Payanda - Payanda Nedir - Payanda Hakkında İsim Payanda Farsça; pÂ¥yende Destek. Payanda İngilizce; stanchion, prop, stay (Mimarlı...
Payanda - Payanda Nedir - Payanda Hakkında
İsim
Payanda
Farsça; pÂ¥yende
Destek.
Payanda
İngilizce; stanchion, prop, stay
(Mimarlık)
1. Bir duvarı tutmak, yıkılmasını önlemek için yanlamasına dayatılan destek.
2. Bir babanın ya da direğin üstüne konan kiriş ya da aşığı alt yanlardan beslemek için direkten ya da babadan, aşık ya da kirişe verevlemesine konulmuş olan destek.
TDK
İsim
Payanda
Farsça; pÂ¥yende
Destek.
Payanda
İngilizce; stanchion, prop, stay
(Mimarlık)
1. Bir duvarı tutmak, yıkılmasını önlemek için yanlamasına dayatılan destek.
2. Bir babanın ya da direğin üstüne konan kiriş ya da aşığı alt yanlardan beslemek için direkten ya da babadan, aşık ya da kirişe verevlemesine konulmuş olan destek.
TDK
PAYANDA a. (fars. payende, yerinde durandan).
1. Yerinden oynamış bir şeyin düşmesini engellemiş olan destek; dayak.
2. Payanda vurmak, payandalamak. || (Bir yerden) payandaları çözmek, uzaklaşmak, kaçmak, sıvışmak (arg.).
*Denize. Kızakta ya da havuzda bulunan gemilerin devrilmemesi için yanlarına konulmuş olan ağaç destek. || Karaya çekilmiş ya da inşa halindeki bir geminin altına destek olarak konulmuş olan kütüklerden her biri.
*Havc. Bir uçağın yapısını sağlamlaştıran, mesela kanadı gövdeye bağlayan, esnek ya da bükülmez unsur. (Esnek payandalar yalnız çekişte kullanılan çelik tablolardan oluşur. Basınçla da çalışabilen bükülmez payandalar ise, ilerlemeye karşı azca direnç göstermeleri için, profillendirilmiş metal borulardan yapılır Payandalar, günümüzde, düşük hızı aerodinamik sürüklenmenin artmasına bağlı olan hafifçe ve çok hafifçe uçaklar haricinde, pratikte asla kullanılmamaktadır.)
*Isıbil. GERGİ'nin eşanlamlısı.
*İnş Düşey bir taşıyıcıyı (örn. duvar) pekiştirmek için yaralanan eğik destek. || Ahşap bir çatkıda, kuşaklama dikmelerinin üstünde birleştiği çapraz dönem. || Payanda ayağı, itme kuvvetleri tesiri altındaki bir duvarı desteklemek ve yıkılmasını önlemek için bu duvar içine gömülen kâgir ayak. (Eşanl. DAYANMA AYAĞI.) [Yalnız gergi işlevi gören ayaktan daha taşkındır. Uçan payanda omuzlamasına da kimi zaman payanda ayağı denir.] (Bk. ansikl. böl.) || Payanda ekibi, askıya alınmış bir duvarı desteklemek için kullanılan kiriş, bağın ve başlık bütünü. || Uçan payanda, DESTEK' KEMERİ'nin eşanlamlısı.
*Spor. Yağlı güreşte zor durumdaki pehlivanın ellerini yere dayaması. (Tek elle yapılırsa tek payanda, çift elle yapılırsa çift payanda diye adlandırılır.)
*Ziraat mak. Karasabanda, okla taban demirini birleştiren parça; pullukta, oku taban demirine birleştiren iki direkten her biri.
*Teknol. Bir bütünü, hizmet dışı olduğu anlarda kesin bir konumda tutmaya olanak veren, sökülüp takılabilir ayak. || Payanda vurmak, bir ya da birçok payandayla desteklemek, güçlendirmek.
*ANSİKL. inş. Dışta yer edinen payanda ayağıyla içte yer edinen taşkın bir ayak, duvarla beraber haçvari bir unsur oluşturarak duvarın hafifletilmesini sağlar. Ortaçağda, tonozların bir yerde toplanan itme kuvvetleri, bu düzenin yaygın olarak kullanılmasına yol açmıştır; kimi vakit uçan payandalar ve ek yükler (ağırlık kuleleri) de payanda ayaklarına birlikte rol almış, duvarda oluşturulan girintilerle gereksiz bölümler ortadan kaldırılmıştır Bir istinat duvarında, payanda ayağı içerde yer alabilir ve doğrusal ya da yarım çember biçiminde olabilir (Romalılar'ın yaygın bir şekilde kullandıkları türler). Klasik dönemde kullanılan koltuk taşlarının ya da bir gömme ayakla bitişen sütunların da payandalama işlevi vardır.
1. Yerinden oynamış bir şeyin düşmesini engellemiş olan destek; dayak.
2. Payanda vurmak, payandalamak. || (Bir yerden) payandaları çözmek, uzaklaşmak, kaçmak, sıvışmak (arg.).
*Denize. Kızakta ya da havuzda bulunan gemilerin devrilmemesi için yanlarına konulmuş olan ağaç destek. || Karaya çekilmiş ya da inşa halindeki bir geminin altına destek olarak konulmuş olan kütüklerden her biri.
*Havc. Bir uçağın yapısını sağlamlaştıran, mesela kanadı gövdeye bağlayan, esnek ya da bükülmez unsur. (Esnek payandalar yalnız çekişte kullanılan çelik tablolardan oluşur. Basınçla da çalışabilen bükülmez payandalar ise, ilerlemeye karşı azca direnç göstermeleri için, profillendirilmiş metal borulardan yapılır Payandalar, günümüzde, düşük hızı aerodinamik sürüklenmenin artmasına bağlı olan hafifçe ve çok hafifçe uçaklar haricinde, pratikte asla kullanılmamaktadır.)
*Isıbil. GERGİ'nin eşanlamlısı.
*İnş Düşey bir taşıyıcıyı (örn. duvar) pekiştirmek için yaralanan eğik destek. || Ahşap bir çatkıda, kuşaklama dikmelerinin üstünde birleştiği çapraz dönem. || Payanda ayağı, itme kuvvetleri tesiri altındaki bir duvarı desteklemek ve yıkılmasını önlemek için bu duvar içine gömülen kâgir ayak. (Eşanl. DAYANMA AYAĞI.) [Yalnız gergi işlevi gören ayaktan daha taşkındır. Uçan payanda omuzlamasına da kimi zaman payanda ayağı denir.] (Bk. ansikl. böl.) || Payanda ekibi, askıya alınmış bir duvarı desteklemek için kullanılan kiriş, bağın ve başlık bütünü. || Uçan payanda, DESTEK' KEMERİ'nin eşanlamlısı.
*Spor. Yağlı güreşte zor durumdaki pehlivanın ellerini yere dayaması. (Tek elle yapılırsa tek payanda, çift elle yapılırsa çift payanda diye adlandırılır.)
*Ziraat mak. Karasabanda, okla taban demirini birleştiren parça; pullukta, oku taban demirine birleştiren iki direkten her biri.
*Teknol. Bir bütünü, hizmet dışı olduğu anlarda kesin bir konumda tutmaya olanak veren, sökülüp takılabilir ayak. || Payanda vurmak, bir ya da birçok payandayla desteklemek, güçlendirmek.
*ANSİKL. inş. Dışta yer edinen payanda ayağıyla içte yer edinen taşkın bir ayak, duvarla beraber haçvari bir unsur oluşturarak duvarın hafifletilmesini sağlar. Ortaçağda, tonozların bir yerde toplanan itme kuvvetleri, bu düzenin yaygın olarak kullanılmasına yol açmıştır; kimi vakit uçan payandalar ve ek yükler (ağırlık kuleleri) de payanda ayaklarına birlikte rol almış, duvarda oluşturulan girintilerle gereksiz bölümler ortadan kaldırılmıştır Bir istinat duvarında, payanda ayağı içerde yer alabilir ve doğrusal ya da yarım çember biçiminde olabilir (Romalılar'ın yaygın bir şekilde kullandıkları türler). Klasik dönemde kullanılan koltuk taşlarının ya da bir gömme ayakla bitişen sütunların da payandalama işlevi vardır.
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR