OLİGOPOL a. (fr. oligopole). ikt. 1. içinde çok sayıda alıcıya karşılık çok az sayıda satıcı bulunan piyasa. (Bk. ansikl. böl.) 2. K...
OLİGOPOL a. (fr. oligopole). ikt.
1. içinde çok sayıda alıcıya karşılık çok az sayıda satıcı bulunan piyasa. (Bk. ansikl. böl.)
2. Kenar paylı oligopol, üretimin ya da satışların tümüne yakın bir kısmını kendi aralarında paylaşan iki, üç mühim firmanın üretimin ya da satışların geri kalan minik bölümüyle bir takım minik işletmelerin de yaşamasına göz yumdukları piyasa. (Bu stratejinin gayesi, egemen firmalara kârlarını artırma olanağı sağlamaktır; nitekim, bağımsız minik işletmelere oranla üretim maliyetleri çoğu zaman az olan egemen firmalar, üreticilerin eşit büyüklükte olmaması sonucu ortaya çıkan daha yüksek fiyatlardan yararlanırlar.)
*ANSİKL. Oligopol çok yaygın bir piyasa biçimidir: otomobil fabrikaları, yakıt satımı vb. Şirket sayısının azlığı bu piyasanın ayırtedici hususi durumunu oluşturmakla beraber, oligolopün yapısını girişimcilerin birbirlerine karşı tutumları belirler; böylelikle, her satıcı alacağı kararlar karşısında rakiplerinin ne şeklinde bir tepki göstereceğini evvel kestirmeye çalışabilir.
Eşgüdümsüz oligopol, kalite bakımından pek değişik olmayan mallar üreten oldukça çok sayıda (on kadar) bağımsız firmadan oluşur: mesela, otomobil yakıtı satan firmalar; bu işletmeler ama ılımlı bir rekabet yaparlar (reklamlar vesilesiyle).
Yan eşgüdümlü oligopol'de aralarında bir tür anlaşma meydana getiren firmalar, karşılıklı olarak birbirlerine katlanırlar Anlaşma kimi zaman bir firmanın kendi fiyatlarını diğeri firmalara kabul ettirmesi, buna karşılık daha az mühim başka firmaların varlığını sürdürmesine göz yumması şeklinde olur.
Eşgüdümlü oligopol, işletmeleri birbirine bağlayan kartel anlaşmalarıyla ya da satışlan merkezileştirmekle görevli bir firmalar sendikası tarafınca yönetilir. Firmalar, grubun ortak kârlarını en yüksek noktasına çıkaran bir fiyat uygulaması üstünde uyuşabilirler (açıkta ya da örtük bir şekilde); piyasayı uzlaşmayla ya da alıcıların ürünlerine gösterdikleri ilgiye nazaran paylaşırlar ve her birisi kendi satışlarının kârını alır.
1. içinde çok sayıda alıcıya karşılık çok az sayıda satıcı bulunan piyasa. (Bk. ansikl. böl.)
2. Kenar paylı oligopol, üretimin ya da satışların tümüne yakın bir kısmını kendi aralarında paylaşan iki, üç mühim firmanın üretimin ya da satışların geri kalan minik bölümüyle bir takım minik işletmelerin de yaşamasına göz yumdukları piyasa. (Bu stratejinin gayesi, egemen firmalara kârlarını artırma olanağı sağlamaktır; nitekim, bağımsız minik işletmelere oranla üretim maliyetleri çoğu zaman az olan egemen firmalar, üreticilerin eşit büyüklükte olmaması sonucu ortaya çıkan daha yüksek fiyatlardan yararlanırlar.)
*ANSİKL. Oligopol çok yaygın bir piyasa biçimidir: otomobil fabrikaları, yakıt satımı vb. Şirket sayısının azlığı bu piyasanın ayırtedici hususi durumunu oluşturmakla beraber, oligolopün yapısını girişimcilerin birbirlerine karşı tutumları belirler; böylelikle, her satıcı alacağı kararlar karşısında rakiplerinin ne şeklinde bir tepki göstereceğini evvel kestirmeye çalışabilir.
Eşgüdümsüz oligopol, kalite bakımından pek değişik olmayan mallar üreten oldukça çok sayıda (on kadar) bağımsız firmadan oluşur: mesela, otomobil yakıtı satan firmalar; bu işletmeler ama ılımlı bir rekabet yaparlar (reklamlar vesilesiyle).
Yan eşgüdümlü oligopol'de aralarında bir tür anlaşma meydana getiren firmalar, karşılıklı olarak birbirlerine katlanırlar Anlaşma kimi zaman bir firmanın kendi fiyatlarını diğeri firmalara kabul ettirmesi, buna karşılık daha az mühim başka firmaların varlığını sürdürmesine göz yumması şeklinde olur.
Eşgüdümlü oligopol, işletmeleri birbirine bağlayan kartel anlaşmalarıyla ya da satışlan merkezileştirmekle görevli bir firmalar sendikası tarafınca yönetilir. Firmalar, grubun ortak kârlarını en yüksek noktasına çıkaran bir fiyat uygulaması üstünde uyuşabilirler (açıkta ya da örtük bir şekilde); piyasayı uzlaşmayla ya da alıcıların ürünlerine gösterdikleri ilgiye nazaran paylaşırlar ve her birisi kendi satışlarının kârını alır.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR