üNYE Ordu iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Karadeniz kıyısında kıyı şosesi üzerinde ve Terme-Fatsa arasındadır. Hal...
üNYE
Ordu iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Karadeniz kıyısında kıyı şosesi üzerinde ve Terme-Fatsa arasındadır. Halk geçimini balıkçılık, fındık ve çeşitli tarım ürünlerinden sağlar. Ayrıca, evlerde dokumacılık da yapılır. İlçede bir de çimento fabrikası bulunmaktadır. ünye'de turizm de oldukça gelişmiştir.
Ordu iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezi olan kent. Karadeniz kıyısında kıyı şosesi üzerinde ve Terme-Fatsa arasındadır. Halk geçimini balıkçılık, fındık ve çeşitli tarım ürünlerinden sağlar. Ayrıca, evlerde dokumacılık da yapılır. İlçede bir de çimento fabrikası bulunmaktadır. ünye'de turizm de oldukça gelişmiştir.
- Yüzölçümü 740 km2,
- ilçe nüfusu 123.476,
- merkez nüfusu 54.518 (1997).
Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Ordu
Ordu Nedir?
Ordu - Merkez - Ordu Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi
ünye
ünye, Orta Karadeniz bölgesinde yer alan, Ordu ilinin bir ilçesidir. Doğusunda Fatsa; batısında Terme, İkizce ve Çaybaşı; güneyinde Akkuş ve Kumru ilçeleriyle komşudur. Kuzey sınırını Karadeniz çizer. Ordu merkez ilçeye 63, Samsun merkez ilçeye 90 km mesafededir.
İklim
İlçede tipik Karadeniz iklimi geçerlidir.
Ekonomi
İlçe ekonomisi temel olarak tarıma dayanmaktadır. Gerçekten özellikle fındık tarımı ilçe ekonomisinin can damarını oluşturmaktadır. Gerek fındık tarımı ile uğraşan aileler, gerek fındık ticareti ile uğraşan ticarethaneler ve gerekse de fındık kırma tesisleri ekonominin can damarını oluşturmaktadır. İlçe yerleşkesinin büyük kısmını fındık bahçeleri kaplamaktadır. Fındık dışındaki ürünler ekonomik hayatta büyük bir yer kaplamayan, ailelerin genelde kendi ihtiyaçları için yetiştirdikleri ya da köylülerin pazarda sattıkları ürünlerdir. ünye hurması, mısır, pancar diye bilinen kara lahana da yetiştirilmekte, son yıllarda iklimin elverişliliği nedeniyle kivi üretimi artmaktadır.
Tarım dışında ilçenin en büyük sanayi kuruluşu ünye Çimento Fabrikasıdır. ünye limanı beklenen canlılığa bir türlü kavuşamamıştır.Fakat içerisinde kurulan ünye Tersanesi sayesinde gemi onarım ve yapım çalışmalarıyla daha aktif bir rol üstlenmiştir. ünye un fabrikası üNSAN ortaçaplı bir un fabrikasıdır. Son yıllarda teksitil atölyeleri sayısında bir canlanma gözükmektedir. Esnaf işletmeleri tarımdan sonraki en önemli geçim kaynağıdır. Gerçekten esnafların şehrin siyasi hayatına da yön vermekte olduğu gözlenmektedir.
Sosyal Yaşam
Ekonominin can damarı olan fındık sosyal yaşamı da belirlemektedir. Fındığın hasat zamanı olan temmuz sonu ve ağustos aylarında ilçenin boşaldığı, insanların köylere gittikleri gözlenmektedir. Hasat mevsiminden önce ise ünye en canlı dönemini yaşamaktadır. Son yıllarda açılan ünye İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ile Meslek Yüksekokulunun etkisiyle sosyal yaşamın hareketliliği dikkat çekmektedir...
