MİMAR a. (ar. mi'maı). 1. Her türlü binanın tasarım, gerçekleştirme ve dekorasyon işlerini üstüne alan ve uygulamasını yöneten ...
MİMAR a. (ar. mi'maı).
1. Her türlü binanın tasarım, gerçekleştirme ve dekorasyon işlerini üstüne alan ve uygulamasını yöneten şahıs. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bir şeyin yapımına ya da hazırlanmasına katılan şahıs: Devasa bir projenin mimarı.
3. içmimar - İÇMİMAR. || Peyzaj mimarı, bahçe ve yeşil alan tasarımında ve uygulamasında uzmanlaşmış ziraat mühendisi.
—İsi. Mimar-ı kârhane-i kudret, Allah.
—Kur. tar Eyalet mimarları, Osmanlı devlet sisteminde, İstanbul dışındaki yapı işlerinden, sınır kalelerinin onarıcımdan görevli olan mimarlara verilen isim. (Bu görevlilerden bazıları ulufeli, bazıları da tımarlı olarak çalıştırılırdı). || Hassa mimarları ocağı, OsmanlIlarda saraya bağlı mimarların oluşturduğu ocak. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Mimar, bir mevzuyu mimari yönden ele alıp etüdünü meydana getiren, projelendiren, projenin mesleki kontrollüğünü yürüten ve mevzunun projesine uygun olarak gerçekleştirilmesini elde eden kişidir. 17 haziran 1938 tarih ve 3458 sayılı Mühendislik ve mimarlık hakkında kanun, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde mimarlık mesleğini icra edebilmek için lüzumlu belgeleri sıralamaktadır Buna gore, mimar sıfatıyla mesleğin yürütülebilmesi için mimarlık öğrenimi veren bir yüksekokuldan (Türkiye'deki mimarlık fakülteleri ve yüksekokulları ya da yurtdışında bunlara eşdeğer okullar) diploma almış olmak zorunludur.
27 ocak 1954 tarih ve 6235 sayılı yasayla kurulan Türk mühendis ve mimar odaları birliği (TMMOB), Türkiye sınırları içinde mesleki faaliyette bulunan mimar, mühendis, yüksek mimar ve yüksek mühendisleri örgütü içinde toplayan, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluştur. Birliğin müessese gayesi, tüm mühendis ve mimarları uzmanlık kollarına ayırmak ve her kol için bir oda kurulmasına karar vermektir. Mimarlar odası, mimarların ortak gereksinmelerini karşılamak, mesleki etkinliklerini kolaylaştırmak, mesleğin genel çıkarlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek disiplinini ve ahlakını korumak için lüzumlu görmüş olduğu tüm girişim ve etkinliklerde bulunmaktadır. Bir mimarın özgür olarak mesleğini yürütebilmesi için Mimarlar odası'na kaydolması ve üyelik sıfatını taşıması zorunludur (1993'te kayıtlı üye sayısı 23 000 dolayındadır). Kamu kurum ve kuruluşları ile İktisadi devlet teşekkülleri ve Kamu tutumsal müesseselerinde çalışan mimarların Oda'ya girmeleri isteklerine bağlıdır.
• Mesleğin örgütlenmesi. Mimarlar odası'nın yönetim organları Oda genel kurulu, Yönetim kurulu ve Onur divanı'dır. Oda'ya kayıtlı bir mimarın mesleğiyle ilgili işlerde kasten ya da dikkatsizlik sonucu zarara niçin olması, akdettiği sözleşmelere uymaması, meslek onurunu gözetmemesi durumunda, Oda onur divanı'nca para cezasından Oda'dan ihraca kadar uzanabilen cezalar uygulanır. Oda' dan ihraç edilen mimarlar, sınırsız olarak, hiçbir şekilde mesleki faaliyette bulunamazlar.
Mimarlık hizmetleri karşılığında ödenecek ücretler Mimarlık ve mühendislik hizmetleri şartnamesinin hükümlerine gore belirlenir. Bu şartname, 2886 sayılı yasanın 8. maddesine gore, 16.7.1985 tarihinde Bakanlar kurulu'nca kararlaştırılmıştır. Belirgin bir yapıya ait proje, hesap ve ihale dosyası tanzim etme işleriyle yapının meslek yönünden kontrolü mimarın sorumluluğundadır. Devlet ihale kanunu'nun 87. maddesine gore, gayrimenkullerin yapım ve onarımlarında kati kabul tarihinden itibaren 5 yıl içinde malzemenin hileli olmasından ya da yapım ve onarımın teknik gereklere uygun olarak yapılmamasın- dan ortaya çıkan zarar ve ziyan Borçlar kanunu'nun 360. maddesi gereğince 363. maddesindeki sürede müteahhide ikmal ve tazmin ettirilir. İşin denetimi kendilerine verilen mühendis, mimar ve memurlar hakkında da bununla birlikte disiplin cezası uygulanabileceği benzer biçimde ceza kovuşturması da yapılabilir.
