Oftalmoloji (Göz Hastalıkları Bilimi)

oftalmoloji göz hastalıkları ve görme kusurlarının tanı ve tedavisiyle ilgilenen uzmanlık dalı. Ortaçağdaki ilk göz hekimleri tıp ö...

oftalmoloji

göz hastalıkları ve görme kusurlarının tanı ve tedavisiyle ilgilenen uzmanlık dalı. Ortaçağdaki ilk göz hekimleri tıp öğrenimi görmemiş seyyah uzmanlardı; ilk kez 1738'de uygulanan şaşılık ameliyatının bu uzmanlarca gerçekleştirildiği bilinir. 16. yüzyılda göz hastalıkları üstüne yazılar yazan Alman doktor Georg Bartisch oftalmolojinin kurucusu olarak kabul edilir. Göz hastalıklarından glokom 1750'de, gece körlüğü 1767'de, renk körlüğü 1794'te, aştigmatlık 1801'de tanımlandı.

İlk oftalmoloji eğitimi Göttingen üniversitesi Tıp Okulu'nda 1803'te başladı. Eğitim veren ilk göz kliniği 1805'te Londra'da açıldı. HollandalI doktor Frans Cornelis Donders 1864'te görme kusurlarında muayene ile uygun gözlük camı verilmesi sistemini geliştirdi. Gözün içindeki yapıları görme olanağı elde eden oftalmoskopun bulunmasıyla (1851) türlü iç hastalıklarından lanan göz bozukluklarının incelenmesi olanaklı duruma geldi.


20. yüzyılda oftalmoloji alanındaki gelişmeler, bilhassa tertipli göz muayeneleriyle göz hastalıklarının önlenmesi ve doğuştan göz bozukluklarının erken evrede tedavisine olanak sağlamış oldu. 1944'te New York'ta ilk göz bankasının kurulması kornea nakli ameliyatlarının yaygınlaşmasına destek oldu.


Oftalmoloji gelişim bozuklukları, hastalık, yaralanma, zehirlenme, yaşlanma sebebiyle ortaya çıkan göz bozuklukları ve kırma kusurlarıyla ilgilenir. Hastalıklara tanı koymak amacıyla görme işlevini ölçen testlerin yanı sıra, nörolojik ya da tüm vücudu etkileyen bir takım hastalıkların emarelerini sap- 135 Ogaden tamak için göz dibi muayenesi de yapılır. Tedavide türlü ilaçlardan yararlanılır, kırma kusurlarında gözlük verilir, gerektiğinde cerrahi girişim uygulanır.

: Ana Britannica

BAKINIZ

• 
  Maya Göz Hastalıkları Merkezi - Ankara


• 
  Göz Kapağı Hastalıkları


• 
  Göz ve göz sağlığı ile ilgili bilgi verir misiniz?

Göz Ağrısı-sancısı Niçin Olur?

Gözünüz ağrıdığında eğer görünürde darbe ya da benzeri bir somut niçin yoksa, bu ağrının membaı birbirlerinden değişik sebepler olabilir. Göz kuruluğu, kontakt lens kullanımı ya da kafa ağrısı-sancısı sonucu göz ağrısı-sancısı şikayeti ortaya çıkabilir. ‘Ağrı-sancı' sözcüğü yoruma açık bir sözcüktür ve hepimiz kendi ağrısını değişik şekilde, kendine nazaran tanım edebilir. Göz ağrısı-sancısı söz mevzusu olduğunda bu ağrı-sancı en fazla zonklama, ‘bıçak saplanır şeklinde', keskin, yanma, sızlama, ‘gözümde bir şey var' şeklinde ifadelerle tanım edilir. Gözlerin yorulması ya da zorlanması ağrıya niçin olabilen küçük sorunlardır. Gözleri dinlendirerek ya da doğru gözlük numarası ile bu tip problemler çözülebilir.

