SIRALAMA a. Sıralamak eylemi; bu eylemin sonucu: Sıralamada en üstte yer almak. *Bilş. Detayları-bilgileri, belli bir sıraya bakılı...
SIRALAMA a. Sıralamak eylemi; bu eylemin sonucu: Sıralamada en üstte yer almak.
*Bilş. Detayları-bilgileri, belli bir sıraya bakılırsa sınıflandırma işlemi. || Bir işlemin, bir programın çeşitli evrelerine, belirli bir sıraya bakılırsa kumanda etme. || Hafıza sıralaması, bir bilgisayarda, erişim zamanı ya da sığa ölçütlerine bakılırsa meydana getirilen hafıza sınıflandırması. (Bk. ansikl. böl.) || İşleyen sıralaması, işleyenlerin, sözkonusu oldukları aritmetik ve lojik ifadelerin hesaplanabilmesi için göz önüne alınması ihtiyaç duyulan göreli öncelik sırası. (Bk. ansikl. böl.)
*Geom. Sıralama belitl, her doğru üstünde, birbirine karşıt iki sıralama bağıntısı tanımlanabildiğim ifade eden düzlem geometri beliti. (Bunların gösterilişleri "den ilkin gelir†için k ve “den sonrasında gelir" için ; dir. Bu bağıntılardan biriyle donatılmış doğruya, yönlü denir.)
*Kûm. kur. Sıralama bağıntısı, bakışımlı (Vx,x lt; x), geçişli(VxVyVz,((x lt; yve y lt; z) => x lt; z)) ve tersbakışımlı (VxVy, ((x lt;y ve y lt; x) x = y)) olan bağıntı. || Sıralama tipi, eşyapılı (ya da benzer) tam sıralanmış bir küme sınıfının temsilcisi. (Mesela u ile gösterilen M nin sıralama tipi [kesikli sıralama], t) ile gösterilen O nün sıralama tipi [s/k sıralama] ve ile gösterilen N nin sıralama tipi [süreli sıralama] vardır. Cantor sıralama tiplerinden bir aritmetik geliştirmiştir.) || iyi sıralama, bir E kümesi üstünde tanımlanmış sıra bağıntısı, öyleki ki E nin boş olmayan bir parçasının, bu bağıntı için bir en minik elemanı vardır. (Bu durumda E iyi sıralanmıştır denir.) [Zermelo'ya borçlu olduğumuz iyi sıralama teoremi (1904), seçme beliti'ni kullanarak her kümenin iyi sıralanabildiğim ortaya koyar.] || Yarı sıralama (aynı halde tam sıralama), üstünde tanımlandığı E kümesinin yarı sıralanmış (aynı halde tam sıralanmış) olduğu lt; iyi sıra bağıntısı p
* Matbaac. Sayla sıralaması, basılı bir yapıtın baskı kalıpları içindeki sayfa dağılımının teknik ya da ekonomik zorluklar göz önüne alınarak belirlenmesi işlemi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Bilş.
*Hafıza sıralaması. Bu sıralamanın öne sürülen sebebi erişim zamanı en süratli ve aktarma hızı en yüksek olan belleklerin bununla birlikte en pahalı ve bir çok kez uçucu bellekler olmasıdır. Bundan dolayı, büyük oranda bilgi depolayabilmek için daha ucuz belleklerin kullanımına başvurulur ve bilişim sisteminin elektrik şebekesine bağlı olmadığı anlarda, bilgi arşivleyebilmesi için uçucu olmayan bellekler den yararlanılır. Merkezi birim tarafınca işlenebilmek için, bir bilgi, sözcük düzeyinde adreslenebilir, yüksek yetkinlikte bir hafıza içinde (merkezi hafıza) yer almalı dır; depolanmak için bilgi, manyetik şerit benzer biçimde, bilgisayardan ayrı bile olabilen, daha düşük yetkinlikteki bir belleğe aktarılır. Sıralama şu şekilde yapılır: iç kütükler, manyetik çekirdekli ya da elektronik yarı -iletkenli merkezi hafıza, seçmeli erişimli, manyetik destek bellekler (diskler, tamburlar), sıralı erişimli bellekler (manyetik şeritler), delikli kartlar, işletim sistemlerinin temel bir görevi de, bu hafıza sıralamasını yönetmek ve çeşitli düzeyler arasındaki bilgi alışverişini sağlamaktır.
• işleyen sıralaması. Uzun bir matematiksel simgeleme geleneğinden lanır: bir çok kez sözdizimsel açıdan anlaşılmaz ve bağlama bağlıdır. Programlama dilleri alanında, işleyenlerin birbirlerine oranla öncelik sırasını, kati halde tanımlamak lüzumlu olmuştur. Dillere bağlı olabilen sıralama azalan öncelik sırasına bakılırsa, genel anlamda şu biçimdedir:
x / (çarpma, bölme)
+ - (toplama, çıkarma)
lt; s = ? > (bağıntı işleyenleri)
VE, YA DA, DEĞİL (mantık işleyenleri).
Bir ifadede parantezlerin kullanımı, işleyenlerin hesaplanma sırasını kati olarak belirtmeye olanak verir, tersi durumda sıralama öncelikleri göz önüne alınır: a + bxc, sanki a+(bxc) biçiminde yazılmış benzer biçimde hesaplanır, doğrusu ilkin a + b toplamı değil b x c çarpımı hesaplanır ve bunun sonucu hemen sonra a ile toplanır.
*Matbaac. Bir sayfa sıralaması şemasında şunlar göz önünde bulundurulur: kitabın dizgisi; bobin ya da katman halindeki kâğıtların boyutlarını ve basılmış kitapların bitmiş sayfa boyutlarını belirleyen standartlar; formaların sayfa sayısını (4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40, 48 .... 64 ...) sınırlandırmak amacıyla kullanılan kâğıdın yapısı ve gramajı; baskı makinelerinin kâğıt boyu özellikleri.
Tipografinin geleneği (dizgi ve baskı) sebebiyle sayfa sıralaması, uzun süre tek bir işlevle sınırlandırılmıştır: dizgi sayfala rını benimsenen kırma yöntemine bakılırsa düzenlemek, basıma girmeyen parçaları, baskı tabakasının kırılmasıyla elde edilmiş formanın sayfalan düzgünce numaralanacak, tertipli ve dengeli kenar boşluk ları elde edilecek halde, kenarlara bölüştürmek. Bu şekilde bir araya getirilmiş ve bir kalıp çemberine sıkıştırılmış sayfalar bütünü bir tipografi kalıbı oluşturur.
Sayfa sıralaması, benimsenen baskı yöntemi ne olursa olsun, yapım şeması içinde yer alır. Ofset ve endüstriyel çukurbaskı tekniklerinde sayfalar, saydam bir zemin üstüne, maketteki talimatlara bakılırsa tespit edilmiş filmlerden bir araya gelen bir kalıp halindedir; bu tüm, baskı levha ya da silindirlerinin kopyasını çıkarmaya yarayan montaj'ı oluşturur.
Kalıp ya da montajlarda, kitabı oluşturan formaların her birinin ilk sayfasının altında bir sıra işareti ya da numarası ve harmanlamayı kolaylaştırmak amacıyla formaların dış kıvrımları üstüne konulmuş kesim işareti bulunabilir.
Bir önlü arkalı baskı kalıbının ya da montajının, içinde formanın ilk sayfası (ön) bulunanına “ön yüz", ikinci sayfası (arka) bulunanına "arka yüz" ya da "ikinci yüz†denir. Ön ve arkanın sayfaları aynı baskı kalıbında bir araya gelirse sayfa sıralamasına yarımtabaka, önlü arkalı ya da revoltali denir.
Çokrenkli baskı emek harcamaları, titiz bir sayfa sıralaması ve montaj işlemleri esnasında kullanılan krosların, renklerin birbiri üstüne iyice oturmalarını sağlayacak halde titizlikle konulmasını gerektirir.
