Kuşpalazı yani difteri hastalığı ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız. Kuşpalazı (difteri) nasıl bir hastalıktır ve çeşitle...
Kuşpalazı yani difteri hastalığı ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız. Kuşpalazı (difteri) nasıl bir hastalıktır ve çeşitleri nelerdir?
En çok çocuklarda görülen mikroplu, bulaşıcı bir hastalıktır. Sonbahar ve kış aylarında çok görülür. Kuşpalazına çoğunlukla 2-8 yaş arasındaki çocuklar yakalanır, yetişkin kimselerde bu hastalığa pek seyrek rastlanır.
Kuşpalazı çok eskiden beri bilinen bir hastalıktır. Ortaçağ’da büyük salgınlar yapmıştır. Bugün de, özellikle büyük şehir ve kasabalarda, dünyanın her yerinde görülür. Kuşpalazı mikropları vücuda girince kana karışmaz, girdiği yerde oturur, çıkardığı zehiri kana göndererek insanı zehirlemeye başlar. «”Kuşpalazı toksini» denilen bu zehir çok şiddetlidir, hastalık da bundan ileri gelir.
Kuşpalazının Çeşitleri
Kuşpalazı mikrobu vücudun türlü yerlerine oturabilir. Bundan dolayı çeşitli difteriler olur. Boğaz difterisi, burun difterisi, gırtlak difterisi, göz difterisi, deri difterisi, üreme organları difterisi gibi. Yalnız, en çok görüleni boğaz difterisidir.
Boğaz Difterisi. — Bu hastalık, çoğunlukla, bademcik iltihabı gibi başlar. Hastada kırıklık, halsizlik, başağrısı vardır, ateşi yükselir. Boğaza bakılınca bademciklerin üzerinde, kirli beyaz, birtakım ufak zarlar görülür. Bu zarlar gittikçe büyüyüp genişler. Boyunda, çene altındaki lenfa boğumları şişer, dil paslanır, ağızda kötü bir koku peyda olur. Hastanın rengi solar .
Bunlar orta şiddetteki bir kuşpalazı belirtileridir; hastalığın daha silik belirtilerle geçen hafif şekilleri olduğu gibi, «habis difteri» denilen çok ağır, öldürücü olanları da vardır.
Burun Difterisi— Daha çok, küçük yaştaki çocuklarda görülür. Anlaşılması güçtür, çünkü nezle gibi başlar. Ateş çok yük-selmez, hasta ayakta gezebilir. Ara sıra burun kanar.
Burun difterisinde en büyük tehlike, hastalığın geç anlaşılmasıdır. Vaktinde farkına varılmazsa mikrop burundan boğaza, gırtlağa atlar.
Gırtlak Difterisi. — Kuşpalazının en tehlikeli şeklidir. Difteri zarları gırtlağı sarınca dışarıdan görülmez. Hasta öteki belirtileri gösterdiği gibi ayrıca sesi kısılır, zarlar gırtlağı kapattığı için, soluğu tıkanır, boğulacak gibi olur, soluk borularından ıslık gibi sesler çıkarır, burnunun, parmaklarının ucu, dudakları morarır.
Göz Difterisi. — Gözde şiddetli bir kanlanma ile, gözün iltihaplanmasiyle kendini gösterir.
Deri Difterisi. — Deride, üstleri zarlarla kaplı birtakım yaralar olur. Bunlar kolay kolay kapanmaz.
Kuşpalazı Felçleri
Kuşpalazı mikroplarının zehirlerinden ileri gelen felçler bu hastalığın en kötü Ih» tilât (karışma) larıdır.
Felçler, çoğunlukla, damak, yutak felci halinde ortaya çıkar. Bu durumda, hasta su içemez, sulu şeyleri yutamaz, bunlar burnundan dışarı fırlar. Gözlerde, kollarda, bacaklarda da felç olabilir.
Tedavi ve Korunma
Çocukların bademcik iltihapları, burun nezleleri daima dikkatle karşılanmalı, bunun kuşpalazı başlangıcı olabileceği hatırdan çıkarılmamalıdır. Hele bademcikler üzerinde, genişleme eğilimi gösteren beyazlıklar görülünce hekime başvurmalıdır. Hastanın boğazından alınacak zar parçaları lâ-boratuvarda incelenerek kuşpalazı mikrobu aranır, böylece hastalığa derhal kesin teşhis konulur.
Tedavi. — Kuşpalazının en kesin ilâcı «difteri serumu» dur. Hastalığın ağır, hafif olmasına göre serum deri altından, kas içinden, acele durumlarda da damara şırınga edilir.. Bugün penisilin de başarıyla kullanılmaktadır.
Boğazdaki zarlardan, kasılmalardan dolayı boğulma tehlikesi baş gösterirse gırtlağa dışarıdan delik açılır, buraya bir «konül» takılır, böylece hastanın soluk alması sağlanır.
Hastanın ağız, boğaz, burun temizlikleri için uygun gargaralar, burun damlaları verilir, kalbi, vücudu kuvvetlendirecek ilâçlar kullanılır, ateşli zamanlarda hasta sulu, sindirimi kolay yiyeceklerle beslenir.
Korunma. — Sağlamları hastalardan uzak tutmak korunmanın en önemli şartıdır. Kuşpalazının koruyucu bir aşısı (difteri aşısı) vardır. Çocuklar iki yaşından başlayarak aşılanır. Aşılı olmıyan çocuklar hastalara yaklaşmışsa, bir ampul difteri serumu yapılarak geçici bir korunma sağlanır.
YORUMLAR