Büyük Selçuklu devletinin kurucusu olan büyük devlet adamı ve asker Tuğrul Bey’in yaşamı ve süreci vakaları ile ilgili bilgilerin yer almış ...
Büyük Selçuklu devletinin kurucusu olan büyük devlet adamı ve asker Tuğrul Bey’in yaşamı ve süreci vakaları ile ilgili bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
TUĞRUL BEY (993 – 1063), Büyük Selçuklu devletinin kurucusudur. Selçuk Bey’in torunu, Mikail Bey’in erkek evladıdır.
Selçuk Bey, Oğuz Türkleri’ni güçlü bir devlet halinde birleştirmek istemiş, bu konuyu tamamlayamayarak ölmüştü. Tuğrul Bey, büyükbabasının yolunda yürüdü. Once kardeşi Davet’yı, amcasının oğlu Kutulmuş’u yenerek kendi özgür mevkiini sağlamladı. Gittikçe güç kazanarak 1038’de Nişabur’da bağımsızlığını duyuru etti. Bundan sonrasında da geniş seviyede fetihlere koyuldu. Horasan, Harzem, Kirman bölgelerini kısa zamanda kendi ülkesine kattı. Kafkasya’yı da aldıktan sonrasında ülkesini Trabzon’a kadar genişletti. 1047’de Irak’a girdi; Kabe yollarını düzelteceğini ileri sürerek, Abbasi hükümeti üstünde nüfuz kazanmıştır.
Halife, hutbelerde, kendi ismi ile beraber, onun da ismini okutmaya başlamıştı. 1054 ve 1057 yıllarında iki kez Irak’a sefer meydana getiren Tuğrul Bey’in bu hareketleri sonucunda Yakın Şark’da ki İslam egemenliği tamamen Selçuklu Türkleri’nin eline geçti. Tuğrul Bey kısa zamanda tüm İran, Irak, Harzem, Horasan, Kirman, Azerbaycan, Kafkaslar, Şark Anadolu’da tek egemen haline geldi. Abbasi Halifesi ona, kızı ile beraber “Doğunun ve Garbın Sultanı” unvanını da vermiştir.
Tuğrul Bey, Nişabur’dan sonrasında başkent yapmış olduğu Rey şehrinde, 70 yaşlarında öldü.
Tuğrul Bey daima halk topluluğu içinde yaşamaktan zevk alır, alçak gönüllü bir insandı. Oğlu yoktu; ölümünden sonrasında yerine, kardeşlerinden Davut’un oğlu Süleyman geçmiştir.
YORUMLAR