Gösterge, yapay gösterge nedir, nasıl tanımlanır? Gösterge çeşitleri nelerdir? Yapay gösterge nasıl bir nitelik taşır, örnekleri nel...
Gösterge, yapay gösterge nedir, nasıl tanımlanır?
Gösterge çeşitleri nelerdir?
Yapay gösterge nasıl bir nitelik taşır, örnekleri nelerdir?
Gösterge çeşitleri nelerdir?
Yapay gösterge nasıl bir nitelik taşır, örnekleri nelerdir?
Yapay göstergelere gelince onlara genel olarak belirtkeler [Fransıcada Signal] adını verip kendi içlerindeki gruplara göre ayıracağız. Yansıtıcı göstergeler ve saymaca göstergeler, yani toplumsal uzlaşıma dayalı göstergeler olarak iki ana gruba ayırabiliriz.Bir fotoğraf ya da bir ses kaydı, gerçekliği birebir aktarmayı hedefleyen göstergeler bunlar. Gerçekliği birebir yansıtan bu göstergelere yansıtıcı gösterge deniyor. Fotoğraf, resim, çizim, ses kaydı, mimikler, vb.. bu öbeğe giren göstergelerdir; yani yansıtıcı göstergelerdir. Bu tür göstergelerle gösterdikleri arasında belli bir nedenlilik ilişkisinden söz edebiliriz.
Uzlaşımsal, saymaca göstergelere gelince, bunlara da simge deniyor [Fransızcada Symbol]. Saymaca göstergeler söz konusu olduğunda örtülü bir toplumsal uzlaşma var, bir anlaşma var. Birtakım göstergelere belli anlamlar yüklenir ve bir topluluk bu anlam üzerinde uzlaşmıştır. Herkes bu göstergeden aynı şeyi anlıyor. Zaten uzlaşım olmazsa gösterge olmaz. Bu arada bunları da ikiye ayırabiliriz: nedenli olanlar ve nedensiz olanlar.
Hem uzlaşımsal hem de nedenli nitelik taşıyan bu göstergelerle günlük yaşamda her an burun buruna geliriz aslında. Örneğin trafik işaretleri; şu işareti gördüğümüz zaman sürücü ehliyeti olan herkes bilir ki bu yola girilmez. Bu bir göstergedir daha doğrusu bir belirtkedir. Ya da bir kazak satın alıyoruz. Her kazakta mutlaka bir parça vardır, bunun üzerinde bir takım işaretler vardır, işte soğuk suyla yıkayınız anlamına gelen bir işaret ya da makinede sıkmayınız gibi. Bazen bunların yanında açıklamalarını buluruz bazen bulamayız, bulamadığımız zaman düşünürüz acaba ne yapmak lazım bu kazağı yıkamak için? Dolayısıyla giysilerdeki kullanım, bakım işaretleri de bir başka belirtkeler dizgesi örneğidir. Bunlara egemen olmak gerekir. Bunların ne demek olduğunu bilmek gerekir. Yoksa bunlar karşısında çaresiz kalırız.
Dil göstergeleri de saymaca göstergelerdir. Açık bir toplumsal uzlaşım var burada da. Ancak gösterdiği şeyler aralarında bir nedenlilik bağıntısı kurmak olanaklı değil. Çünkü gerçekten de şu nesneye masa demenin hiçbir nedeni yok. Belli bir toplum ilk kez buna masa demek fikrini oluşturmuş ve buna masa denmiş. Bu topluluğun dilini konuşan kişiler bunda uzlaşmışlar ve /masa/ sesleriyle şu nesneyi birbirine bağlamayı herkes kabul etmiş ve bunu belleğine depolamış. Böylece, bu nesnenin adı Türkçe konuşan kişiler için masa olmuş. Bir başka dilde, örneğin İngilizce konuşanlar için “tableâ€, Fransızca konuşanlar için “table†demek gerekiyor. Bu da bize dil göstergesinin nedensizliğini kanıtlıyor.
Sebep: İç başlık düzeni!!
Yapay enzim nedir? Kullanım alanları nelerdir?
Simge, imge, sembol, doğal gösterge, yapay gösterge nedir?
Yapay Nedir?
Gösterge Çeşitleri
1- Doğal gösterge, dumanın ateşi belirtmesi. Bulut, yağmurun göstergesi
2-Yapay gösterge, yansıtıcı gösterge (ikon), gerçekliği birebir aktarmayı hedefler. Fotoğraf, resim, ses bandı...vs gibi.
Uzlaşımsal saymaca gösterge(simge), nedenli gösterge, trafik işaretleri...vs gibi.
1- Doğal gösterge, dumanın ateşi belirtmesi. Bulut, yağmurun göstergesi
2-Yapay gösterge, yansıtıcı gösterge (ikon), gerçekliği birebir aktarmayı hedefler. Fotoğraf, resim, ses bandı...vs gibi.