Mimari
ünye' de mimari eski ve yeni diye ayrılabilir. Yeni olanı ülkenin her yanında görülen özellikler taşır. Siteler, kooparatifler, aşırı betonlaşma. Yine de düzgün bir yerleşke sağladıkları yadsınamaz. Şehirleşmenin sahil şeridine yayıldığı, ilçenin sınırlarının 27 km ye ulaştığı görülmektedir. Uzun sahil şeridi boyunca yükselen apartmanlar çarpık bir kentleşme sergilemektedir. Eski ünye'nin Ermeni ve Rumlardan kalan kısmı bu gün yalı diye bilinen yerden Çakırtepe ye doğru yükselen bir alanda kuruludur. Eski ünye evleri bu yerleşkede halen varlıklarını korumaktadır, ve son yıllarda restore edilmeye de başlanmıştır. Eski ünye mimarisi bir yandan Osmanlı diğer yandan Rum kültüründen izler taşır. Yalı yerleşkesinde Rum mimarisi egemenken, Kadılar Yokuşu nda Osmanlı mimarisi gözlenebilir. Geniş bir avlu içerisinde yer alan iki katlı, ahşap ve taş ağırlıklı binalar mutlaka bir çatıya da sahiptir. Şehrin göbeğinde yer alan Saray Camisi bir Selçuklu eseri olup halen hizmet vermektedir. Bu cami kurtuluş savaşı yıllarında yıpranmış, 1928 yılında dönemin belediye başkanı Tokatlı-zade Hüseyin Efendi tarafından onarılmış ve hizmete açılmıştır. Zarif tek bir minareye sahip uzun bir camidir ve kubbe içermez.
Tarih
Yapılan araştırmalar ünye ve çevresinin Anadolu'daki en eski yerleşim yerleri arasinda oldugunu göstermiştir. ünye çevresinin prehistorik dönemi ile ilgili olarak en geniş çapli araştirma, kendisi ve ünyeli olan Ankara üniversitesi Dil ve Tarih Cografya Fakültesi Arkeoloji Bilim Dali Profesörlerinden Kılıç Kökten tarafindan yapilmiştir.
Nüfus
İlçenin nüfusu 2011 adrese dayalı genel nüfus sayımına göre 114,790 kişidir. Bunun 77,569 ilçe merkezinde, 37,222 ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır. Köy sayısı yaklaşık olarak 150 civarındadır.
Turizm
İlçede çok sayıda mesire yeri bulunmaktadır. Çamlık diye bilinen denize bakan bir yamacın üstünde kurulmuş ağaçlık arazi 4 mevsim ziyaretçi çekmektedir. Bu alan üzerinde yer alan Çamlık motel bir konaklama tesisidir. Çakırtepe , şehre hakim bir tepe yer almaktadır ve özellikle pide yapan dinlenme tesisleri burada yer almaktadır. ünye kalesi şehrin 5 km dışında kalan bölgedeki önemli turistik destinasyondur. Uzunkum, Karadeniz in en uzun plajlarından biridir ve bu alanda başı çeker. Uzunkum,İncekum, inciraltı,çınarsuyu diye bilinen plajlar zinciri halinde kilometrelerce uzanır. Yunus Emre mezarlığı, ozanın bilinen mezarlarından birisi de ünye de yer almaktadır. Bir şiirine dayanarak ünye de öldüğü iddia edilir. Çınar, şehir merkezinde yer alan 300 yıldan daha yaşlı bir çınardır. Son yıllarda yıldız taşıma yetkisine sahip otel sayısında artış gözlenmektedir.
Kabakçı'daki Şeyh Yunus türbesi de özelliklidir. ünye,deniz turizmi için de çok elverişlidir. Çamlık önemli bir mesire yeridir. Buradan itibaren haışı doğru turistik tesisler,pansiyonlar vardır. Özellikle Çınarsuyu Tatil Kompleksi,turizm açısından önemlidir. ünye'de yıldızlı oteller(Turizm işletme belgeli) olduğu gibi,ayrıca belgesiz olsa da,gayet modern başka oteller vardır.
Çakırtepe dinlenme,yeme-içme ve eğlenme mekânı ile Acısu civarı,Asarkaya Milli Parkı da bu ilçemizin nadide doğal köşelerindendir.Atakale Restaurant Çakırtepe bölgesinde bulunmaktadır.
