POLYE a. (sırpça-hırvatça polje, tarıma elverişli ova'dan). Jeomorfol. Büyük boyutlarda (birkaç kilometre ve hatta 40-50 kilome...
POLYE a. (sırpça-hırvatça polje, tarıma elverişli ova'dan). Jeomorfol. Büyük boyutlarda (birkaç kilometre ve hatta 40-50 kilometre uzunluğunda), tabanı düz ve kenarları sarp kapalı karst kökenli çukur.
*ANSİKL. Polyelerin yeri, yapısal düzeneklere bağlıdır: senklinaller, çökme çukurları ya da kırıklarla belirlenmiş çukurlar; bunlara, Akdeniz çevresindeki dağ sıralarında ya da tropikal bölgede ada yaylarında sıkça rastlanır. Tektoniğin denetimindeki çöküntü ponor (düden) denen kuyularda kaybolan yeraltı sularını toplar; ponorların rastlantıyla ya da dönemsel olarak (buz, alüvyon) tıkanması ya da yağışlara göre yetersiz boşalma taşkınlara yol açar. Polyeler akarsu-karst biçimleridir ve su, bu biçimlerin genişlemesini sağlayan bir korozyon etkisi gösterir. Kırıntılı gereçlerin birikmesiyle oluşan taban düyeklerinde kimi kez hum denen, dik yamaçlı artık kireçtaşı tepeleri vardır. Türkiye'de polyelerin en yaygın olarak görüldüğü alan, kireçtaşlarının çok geniş yer kapladığı Toroslar'dır (Elmalı, Kestel, Çeltikçi, Korkuteli, Kovada, Kemboz polyeleri).
*ANSİKL. Polyelerin yeri, yapısal düzeneklere bağlıdır: senklinaller, çökme çukurları ya da kırıklarla belirlenmiş çukurlar; bunlara, Akdeniz çevresindeki dağ sıralarında ya da tropikal bölgede ada yaylarında sıkça rastlanır. Tektoniğin denetimindeki çöküntü ponor (düden) denen kuyularda kaybolan yeraltı sularını toplar; ponorların rastlantıyla ya da dönemsel olarak (buz, alüvyon) tıkanması ya da yağışlara göre yetersiz boşalma taşkınlara yol açar. Polyeler akarsu-karst biçimleridir ve su, bu biçimlerin genişlemesini sağlayan bir korozyon etkisi gösterir. Kırıntılı gereçlerin birikmesiyle oluşan taban düyeklerinde kimi kez hum denen, dik yamaçlı artık kireçtaşı tepeleri vardır. Türkiye'de polyelerin en yaygın olarak görüldüğü alan, kireçtaşlarının çok geniş yer kapladığı Toroslar'dır (Elmalı, Kestel, Çeltikçi, Korkuteli, Kovada, Kemboz polyeleri).
Kaynak: Büyük Larousse
YORUMLAR