Uzlaşımsal saymaca gösterge(simge), nedenli gösterge, trafik işaretleri...vs gibi.
Sebep: Mesaj düzeni!
Göstergeler sosyal gösterge, dil göstergesi ve doğal gösterge olmak üzere üçe ayrılır. Bir toplumdaki büyüme oranı, suç oranı, enflasyon oranı, işsizlik oranı, okuma yazma oranı, kadın ve erkeklerin ortalama ömrü, kişi başına düşen gelir, gazete, kitap, cep telefonu, bilgisayar, internet kullanım oranları gibi belirli ölçütlere göre ölçülebilen oranlar o toplumun sosyal göstergeleridir.Dil göstergesi ise dilde anlamı olan en küçük birimdir.
Sebep: Yazım yanlışı / Gereksiz ayrıntı!
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
Uzlaşımsal, saymaca göstergelere gelince, bunlara da simge deniyor [Fransızcada Symbol]. Saymaca göstergeler söz konusu olduğunda örtülü bir toplumsal uzlaşma var, bir anlaşma var. Birtakım göstergelere belli anlamlar yüklenir ve bir topluluk bu anlam üzerinde uzlaşmıştır. Herkes bu göstergeden aynı şeyi anlıyor. Zaten uzlaşım olmazsa gösterge olmaz. Bu arada bunları da ikiye ayırabiliriz: nedenli olanlar ve nedensiz olanlar.
Hem uzlaşımsal hem de nedenli nitelik taşıyan bu göstergelerle günlük yaşamda her an burun buruna geliriz aslında. Örneğin trafik işaretleri; şu işareti gördüğümüz zaman sürücü ehliyeti olan herkes bilir ki bu yola girilmez. Bu bir göstergedir daha doğrusu bir belirtkedir. Ya da bir kazak satın alıyoruz. Her kazakta mutlaka bir parça vardır, bunun üzerinde bir takım işaretler vardır, işte soğuk suyla yıkayınız anlamına gelen bir işaret ya da makinede sıkmayınız gibi. Bazen bunların yanında açıklamalarını buluruz bazen bulamayız, bulamadığımız zaman düşünürüz acaba ne yapmak lazım bu kazağı yıkamak için? Dolayısıyla giysilerdeki kullanım, bakım işaretleri de bir başka belirtkeler dizgesi örneğidir. Bunlara egemen olmak gerekir. Bunların ne demek olduğunu bilmek gerekir. Yoksa bunlar karşısında çaresiz kalırız.
Dil göstergeleri de saymaca göstergelerdir. Açık bir toplumsal uzlaşım var burada da. Ancak gösterdiği şeyler aralarında bir nedenlilik bağıntısı kurmak olanaklı değil. Çünkü gerçekten de şu nesneye masa demenin hiçbir nedeni yok. Belli bir toplum ilk kez buna masa demek fikrini oluşturmuş ve buna masa denmiş. Bu topluluğun dilini konuşan kişiler bunda uzlaşmışlar ve /masa/ sesleriyle şu nesneyi birbirine bağlamayı herkes kabul etmiş ve bunu belleğine depolamış. Böylece, bu nesnenin adı Türkçe konuşan kişiler için masa olmuş. Bir başka dilde, örneğin İngilizce konuşanlar için “tableâ€, Fransızca konuşanlar için “table†demek gerekiyor. Bu da bize dil göstergesinin nedensizliğini kanıtlıyor.
Sebep: Mesaj düzeni!
Trafik ışıkları yapay gösterge mi yoksa sosyal gösterge midir?
Sebep: Soru düzeni!
Kendi dışında başka bir şeyi gösteren, düşündüren, onun yerini alabilen, sözcük, nesne, görünüş veya olgulara gösterge denir. Yine bir göstergenin gerçek dünyadaki karşılığına gönderge denir. Sözcükler, resim, şekil, işaret gibi diğer ögelere de gösteren adı verilir. Eğer gösteren olgu akılda birtakım görüntüler oluşturuyorsa; bu da gösterilendir. Göstergeler üç gruba ayrılır:
1. Dil göstergesi: Söz veya yazıyla gerçekleştirilen her türlü fiil bu gruba girer. Her sözcük bir dil göstergesidir.
2. Doğal gösterge: Doğal güzellikler, yaprakların sararması gibi durumlar doğal göstergelerdir.
3. Sosyal gösterge: Trafik ışıkları, görgü kuralları gibi sosyal ögeler, sosyal göstergelerdir.
İletişimde kullanılan göstergeler şunlardır:
1. Dil göstergeleri: Söz ve yazıyla gerçekleştirilen her eylem bu gruba girer. İnsan duygu ve düşüncelerini en iyi şekilde dil ile anlatır. Dille gerçekleştirilen iletişim resim, şekil, işaret ve vücut diliyle yapılan iletişimden daha güçlü ve daha kullanılışlıdır.
