Türkiye'de akarsular üstünde kurulan barajlar hangileridir? Irmakların üstüne kurulan barajlar nedir? Türkiye'deki Barajl...
Türkiye'de akarsular üstünde kurulan barajlar hangileridir?
Irmakların üstüne kurulan barajlar nedir?
Irmakların üstüne kurulan barajlar nedir?
Türkiye'deki Barajlar
Türkiye'de DSİ tarafınca yapımı meydana gelen ve halihazırda işletmede olan 503 tane baraj olup, bunların 203 adeti buyük ölçekli baraj ötekileri ise gölet şeklindedir.
HES: Hidroelektrik Santral
STK: Sulama ve Taşkından Koruma
S: Sulama
Akdeniz Bölgesindeki Barajlar
- *Aslantaş Barajı HES
- *Alakır Barajı
- *Berke Barajı HES
- *Gezende Barajı HES
- *Karacaören Barajı HES Burdur'da Aksu Çayı üstünde, sulama, taşkın kontrolü ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1977-1989 yılları içinde inşa edilmiş bir barajdır.
- *Menzelet Barajı HES
- *Oymapınar Barajı HES
- *Seyhan Barajı HES
- *Sır Barajı HES
- *Yalvaç Barajı Isparta'da, Sücüllü Çayı üstünde, sulama amacıyla 1968 - 1973 yılları içinde inşa edilmiş bir barajdır. Toprak beden dolgu tipi olan barajın beden hacmi 950.000 m, akarsu yatağından yüksekliği 35,50 m, düzgüsel su kotunda göl hacmi 8,90 hm, düzgüsel su kotunda göl alanı 0,82 km'dir. 2050 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.
Türkiye'de Akarsular ve Barajlar
Bu ders notumuzda Coğrafya Dersinin Türkiye'de Akarsular ve Barajlar mevzusu hakkında ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.
1. AKARSU
Yağmur olarak yeryüzüne düşen su üç yoldan dağılır. Bir kısımı güneşin e rüzgarın tesiri ile buharlaşarak, atmosfere geri döner. Bir kısımı birleşerek dereleri ya da çayları oluşturur. Geri kalanı da toprağın altına sızar. Sızan suların büyük bir kısımı sonradan lar halinde tekrardan toprağın üzerine çıkarak akarsulara karışır. Asla yağmur yağmayan mevsimlerde dahi akarsuların akmasını elde eden işte bu sularıdır. Eriyen kar ve buzullar da akarsuların beslenmesinde mühim rol oynar.
Bu şekilde oluşa dereler birleşerek ırmak denen büyük akarsuları oluşturur. Bir akarsuya çığırı (yolu) süresince katılan bu dere ve çaylara da o akarsuyun kolları denir. Bir akarsu ve kollarının beslendiği, daha doğrusu sularını toplamış olduğu alan o akarsuyun akaçlama havzası ya da özetlemek gerekirse havzasıdır. Aynı uzunluktaki iki ırmaktan birinin havzası çok geniş, öbürününki daha dar olabilir.
Eskiçağlardan bu yana insanlara içme suyu elde eden ve balık benzer biçimde kıymetli bir gıda sunan akarsular, sonradan tekne yapımının öğrenilmesiyle ucuz ve kolay bir ulaşım yolu olmuştur. Nil ve Ren ırmakları yüzyıllardır ticaretin ana damarlarıdır. Bilhassa dağlık yörelerdeki akarsu vadileri karayolları ve demiryolları için en elverişli geçitlerdir. Bununla birlikte akarsular, geçtikleri yerlerde kayaları oyarak kıymetli maden damarlarının ve yataklarının ortaya çıkmasına destek sunar. Akarsuların taşımış olduğu alüvyonlarla zenginleşen taşkın ovaları verimli ziraat alanlarıdır. üstelik hem ekinleri sulamak, hem de elektrik enerjisi üretmek için pek çok kez barajlar yardımıyla akarsulardan yararlanılır.
2. BARAJ
Akışını kontrol altına alabilmek amacıyla bir akarsuyun önüne meydana getirilen sete baraj denir. Barajların sulama, taşkınları önleme, kentlere su sağlama, elektrik üretme benzer biçimde çok türlü yararları vardır.
Yeri doğru seçilmiş bir baraj, ırmağın geçmiş olduğu tüm bölgeyi geliştirebilir. Barajın ardında kafi su toplanınca geniş alanlar sulanarak verimli hale getirilebilir. Irmağın suyunun oldukça fazla olduğu dönemlerde, baraj gölünde su tutularak, ırmağın aşağı kesimlerinde tertipli bir akış sağlanır, taşkınlar önlenir ve zaman içinde bataklıklar kurutulur. Daha binlerce yıl ilkin Mısır' da Nil ırmağı ve Babil' de Dicle ırmağı süresince sulama amaçlı barajlar yapılmıştı.
Elektrik enerjisi üretiminde de barajlardan yararlanılır. Aşağı akabileceği yüksek bir mekanda toplanmış olan su bir enerji membaıdır. Yüksekten aşağı akan su, bir su çarkını ya da onun günümüzdeki gelişmiş türü olan bir su türbinini döndürmek için kullanılır. Su türbinine bağlı olan bir üreteç (üreteç) vasıtasıyla elektrik elde edilir.
Barajların bir başka yararı, ırmağın barajın peşinde kalan kesimlerinin derinleşmesi ve bundan ötürü ırmağın yukarı çığırında akışın yavaşlamasıdır. Artan derinlik ve daha yavaş akış, ırmağın daha evvel ulaşıma elverişli olmayan kimi yerlerinde ulaşım olanağı sağlar. Bununla birlikte, baraj gölleri balık yetiştirmek için de kullanılabilir.
DEVAMI
Türkiye'de kurulan devletler hangileridir?
Türkiye'de kurulan ilk endüstri kuruluşları hangileridir?
Türkiye'deki en büyük barajlar hangileridir?
ülkemizdeki akarsular üstünde kurulmuş barajlar:
- Fırat üstünde Keban, Karakaya, Özlüce, Mustafa kemal atatürk (Türkiye'nin en büyük barajı)
- Dicle üstünde Kralkızı, Hancağız, Ilısu, Batman, Dicle, Devegeçidi
- Aras üstünde Arpaçay
- Seyhan üstünde Seyhan ve Çatalan
- Ceyhan üstünde Sır, Aslantaş, Menzelet, Kartalkaya
- Manavgat üstünde Oymapınar,
- Tarsus çayı üstünde Berdan, Kadıncık 1 ve 2
- Gediz üstünde Demirköprü ,
- Büyük Menderes üstünde Kemer ve Adıgüzel,
- Sakarya üstünde Porsuk, Mamur, Sarıyar (Hasan Polatkan) Gökçekaya, Kurtboğazı,
- Kızılırmak üstünde Hirfanlı, Derbent, Kesikköprü, Altınkaya, Kapulukaya, Çubuk 1 ve 2
- Yeşilırmak üstünde Almus, Hasan Uğurlu, Suat Uğurlu ve Kılıçkaya barajları yapılmıştır.
- Simav Çayı üstünde Çaygören barajı,
Kaynak: Gözlemci.net
Bu bildiri 'en iyi çözüm' seçilmiştir.
Türkiye'deki Barajlar
Türkiye'de DSİ tarafınca yapımı meydana gelen ve halihazırda işletmede olan 503 tane baraj olup, bunların 203 adeti buyük ölçekli baraj ötekileri ise gölet şeklindedir.
HES: Hidroelektrik Santral
STK: Sulama ve Taşkından Koruma
S: Sulama
Akdeniz Bölgesindeki Barajlar
- *Aslantaş Barajı HES
- *Alakır Barajı
- *Berke Barajı HES
- *Gezende Barajı HES
- *Karacaören Barajı HES Burdur'da Aksu Çayı üstünde, sulama, taşkın kontrolü ve elektrik enerjisi üretimi amacıyla 1977-1989 yılları içinde inşa edilmiş bir barajdır.
- *Menzelet Barajı HES
- *Oymapınar Barajı HES
- *Seyhan Barajı HES
- *Sır Barajı HES
- *Yalvaç Barajı Isparta'da, Sücüllü Çayı üstünde, sulama amacıyla 1968 - 1973 yılları içinde inşa edilmiş bir barajdır. Toprak beden dolgu tipi olan barajın beden hacmi 950.000 m, akarsu yatağından yüksekliği 35,50 m, düzgüsel su kotunda göl hacmi 8,90 hm, düzgüsel su kotunda göl alanı 0,82 km'dir. 2050 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.
Türkiye'de Akarsular ve Barajlar
Bu ders notumuzda Coğrafya Dersinin Türkiye'de Akarsular ve Barajlar mevzusu hakkında ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.
1. AKARSU
Yağmur olarak yeryüzüne düşen su üç yoldan dağılır. Bir kısımı güneşin e rüzgarın tesiri ile buharlaşarak, atmosfere geri döner. Bir kısımı birleşerek dereleri ya da çayları oluşturur. Geri kalanı da toprağın altına sızar. Sızan suların büyük bir kısımı sonradan lar halinde tekrardan toprağın üzerine çıkarak akarsulara karışır. Asla yağmur yağmayan mevsimlerde dahi akarsuların akmasını elde eden işte bu sularıdır. Eriyen kar ve buzullar da akarsuların beslenmesinde mühim rol oynar.
Bu şekilde oluşa dereler birleşerek ırmak denen büyük akarsuları oluşturur. Bir akarsuya çığırı (yolu) süresince katılan bu dere ve çaylara da o akarsuyun kolları denir. Bir akarsu ve kollarının beslendiği, daha doğrusu sularını toplamış olduğu alan o akarsuyun akaçlama havzası ya da özetlemek gerekirse havzasıdır. Aynı uzunluktaki iki ırmaktan birinin havzası çok geniş, öbürününki daha dar olabilir.
Eskiçağlardan bu yana insanlara içme suyu elde eden ve balık benzer biçimde kıymetli bir gıda sunan akarsular, sonradan tekne yapımının öğrenilmesiyle ucuz ve kolay bir ulaşım yolu olmuştur. Nil ve Ren ırmakları yüzyıllardır ticaretin ana damarlarıdır. Bilhassa dağlık yörelerdeki akarsu vadileri karayolları ve demiryolları için en elverişli geçitlerdir. Bununla birlikte akarsular, geçtikleri yerlerde kayaları oyarak kıymetli maden damarlarının ve yataklarının ortaya çıkmasına destek sunar. Akarsuların taşımış olduğu alüvyonlarla zenginleşen taşkın ovaları verimli ziraat alanlarıdır. üstelik hem ekinleri sulamak, hem de elektrik enerjisi üretmek için pek çok kez barajlar yardımıyla akarsulardan yararlanılır.
2. BARAJ
Akışını kontrol altına alabilmek amacıyla bir akarsuyun önüne meydana getirilen sete baraj denir. Barajların sulama, taşkınları önleme, kentlere su sağlama, elektrik üretme benzer biçimde çok türlü yararları vardır.
Yeri doğru seçilmiş bir baraj, ırmağın geçmiş olduğu tüm bölgeyi geliştirebilir. Barajın ardında kafi su toplanınca geniş alanlar sulanarak verimli hale getirilebilir. Irmağın suyunun oldukça fazla olduğu dönemlerde, baraj gölünde su tutularak, ırmağın aşağı kesimlerinde tertipli bir akış sağlanır, taşkınlar önlenir ve zaman içinde bataklıklar kurutulur. Daha binlerce yıl ilkin Mısır' da Nil ırmağı ve Babil' de Dicle ırmağı süresince sulama amaçlı barajlar yapılmıştı.
Elektrik enerjisi üretiminde de barajlardan yararlanılır. Aşağı akabileceği yüksek bir mekanda toplanmış olan su bir enerji membaıdır. Yüksekten aşağı akan su, bir su çarkını ya da onun günümüzdeki gelişmiş türü olan bir su türbinini döndürmek için kullanılır. Su türbinine bağlı olan bir üreteç (üreteç) vasıtasıyla elektrik elde edilir.
Barajların bir başka yararı, ırmağın barajın peşinde kalan kesimlerinin derinleşmesi ve bundan ötürü ırmağın yukarı çığırında akışın yavaşlamasıdır. Artan derinlik ve daha yavaş akış, ırmağın daha evvel ulaşıma elverişli olmayan kimi yerlerinde ulaşım olanağı sağlar. Bununla birlikte, baraj gölleri balık yetiştirmek için de kullanılabilir.
DEVAMI
Türkiye'de kurulan devletler hangileridir?
Türkiye'de kurulan ilk endüstri kuruluşları hangileridir?
Türkiye'deki en büyük barajlar hangileridir?
YORUMLAR