ünye'de ticari hayat çok canlıdır. Çünkü,Batı'da Samsun ve güneyde Tokat ile bağlantısı vardır. 60 km. güneydeki Akkuş ilçesi yeni kurulan Çaybaşı ve İkizce ilçelerinin de her türlü bağlantıları (Sosyal,ekonomik,ticari) ünye iledir.
Yazkonağı köyünde bulunan Yazkonağı mağaraları,mağara turizmi için gelecek vad etmektedir. Buranın turizme açılması için Valilik bir çalışma başlatmıştır.
ünye'de deniz turizmi çok önemlidir.Türkiye'nin çeşitli yerlerinden gelen yeri turistler de ünye'nin ekonomisine katkıda bulunur.
İklim
İlçede tipik Karadeniz iklimi geçerlidir.
Ekonomi
İlçe ekonomisi temel olarak tarıma dayanmaktadır. Gerçekten özellikle fındık tarımı ilçe ekonomisinin can damarını oluşturmaktadır. Gerek fındık tarımı ile uğraşan aileler, gerek fındık ticareti ile uğraşan ticarethaneler ve gerekse de fındık kırma tesisleri ekonominin can damarını oluşturmaktadır. İlçe yerleşkesinin büyük kısmını fındık bahçeleri kaplamaktadır. Fındık dışındaki ürünler ekonomik hayatta büyük bir yer kaplamayan, ailelerin genelde kendi ihtiyaçları için yetiştirdikleri ya da köylülerin pazarda sattıkları ürünlerdir. ünye hurması, mısır, pancar diye bilinen kara lahana da yetiştirilmekte, son yıllarda iklimin elverişliliği nedeniyle kivi üretimi artmaktadır.
Tarım dışında ilçenin en büyük sanayi kuruluşu ünye Çimento Fabrikasıdır. ünye limanı beklenen canlılığa bir türlü kavuşamamıştır.Fakat içerisinde kurulan ünye Tersanesi sayesinde gemi onarım ve yapım çalışmalarıyla daha aktif bir rol üstlenmiştir. ünye un fabrikası üNSAN ortaçaplı bir un fabrikasıdır. Son yıllarda teksitil atölyeleri sayısında bir canlanma gözükmektedir. Esnaf işletmeleri tarımdan sonraki en önemli geçim kaynağıdır. Gerçekten esnafların şehrin siyasi hayatına da yön vermekte olduğu gözlenmektedir.
Sosyal Yaşam
Ekonominin can damarı olan fındık sosyal yaşamı da belirlemektedir. Fındığın hasat zamanı olan temmuz sonu ve ağustos aylarında ilçenin boşaldığı, insanların köylere gittikleri gözlenmektedir. Hasat mevsiminden önce ise ünye en canlı dönemini yaşamaktadır. Son yıllarda açılan ünye İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ile Meslek Yüksekokulunun etkisiyle sosyal yaşamın hareketliliği dikkat çekmektedir...
Mimari
ünye' de mimari eski ve yeni diye ayrılabilir. Yeni olanı ülkenin her yanında görülen özellikler taşır. Siteler, kooparatifler, aşırı betonlaşma. Yine de düzgün bir yerleşke sağladıkları yadsınamaz. Şehirleşmenin sahil şeridine yayıldığı, ilçenin sınırlarının 27 km ye ulaştığı görülmektedir. Uzun sahil şeridi boyunca yükselen apartmanlar çarpık bir kentleşme sergilemektedir. Eski ünye'nin Ermeni ve Rumlardan kalan kısmı bu gün yalı diye bilinen yerden Çakırtepe ye doğru yükselen bir alanda kuruludur. Eski ünye evleri bu yerleşkede halen varlıklarını korumaktadır, ve son yıllarda restore edilmeye de başlanmıştır. Eski ünye mimarisi bir yandan Osmanlı diğer yandan Rum kültüründen izler taşır. Yalı yerleşkesinde Rum mimarisi egemenken, Kadılar Yokuşu nda Osmanlı mimarisi gözlenebilir. Geniş bir avlu içerisinde yer alan iki katlı, ahşap ve taş ağırlıklı binalar mutlaka bir çatıya da sahiptir. Şehrin göbeğinde yer alan Saray Camisi bir Selçuklu eseri olup halen hizmet vermektedir. Bu cami kurtuluş savaşı yıllarında yıpranmış, 1928 yılında dönemin belediye başkanı Tokatlı-zade Hüseyin Efendi tarafından onarılmış ve hizmete açılmıştır. Zarif tek bir minareye sahip uzun bir camidir ve kubbe içermez.
