Kulak zarı sertleşmesi nedir, teşhis ve tedavisi iyi mi yapılır? Orta Kulak Enfeksiyonları Nedir? Orta kulak enfeksiyonları, k...
Kulak zarı sertleşmesi nedir, teşhis ve tedavisi iyi mi yapılır?
Orta Kulak Enfeksiyonları Nedir?
Orta kulak enfeksiyonları, kulak zarının arkasında oluşan enfeksiyonlara verilen addır. Her yaştan hastada görülebileceği benzer biçimde, çoğu zaman çocuklarda daha sık oluşmaktadır. Tıbbi olarak otitis media denmektedir.
Orta kulak enfeksiyonları en sık tedavi edilen çocukluk çağı hastalığıdır. Çoğu zaman çocuklarda bir soğukalgınlığı ya da gribi takip eden bir-iki günde ortaya çıkmaktadır. Büyümekte olan evlatların %50'den fazlasında ve çoğunlukla 3 yaşından ilkin minimum bir kere orta kulak enfeksiyonu oluşmaktadır.
Çocuklarda çoğu zaman 3 çeşitte orta kulak enfeksiyonu görülür;
Akut otitis media: Orta kulağın süratli gelişen geçici enfeksiyonlarıdır.
Rekürren otitis media: Devamlı nükseden, ataklar haricinde orta kulağın normale döndüğü enfeksiyonlardır.
Kronik efüzyonlu otitis media (EOM): Orta kulakta tedaviye dirençli yapışkan, çoğu zaman ağrısız sıvının birikimi.
Çocuklar, kulak dolgunluğundan şikayetçi olabilirler.
Kulağın yapısı nasıldır?
Kulak 3 kısıma ayrılır; dış kulak, orta kulak ve iç kulak.
Orta kulak, iç ve dış kulak içinde kalan minik boşluktur. Dış kulaktan kulak zarı ile ayrılır. İçerisinde 3 tane kemikçik yer alır (örs, çekiç ve üzengi). Bu kemikçikler işitmemizde önemlidirler.
Ses titreşimleri dış kulak vasıtasıyla toplanıp kulak zarına gelir. Kulak zarı ses sebebiyle titreşince, orta kulakta yer edinen kemikçiklerde de titreşim adım atar. Bu titreşimler iç kulağa iletilir.İç kulakta denge ve işitmeyi sinir sistemine ileten sıvı bulunmaktadır. Ses titreşimleri iç kulağa iletilince bu sıvı hareketlenir.Hareketlenen sıvı, iç kulakta yer alan sinir hücrelerini uyarır ve işitme siniri uyarılarak ileti beyine yönlendirilir.
Östaki tüpü, orta kulak boşluğunu boğaza bağlar. Muntazam çalıştığında, kulak zarının iki tarafındaki basıncı eşitler; başka bir deyişle esnemekle, yutkunmakla, yükseklik değişimi ve tırmanmayla kulaklarımızda çıtırtı hissederiz. Bir öteki işlevi, orta kulakta biriken sıvıları boğaza atmaktır. Boğazda bulunan mikroorganizmaların kulağa geçişini de engellemektedir.
Orta kulak enfeksiyonları hakkında minik ipuçları
-Tüm evlatların yarısında üç yaşından ilkin orta kulak enfeksiyonu geçirme sıklığı %50 civarındadır,
-Çocuk ne kadar erken enfeksiyon geçirirse, nüks o denli sık olacaktır,
-6 aydan uzun süre anne sütü ile beslenen çocuklarda enfeksiyon daha azca oluşur,
-Evde sigara içilmesi enfeksiyonu artırır,
-5 yaşından itibaren nüksler giderek azalmaya adım atar,
-Adam çocuklar, kızlara oranla daha sık hastalanırlar,
-Kreş çocuklarında enfeksiyon daha sıktır,
-Kışın yaza oranla daha sık orta kulak enfeksiyonu oluşmaktadır.
Orta kulak enfeksiyonlarının emareleri nedir?
- Orta kulak enfeksiyonundan ilkin çocuklarda soğukalgınlığı bulguları ortaya çıkar.
- Önceleri burun akıntısı adım atar.
- Burun tıkanıklığı akıntıyı izler, akıntı kıvamı koyulaşır ve sarımsı renk alır.
- Kimi zaman hafifçe ateş görülebilir.
- Boğaz ağrısı sık rastlanılan bir emaredir.
- Öksürük gözlenebilir.
- Birkaç gün içinde orta kulak enfeksiyonu (akut otitis media) adım atar. Çocuklarda emareler değişkenlik göstermekle birlikte, yenidoğanlarda çoğu zaman,
- Ağlama nöbetleri, bebek susmak bilmez (bebeklerde en güvenilir emaredir)
- Huzursuzluk
- 37-38.5 aşama ateş
- Kulakla oynama
Daha büyük çocuklarda ise,
- Başağrısı
- 37-38.5 aşama ateş
- Gece uyuanmaları oluşur.
Bununla beraber:
- Kulakla oynamaya bağlı kulakta kızarıklık,
- Kulak zarının delinmesine bağlı olarak kulak kanalında ya da yastıkta sarı ya da kanlı akıntı oluşabilir.
Orta Kulak Enfeksiyonlarının Tedavisi
Tedaviye karar verilirken, ne kadar zamandan beri şikayetlerin süregeldiği, şikayetlerin ciddiyeti göz önüne alınmaktadır.
Ilk olarak doktorunuz tarafınca kulak muayenesi ve tüm KBB muayenesi yapılacaktır. Bu muayeneden sonrasında çocuğunuzun işitme seviyesi işitme testleri ile denetim edilecektir. Orta kulak basıncı, orta kulakta sıvı ve enfeksiyon birikimi ile artmaktadır. Bu durumun ciddiyetini tespit etmek maksadıyla timpanogram isminde olan orta kulak basıncının ölçümü yapılacaktır.
Tedavide seçenekleri
Antibiyotikler (Amoksisilin-klavulanat, sefalosporin, vb.): Antibiyotik tüketiminin en sık olduğu hastalık orta kulak enfeksiyonlarıdır. Sadece son araştırmalara nazaran orta kulak enfeksiyonlarının çoğunluğu iki hafta içinde antibiyotiksiz kendiliğinden iyileşmektedirler. Kimi zaman antibiyotik kullanılmadığında mastoidit isminde olan orta kulak arkasında yer edinen kemiğin enfeksiyona iştirak etmesi durumu oluşabilir. Bu durum uzun süreli antibiyotik tedavisi ya da cerrahiyi gerektirdiğinden, çoğu zaman ilk muayene sonunda antibiyotik başlanmaktadır.
Ağrı kesiciler: Çocuğunuzun ağrısı olduğu sürece verilmelidirler. Aspirin, tehlikeli durumlara sebep olabileceğinden sakınılması ihtiyaç duyulan bir ilaçtır.
Dekonjestanlar: Östaki tüpü ve üst solunum yolu mukozasındaki şişme ve ödemi engelleyici ilaç ve damlalar etkilidirler.
Aşılar: Enfeksiyon ajanı olan mikroorganizmalara karşı bazı aşılar korunmada mühim rol oynamaktadırlar.
Cerrahi: Eğer ilaç tedavisine cevap alınamazsa, cerrahi önerilmektedir. Bu amaçla miringotomi isminde olan kulak zarına delik açılması uygulanabilir. Eğer orta kulaktaki sıvı kıvamlı ise, orta kulak enfeksiyonu uzun süreden beri var ise ya da sık ataklar halinde oluşuyorsa kulak tüpleri oluşturulan bu delikten kulak zarına yerleştirilmektedir. Bu şekilde kulak zarındaki delik, tüp zarda kalmış olduğu sürece açık olacaktır. Eğer östaki tüpünü kapatan geniz eti (adenoid) var ise, aynı seansta bunun da alınması uygun olacaktır.
Durum ne olursa olsun, çocuğunu sanki cerrahi gerekebilecekmiş benzer biçimde hazırlamanız, çocuğunuzun ne ile karşılaşabileceğini bilmesi ve ona nazaran ruhsal olarak hazırlanmasını sağlar. Çocuğunuza en kolay ve anlaşılır şekilde mümkün olduğunca detaylı izah etme yapmalısınız.
Ameliyat, genel anestezi altında uygulanmaktadır. Anestezi sonrasında ameliyat uygulanacak kulak, mikroorganizmaların geçişini engellemek maksadıyla hususi solüsyonlarla temizlenir ve ameliyat mikroskobu Altında kulak zarına minik bir delik açılır. Bu delikten hususi olarak üretilen kulak tüpü yerleştirilir ve gerekiyorsa geniz eti alınır.
Kulak tüpünün sakıncası var mıdır?
Çoğunlukla kronik şu demek oluyor ki uzun devam eden orta kulak enfeksiyonlarında tüp yerleştirilmesi en etkili tedavi yöntemi olmaktadır. Çoğunlukla bu kulak tüpleri kendi kendine düşmektedirler. Kimi zaman kulak tüpleri vücut tarafınca atılmaz ise, doktorunuz tüpleri kendisi alacaktır. Tüpün alınması ile çoğu zaman delik olan kulak zarı kendi kendine kapanmaktadır. Nadiren kapanma gerçekleşmeyebilir. Bu durumda kulak zarına cerrahi olarak yama yapılması gerekecektir.
Kulak tüpü ameliyatından sonrasında yüzme sakıncalıdır. Gene de başını suya sokmaksızın ve kulak kanalını su geçirmeyen vazelinli tıkaçlarla kapatarak yüzülebilmektedir.
Kronik efüzyonlu otitis media (EOM) nedir?
Orta kulakta ilaca dirençli, yapışkan sıvı birikimidir. Çoğu zaman akut otitis media atağını takiben oluşmakla birlikte sebebi kati olarak bilinmemektedir. Çoğu zaman her iki kulakta birlikte oluşur. Ağrılı değildir ve orta kulak enfeksiyonu emareleri vermez, dolayısıyla aile tarafınca şüphelenilmesi güçtür. Çoğunlukla çocuk kulak dolgunluğundan yakınma eder. Hafifçe derecede işitme kaybı gözlenebilir.
KBB mevzusunda uzman doktorunuz EOM tanısını kolaylıkla fizik muayene ile koyar ve durumun ciddiyetini tam olarak tespit için işitme testi ve orta kulak tazyik (Timpanogram) testi istemektedir.
EOM tanısı sonrasında tedavi orta kula enfeksiyonuna benzer, sadece çoğu zaman bu durum ilaç tedavisine yanıtsız kalmaktadır. Netice olarak çoğunlukla kulak tüpleri yerleştirilmektedir.
Orta kulak enfeksiyonlarının ihtimaller içinde komplikasyonları nedir?
Kimi zaman yeniden eden orta kulak enfeksiyonları çocuklarda işitme sorunları oluşturabilmektedir.
İşitme problemleri konuşmayı geciktirebilir. Bu durumda öğrenme sekteye uğramakta ve davranış sorunları oluşabilmektedir.
Her ne kadar ender olsa da ciddi ve tekrarlı orta kulak enfeksiyonlarında, enfeksiyonun kulak yapıları dışına, beyin ve kemiğe ulaşmasıyla ciddi durumlar oluşabilir;
- Mastoid kemik isminde olan kulak arkasında yer edinen kemiğin iltihabı, uzun soluklu antibiyotik kullanımı ya da cerrahi gerektirir.
- Enfeksiyonun beyine ilerlemesiyle menenjit, beyin apsesi, ensefalit gelişebilir.
- Kulak içinden ilerleyen yüz siniri etkilenirse, yüz felci gelişebilir.
- Kolesteatom isminde olan ve kulak yapılarını eriterek tahrip eden, tek tedavisi cerrahi olan kist oluşabilir.
- Orta ve iç kulak kalsifikasyonu ve sertleşmesi oluşabilir.
Devamlı;
- Orta kulak enfeksiyonundan şüphelenildiğinde doktorunuza müracaat etmelisiniz.
- Çocuğunuzda ani işitme kaybı, başağrısı, baş dönmesi, titreme ve ateş, ense sertliği ve kusma oluşursa acil olarak doktorunuz arayınız.
