OLİMPİYAT a. (fr olympiade; yun. olym- pias). 1. Antikçağ'da Olympia'da, Yunanlılar içinde Zeus onuruna düzenlenen yarışmala...
OLİMPİYAT a. (fr olympiade; yun. olym- pias).
1. Antikçağ'da Olympia'da, Yunanlılar içinde Zeus onuruna düzenlenen yarışmalar; her dört yılda bir meydana getirilen internasyonal büyük spor gösterileri. (Olimpiyat oyunları da denir)
2. [Tamlayan olarak] uygar Olimpiyat oyunları'yla ilgili olan şeyi belirtir: Olimpiyat rekoru. Olimpiyat amblemi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Pindaros Olimpiyat oyunları'nı Herakles'in kurduğunu ileri sürerken, Pausanias bu oyunların dört giritli içinde meydana getirilen bir yarışmadan doğduğunu düşünür Sadece Olympia'da düzenlenen oyunların, Antikçağ'ın en meşhur oyunları oldukları ve Delphoi, Nemea ve Korinthos'ta düzenlenen oyunları çok gerilerde bıraktıkları kesindir.
İ.Ö. XI. yy.'da harp, yunan devletlerini altüst etti. Ölympia'nın bulunmuş olduğu Eleia' nın kralı iphitos, Delphoi'deki Pythia'ya danışmaya gitti, Pythia da kendisine "tanrıların çok sevilmiş olduğu oyunlar"; tekrardan düzenlemesi öğüdünü verdi. İphitos, Sparta kralı Lykurgos ile görüştü, Lykurgos, Eleia'nın tüm yunan kentleri tarafınca yansız devlet olarak kabul edilmesini kararlaştırdı. Bunun üstüne iphitos, her dört yılda bir Olympia'da meydana getirilen atletik oyunları başlattı. Yunanlılar Ölimpiyat takvimini sadece 776'dan sonrasında benimsediler, oyunlar geçmişine sadece bundan sonrasında girildi. Bu tarih Olympia'daki ilk stadion yarışını kazanan Koroibos'un adının taşa yazıldığı tarihti. Başlangıçta oyunlar bir tek yarışmayı, 192, 27, m uzunluğundaki stadion yarışını (dromos) kapsıyor ve yalnız bigün sürüyordu; sonrasında olimpiyatlar birbirini izledikçe ilgi büyüdü, tüm yunan devletleri bu oyunlara katıldılar, böylece birliklerinin bilincine vardılar. Oyunlar yapılırken bir ay süresince savaşlar ve çatışmalar duruyordu, izleyiciler Ölympia'ya akın ediyor ve kaynaşma, stadion ve hipodromun atletlere, yargıçlara ve rahiplere ayrılan mukaddes yer çevresinde doruğuna varıyordu. İ.Ö. 350'de kati biçimlerini alan oyunlara yalnız özgür yunanlı yurttaşlar katılabiliyor, köleler, metoikoslar, mahkûmlar ve antlarını bozanlar katılamıyorlardı. Katılanlar, oyunlardan ilkin Olympioyunları'nın a ya yakın bir şehir olan Elis'te on aylık bir açılış töreni alıştırmadan sonrasında bir aylık bir yetişim görüyorlardı. Oyun alanına alınmayan bayanları n kendilerine özgü oyunları vardı, genç kızlar oyunlara girebiliyordu. Oyunların programı, olimpiyatlar süresince zenginleşti. Yarışlar stadion'dan (192,27 m) çift stadion'a (diaulos), çift stadion'dan 24 stadion'a kadar uzadı. İ.Ö. 708'de beş dalda (koşu, uzun atlama, disk atma, cirit atma ve yumruk dövüşü) meydana getirilen yarışmaları kapsayan pentatlonla beraber otomobil yarışı ve pancratium da ortaya çıktı. İ.Ö. 472'de zirve noktalarına varan oyunlar 5 gün sürüyordu. Oyunlar hem Zeus onuruna, hem de diğeri tanrı ve kahramanları kutsamak için bazı kurbanlar ve dinsel törenlerden sonrasında başlıyordu. Yarışmacılar Zeus sunağında, hile yapmayacaklarına ant içiyorlardı. Atletler çıplak olarak ortaya çıkıyor ve bir sunucu, onları adları ve yurtlarıyla tanıtıyordu. Geçiş sırası kurayla belirleniyor, hellanodikesler ya da hakemler galipleri saptıyor, galiplerin adları duyuru ediliyor, kendilerine ödül olarak bir zeytin dalı ya da çelengi veriliyordu. Kentlerine dönüşlerinde de bir zafer töreniyle karşılanıyor, Altis alanına heykelleri dikiliyor, şairler onlar için odlar yazıyor ve yaşamları süresince saygı görüyor, ayrıcalıklardan yararlanıyorlardı.
Oyunların başarısı hızla yozlaşmalarına yol açtı. İ.Ö. 393'te imparator Theodosius I, paganlığın simgesi oldukları nedeni öne sürülerek olimpiyatları yasakladı.
*Modern Olimpiyat oyunları. Olmypia si- tini ortaya çıkarmak için ilk ciddi araştırmalar, 1825-1830 yılları aralığında yapılmış oldu. 1859-1870 içinde antik oyunları canlandırmak için bazı girişimlerde bulunulduy- sa da, bunlar tiyatro ve folklor parodilerinden öteye geçemedi. Olimpiyat oyunları'nı yenileştirme düşüncesini, Antik Yunanistan'dan olmasıyla birlikte Thomas Arnold'un İngiltere'deki yeni pedagojik şekillerinden de etkilenen ve ülkeler içinde kültür alışverişinin aracı olarak spora internasyonal bir kalite kazandırılmasını korumak için çaba sarfeden baron Pierre de Courbertin gerçekleştirmiş oldu. Bu yenileştirme 23 haziran 1894'te Sorbonne'un büyük anfisindeki törensel bir oturum esnasında deklare edildi. Yeni son zamanların ilk oyunları, 1894'te, on beş üyelik ilk Internasyonal olimpiyat komitesi kurulduktan sonrasında, 1896'da Yunanistan' da, Atina'da düzenlendi. Oyunlar her dört yılda bir yinelendi. Yaz Olimpiyat oyunları, Antikçağ'dakinin tersine, her seferinde bir başka kentte düzenleniyordu. Oyunlar 1896'dan sonrasında, iki dünya savaşına rastlayan 1916, 1940 ve 1944 tarihleri haricinde tertipli bir halde gerçekleştirildi. İlk kez 1924'te Chamonix-Mont-Blanc'da düzenlenen Kış Olimpiyat oyunları, o tarihten beri yaz oyunlarıyla aynı yıl içinde düzenlenmektedir.
Oyunların örgütlenmesi, Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca bir kente verilmekte ve spor karşılaşmalarının denetimi, internasyonal spor federasyonları tarafınca sağlanmaktadır. Bununla beraber Internasyonal olimpiyat komitesi, oyunların en üst hakemliğini de elinde tutmaktadır. 1896'dan sonrasında spor dallarının, yarışmaların ve yarışmacıların sayıları arttı. Günümüzde oyunların programında, Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca kabul edilen 25 spor dalı yer verilmiştir. Bu sayı değişmektedir.
Olimpiyat oyunları XIX. yy.'dan beri Pierre de Courbertin'in öngördüğü ve istediği bir merasim ve protokol çerçevesinde düzenlenmektedir. iki hafta devam eden oyunlar, bir açılış töreniyle başlamakta, bu merasim esnasında Olympia'da tutuşturulan olimpiyat ateşi yol süresince birçok atlet tarafınca elden ele taşındıktan sonrasında oyun alanına getirilirken (bu ateş tüm oyunlar süresince oyun alanına egemen bir çanak içinde yanmayı sürdürür), beş halkalı olimpiyat bayrağı da en yüksek göndere çekilir, arkasından olimpiyat marşı çalınır ve tüm yarışmacılar adına bir atlet ant içer. Oyunlar bir kapanış töreniyle sonlanmış olur.
Çeşitli yarışmaların birincileri altın, İkincileri gümüş ve üçüncüleri de bronz madalya alırlarken, birinci gelen atletin ülkesinin ulusal marşı çalınır ve ülkesinin bayrağı göndere çekilir. Oyunlara Ulusal olimpiyat komiteleri'nce temsil edilen 183 ülke katılabilir. Çoğu zaman politika, ırk ve milliyet kökenli bazı ağır problemler, bazen oyunların gerçekleşmesine gölge düşürebilmektedir (bilhassa Berlin, Münih ve Moskova'da olduğu benzer biçimde). örgütlemenin büyüklüğü, hemen hemen gelişme yolundaki ülkelerin bu oyunları örgütleyebilmelerini engellemiş olan tutumsal ve mali yatırımlara yol açmaktadır.
Olimpiyat oyunları
yaz
1896 Atina (Yunanistan)
1900 Paris (Fransa)
1904 Saint Louis (ABD)
1908 Londra (Büyük Britanya)
1912 Stockholm (İsveç)
1920 Anvers (Belçika)
1924 Paris (Fransa)
1928 Amsterdam (Hollanda)
1932 Los Angeles (ABD)
1936 Berlin (Almanya)
1948 Londra (Büyük Britanya)
1952 Helsinki (Finlandiya)
1956 Melbourne (Avustralya)
1960 Roma (İtalya)
1964 Tokyo (Japonya)
1968 Mexico (Meksika)
1972 Münih (AFC)
1976 Montröal (Kanada)
1980 Moskova (SSCB)
1984 Los Angeles (ABD)
1988 Seul (Cenup Kore)
1984 Los Angeles (ABD)
1988 Seul (Cenup Kore)
1992 Barcelona (Isoanva)
kış
1924 Chamonix-Mont-Blanc (Fransa) 1928 Saint-Moritz (İsviçre)
1932 Lake Placid (ABD)
1936 Garmisch-Partenkirchen (Almanya) 1948 Saint-Moritz (İsviçre)
1952 Oslo (Norveç)
1956 Cortina d'Ampezzo (İtalya)
1960 Squaw Valley (ABD)
1964 innsbruck (Avusturya)
1968 Grenoble (Fransa)
1972 Sapporo (Japonya)
1976 innsbruck (Avusturya)
1980 Lake Placid (ABD)
1984 Saraybosna (Yugoslavya)
1988 Calgary (Kanada)
1984 Saraybosna (Yugoslavya)
1988 Calgary (Kanada)
1992 Albertville (Fransa)
*Türkiye, çağdaş olimpiyatların ilki olan 1896 (Atina) Olimpiyat oyunları'na pehlivan Koç Mehmet ile katılmak istemesine rağmen, OsmanlI devleti Internasyonal Olimpiyat komitesi'nde (CİO) temsil edilmediğinden yarışmalara alınmadı. Resmi olarak olimpiyatlara katılan ilk türk sporcu, çağdaş olimpiyatların kurucusu olan Pierre de Courbertin'in mihmandarlığını yapmış olan rum okulu öğrencilerinden Mullos Efendi'dir. Kalabalık bir sporcu grubuyla katıldığımız ilk olimpiyat ise 1924 Paris Ölimpiyat oyunları oldu (atletizm, bisiklet, eskrim, futbol ve güreş). Olimpiyat oyunları'nda kazanılan ilk madalya ise 1936 Berlin Olimpiyat oyunları'nda Yaşar Erkan'ın (greko romen güreş) almış olduğu altın madalyadır. Günümüze kadar madalya alan türk sporcuları şunlardır:
Yaşar Erkan 1936 grekoromen (altın)
Ahmet Kireççi 1936 özgür (bronz)
Ruhi Sarıalp 1948 üç adım atlama (bronz)
Kenan Olcay 1948 grekoromen (gümüş)
Halil Kaya 1948 grekoromen (bronz)
Mehmet Oktav 1948 grekoromen (altın)
Muhlis Tayfur 1948 grekoromen (gümüş)
Ahmet Kireççi 1948 grekoromen (altın)
Halit Balamir 1948 özgür (gümüş)
Nasuh Akar 1948 özgür (altın)
Gazanfer Bilge 1948 özgür (altın)
Celal Atik 1948 özgür (altın)
Yaşar Doğu 1948 özgür (altın)
Adil Candemir 1948 özgür (gümüş)
Haşan Gemici 1952 özgür (altın)
Bayram Şit 1952 özgür (altın)
Adil Atan Dursun Ali 1952 özgür (bronz)
Eğribaş 1956 grekoromen (bronz)
Rıza Doğan 1956 grekoromen (gümüş)
Mithat Bayrak 1956 grekoromen (altın)
Hüseyin Akbaş1956 özgür (bronz)
Mustafa Dağıstanlı 1956 özgür (altın)
İbrahim Varlıklı1956 özgür (gümüş)
Hamit Kaplan 1956 özgür (altın)
Müzahir Sille 1960 grekoromen (altın)
Mithat Bayrak 1960 grekoromen (altın)
Tevfik Kış 1960 grekoromen (altın)
Ahmet Bilek 1960 özgür (altın)
Mustafa Dağıstanlı 1960 özgür (altın)
İsmail Oğan 1960 özgür (gümüş)
Haşan Güngör 1960 özgür (altın)
İsmet Atlı 1960 özgür (altın)
Hamit Kaplan 1960 özgür (gümüş)
Kâzım Ayvaz 1964 grekoromen (gümüş)
Hüseyin Akbaş1964 özgür (gümüş)
İsmail Oğan 1964 özgür (altın)
Haşan Güngör 1964 özgür (gümüş)
Ahmet Ayık 1964 özgür (gümüş)
Hamit Kaplan 1964 özgür (bronz)
Mahmut Atalay1968 özgür (altın)
Ahmet Ayık 1968 özgür (altın)
Vehbi Akdağ 1972 özgür (gümüş)
Eyüp Can 1984 boks (bronz)
Turgut Ay kaç 1984 , boks (bronz)
Ayhan Taşkın Naim 1984 özgür (bronz)
Süleymanoğlu 1988 halter (altın)
(dünya ve olimpiyat rekoru)
Necmi Gençalp1988 özgür (gümüş)
M. Akif Pirim Naim 1992 grekoromen (altın)
Süleymanoğlu 1992 halter (altın)
Hakkış Başar 1992 grekoromen (gümüş)
Ali Kayalı 1992 özgür bronz)
Kenan Şimşek 1992 özgür (bronz)
Hülya Şenyurt 1992 judo (bronz)
Olimpiyat komita. (Internasyonal), 1894 senesinde baron Pierre de Courber- tin'in girişimiyle oluşan ve Olimpiyat oyunları'nın düzenlenmesini gerçekleştiren müessese. Komitenin günümüzde, 1992'de Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca resmen tanınan 183 ülkeden seçilmiş 100'ü aşkın üyesi vardır. Bu üyeler ülkelerinden bağımsız olarak Komite ve oyunları temsil eder, kendi aralarından bir başkan seçerler. Komitenin merkezi Lozan kentidir. 1980 yılından bu yana Internasyonal olimpiyat komitesine Ispanyol J. A. Samaranch başkanlık etmektedir.
Olimpiyat komitesi (Türkiye Ulusal), Türkiye'de Olimpiyat oyunları'yla ilgili etkinlikleri düzenleyen komite. Fransız baron ve Internasyonal olimpiyat komitesi (ICO) başkanı Pierre de Courbertin'in teşvikiyle, Selim Sırrı Tarcan tarafınca OsmanlI MIHI olimpiyat komitesi adıyla kuruldu (eylül 1908). 1911 senesinde resmi üyeliğe kabul edildi. Komitenin emekleri 1923-1936 arası Türkiye İdman cemiyetleri ittifakı'nca, 1936-1938 arası Türk spor kurumu'nca, 1938-1962 arası Gövde terbiyesi genel müdürlüğü'nce yürütüldü. 2 mayıs 1962'de bağımsızlık kazanmıştır. 1992'de, 2000 olimpiyatlarının İstanbul'da yapılması için Internasyonal Olimpiyat komitesi'ne başvurdu.
1. Antikçağ'da Olympia'da, Yunanlılar içinde Zeus onuruna düzenlenen yarışmalar; her dört yılda bir meydana getirilen internasyonal büyük spor gösterileri. (Olimpiyat oyunları da denir)
2. [Tamlayan olarak] uygar Olimpiyat oyunları'yla ilgili olan şeyi belirtir: Olimpiyat rekoru. Olimpiyat amblemi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Pindaros Olimpiyat oyunları'nı Herakles'in kurduğunu ileri sürerken, Pausanias bu oyunların dört giritli içinde meydana getirilen bir yarışmadan doğduğunu düşünür Sadece Olympia'da düzenlenen oyunların, Antikçağ'ın en meşhur oyunları oldukları ve Delphoi, Nemea ve Korinthos'ta düzenlenen oyunları çok gerilerde bıraktıkları kesindir.
İ.Ö. XI. yy.'da harp, yunan devletlerini altüst etti. Ölympia'nın bulunmuş olduğu Eleia' nın kralı iphitos, Delphoi'deki Pythia'ya danışmaya gitti, Pythia da kendisine "tanrıların çok sevilmiş olduğu oyunlar"; tekrardan düzenlemesi öğüdünü verdi. İphitos, Sparta kralı Lykurgos ile görüştü, Lykurgos, Eleia'nın tüm yunan kentleri tarafınca yansız devlet olarak kabul edilmesini kararlaştırdı. Bunun üstüne iphitos, her dört yılda bir Olympia'da meydana getirilen atletik oyunları başlattı. Yunanlılar Ölimpiyat takvimini sadece 776'dan sonrasında benimsediler, oyunlar geçmişine sadece bundan sonrasında girildi. Bu tarih Olympia'daki ilk stadion yarışını kazanan Koroibos'un adının taşa yazıldığı tarihti. Başlangıçta oyunlar bir tek yarışmayı, 192, 27, m uzunluğundaki stadion yarışını (dromos) kapsıyor ve yalnız bigün sürüyordu; sonrasında olimpiyatlar birbirini izledikçe ilgi büyüdü, tüm yunan devletleri bu oyunlara katıldılar, böylece birliklerinin bilincine vardılar. Oyunlar yapılırken bir ay süresince savaşlar ve çatışmalar duruyordu, izleyiciler Ölympia'ya akın ediyor ve kaynaşma, stadion ve hipodromun atletlere, yargıçlara ve rahiplere ayrılan mukaddes yer çevresinde doruğuna varıyordu. İ.Ö. 350'de kati biçimlerini alan oyunlara yalnız özgür yunanlı yurttaşlar katılabiliyor, köleler, metoikoslar, mahkûmlar ve antlarını bozanlar katılamıyorlardı. Katılanlar, oyunlardan ilkin Olympioyunları'nın a ya yakın bir şehir olan Elis'te on aylık bir açılış töreni alıştırmadan sonrasında bir aylık bir yetişim görüyorlardı. Oyun alanına alınmayan bayanları n kendilerine özgü oyunları vardı, genç kızlar oyunlara girebiliyordu. Oyunların programı, olimpiyatlar süresince zenginleşti. Yarışlar stadion'dan (192,27 m) çift stadion'a (diaulos), çift stadion'dan 24 stadion'a kadar uzadı. İ.Ö. 708'de beş dalda (koşu, uzun atlama, disk atma, cirit atma ve yumruk dövüşü) meydana getirilen yarışmaları kapsayan pentatlonla beraber otomobil yarışı ve pancratium da ortaya çıktı. İ.Ö. 472'de zirve noktalarına varan oyunlar 5 gün sürüyordu. Oyunlar hem Zeus onuruna, hem de diğeri tanrı ve kahramanları kutsamak için bazı kurbanlar ve dinsel törenlerden sonrasında başlıyordu. Yarışmacılar Zeus sunağında, hile yapmayacaklarına ant içiyorlardı. Atletler çıplak olarak ortaya çıkıyor ve bir sunucu, onları adları ve yurtlarıyla tanıtıyordu. Geçiş sırası kurayla belirleniyor, hellanodikesler ya da hakemler galipleri saptıyor, galiplerin adları duyuru ediliyor, kendilerine ödül olarak bir zeytin dalı ya da çelengi veriliyordu. Kentlerine dönüşlerinde de bir zafer töreniyle karşılanıyor, Altis alanına heykelleri dikiliyor, şairler onlar için odlar yazıyor ve yaşamları süresince saygı görüyor, ayrıcalıklardan yararlanıyorlardı.
