PİRE a. 1. insanda ve memelilerde asalak yaşayan böceklerin ortak adı. (Pireler takımı; piregiller [Pulicidae] familyasının örnek ti...
PİRE a.
1. insanda ve memelilerde asalak yaşayan böceklerin ortak adı. (Pireler takımı; piregiller [Pulicidae] familyasının örnek tipi.) [Bk. ansikl. böl ]
2. Pire gibi, hareketli, çevik kimseleri nitelendirmek için kullanılır: Pire gibi bir çocuk. || Pire için yorgan yakmak, küçük bir zarardan kurtulma uğruna çok daha büyük zarara uğratacak davranışlarda bulunmak. || Pireyi deve yapmak, önemsiz bir şeyi ya da olayı büyüterek abartmak: Her şeyi değiştirip pireyi deve, habbeyi kubbe yapardı. || Pireyi gözünden, çakalı dizinden vurmak, usta bir nişancı olmak ya da olmayacak şeyleri başarmakta ustalık göstermek.
*Böcbil. Cumudiye piresi, bir sıçrarkuyruklu türü olan, yüksek enlemlerde buzlar üzerinde yaşayan isotomu saltans'a verilen ad. || Kar piresi, bir sıçrarkuyruklu türü olan Entomobrya [Oegleria] nivalis'e verilen ad. II Köpek piresi - KÖPEK PİRESİ. || Kuzey sıçan piresi, birçok hastalığı insana bulaştıran pire türü. (Bil. a. Nosopsyllus [ya da Ceratophyllus] fasdatus.) || Sİı piresi, Daphnia cinsi üyelerinin ortak adı.
*Tıp. Pire riketsiyozu, FARE TiFüSü'nün eşanlamlısı.
*ANSİKL Pireler, ağız parçaları hançer biçiminde olduğundan, üzerinde yaşadıkları hayvanların derisini delebilirler. Gövdesi yassı ve kanatsız, derisi meşin gibi sert, bacakları sıçramaya elverişli, tırnakları kavrayıcıdır: bu özellikleriyle pireler, asalak yaşamaya çok iyi uyarlanmışlardır. Solucansı, uzun bedenli larvaları (sirke), canlıların yaşadığı tozlu yerlerde döşemelerin yarıklarında ipeksi bir koza içinde yaşarlar Dişiler hep erkeklerden daha iri olur. Kırmızımsı kahverengi insan piresi' nin (Pulex irritans) boyu 4 mm'yi bulur; kedi (Ctenocephalus telis) ve köpek (C. canis) piresi daha küçüktür; başka pireler yediuyuklayarı, bahçeuyuklayanı, tarla faresi (Nosopsyllus fasciatus), kuşlar (Ceratophyllus hirundinis) vb. üzerinde yaşarlar. Sıçan piresi (Xenopsylla cheopis) gibi bazı türler kabarcıklı veba, yarasa tifüsü ve tülaremi bulaştırır (birçok kemirici bu hastalıkların yuvasıdır). Tavşan piresinin dişisi, ancak gebe tavşan üzerinde yaşarsa cinsel olgunluğa erişir ve tavşanın doğurmasından kısa süre önce gebe tavşan üzerinde ya da sekiz günlükten küçük yavrular üzerinde çiftleşir.
PİRE, esk. yun. Peiralus, yun. Pireas, Yunanistan'da kent, Atina'nın limanı, başkentin merkezine 10 km kadar uzaklıkta; 196 389 nüf. Çok hızlı gelişen kentin planı dama tahtasına benzer; 1870'te nüfusu ancak 11 000'di. Yunanistan'ın başlıca ticaret limanı ve büyük bir sanayi merkezidir: tersaneler, tekstil, kimya, makine ve besin sanayileri,
*Tar. Med savaşları sırasında, eski liman Phaleron donanmayı barındırmak bakımından çok dar gelince, Pire, Atina'nın limanı oldu. Pire yarımadasında, Kephi- sos ırmağının ağzında yer alan Pire, The mistokles, Kimon ve Perikles tarafından yaptırılmış olan "Uzun Duvarlarâ€la Atina'ya bağlıydı ve Kantharos (askeri liman), ona bitişik bir ticaret limanı olan Zea (tahıl limanı) ve güneydeki Munikhia'dan oluşuyordu, Geceleri, başlıca giriş geçidi zincirlerle kapatılırdı. Miletli Hippodamos tarafından düzenli bir plana göre kurulmuş olan Pire, salt ticari etkinliklere ayrılmış kozmopolit bir kentti. İ.Û. 404'te Lysandros tarafından yıkıldı, Konon yeniden yaptırttı (393'e doğr.); Sulla, İ.O. 86'da yeniden yıktı. Basit bir kasabaya dönüşen Pire, giderek adını bile yitirdi ve 1835'e kadar Porto Leone diye anıldı.
