’ünü de Roma tarihinden seçmiş, «Bajazet» (Bayezid)in konusunu ise Osmanlı tarihinden almıştır.
Racine, konu bakımından, Corneille’den daha değişik, daha zengindir. Eserlerinde Corneille kadar şiddetli değildir. Kadın ruhunu daha iyi anlamıştır. Daha insanca duygulara yön vermiş, soyut olmaktan çok, yaşayan insanın zaaflarını göstermiştir. Öte yandan,çocuğu sahneye çıkarmakla, tiyatroda yenilik yapmıştır. En büyük değeri de üslûbunun şiirliliğinde, Fransız dilinin en mükemmel mısralarını meydana getirmiş olmasındadır.
Racine’in başlıca eserleri şunlardır:
Trajediler. — Thebaides – yahut – Düşman Kardeşler (1664); Alexandre (1660); Andromaque (1667); Britannicus (1669); Berenice (1670); Bajazet (1672); Mithridate (1673); İphigenie (1674); Phedre (1677); Esther (1689); Athalie (1691).
Komedi. — Dâvacılar (1668).
YORUMLAR