Selofan .Org Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi Ambalaj yapımında kullanılan, saydam ve geçirgen olmayan selüloz filmi. 1911'de J....
Selofan
.Org Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Ambalaj yapımında kullanılan, saydam ve geçirgen olmayan selüloz filmi. 1911'de J.E. Brandenburger tarafından geliştirilmiştir. Odun hamuru (palp) sodyum hidroksitle karıştırılır, dinlendirilerek karbon sülfürle tepkimeye sokulur ve viskoz çözeltisi (sodyum selüloz ksantat) elde edilir. Bu çözelti, bir yarıktan asit banyosuna püskürtülerek ince bir tabaka hâlinde selüloz yani selofan elde edilir.
.Org Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Ambalaj yapımında kullanılan, saydam ve geçirgen olmayan selüloz filmi. 1911'de J.E. Brandenburger tarafından geliştirilmiştir. Odun hamuru (palp) sodyum hidroksitle karıştırılır, dinlendirilerek karbon sülfürle tepkimeye sokulur ve viskoz çözeltisi (sodyum selüloz ksantat) elde edilir. Bu çözelti, bir yarıktan asit banyosuna püskürtülerek ince bir tabaka hâlinde selüloz yani selofan elde edilir.
Selofan Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Alm. Cellophan (n) Cellophane (f), İng. Cellophane. Odun hamurundan elde edilen ve yiyeceklerin paketlenmesinde geniş çapta kullanılan şeffaf, sağlam ve esnek olan bir film. Esas îtibâriyle saf selülozun bir şeklidir. 1908 yılında Fransız bir kimyâcı tarafından geliştirilmiştir. İsmi de “selüloz†ile Yunanca saydam mânâsına gelen “diaphanes†kelimelerinden türetilmiştir. Selofan, kuru gazları, gres ve ağır yağları, bakterileri geçirmeyen özellikleriyle bilhassa kolay bulunan yiyeceklerin paketlenmesinde kullanılır.
Selofan üretiminde; odun hamuru önce sodyum hidroksitle muâmele edilir ve ince kıyılıp dinlendirildikten sonra karbon sülfürle reaksiyona sokulur. Bu reaksiyon serisinden sonra bir selüloz türevi olan sodyum selüloz ksantat teşekkül eder. Bu ürün de seyreltik sodyum hidroksit çözeltisiyle muâmele edilerek “viskoz†adı verilen kalın, ağdalı bir çözelti elde edilir. Viskoz dinlendirildikten sonra, ince uzun yarıklarla sülfürik asit ve sodyum sülfat karışımı bir banyodan geçirilir. Bu banyo ile viskoz,
bir film hâline gelir; karbon sülfürle muamele edilerek hidrojen sülfür ayrılır ve selüloz da rejenere olur.
Elde edilen film; yıkama, kimyâsal olarak saflaştırma, yumuşaklık veya plastiklik kazandırma maksadıyla bir seri tanktan geçirilir. Yumuşatılmış nemli film, kontrollü olarak kurutulur. Sonunda, selofan özel olarak hazırlanmış kaplama vernikleri tatbikle rutûbete karşı dayanıklı hâle getirilir. 1920'li yıllarda nitroselüloz verniği kullanılırdı. Fakat şimdi polivinilidin klorür kullanılmakta olup, bu şekilde hem daha güzel görünüşlü, hem de rutûbete karşı daha dayanıklı selofan üretilmektedir.
Selofan üretiminde; odun hamuru önce sodyum hidroksitle muâmele edilir ve ince kıyılıp dinlendirildikten sonra karbon sülfürle reaksiyona sokulur. Bu reaksiyon serisinden sonra bir selüloz türevi olan sodyum selüloz ksantat teşekkül eder. Bu ürün de seyreltik sodyum hidroksit çözeltisiyle muâmele edilerek “viskoz†adı verilen kalın, ağdalı bir çözelti elde edilir. Viskoz dinlendirildikten sonra, ince uzun yarıklarla sülfürik asit ve sodyum sülfat karışımı bir banyodan geçirilir. Bu banyo ile viskoz,
bir film hâline gelir; karbon sülfürle muamele edilerek hidrojen sülfür ayrılır ve selüloz da rejenere olur.
Elde edilen film; yıkama, kimyâsal olarak saflaştırma, yumuşaklık veya plastiklik kazandırma maksadıyla bir seri tanktan geçirilir. Yumuşatılmış nemli film, kontrollü olarak kurutulur. Sonunda, selofan özel olarak hazırlanmış kaplama vernikleri tatbikle rutûbete karşı dayanıklı hâle getirilir. 1920'li yıllarda nitroselüloz verniği kullanılırdı. Fakat şimdi polivinilidin klorür kullanılmakta olup, bu şekilde hem daha güzel görünüşlü, hem de rutûbete karşı daha dayanıklı selofan üretilmektedir.
YORUMLAR