1. insanda ve memelilerde asalak yaşayan böceklerin ortak adı. (Pireler takımı; piregiller [Pulicidae] familyasının örnek tipi.) [Bk. ansikl. böl ]
2. Pire gibi, hareketli, çevik kimseleri nitelendirmek için kullanılır: Pire gibi bir çocuk. || Pire için yorgan yakmak, küçük bir zarardan kurtulma uğruna çok daha büyük zarara uğratacak davranışlarda bulunmak. || Pireyi deve yapmak, önemsiz bir şeyi ya da olayı büyüterek abartmak: Her şeyi değiştirip pireyi deve, habbeyi kubbe yapardı. || Pireyi gözünden, çakalı dizinden vurmak, usta bir nişancı olmak ya da olmayacak şeyleri başarmakta ustalık göstermek.
*Böcbil. Cumudiye piresi, bir sıçrarkuyruklu türü olan, yüksek enlemlerde buzlar üzerinde yaşayan isotomu saltans'a verilen ad. || Kar piresi, bir sıçrarkuyruklu türü olan Entomobrya [Oegleria] nivalis'e verilen ad. II Köpek piresi - KÖPEK PİRESİ. || Kuzey sıçan piresi, birçok hastalığı insana bulaştıran pire türü. (Bil. a. Nosopsyllus [ya da Ceratophyllus] fasdatus.) || Sİı piresi, Daphnia cinsi üyelerinin ortak adı.
*Tıp. Pire riketsiyozu, FARE TiFüSü'nün eşanlamlısı.
*ANSİKL Pireler, ağız parçaları hançer biçiminde olduğundan, üzerinde yaşadıkları hayvanların derisini delebilirler. Gövdesi yassı ve kanatsız, derisi meşin gibi sert, bacakları sıçramaya elverişli, tırnakları kavrayıcıdır: bu özellikleriyle pireler, asalak yaşamaya çok iyi uyarlanmışlardır. Solucansı, uzun bedenli larvaları (sirke), canlıların yaşadığı tozlu yerlerde döşemelerin yarıklarında ipeksi bir koza içinde yaşarlar Dişiler hep erkeklerden daha iri olur. Kırmızımsı kahverengi insan piresi' nin (Pulex irritans) boyu 4 mm'yi bulur; kedi (Ctenocephalus telis) ve köpek (C. canis) piresi daha küçüktür; başka pireler yediuyuklayarı, bahçeuyuklayanı, tarla faresi (Nosopsyllus fasciatus), kuşlar (Ceratophyllus hirundinis) vb. üzerinde yaşarlar. Sıçan piresi (Xenopsylla cheopis) gibi bazı türler kabarcıklı veba, yarasa tifüsü ve tülaremi bulaştırır (birçok kemirici bu hastalıkların yuvasıdır). Tavşan piresinin dişisi, ancak gebe tavşan üzerinde yaşarsa cinsel olgunluğa erişir ve tavşanın doğurmasından kısa süre önce gebe tavşan üzerinde ya da sekiz günlükten küçük yavrular üzerinde çiftleşir.
PİRE, esk. yun. Peiralus, yun. Pireas, Yunanistan'da kent, Atina'nın limanı, başkentin merkezine 10 km kadar uzaklıkta; 196 389 nüf. Çok hızlı gelişen kentin planı dama tahtasına benzer; 1870'te nüfusu ancak 11 000'di. Yunanistan'ın başlıca ticaret limanı ve büyük bir sanayi merkezidir: tersaneler, tekstil, kimya, makine ve besin sanayileri,
*Tar. Med savaşları sırasında, eski liman Phaleron donanmayı barındırmak bakımından çok dar gelince, Pire, Atina'nın limanı oldu. Pire yarımadasında, Kephi- sos ırmağının ağzında yer alan Pire, The mistokles, Kimon ve Perikles tarafından yaptırılmış olan "Uzun Duvarlarâ€la Atina'ya bağlıydı ve Kantharos (askeri liman), ona bitişik bir ticaret limanı olan Zea (tahıl limanı) ve güneydeki Munikhia'dan oluşuyordu, Geceleri, başlıca giriş geçidi zincirlerle kapatılırdı. Miletli Hippodamos tarafından düzenli bir plana göre kurulmuş olan Pire, salt ticari etkinliklere ayrılmış kozmopolit bir kentti. İ.Û. 404'te Lysandros tarafından yıkıldı, Konon yeniden yaptırttı (393'e doğr.); Sulla, İ.O. 86'da yeniden yıktı. Basit bir kasabaya dönüşen Pire, giderek adını bile yitirdi ve 1835'e kadar Porto Leone diye anıldı.
Kaynak: Büyük Larousse
Dünya Kentleri: Pire
Pire (Siphonaptera)
Pire Otu (Tanacetum)
YORUMLAR