Tarih
Yapılan araştırmalar ünye ve çevresinin Anadolu'daki en eski yerleşim yerleri arasinda oldugunu göstermiştir. ünye çevresinin prehistorik dönemi ile ilgili olarak en geniş çapli araştirma, kendisi ve ünyeli olan Ankara üniversitesi Dil ve Tarih Cografya Fakültesi Arkeoloji Bilim Dali Profesörlerinden Kılıç Kökten tarafindan yapilmiştir.
Nüfus
İlçenin nüfusu 2011 adrese dayalı genel nüfus sayımına göre 114,790 kişidir. Bunun 77,569 ilçe merkezinde, 37,222 ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır. Köy sayısı yaklaşık olarak 150 civarındadır.
Turizm
İlçede çok sayıda mesire yeri bulunmaktadır. Çamlık diye bilinen denize bakan bir yamacın üstünde kurulmuş ağaçlık arazi 4 mevsim ziyaretçi çekmektedir. Bu alan üzerinde yer alan Çamlık motel bir konaklama tesisidir. Çakırtepe , şehre hakim bir tepe yer almaktadır ve özellikle pide yapan dinlenme tesisleri burada yer almaktadır. ünye kalesi şehrin 5 km dışında kalan bölgedeki önemli turistik destinasyondur. Uzunkum, Karadeniz in en uzun plajlarından biridir ve bu alanda başı çeker. Uzunkum,İncekum, inciraltı,çınarsuyu diye bilinen plajlar zinciri halinde kilometrelerce uzanır. Yunus Emre mezarlığı, ozanın bilinen mezarlarından birisi de ünye de yer almaktadır. Bir şiirine dayanarak ünye de öldüğü iddia edilir. Çınar, şehir merkezinde yer alan 300 yıldan daha yaşlı bir çınardır. Son yıllarda yıldız taşıma yetkisine sahip otel sayısında artış gözlenmektedir.
Kabakçı'daki Şeyh Yunus türbesi de özelliklidir. ünye,deniz turizmi için de çok elverişlidir. Çamlık önemli bir mesire yeridir. Buradan itibaren haışı doğru turistik tesisler,pansiyonlar vardır. Özellikle Çınarsuyu Tatil Kompleksi,turizm açısından önemlidir. ünye'de yıldızlı oteller(Turizm işletme belgeli) olduğu gibi,ayrıca belgesiz olsa da,gayet modern başka oteller vardır.
Çakırtepe dinlenme,yeme-içme ve eğlenme mekânı ile Acısu civarı,Asarkaya Milli Parkı da bu ilçemizin nadide doğal köşelerindendir.Atakale Restaurant Çakırtepe bölgesinde bulunmaktadır.
ünye'de ticari hayat çok canlıdır. Çünkü,Batı'da Samsun ve güneyde Tokat ile bağlantısı vardır. 60 km. güneydeki Akkuş ilçesi yeni kurulan Çaybaşı ve İkizce ilçelerinin de her türlü bağlantıları (Sosyal,ekonomik,ticari) ünye iledir.
Yazkonağı köyünde bulunan Yazkonağı mağaraları,mağara turizmi için gelecek vad etmektedir. Buranın turizme açılması için Valilik bir çalışma başlatmıştır.
ünye'de deniz turizmi çok önemlidir.Türkiye'nin çeşitli yerlerinden gelen yeri turistler de ünye'nin ekonomisine katkıda bulunur.
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR