Örfi ve şeri hukukun yetkileri nedir? Osmanli Devletinde hukuk iki temele dayaniyordu: Ser'î Hukuk, Örfî Hukuk SER'I H...
Örfi ve şeri hukukun yetkileri nedir?
Osmanli Devletinde hukuk iki temele dayaniyordu:
- Ser'î Hukuk,
- Örfî Hukuk
Ser'i hukukun larini Kur'an, Hadis, Icmâ ve Kiyas olusturuyordu. Ser'i hukuk sadece müslümanlara uygulanirdi. Kamu hukuku disinda kalan davalarda müslüman olmayanlar, kendi dinî kurumlarinda yargilanirlardi.
ÖRFI HUKUK:
Türk gelenek ve göreneklerine göre düzenlenmis kuurallarla, ser'i hukukun esaslarina aykiri olmamak kaydiyla padisahlarin buyruklarindan olusurdu. Örfi hukukun esaslari KANUNNAME adiyla bir araya getirilmistir.
NOT: Bilinen ilk Osmanli Kanunnamesi Fatih Sultan Mehmet'in kanunnâmesidir.(KANUNNAME-I ALI OSMAN)
Osmanli Devletinde Hukukun uygulanisi nasildi?
Osmanli Devletinde ser'i ve örfî bütün meseleler ser'î mahkemelerde çözümlenirdi. Eyalet, sancak ve kazalardaki mahkemelerde "hakim" olarak KADI bulunurdu.Kadi'nin verdigi karardan süphe duyanlar üstmahkeme olarak Divan-i Hümayûna basvurabilirlerdi.Daha küçük yönetim birimlerinde (nahiyelerde) kadiadina hüküm verenlere NAIB denirdi. Mahkemelerde görülen davalar SERIYYE SICILLERI denilen defterlere kaydedilirdi.
Osmanli Hukuk Düzeninde Meydana Gelen Degismeler:
II. Mahmut Döneminde degismeler:
- Görevden alinan memurlarin mallarina el koyma usulüne (müsadere) son verildi.
- Memurlarin yargilanmasi, hükümet ile halk arasindaki davalarin görüsülmesi için Meclis-i
Tanzimat döneminde (1839-1876)degismeler:
Hatirlanacagi gibi Tanzimat Fermaninda (3kasim 1839) Herkes kanun önünde esit olacak, bütün herkesin can, mal ve namuslari güven altinda oldugu belirtilmisti. Yine Islahat fermani(1856) azinliklara yeni haklar veriyordu.
Bu dönemde hukuk alaninda önemli gelismeler yasandi:
- 1840'da Ceza Kanunu(kismen Fransizcadan tercüme) 1850'de Ticaret Kanunu, 1863'de de Deniz ve ticaret kanunu çikarildi. 1868'de Surayi Devlet(DANISTAY) kuruldu.
- Bu kanunlarin yanisira Tanzimatla birlikte KARMA mahkemeler kuruldu. Karma mahkemelerdeki hakimlerin yarisi yabanci yarisi Osmanli idi. AÇIKLAMA: Yabancilarin Türk mahkemelerinde yargiç olarak yer almasi devletin egemenlik haklariyla uyusmamaktadir.
- Tanzimat döneminde "Insan haklari ve vicdan hürriyeti" bakimindan önemli gelismeler oldu. Zenci esirligi yasaklandi ve mezhep degistirmeyi yasaklayan kanun kaldirildi.
- 1870'de AHMET CEVDET PASA baskanliginda bir kurul on yil kadar çalisarak MECELLE'yi hazirladi. Mecelle medeni kanun niteligindeydi.
- 1876'da ilan edilen Kanuni Esasi Osmanli Devletin'de anayasa hukukunun baslangicidir.
Zabıtanın görev ve yetkileri nelerdir?
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
- Ser'î Hukuk,
- Örfî Hukuk
Ser'i hukukun larini Kur'an, Hadis, Icmâ ve Kiyas olusturuyordu. Ser'i hukuk sadece müslümanlara uygulanirdi. Kamu hukuku disinda kalan davalarda müslüman olmayanlar, kendi dinî kurumlarinda yargilanirlardi.
ÖRFI HUKUK:
Türk gelenek ve göreneklerine göre düzenlenmis kuurallarla, ser'i hukukun esaslarina aykiri olmamak kaydiyla padisahlarin buyruklarindan olusurdu. Örfi hukukun esaslari KANUNNAME adiyla bir araya getirilmistir.
NOT: Bilinen ilk Osmanli Kanunnamesi Fatih Sultan Mehmet'in kanunnâmesidir.(KANUNNAME-I ALI OSMAN)
Osmanli Devletinde Hukukun uygulanisi nasildi?
Osmanli Devletinde ser'i ve örfî bütün meseleler ser'î mahkemelerde çözümlenirdi. Eyalet, sancak ve kazalardaki mahkemelerde "hakim" olarak KADI bulunurdu.Kadi'nin verdigi karardan süphe duyanlar üstmahkeme olarak Divan-i Hümayûna basvurabilirlerdi.Daha küçük yönetim birimlerinde (nahiyelerde) kadiadina hüküm verenlere NAIB denirdi. Mahkemelerde görülen davalar SERIYYE SICILLERI denilen defterlere kaydedilirdi.
Osmanli Hukuk Düzeninde Meydana Gelen Degismeler:
II. Mahmut Döneminde degismeler:
- Görevden alinan memurlarin mallarina el koyma usulüne (müsadere) son verildi.
- Memurlarin yargilanmasi, hükümet ile halk arasindaki davalarin görüsülmesi için Meclis-i
Tanzimat döneminde (1839-1876)degismeler:
Hatirlanacagi gibi Tanzimat Fermaninda (3kasim 1839) Herkes kanun önünde esit olacak, bütün herkesin can, mal ve namuslari güven altinda oldugu belirtilmisti. Yine Islahat fermani(1856) azinliklara yeni haklar veriyordu.
Bu dönemde hukuk alaninda önemli gelismeler yasandi:
- 1840'da Ceza Kanunu(kismen Fransizcadan tercüme) 1850'de Ticaret Kanunu, 1863'de de Deniz ve ticaret kanunu çikarildi. 1868'de Surayi Devlet(DANISTAY) kuruldu.
- Bu kanunlarin yanisira Tanzimatla birlikte KARMA mahkemeler kuruldu. Karma mahkemelerdeki hakimlerin yarisi yabanci yarisi Osmanli idi. AÇIKLAMA: Yabancilarin Türk mahkemelerinde yargiç olarak yer almasi devletin egemenlik haklariyla uyusmamaktadir.
- Tanzimat döneminde "Insan haklari ve vicdan hürriyeti" bakimindan önemli gelismeler oldu. Zenci esirligi yasaklandi ve mezhep degistirmeyi yasaklayan kanun kaldirildi.
- 1870'de AHMET CEVDET PASA baskanliginda bir kurul on yil kadar çalisarak MECELLE'yi hazirladi. Mecelle medeni kanun niteligindeydi.
- 1876'da ilan edilen Kanuni Esasi Osmanli Devletin'de anayasa hukukunun baslangicidir.
ŞERİ
sıf. (ar şef ve -/'den şefi). Esk. Şeriata ait, şeriatla ilgili.
—Ikt. tar. Şeri hâsılat, OsmanlIlar döneminde şeriye mahkemelerince alınan resimler. (Eskiden, kadılarla yanlarında çalışan kâtip ve memurlara devlet maaş vermediği için, mahkemelerin aldığı resimlerin bir bölümü bunlara verilir, bir bölümü de merkezde bulunan kazaskerlere gönderilirdi. İkinci meşrutiyetken sonra, alınan resimler devlet bütçesine verilerek kadılarla kâtiplerine ve öteki memurlara maaş bağlandı.)
ÖRFİ
sıf. (ar. 'urf ve /den curfi). Esk. Âdetle, gelenekle ilgili.
—Esk. giy. Örfi destar, örf adı verilen kavuğun üzerine sarılan burma sarık.
—Huk. Örfi idare
—ikt. far. Örfi vergi, Osmanlı imparatorluğu'nda öşür, haraç, zekât ve cizyeden oluşan şeri vergilerden ayrı olarak, fethedilen yerlerde eskiden beri alınan vergilerle, bu ülke ya da bölgelerin özelliklerine, günün gereksinimlerine göre konan yeni vergilere verilen ad. (Belirli bir sisteme girmeyen bu vergilere çeşitli yerlerde değişik biçimlerde uygulanmış olan gümrük, duhuliye, pazar resimleri örnek olarak gösterilebilir.)
Kaynak: Büyük Larousse
Zabıtanın görev ve yetkileri nelerdir?
YORUMLAR