Kulak tıkanıklığı niçin olur, iyi mi tedavi edilir?
Kulak zarı hakkında bilgi verir misiniz?
Beyin zarı ile kafatası arasındaki kan pıhtılaşması iyi mi tedavi edilir?
Bu ileti 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
Orta Kulak Enfeksiyonları Nedir?
Orta kulak enfeksiyonları, kulak zarının arkasında oluşan enfeksiyonlara verilen addır. Her yaştan hastada görülebileceği benzer biçimde, çoğu zaman çocuklarda daha sık oluşmaktadır. Tıbbi olarak otitis media denmektedir.
Orta kulak enfeksiyonları en sık tedavi edilen çocukluk çağı hastalığıdır. Çoğu zaman çocuklarda bir soğukalgınlığı ya da gribi takip eden bir-iki günde ortaya çıkmaktadır. Büyümekte olan evlatların %50'den fazlasında ve çoğunlukla 3 yaşından ilkin minimum bir kere orta kulak enfeksiyonu oluşmaktadır.
Çocuklarda çoğu zaman 3 çeşitte orta kulak enfeksiyonu görülür;
Akut otitis media: Orta kulağın süratli gelişen geçici enfeksiyonlarıdır.
Rekürren otitis media: Devamlı nükseden, ataklar haricinde orta kulağın normale döndüğü enfeksiyonlardır.
Kronik efüzyonlu otitis media (EOM): Orta kulakta tedaviye dirençli yapışkan, çoğu zaman ağrısız sıvının birikimi.
Çocuklar, kulak dolgunluğundan şikayetçi olabilirler.
Kulağın yapısı nasıldır?
Kulak 3 kısıma ayrılır; dış kulak, orta kulak ve iç kulak.
Orta kulak, iç ve dış kulak içinde kalan minik boşluktur. Dış kulaktan kulak zarı ile ayrılır. İçerisinde 3 tane kemikçik yer alır (örs, çekiç ve üzengi). Bu kemikçikler işitmemizde önemlidirler.
Ses titreşimleri dış kulak vasıtasıyla toplanıp kulak zarına gelir. Kulak zarı ses sebebiyle titreşince, orta kulakta yer edinen kemikçiklerde de titreşim adım atar. Bu titreşimler iç kulağa iletilir.İç kulakta denge ve işitmeyi sinir sistemine ileten sıvı bulunmaktadır. Ses titreşimleri iç kulağa iletilince bu sıvı hareketlenir.Hareketlenen sıvı, iç kulakta yer alan sinir hücrelerini uyarır ve işitme siniri uyarılarak ileti beyine yönlendirilir.
Östaki tüpü, orta kulak boşluğunu boğaza bağlar. Muntazam çalıştığında, kulak zarının iki tarafındaki basıncı eşitler; başka bir deyişle esnemekle, yutkunmakla, yükseklik değişimi ve tırmanmayla kulaklarımızda çıtırtı hissederiz. Bir öteki işlevi, orta kulakta biriken sıvıları boğaza atmaktır. Boğazda bulunan mikroorganizmaların kulağa geçişini de engellemektedir.
Orta kulak enfeksiyonları hakkında minik ipuçları
-Tüm evlatların yarısında üç yaşından ilkin orta kulak enfeksiyonu geçirme sıklığı %50 civarındadır,
-Çocuk ne kadar erken enfeksiyon geçirirse, nüks o denli sık olacaktır,
-6 aydan uzun süre anne sütü ile beslenen çocuklarda enfeksiyon daha azca oluşur,
-Evde sigara içilmesi enfeksiyonu artırır,
-5 yaşından itibaren nüksler giderek azalmaya adım atar,
-Adam çocuklar, kızlara oranla daha sık hastalanırlar,
-Kreş çocuklarında enfeksiyon daha sıktır,
-Kışın yaza oranla daha sık orta kulak enfeksiyonu oluşmaktadır.
Orta kulak enfeksiyonlarının emareleri nedir?
- Orta kulak enfeksiyonundan ilkin çocuklarda soğukalgınlığı bulguları ortaya çıkar.
- Önceleri burun akıntısı adım atar.
- Burun tıkanıklığı akıntıyı izler, akıntı kıvamı koyulaşır ve sarımsı renk alır.
- Kimi zaman hafifçe ateş görülebilir.
- Boğaz ağrısı sık rastlanılan bir emaredir.
- Öksürük gözlenebilir.
- Birkaç gün içinde orta kulak enfeksiyonu (akut otitis media) adım atar. Çocuklarda emareler değişkenlik göstermekle birlikte, yenidoğanlarda çoğu zaman,
- Ağlama nöbetleri, bebek susmak bilmez (bebeklerde en güvenilir emaredir)
- Huzursuzluk
- 37-38.5 aşama ateş
- Kulakla oynama
Daha büyük çocuklarda ise,
- Başağrısı
- 37-38.5 aşama ateş
- Gece uyuanmaları oluşur.
Bununla beraber:
- Kulakla oynamaya bağlı kulakta kızarıklık,
- Kulak zarının delinmesine bağlı olarak kulak kanalında ya da yastıkta sarı ya da kanlı akıntı oluşabilir.
Orta Kulak Enfeksiyonlarının Tedavisi
Tedaviye karar verilirken, ne kadar zamandan beri şikayetlerin süregeldiği, şikayetlerin ciddiyeti göz önüne alınmaktadır.
Ilk olarak doktorunuz tarafınca kulak muayenesi ve tüm KBB muayenesi yapılacaktır. Bu muayeneden sonrasında çocuğunuzun işitme seviyesi işitme testleri ile denetim edilecektir. Orta kulak basıncı, orta kulakta sıvı ve enfeksiyon birikimi ile artmaktadır. Bu durumun ciddiyetini tespit etmek maksadıyla timpanogram isminde olan orta kulak basıncının ölçümü yapılacaktır.
Tedavide seçenekleri
Antibiyotikler (Amoksisilin-klavulanat, sefalosporin, vb.): Antibiyotik tüketiminin en sık olduğu hastalık orta kulak enfeksiyonlarıdır. Sadece son araştırmalara nazaran orta kulak enfeksiyonlarının çoğunluğu iki hafta içinde antibiyotiksiz kendiliğinden iyileşmektedirler. Kimi zaman antibiyotik kullanılmadığında mastoidit isminde olan orta kulak arkasında yer edinen kemiğin enfeksiyona iştirak etmesi durumu oluşabilir. Bu durum uzun süreli antibiyotik tedavisi ya da cerrahiyi gerektirdiğinden, çoğu zaman ilk muayene sonunda antibiyotik başlanmaktadır.
Ağrı kesiciler: Çocuğunuzun ağrısı olduğu sürece verilmelidirler. Aspirin, tehlikeli durumlara sebep olabileceğinden sakınılması ihtiyaç duyulan bir ilaçtır.
Dekonjestanlar: Östaki tüpü ve üst solunum yolu mukozasındaki şişme ve ödemi engelleyici ilaç ve damlalar etkilidirler.
Aşılar: Enfeksiyon ajanı olan mikroorganizmalara karşı bazı aşılar korunmada mühim rol oynamaktadırlar.
Cerrahi: Eğer ilaç tedavisine cevap alınamazsa, cerrahi önerilmektedir. Bu amaçla miringotomi isminde olan kulak zarına delik açılması uygulanabilir. Eğer orta kulaktaki sıvı kıvamlı ise, orta kulak enfeksiyonu uzun süreden beri var ise ya da sık ataklar halinde oluşuyorsa kulak tüpleri oluşturulan bu delikten kulak zarına yerleştirilmektedir. Bu şekilde kulak zarındaki delik, tüp zarda kalmış olduğu sürece açık olacaktır. Eğer östaki tüpünü kapatan geniz eti (adenoid) var ise, aynı seansta bunun da alınması uygun olacaktır.
Durum ne olursa olsun, çocuğunu sanki cerrahi gerekebilecekmiş benzer biçimde hazırlamanız, çocuğunuzun ne ile karşılaşabileceğini bilmesi ve ona nazaran ruhsal olarak hazırlanmasını sağlar. Çocuğunuza en kolay ve anlaşılır şekilde mümkün olduğunca detaylı izah etme yapmalısınız.
