Menemen olayında Kubilay'ın suçu nedir, başı niçin kesilmiştir? Menemen Olayı, bir grup Nakşibendi tarikatı üyesinin Menemen&...
Menemen olayında Kubilay'ın suçu nedir, başı niçin kesilmiştir?
Menemen Olayı,
Serbest Cumhuriyet Fırkası'nm (SCF) kendini feshetmesinden yaklaşık bir ay sonra, Nakşibendi tarikatı üyesi bir grup, “mehdi†olduğunu ileri süren Derviş Mehmet öncülüğünde Menemen ilçesinde şeriat ilan etti (23 Aralık 1930). Silahlı olan isyancı grup, olaya müdahale eden güvenlik güçlerinin başında bulunan Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay'ı ve bir bekçiyi öldürdü. Halkın bir bölümünün de katılmasıyla genişleyen ayaklanma başka ilçelerden gelen askeri yardımla bastırılabildi. Derviş Mehmet ve yanındakiler öldürüldü, ayaklanmaya katılan birçok kişi yakalandı.
Olay üzerine toplanan Bakanlar Kurulu, Menemen Olayı'nın cumhuriyete karşı geniş kapsamlı bir ayaklanma olduğu gerekçesiyle Menemen ile Manisa ve Balıkesir'in merkez ilçelerinde bir ay süreyle sıkıyönetim ilan etti (31 Aralık 1930). Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal de olayın siyasal larının araştırılmasını, olayla ilgili herkesin şiddetle cezalandırılmasını, verilen ölüm cezalarının hemen yerine getirilmesini, olaya seyirci kalan, hatta açıktan açığa destekleyen Menemen halkının başka yere göç ettirilmesini, SCF'yi desteklemiş olan muhalif basma karşı sert önlemler alınmasını istedi.
Devamı >
Menemen Olayı (Kubilay Olayı)
İnsanlık Suçu Nedir?
Elektroliz olayında iyonların tam olarak görevi nedir?
Menemen Olayı ya da Kubilay Olayı, 23 Aralık 1930 günü gerçekleşen, İzmir'in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay'ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki'nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesiyle başlayan olaylar zinciri. Cumhuriyet tarihinin en önemli olaylarından biridir.Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanı Harp'te failler idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmıştır.
Olayların gelişimi
Yedek subay Mustafa Fehmi Kubilay
Mustafa Fehmi Kubilay, 1930 yılında Menemen'de yedek subay sıfatıyla askerlik görevini yapmaktaydı. 23 Aralık 1930 sabahı Menemen'de cereyan eden hadiseler genel anlatıma göre şu seyri izlemiştir:
Şeyh Esat'ın Manisa'da Nakşibendi tarikatını yaymakla görevlendirdiği Laz İbrahim tarafından yönlendirilen, Manisa tarafından gelen çember sakallı, sarıklı ve cüppeli dördü silahlı 6 kişi, 23 Aralık 1930'da sabah namazından sonra camiden aldıkları Yeşil Sancağı yola dikerek silah zoruyla etraflarına adam toplamaya çalışırlar. Elebaşılar arasında, Giritli Derviş Mehmet, Şamdan Mehmet, Sütçü Mehmet Emin, Nalıncı Hasan, Küçük Hasan vardı. Derviş Mehmet camide namaz kılanlara kendini "Mehdi" olarak tanıttı ve dini korumaya geldiklerini söyledi.
Arkalarında 70 bin kişilik Halife ordusu olduğunu, öğle saatlerine kadar şeriat bayrağı altında toplanmayanların kılıçtan geçirileceğini söylediler. Camideki yeşil bayrağı alıp uzun bir sopaya taktılar ve Menemen şehir meydanında kazdıkları bir çukura diktiler. Bayrağın çevresinde dönmeye, tekbir getirmeye, zikretmeye ve "Şapka giyen kafirdir! Yakında yine şeriata dönülecektir." diyerek bir isyan hareketi başlatmak isterler. Bayrağın altından ahaliden bazı kişileri (bir fabrikada çalışan Hayimoğlu Jozef de dahil) geçirdiler. Kasabaya halife ordusunun geleceği iddiası halkı korkuttu Olaylara müdahale
Olayların ilçedeki askeri birlikte duyulmasıyla, bir bilgiye göre; alay komutanı, yedeksubay Kubilay'ı olay yerine gönderdi.
Kubilay bu hareketi bastırmak için bir manga askerle olay yerine geldi. Askerlerin yanından ayrılarak tek başına onların arasına girip teslim olmalarını istedi. Onlardan biri ateş ederek Kubilay'ı yaraladı. Karşıdan bunu gören askerler ateş açtılar. Fakat tüfeklerinde öldürücü etkisi olmayan manevra fişekleri vardır. Derviş Mehmet "bana kurşun işlemiyor†diyerek halkı kandırmaya çalıştı.
Kubilay yaralı halde cami avlusuna sığındıysa da, Derviş Mehmet ve arkadaşları peşi sıra geldiler. Derviş Mehmet, çantasını açıp testere ağızlı bağ bıçağını çıkardı ve yaralı Asteğmen Kubilay'ın başını kesti.
Kesik başı yeşil bayrağın sopasına dikmeye çalıştılar ancak başaramadılar. Birisi ip getirdi ve Kubilay'ın başı yeşil bayrağın dikili olduğu sopaya iple bağlandı. Olay yerine yetişen Bekçi Hasan ateş edip gruptan birini yaraladı. Ancak açılan ateş sonucu o da öldü. Arkadaşının yardımına koşan Bekçi Şevki de açılan ateş sonucu öldü.
Bu aşamada askeri birlik yetişir. Komutan "Teslim olun!" diye bağırır. Ancak olay çatışmaya dönüşür ve askeri birlik ateş eder. Göstericilerden Derviş Mehmet de dahil bazıları ölürken, bazıları kaçar. Daha sonra hepsi birden yakalanır.
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Menemen Olayı,
Serbest Cumhuriyet Fırkası'nm (SCF) kendini feshetmesinden yaklaşık bir ay sonra, Nakşibendi tarikatı üyesi bir grup, “mehdi†olduğunu ileri süren Derviş Mehmet öncülüğünde Menemen ilçesinde şeriat ilan etti (23 Aralık 1930). Silahlı olan isyancı grup, olaya müdahale eden güvenlik güçlerinin başında bulunan Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay'ı ve bir bekçiyi öldürdü. Halkın bir bölümünün de katılmasıyla genişleyen ayaklanma başka ilçelerden gelen askeri yardımla bastırılabildi. Derviş Mehmet ve yanındakiler öldürüldü, ayaklanmaya katılan birçok kişi yakalandı.
Olay üzerine toplanan Bakanlar Kurulu, Menemen Olayı'nın cumhuriyete karşı geniş kapsamlı bir ayaklanma olduğu gerekçesiyle Menemen ile Manisa ve Balıkesir'in merkez ilçelerinde bir ay süreyle sıkıyönetim ilan etti (31 Aralık 1930). Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal de olayın siyasal larının araştırılmasını, olayla ilgili herkesin şiddetle cezalandırılmasını, verilen ölüm cezalarının hemen yerine getirilmesini, olaya seyirci kalan, hatta açıktan açığa destekleyen Menemen halkının başka yere göç ettirilmesini, SCF'yi desteklemiş olan muhalif basma karşı sert önlemler alınmasını istedi.
Devamı >
Menemen Olayı (Kubilay Olayı)
İnsanlık Suçu Nedir?
Elektroliz olayında iyonların tam olarak görevi nedir?
YORUMLAR