—Kur. tar. Hassa mimarları ocağı mimarbaşının yönetiminde bir kethüda, bir kâtip, farklılık gösteren sayıda mimar ve birer minareci, mermerci, meccar, sıvacı, kiremitçi, taşçıbaşı ve nakkaştan oluşuyordu. Ocak yönetim bakımından şehreminine bağlıydı. Mimarlar üstat ve halife (kalfa) olarak iki dereceye ayrılıyordu. Hanedana ait binalarla kamu binalarının yapım ve onarımı Hassa mimarları ocağı'nın göreviydi. Bunun yanı sıra vakıflarla ilgili yapı ve onarımları da hassa mimarlarının sorumlulu ğundaydı. İstanbul'da su kemerleri ve su yollan yapmak benzer biçimde şehir hizmetleriyle, sefer esnasında ordunun geçeceği yolları onarmak, köprüler oluşturmak, ordugâha su getirmek benzer biçimde askeri hizmetleri de üstleniyorlardı. Azınlık mabetlerinin onarımı için izin sözkonusu olduğunda, durumun hassa mimarlarınca keşfedilmesi gerekiyordu. Hassa mimarları ocağı bununla beraber mimarlık eğitimi verilen bir okul niteliği de taşıyordu. Ufak bir ulufe karşılığında "mülazım" olarak ocağa girerler, mimarbaşının ve kıdemli halifelerin denetiminde yetiştirilirle: basamakları aşarak mimarbaşılığa kadar yükselebilirlerdi. Hassa mimarları ocağı 1831'de Ebniyei hassa müdûrlüğü'ne dönüştürüldü.
1. Her türlü binanın tasarım, gerçekleştirme ve dekorasyon işlerini üstüne alan ve uygulamasını yöneten şahıs. (Bk. ansikl. böl.)
2. Bir şeyin yapımına ya da hazırlanmasına katılan şahıs: Devasa bir projenin mimarı.
3. içmimar - İÇMİMAR. || Peyzaj mimarı, bahçe ve yeşil alan tasarımında ve uygulamasında uzmanlaşmış ziraat mühendisi.
—İsi. Mimar-ı kârhane-i kudret, Allah.
—Kur. tar Eyalet mimarları, Osmanlı devlet sisteminde, İstanbul dışındaki yapı işlerinden, sınır kalelerinin onarıcımdan görevli olan mimarlara verilen isim. (Bu görevlilerden bazıları ulufeli, bazıları da tımarlı olarak çalıştırılırdı). || Hassa mimarları ocağı, OsmanlIlarda saraya bağlı mimarların oluşturduğu ocak. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Mimar, bir mevzuyu mimari yönden ele alıp etüdünü meydana getiren, projelendiren, projenin mesleki kontrollüğünü yürüten ve mevzunun projesine uygun olarak gerçekleştirilmesini elde eden kişidir. 17 haziran 1938 tarih ve 3458 sayılı Mühendislik ve mimarlık hakkında kanun, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde mimarlık mesleğini icra edebilmek için lüzumlu belgeleri sıralamaktadır Buna gore, mimar sıfatıyla mesleğin yürütülebilmesi için mimarlık öğrenimi veren bir yüksekokuldan (Türkiye'deki mimarlık fakülteleri ve yüksekokulları ya da yurtdışında bunlara eşdeğer okullar) diploma almış olmak zorunludur.
27 ocak 1954 tarih ve 6235 sayılı yasayla kurulan Türk mühendis ve mimar odaları birliği (TMMOB), Türkiye sınırları içinde mesleki faaliyette bulunan mimar, mühendis, yüksek mimar ve yüksek mühendisleri örgütü içinde toplayan, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluştur. Birliğin müessese gayesi, tüm mühendis ve mimarları uzmanlık kollarına ayırmak ve her kol için bir oda kurulmasına karar vermektir. Mimarlar odası, mimarların ortak gereksinmelerini karşılamak, mesleki etkinliklerini kolaylaştırmak, mesleğin genel çıkarlara uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek disiplinini ve ahlakını korumak için lüzumlu görmüş olduğu tüm girişim ve etkinliklerde bulunmaktadır. Bir mimarın özgür olarak mesleğini yürütebilmesi için Mimarlar odası'na kaydolması ve üyelik sıfatını taşıması zorunludur (1993'te kayıtlı üye sayısı 23 000 dolayındadır). Kamu kurum ve kuruluşları ile İktisadi devlet teşekkülleri ve Kamu tutumsal müesseselerinde çalışan mimarların Oda'ya girmeleri isteklerine bağlıdır.
• Mesleğin örgütlenmesi. Mimarlar odası'nın yönetim organları Oda genel kurulu, Yönetim kurulu ve Onur divanı'dır. Oda'ya kayıtlı bir mimarın mesleğiyle ilgili işlerde kasten ya da dikkatsizlik sonucu zarara niçin olması, akdettiği sözleşmelere uymaması, meslek onurunu gözetmemesi durumunda, Oda onur divanı'nca para cezasından Oda'dan ihraca kadar uzanabilen cezalar uygulanır. Oda' dan ihraç edilen mimarlar, sınırsız olarak, hiçbir şekilde mesleki faaliyette bulunamazlar.
Mimarlık hizmetleri karşılığında ödenecek ücretler Mimarlık ve mühendislik hizmetleri şartnamesinin hükümlerine gore belirlenir. Bu şartname, 2886 sayılı yasanın 8. maddesine gore, 16.7.1985 tarihinde Bakanlar kurulu'nca kararlaştırılmıştır. Belirgin bir yapıya ait proje, hesap ve ihale dosyası tanzim etme işleriyle yapının meslek yönünden kontrolü mimarın sorumluluğundadır. Devlet ihale kanunu'nun 87. maddesine gore, gayrimenkullerin yapım ve onarımlarında kati kabul tarihinden itibaren 5 yıl içinde malzemenin hileli olmasından ya da yapım ve onarımın teknik gereklere uygun olarak yapılmamasın- dan ortaya çıkan zarar ve ziyan Borçlar kanunu'nun 360. maddesi gereğince 363. maddesindeki sürede müteahhide ikmal ve tazmin ettirilir. İşin denetimi kendilerine verilen mühendis, mimar ve memurlar hakkında da bununla birlikte disiplin cezası uygulanabileceği benzer biçimde ceza kovuşturması da yapılabilir.
—Kur. tar. Hassa mimarları ocağı mimarbaşının yönetiminde bir kethüda, bir kâtip, farklılık gösteren sayıda mimar ve birer minareci, mermerci, meccar, sıvacı, kiremitçi, taşçıbaşı ve nakkaştan oluşuyordu. Ocak yönetim bakımından şehreminine bağlıydı. Mimarlar üstat ve halife (kalfa) olarak iki dereceye ayrılıyordu. Hanedana ait binalarla kamu binalarının yapım ve onarımı Hassa mimarları ocağı'nın göreviydi. Bunun yanı sıra vakıflarla ilgili yapı ve onarımları da hassa mimarlarının sorumlulu ğundaydı. İstanbul'da su kemerleri ve su yollan yapmak benzer biçimde şehir hizmetleriyle, sefer esnasında ordunun geçeceği yolları onarmak, köprüler oluşturmak, ordugâha su getirmek benzer biçimde askeri hizmetleri de üstleniyorlardı. Azınlık mabetlerinin onarımı için izin sözkonusu olduğunda, durumun hassa mimarlarınca keşfedilmesi gerekiyordu. Hassa mimarları ocağı bununla beraber mimarlık eğitimi verilen bir okul niteliği de taşıyordu. Ufak bir ulufe karşılığında "mülazım" olarak ocağa girerler, mimarbaşının ve kıdemli halifelerin denetiminde yetiştirilirle: basamakları aşarak mimarbaşılığa kadar yükselebilirlerdi. Hassa mimarları ocağı 1831'de Ebniyei hassa müdûrlüğü'ne dönüştürüldü.
Kaynak: Büyük Larousse
İç Mimar
Mimar Sinan'ın mesleği nedir?
Mimar Sinan'ın ilk yapmış olduğu yapıt nedir?
YORUMLAR