Ameliyat, genel anestezi altında uygulanmaktadır. Anestezi sonrasında ameliyat uygulanacak kulak, mikroorganizmaların geçişini engellemek maksadıyla hususi solüsyonlarla temizlenir ve ameliyat mikroskobu Altında kulak zarına minik bir delik açılır. Bu delikten hususi olarak üretilen kulak tüpü yerleştirilir ve gerekiyorsa geniz eti alınır.
Kulak tüpünün sakıncası var mıdır?
Çoğunlukla kronik şu demek oluyor ki uzun devam eden orta kulak enfeksiyonlarında tüp yerleştirilmesi en etkili tedavi yöntemi olmaktadır. Çoğunlukla bu kulak tüpleri kendi kendine düşmektedirler. Kimi zaman kulak tüpleri vücut tarafınca atılmaz ise, doktorunuz tüpleri kendisi alacaktır. Tüpün alınması ile çoğu zaman delik olan kulak zarı kendi kendine kapanmaktadır. Nadiren kapanma gerçekleşmeyebilir. Bu durumda kulak zarına cerrahi olarak yama yapılması gerekecektir.
Kulak tüpü ameliyatından sonrasında yüzme sakıncalıdır. Gene de başını suya sokmaksızın ve kulak kanalını su geçirmeyen vazelinli tıkaçlarla kapatarak yüzülebilmektedir.
Kronik efüzyonlu otitis media (EOM) nedir?
Orta kulakta ilaca dirençli, yapışkan sıvı birikimidir. Çoğu zaman akut otitis media atağını takiben oluşmakla birlikte sebebi kati olarak bilinmemektedir. Çoğu zaman her iki kulakta birlikte oluşur. Ağrılı değildir ve orta kulak enfeksiyonu emareleri vermez, dolayısıyla aile tarafınca şüphelenilmesi güçtür. Çoğunlukla çocuk kulak dolgunluğundan yakınma eder. Hafifçe derecede işitme kaybı gözlenebilir.
KBB mevzusunda uzman doktorunuz EOM tanısını kolaylıkla fizik muayene ile koyar ve durumun ciddiyetini tam olarak tespit için işitme testi ve orta kulak tazyik (Timpanogram) testi istemektedir.
EOM tanısı sonrasında tedavi orta kula enfeksiyonuna benzer, sadece çoğu zaman bu durum ilaç tedavisine yanıtsız kalmaktadır. Netice olarak çoğunlukla kulak tüpleri yerleştirilmektedir.
Orta kulak enfeksiyonlarının ihtimaller içinde komplikasyonları nedir?
Kimi zaman yeniden eden orta kulak enfeksiyonları çocuklarda işitme sorunları oluşturabilmektedir.
İşitme problemleri konuşmayı geciktirebilir. Bu durumda öğrenme sekteye uğramakta ve davranış sorunları oluşabilmektedir.
Her ne kadar ender olsa da ciddi ve tekrarlı orta kulak enfeksiyonlarında, enfeksiyonun kulak yapıları dışına, beyin ve kemiğe ulaşmasıyla ciddi durumlar oluşabilir;
- Mastoid kemik isminde olan kulak arkasında yer edinen kemiğin iltihabı, uzun soluklu antibiyotik kullanımı ya da cerrahi gerektirir.
- Enfeksiyonun beyine ilerlemesiyle menenjit, beyin apsesi, ensefalit gelişebilir.
- Kulak içinden ilerleyen yüz siniri etkilenirse, yüz felci gelişebilir.
- Kolesteatom isminde olan ve kulak yapılarını eriterek tahrip eden, tek tedavisi cerrahi olan kist oluşabilir.
- Orta ve iç kulak kalsifikasyonu ve sertleşmesi oluşabilir.
Devamlı;
- Orta kulak enfeksiyonundan şüphelenildiğinde doktorunuza müracaat etmelisiniz.
- Çocuğunuzda ani işitme kaybı, başağrısı, baş dönmesi, titreme ve ateş, ense sertliği ve kusma oluşursa acil olarak doktorunuz arayınız.
YORUMLAR