*Bilş. Detayları-bilgileri, belli bir sıraya bakılırsa sınıflandırma işlemi. || Bir işlemin, bir programın çeşitli evrelerine, belirli bir sıraya bakılırsa kumanda etme. || Hafıza sıralaması, bir bilgisayarda, erişim zamanı ya da sığa ölçütlerine bakılırsa meydana getirilen hafıza sınıflandırması. (Bk. ansikl. böl.) || İşleyen sıralaması, işleyenlerin, sözkonusu oldukları aritmetik ve lojik ifadelerin hesaplanabilmesi için göz önüne alınması ihtiyaç duyulan göreli öncelik sırası. (Bk. ansikl. böl.)
*Geom. Sıralama belitl, her doğru üstünde, birbirine karşıt iki sıralama bağıntısı tanımlanabildiğim ifade eden düzlem geometri beliti. (Bunların gösterilişleri "den ilkin gelir†için k ve “den sonrasında gelir" için ; dir. Bu bağıntılardan biriyle donatılmış doğruya, yönlü denir.)
*Kûm. kur. Sıralama bağıntısı, bakışımlı (Vx,x lt; x), geçişli(VxVyVz,((x lt; yve y lt; z) => x lt; z)) ve tersbakışımlı (VxVy, ((x lt;y ve y lt; x) x = y)) olan bağıntı. || Sıralama tipi, eşyapılı (ya da benzer) tam sıralanmış bir küme sınıfının temsilcisi. (Mesela u ile gösterilen M nin sıralama tipi [kesikli sıralama], t) ile gösterilen O nün sıralama tipi [s/k sıralama] ve ile gösterilen N nin sıralama tipi [süreli sıralama] vardır. Cantor sıralama tiplerinden bir aritmetik geliştirmiştir.) || iyi sıralama, bir E kümesi üstünde tanımlanmış sıra bağıntısı, öyleki ki E nin boş olmayan bir parçasının, bu bağıntı için bir en minik elemanı vardır. (Bu durumda E iyi sıralanmıştır denir.) [Zermelo'ya borçlu olduğumuz iyi sıralama teoremi (1904), seçme beliti'ni kullanarak her kümenin iyi sıralanabildiğim ortaya koyar.] || Yarı sıralama (aynı halde tam sıralama), üstünde tanımlandığı E kümesinin yarı sıralanmış (aynı halde tam sıralanmış) olduğu lt; iyi sıra bağıntısı p
* Matbaac. Sayla sıralaması, basılı bir yapıtın baskı kalıpları içindeki sayfa dağılımının teknik ya da ekonomik zorluklar göz önüne alınarak belirlenmesi işlemi. (Bk. ansikl. böl.)
*ANSİKL. Bilş.
*Hafıza sıralaması. Bu sıralamanın öne sürülen sebebi erişim zamanı en süratli ve aktarma hızı en yüksek olan belleklerin bununla birlikte en pahalı ve bir çok kez uçucu bellekler olmasıdır. Bundan dolayı, büyük oranda bilgi depolayabilmek için daha ucuz belleklerin kullanımına başvurulur ve bilişim sisteminin elektrik şebekesine bağlı olmadığı anlarda, bilgi arşivleyebilmesi için uçucu olmayan bellekler den yararlanılır. Merkezi birim tarafınca işlenebilmek için, bir bilgi, sözcük düzeyinde adreslenebilir, yüksek yetkinlikte bir hafıza içinde (merkezi hafıza) yer almalı dır; depolanmak için bilgi, manyetik şerit benzer biçimde, bilgisayardan ayrı bile olabilen, daha düşük yetkinlikteki bir belleğe aktarılır. Sıralama şu şekilde yapılır: iç kütükler, manyetik çekirdekli ya da elektronik yarı -iletkenli merkezi hafıza, seçmeli erişimli, manyetik destek bellekler (diskler, tamburlar), sıralı erişimli bellekler (manyetik şeritler), delikli kartlar, işletim sistemlerinin temel bir görevi de, bu hafıza sıralamasını yönetmek ve çeşitli düzeyler arasındaki bilgi alışverişini sağlamaktır.