Oyunların başarısı hızla yozlaşmalarına yol açtı. İ.Ö. 393'te imparator Theodosius I, paganlığın simgesi oldukları nedeni öne sürülerek olimpiyatları yasakladı.
*Modern Olimpiyat oyunları. Olmypia si- tini ortaya çıkarmak için ilk ciddi araştırmalar, 1825-1830 yılları aralığında yapılmış oldu. 1859-1870 içinde antik oyunları canlandırmak için bazı girişimlerde bulunulduy- sa da, bunlar tiyatro ve folklor parodilerinden öteye geçemedi. Olimpiyat oyunları'nı yenileştirme düşüncesini, Antik Yunanistan'dan olmasıyla birlikte Thomas Arnold'un İngiltere'deki yeni pedagojik şekillerinden de etkilenen ve ülkeler içinde kültür alışverişinin aracı olarak spora internasyonal bir kalite kazandırılmasını korumak için çaba sarfeden baron Pierre de Courbertin gerçekleştirmiş oldu. Bu yenileştirme 23 haziran 1894'te Sorbonne'un büyük anfisindeki törensel bir oturum esnasında deklare edildi. Yeni son zamanların ilk oyunları, 1894'te, on beş üyelik ilk Internasyonal olimpiyat komitesi kurulduktan sonrasında, 1896'da Yunanistan' da, Atina'da düzenlendi. Oyunlar her dört yılda bir yinelendi. Yaz Olimpiyat oyunları, Antikçağ'dakinin tersine, her seferinde bir başka kentte düzenleniyordu. Oyunlar 1896'dan sonrasında, iki dünya savaşına rastlayan 1916, 1940 ve 1944 tarihleri haricinde tertipli bir halde gerçekleştirildi. İlk kez 1924'te Chamonix-Mont-Blanc'da düzenlenen Kış Olimpiyat oyunları, o tarihten beri yaz oyunlarıyla aynı yıl içinde düzenlenmektedir.
Oyunların örgütlenmesi, Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca bir kente verilmekte ve spor karşılaşmalarının denetimi, internasyonal spor federasyonları tarafınca sağlanmaktadır. Bununla beraber Internasyonal olimpiyat komitesi, oyunların en üst hakemliğini de elinde tutmaktadır. 1896'dan sonrasında spor dallarının, yarışmaların ve yarışmacıların sayıları arttı. Günümüzde oyunların programında, Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca kabul edilen 25 spor dalı yer verilmiştir. Bu sayı değişmektedir.
Olimpiyat oyunları XIX. yy.'dan beri Pierre de Courbertin'in öngördüğü ve istediği bir merasim ve protokol çerçevesinde düzenlenmektedir. iki hafta devam eden oyunlar, bir açılış töreniyle başlamakta, bu merasim esnasında Olympia'da tutuşturulan olimpiyat ateşi yol süresince birçok atlet tarafınca elden ele taşındıktan sonrasında oyun alanına getirilirken (bu ateş tüm oyunlar süresince oyun alanına egemen bir çanak içinde yanmayı sürdürür), beş halkalı olimpiyat bayrağı da en yüksek göndere çekilir, arkasından olimpiyat marşı çalınır ve tüm yarışmacılar adına bir atlet ant içer. Oyunlar bir kapanış töreniyle sonlanmış olur.
Çeşitli yarışmaların birincileri altın, İkincileri gümüş ve üçüncüleri de bronz madalya alırlarken, birinci gelen atletin ülkesinin ulusal marşı çalınır ve ülkesinin bayrağı göndere çekilir. Oyunlara Ulusal olimpiyat komiteleri'nce temsil edilen 183 ülke katılabilir. Çoğu zaman politika, ırk ve milliyet kökenli bazı ağır problemler, bazen oyunların gerçekleşmesine gölge düşürebilmektedir (bilhassa Berlin, Münih ve Moskova'da olduğu benzer biçimde). örgütlemenin büyüklüğü, hemen hemen gelişme yolundaki ülkelerin bu oyunları örgütleyebilmelerini engellemiş olan tutumsal ve mali yatırımlara yol açmaktadır.
Olimpiyat oyunları
yaz
1896 Atina (Yunanistan)
1900 Paris (Fransa)
1904 Saint Louis (ABD)
1908 Londra (Büyük Britanya)
1912 Stockholm (İsveç)
1920 Anvers (Belçika)
1924 Paris (Fransa)
1928 Amsterdam (Hollanda)
1932 Los Angeles (ABD)
1936 Berlin (Almanya)
1948 Londra (Büyük Britanya)
1952 Helsinki (Finlandiya)
1956 Melbourne (Avustralya)
1960 Roma (İtalya)
1964 Tokyo (Japonya)
1968 Mexico (Meksika)
1972 Münih (AFC)
1976 Montröal (Kanada)
1980 Moskova (SSCB)
1984 Los Angeles (ABD)
1988 Seul (Cenup Kore)
1984 Los Angeles (ABD)
1988 Seul (Cenup Kore)
1992 Barcelona (Isoanva)
kış
1924 Chamonix-Mont-Blanc (Fransa) 1928 Saint-Moritz (İsviçre)
1932 Lake Placid (ABD)
1936 Garmisch-Partenkirchen (Almanya) 1948 Saint-Moritz (İsviçre)
1952 Oslo (Norveç)
1956 Cortina d'Ampezzo (İtalya)
1960 Squaw Valley (ABD)
1964 innsbruck (Avusturya)
1968 Grenoble (Fransa)
1972 Sapporo (Japonya)
1976 innsbruck (Avusturya)
1980 Lake Placid (ABD)
1984 Saraybosna (Yugoslavya)
1988 Calgary (Kanada)
1984 Saraybosna (Yugoslavya)
1988 Calgary (Kanada)
1992 Albertville (Fransa)
*Türkiye, çağdaş olimpiyatların ilki olan 1896 (Atina) Olimpiyat oyunları'na pehlivan Koç Mehmet ile katılmak istemesine rağmen, OsmanlI devleti Internasyonal Olimpiyat komitesi'nde (CİO) temsil edilmediğinden yarışmalara alınmadı. Resmi olarak olimpiyatlara katılan ilk türk sporcu, çağdaş olimpiyatların kurucusu olan Pierre de Courbertin'in mihmandarlığını yapmış olan rum okulu öğrencilerinden Mullos Efendi'dir. Kalabalık bir sporcu grubuyla katıldığımız ilk olimpiyat ise 1924 Paris Ölimpiyat oyunları oldu (atletizm, bisiklet, eskrim, futbol ve güreş). Olimpiyat oyunları'nda kazanılan ilk madalya ise 1936 Berlin Olimpiyat oyunları'nda Yaşar Erkan'ın (greko romen güreş) almış olduğu altın madalyadır. Günümüze kadar madalya alan türk sporcuları şunlardır:
Yaşar Erkan 1936 grekoromen (altın)
Ahmet Kireççi 1936 özgür (bronz)
Ruhi Sarıalp 1948 üç adım atlama (bronz)
Kenan Olcay 1948 grekoromen (gümüş)
Halil Kaya 1948 grekoromen (bronz)
Mehmet Oktav 1948 grekoromen (altın)
Muhlis Tayfur 1948 grekoromen (gümüş)
Ahmet Kireççi 1948 grekoromen (altın)
Halit Balamir 1948 özgür (gümüş)
Nasuh Akar 1948 özgür (altın)
Gazanfer Bilge 1948 özgür (altın)
Celal Atik 1948 özgür (altın)
Yaşar Doğu 1948 özgür (altın)
Adil Candemir 1948 özgür (gümüş)
Haşan Gemici 1952 özgür (altın)
Bayram Şit 1952 özgür (altın)
Adil Atan Dursun Ali 1952 özgür (bronz)
Eğribaş 1956 grekoromen (bronz)
Rıza Doğan 1956 grekoromen (gümüş)
Mithat Bayrak 1956 grekoromen (altın)
Hüseyin Akbaş1956 özgür (bronz)
Mustafa Dağıstanlı 1956 özgür (altın)
İbrahim Varlıklı1956 özgür (gümüş)
Hamit Kaplan 1956 özgür (altın)
Müzahir Sille 1960 grekoromen (altın)
Mithat Bayrak 1960 grekoromen (altın)
Tevfik Kış 1960 grekoromen (altın)
Ahmet Bilek 1960 özgür (altın)
Mustafa Dağıstanlı 1960 özgür (altın)
İsmail Oğan 1960 özgür (gümüş)
Haşan Güngör 1960 özgür (altın)
İsmet Atlı 1960 özgür (altın)
Hamit Kaplan 1960 özgür (gümüş)
Kâzım Ayvaz 1964 grekoromen (gümüş)
Hüseyin Akbaş1964 özgür (gümüş)
İsmail Oğan 1964 özgür (altın)
Haşan Güngör 1964 özgür (gümüş)
Ahmet Ayık 1964 özgür (gümüş)
Hamit Kaplan 1964 özgür (bronz)
Mahmut Atalay1968 özgür (altın)
Ahmet Ayık 1968 özgür (altın)
Vehbi Akdağ 1972 özgür (gümüş)
Eyüp Can 1984 boks (bronz)
Turgut Ay kaç 1984 , boks (bronz)
Ayhan Taşkın Naim 1984 özgür (bronz)
Süleymanoğlu 1988 halter (altın)
(dünya ve olimpiyat rekoru)
Necmi Gençalp1988 özgür (gümüş)
M. Akif Pirim Naim 1992 grekoromen (altın)
Süleymanoğlu 1992 halter (altın)
Hakkış Başar 1992 grekoromen (gümüş)
Ali Kayalı 1992 özgür bronz)
Kenan Şimşek 1992 özgür (bronz)
Hülya Şenyurt 1992 judo (bronz)
Olimpiyat komita. (Internasyonal), 1894 senesinde baron Pierre de Courber- tin'in girişimiyle oluşan ve Olimpiyat oyunları'nın düzenlenmesini gerçekleştiren müessese. Komitenin günümüzde, 1992'de Internasyonal olimpiyat komitesi tarafınca resmen tanınan 183 ülkeden seçilmiş 100'ü aşkın üyesi vardır. Bu üyeler ülkelerinden bağımsız olarak Komite ve oyunları temsil eder, kendi aralarından bir başkan seçerler. Komitenin merkezi Lozan kentidir. 1980 yılından bu yana Internasyonal olimpiyat komitesine Ispanyol J. A. Samaranch başkanlık etmektedir.
Olimpiyat komitesi (Türkiye Ulusal), Türkiye'de Olimpiyat oyunları'yla ilgili etkinlikleri düzenleyen komite. Fransız baron ve Internasyonal olimpiyat komitesi (ICO) başkanı Pierre de Courbertin'in teşvikiyle, Selim Sırrı Tarcan tarafınca OsmanlI MIHI olimpiyat komitesi adıyla kuruldu (eylül 1908). 1911 senesinde resmi üyeliğe kabul edildi. Komitenin emekleri 1923-1936 arası Türkiye İdman cemiyetleri ittifakı'nca, 1936-1938 arası Türk spor kurumu'nca, 1938-1962 arası Gövde terbiyesi genel müdürlüğü'nce yürütüldü. 2 mayıs 1962'de bağımsızlık kazanmıştır. 1992'de, 2000 olimpiyatlarının İstanbul'da yapılması için Internasyonal Olimpiyat komitesi'ne başvurdu.
Kaynak: Büyük Larousse
Olimpiyat oyunları nedir?
2012 Olimpiyat Simgesi
Stadlar - Atina Olimpiyat Stadı
YORUMLAR