Göz ağrısı-sancısı gözün yüzeyinde ya da daha derindeki bölümlerinde ortaya çıkabilir. Yüzeydeki bir ağrı-sancı daha çok sızlama, kaşınma, yanma türü bir ağrıdır. Bu tip ağrılarda göze yabancı bir cisim kaçması, bir göz enfeksiyonu ya da göz yüzeyini tahriş eden herhangi bir sebep, göz ağrısının sebepleri içinde sayılabilir. Zonklama ya da ağrı-sancı şeklinde tanım ettiğiniz ve gözün derin bir bölgesinden landığını hissettiğiniz ağrılar-sancılar ise daha ağırbaşlı bir tıbbi durumdan lanıyor olabilir. Kararlı derecedeki göz ağrıları-sancıları geçmek bilmiyor ve hele bir de görmenizde bozukluğa yol açıyorsa, derhal bir göz doktoruna görünmeniz gerekir.

Göz Ağrısının Sebepleri

• Alerjiler
  
• Arpacık: göz kapağının ucuna yakın kırmızı, ağrı-sancı icra eden iltihaplanma ya da enfeksiyondur; evde sıcak kompres iyi gelebilir
• Blefarit: göz kapaklarını etkileyen iltihaplanma
• Ektropion: göz kapağının dışa dönmesi
• Entropion: göz kapağının içe dönmesi
• Glokom: göz tansiyonu; göz tansiyonu ağrısız başlayabilir, ilerledikçe ağrı-sancı artar
• Göze yabancı bir cismin kaçması: göze bir toz parçası, nebat ya da benzeri şekil kaçtığında çoğu zaman göz yaşıyla temizlenir fakat eğer cisim dışarı çıkamazsa kornea tabakasının çizilmesine yol açabilir
• Göz kuruluğu
  
• Göz yangısı (konjonktivit): göz küresinin ak bölgesini ve göz kapağının içini kaplayan zarın iltihaplanması ya da bu bölümde enfeksiyon, alerjiler ya da enfeksiyonlar buna niçin olabilir; gözün ak kısmı kızarır, kırmızılaşır ve akıntı olabilir
• Gözyaşı kanalı tıkanıklığı
  
• İritis: gözün renkli kısmının iltihaplanması
• Kontakt lens problemleri
  
• Korneal abrazyon: kornea tabakasının çizilmesi; çizilme bir süre sonra iltihaplanmaya da dönüşebilir; devamlı olarak göze bir şey firar etmiş şeklinde rahatsız edici bir his olur ve bu vaziyet üzüntü verebilir, ağrı-sancı yapabilir
• Küme tipi kafa ağrısı-sancısı / Migren
  
• Optik nevrit: optik sinirin iltihaplanması
• Sinüzit: Sinüs boşluklarındaki enfeksiyon gözlere baskı yaparak göz ağrısına yol açabilir
• Sklerit: göz küresinin sert, ak, dış kısmının iltihaplanması
• Şalazyon: göz kapağında bir tür kist; göz kapağı içinde bir şişlik oluşur ve dokununca can yakar
• üveit: Gözün orta katmanının iltihaplanması
• Viral enfeksiyonlar: mesela grip şeklinde
• Yaralanmalar: künt travma ya da yanık şeklinde olabilir

Göz ağrısı-sancısı başlı başına rahatsız edici olabilir fakat ağrının yanı sıra gözde kızarıklık, sulanma, akma, kafa ağrısı-sancısı, bulantı şeklinde başka emarelerde ortaya çıkabilir. Alt tarafta bu durumların hangileri acil olarak görülmeli ve kesinlikle doktora gösterilmeli, sıralama şeklinde bulabilirsiniz.

Göz Rengi

Göz rengimiz atalardan kalmıştır. Genel anlamda güneşli bölgelerde yaşayanların gözü koyudur. Çünkü koyu renk güneş ışınını engeller.

Genel anlamda az güneş ışını gören yörelerde gözler mavidir. Mavi renk; ışını daha çok içeri alır.

Gözün İçi

Gözün, gözle görülen kısmı kadar içi de vardır. Doktorlar göz muayenesinde optik sinirde beynimiz hücrelerinin temsilcilerini görürler.

Banyoda küvet deliğine takılan saçlarınız şeklinde, çevresel şartlar dışardan göz içine zarar verebilirler.

Göz Bakımı

Hekim teşhisi mühim. Hekim en iyisini bilir. Her ne kadar sıhhatli iseniz dahi; glokom, maküler yozlaşma, katarakt ve refrakter sistemlerine yardım üretmeniz lazım.

Bilhassa glakom gelişince; görüşünüzü koruma şansı o denli yükselir.

Göz

• Bütün ülkelerce olup biteni toparlayıp beynimize aktaran, beynimizin de bu verilerle ne yapmak istediğimizi harekete geçiren organımızdır.
• Tutmuyor, ellemiyor, koklamıyor ve dinlemiyor olabiliriz. %80 beynimize ne yapmamız ihtiyaç duyulan komutu veren görme organımızdır.
• Vücudumuzda en hareketli kaslar; göz kaslarıdır.
• Gözlerimiz, 36.000 bilgiyi işlemden geçirebilir, 2.000.000'dan fazla çalışan parçacığı vardır.
• Duyu organlarımızdan birisi olan göz, başka organlardan değişik olarak; başka organlar fonksiyonlarını kaybedince ölüme yaklaşılır, göz fonksiyonları kaybolunca ölüm olmaz.

Gözlerimiz, uyku esnasında da hareket ederler (REM).

İnsanların gözü, başka hayvanlara nazaran farklıdırlar. Gözlerimiz birbirlerini çok yakındırlar, bu; genişçe bir derinlikle görmemize sebeptir. Buna karşılık, dar görüş alanımız var. Dürbün gibidir gözlerimiz.

Göz ucunda pembe minik pembe kızıl et vardır. İsmi "karankul"dur. Açık havada insana gereklidir. Açık havada kullanmadığımız için bu et parçası zaman içinde kendini kaybettirir.

Tatlı suda olmasıyla birlikte tuzlu suda da görmemizmümkündür. (Tuzla birleştiğinde tahriş edici özellik olmaz gözlerimizde)


Gözlerimizin Emek harcaması

Göz kürelerimiz sıvı tabakasıyla kaplıdır. Sürekli hareket halindedirler.

Bu sıvı eğer olmazsa göz kürelerimiz söner, patlayan balona benzer.


Göreceğiniz nesne gözün saydam tabakası olan kornea'dan geçerek iris e gelir. İris, gözün renkli bölümüdür ama göze ışık girmesini ve bu şekilde lensin ışığı retina tabakasına odaklamasını

sağlar. irisin arka tarafında kamera şeklinde lens vardır. Bu mühim organ;ışık spektrumunda göze zararı olan olabilecek bir takım elementleri de süzer.

Avcı hayvanlar dürbün şeklinde görür, avlanan hayvanlar daha geniş çevreden görür.


Yaşımız ilerledikçe görme yeteneğimizin azalmasına sebep olan etkenler;

• Refrakter Sorunları

Uzağı görememe, yakını görememe

• Maküler Yozlaşma

Işık sinyallerinin içeri geçmesi, siyah-beyaz ya da renkli imgeleri denetim eden sistemdir.

Islak maküler ve kuru maküler diye iki çeşittir.

• Katarakt

Işınların göz lenslerimizi buhurlaştırması sonucu olan rahatsızlıktır.

• Glokom

Gözün sızma sisteminin tıkanmasıdır.

Oftalmoloji (Göz Hastalıkları Bilimi)

Göz Bozuklukları

Göz kameraya çok benzeyen optik bir sistemdir. Dışarıdan gelen ışık ve görüntüler kornea (gözün en dış saydam tabakası) ve lens tabakasında kırılarak retina üstündeki görme noktasına ulaşırlar.

Düzgüsel bir gözde dışarıdan gelen ışınlar kornea ve lenste kırılarak görme merkezine düşerek net görüntü oluştururlar. bir takım durumlarda ise kornea, lens ve gözün yapısına bağlı olarak, görüntüler retina üstünde net olarak oluşmayabilir.

Miyopi :

Dışarıdan gelen ışınların görme noktasına ulaşmadan odaklaşması sonucu gelişir. Gözün ön-arka ekseninin uzun olmasına bağlı olarak ya da kornea ve lensin kırıcılığının değişmiş olduğu durumlarda ortaya çıkar. Miyop gözlerde uyum gücü çok az olduğundan şahıs uzağı görebilmek için gözlük kullanmak durumundadır.

Astigmatizma :

Korneanın kırma gücünün biribirine dik iki eksende değişik oması sonucunda görüntünün değişik düzlemlerde kırılmasıyla meydana gelir. Kornea ve lensin yapısına bağlı olarak değişkenlik izah edebilir. Astigmatizma, her mesafede yansıma ve bulanık görmeye niçin olur.Astigmatik görme, sirklerdeki yamuk aynalarda oluşan görüntüye benzetilebilir.

Hipermetropi :

Dışarıdan gelen ışınların görme noktasının arkasında odaklanması sonucunda gelişir. Gözün ön-arka ekseninin kısa olmasına bağlı olarak ya da kornea ve lensin kırıcılığının değişmiş olduğu durumlarda ortaya çıkar. Hipermetrop gözlerde uyum gücü yüksektir. Az dereceli hipermetrop kişiler uyum yaparak düzgüsel görebilirler, fakat göz acele yorulur. Yüksek hipermetropide ise hem uzak, hem de yakın görme bozuktur.

PRESBİYOPİ :

Yaşın ilerlemesine bağlı olarak lens tabakasının esnekliğini yitirmesi ve bunun sonucunda yakın görmenin bozulmasıdır. 35-40 yaşlarında başlar ve 60 yaşına dek devamlı ilerler.

KERATOKONüS :

Kornea yüzeyinde bir bölümün incelerek öne doğru çıkmasıdır. Bu kişiler gözlükle net göremezler. Hastalığın derecesine nazaran hususi olarak üretilen kontakt lensler kullanabilirler. Çok ileri derecelerde ise keratoplasti ismi verilen kornea nakli ameliyatı gerekebilir.

UNUTMAYIN !

Miyopi, hipermetropi, astigmatizma ve presbiyopi gözün genel kırma kusurlarıdır. Bu kırma kusurları gözde tek tek meydana gelebileceği şeklinde, aniden fazla kırma kusuru birarada görülebilir. Kırma kusuru bir gözde ya da her ikisinde aniden olabilir. Bunların haricinde korneanın bozukluklarına bağlı hususi kırma kusurları meydana gelebilir. Bir gözde, kırma kusuru ile beraber korneada, görme tabakasında ya da görme sinirinde bozukluklar olabilir.

Bundan dolayı, kırma kusuru olan kişiler her yıl tertipli göz ve göz dibi muayenesinden geçmelidirler.


Çocuklarda gözde herhangi bir kayma ve görme bozukluğu şüphesi var ise en kısa sürede göz kontrolü yapılmalıdır. Herhangi bir sorun olmasa da 4 yaş civarındaki evlatların göz muayenelerinin yapılması gereklidir.

Kırma kusurları olan kişilerin net görebilmeleri için türlü alternatifler vardır.

• 
  Maya Göz Hastalıkları Merkezi - Ankara


• 
  Göz Kapağı Hastalıkları


• 
  Göz ve göz sağlığı ile ilgili bilgi verir misiniz?

Kaynak:msxlabs.org