• işleyen sıralaması. Uzun bir matematiksel simgeleme geleneğinden lanır: bir çok kez sözdizimsel açıdan anlaşılmaz ve bağlama bağlıdır. Programlama dilleri alanında, işleyenlerin birbirlerine oranla öncelik sırasını, kati halde tanımlamak lüzumlu olmuştur. Dillere bağlı olabilen sıralama azalan öncelik sırasına bakılırsa, genel anlamda şu biçimdedir:
x / (çarpma, bölme)
+ - (toplama, çıkarma)
lt; s = ? > (bağıntı işleyenleri)
VE, YA DA, DEĞİL (mantık işleyenleri).
Bir ifadede parantezlerin kullanımı, işleyenlerin hesaplanma sırasını kati olarak belirtmeye olanak verir, tersi durumda sıralama öncelikleri göz önüne alınır: a + bxc, sanki a+(bxc) biçiminde yazılmış benzer biçimde hesaplanır, doğrusu ilkin a + b toplamı değil b x c çarpımı hesaplanır ve bunun sonucu hemen sonra a ile toplanır.
*Matbaac. Bir sayfa sıralaması şemasında şunlar göz önünde bulundurulur: kitabın dizgisi; bobin ya da katman halindeki kâğıtların boyutlarını ve basılmış kitapların bitmiş sayfa boyutlarını belirleyen standartlar; formaların sayfa sayısını (4, 8, 12, 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40, 48 .... 64 ...) sınırlandırmak amacıyla kullanılan kâğıdın yapısı ve gramajı; baskı makinelerinin kâğıt boyu özellikleri.
Tipografinin geleneği (dizgi ve baskı) sebebiyle sayfa sıralaması, uzun süre tek bir işlevle sınırlandırılmıştır: dizgi sayfala rını benimsenen kırma yöntemine bakılırsa düzenlemek, basıma girmeyen parçaları, baskı tabakasının kırılmasıyla elde edilmiş formanın sayfalan düzgünce numaralanacak, tertipli ve dengeli kenar boşluk ları elde edilecek halde, kenarlara bölüştürmek. Bu şekilde bir araya getirilmiş ve bir kalıp çemberine sıkıştırılmış sayfalar bütünü bir tipografi kalıbı oluşturur.
Sayfa sıralaması, benimsenen baskı yöntemi ne olursa olsun, yapım şeması içinde yer alır. Ofset ve endüstriyel çukurbaskı tekniklerinde sayfalar, saydam bir zemin üstüne, maketteki talimatlara bakılırsa tespit edilmiş filmlerden bir araya gelen bir kalıp halindedir; bu tüm, baskı levha ya da silindirlerinin kopyasını çıkarmaya yarayan montaj'ı oluşturur.
Kalıp ya da montajlarda, kitabı oluşturan formaların her birinin ilk sayfasının altında bir sıra işareti ya da numarası ve harmanlamayı kolaylaştırmak amacıyla formaların dış kıvrımları üstüne konulmuş kesim işareti bulunabilir.
Bir önlü arkalı baskı kalıbının ya da montajının, içinde formanın ilk sayfası (ön) bulunanına “ön yüz", ikinci sayfası (arka) bulunanına "arka yüz" ya da "ikinci yüz†denir. Ön ve arkanın sayfaları aynı baskı kalıbında bir araya gelirse sayfa sıralamasına yarımtabaka, önlü arkalı ya da revoltali denir.
Çokrenkli baskı emek harcamaları, titiz bir sayfa sıralaması ve montaj işlemleri esnasında kullanılan krosların, renklerin birbiri üstüne iyice oturmalarını sağlayacak halde titizlikle konulmasını gerektirir.
Kaynak: Büyük Larousse
Sıralama Algoritması
Kronolojik sıralama nedir?
Sıralama Bağıntısı
YORUMLAR