2. Dil dışı göstergeler: Resim, şekil, işaret, hareket, jest ve mimikler bu gruba girer.
1. Belirti: Amacı olmayan, istem dışı gelişen doğal göstergelere denir. Belirtide gösteren ile gösterilen arasındaki ilişki nedenlidir. Örneğin; dumanın görülmesi ateşin olduğunu gösterir.
2. Belirtke: İletişim kurma, bir ileti aktarma, bir bilgi verme amacı içeren göstergelerdir. Gösteren ve gösterilen arasındaki ilişki nedensiz ve uzlaşımsaldır. Örneğin; Trafik levhaları
3. İkon: Dili kullanmadan bilgi ve iletileri aktaran en basit araçlardır. Temelde benzerlik ilişkisi vardır. Örneğin, bir kişinin fotoğrafları, resim, heykel vb.
Dilin en önemli işlevlerinden biri de, iletişim aracı olmasıdır. Bilindiği gibi insanlar arası iletişimi sağlayan sadece dil değildir. Dil-dışı iletişim dizgeleri de vardır. Göstergebilim, dil dahil , iletişim konusu olan tüm dizgeleri konu edinmektedir.
“Dil göstergelerden oluşan bir dizgedir†diyen F. de Saussure, yepyeni bir anlayış getirmiştir. Kendisinden sonra “dil†göstergebilimin alt alanı olarak, incelenmeye devam etmiştir.
Dil Göstergesi.
Belli dilde, anlamlı en küçük birimlere dil göstergesi adı verilir. Sadece sözcükler değil, fiil çekim ekleri ve çoğul ekler de birer dilsel göstergedir.
Anlam taşıyıcısı olarak, dil felsefesinde de önemli bir kavram olan “gösterge†üzerinde biraz daha durmakta yarar görüyoruz.
Dil göstergesinin bazı özellikleri:
-Dil göstergesi nedensizdir. Gösterileni, gösterene bağlayan bağ, hiçbir iç ilişkiye bağlanmaz.
-Gösterge uzlaşma ürünüdür.
-Dil göstergesi bir simge değildir. Simgede gösteren ile gösterilen arasında doğal ve nedenli bir ilişki vardır.
-Gösterge çizgiseldir. Göstergeler birbirini izler ve bu ardışıklıkta meydana gelecek her değişiklik anlam düzleminde değişikliğe neden olur.
-Dil göstergesi ayırıcıdır. Dilde her şey ayırıcı birimlerin birleşmesiyle işler.
Dil göstergesinin nedensizliği konusunda Saussure ile uzlaşı içinde olan Benveniste, dil göstergesinin temel niteliğine farklı bir açıklama getirir. “Benveniste'e göre, göstereni gösterilene bağlayan bağ nedensiz değil zorunludur, çünkü anlığımız boş biçimleri, adlandırılmamış kavramları barındırmaz. Zaten Saussure'ün kendisi de bunu söylüyordu: gösteren ve gösterilen bir kağıdın ön ve arka yüzü gibi birbirinden ayrılmaz. O zaman Benveniste'e hak vermek gerek: göstereni gösterilenle bağlayan bağ zorunludur ve dil göstergesi ancak gerçeklik düzleminde gönderme yaptığı nesneye ya da olguya göre nedensizdir†(Kasar, 2002:127)
Dilbilim başlığında “anlambilim†den söz etmiştik. Göstergebilimin bir yönüyle anlamlama kuramı olduğunu dikkate alırsak aradaki farka da değinmek gerekiyor. “Hem Emil Benveniste, hem J.C. Coquet, anlambilimin sözcük ve tümce düzeyini aşmadığını belirtiyorlar. Göstergebilimse tümce-üstü düzeyde, yani söylem düzeyinde inceleme yapıyor. Anlamın eklemlenişi ancak söylem düzeyinde ele alınabilir. Göstergebilim de anlamın eklemlenişini, oluşumunu inceler.â€
Alıntıdır .
“Dil göstergelerden oluşan bir dizgedir†diyen F. de Saussure, yepyeni bir anlayış getirmiştir. Kendisinden sonra “dil†göstergebilimin alt alanı olarak, incelenmeye devam etmiştir.
Dil Göstergesi.
Belli dilde, anlamlı en küçük birimlere dil göstergesi adı verilir. Sadece sözcükler değil, fiil çekim ekleri ve çoğul ekler de birer dilsel göstergedir.
Anlam taşıyıcısı olarak, dil felsefesinde de önemli bir kavram olan “gösterge†üzerinde biraz daha durmakta yarar görüyoruz.
Dil göstergesinin bazı özellikleri:
-Dil göstergesi nedensizdir. Gösterileni, gösterene bağlayan bağ, hiçbir iç ilişkiye bağlanmaz.
-Gösterge uzlaşma ürünüdür.
-Dil göstergesi bir simge değildir. Simgede gösteren ile gösterilen arasında doğal ve nedenli bir ilişki vardır.
-Gösterge çizgiseldir. Göstergeler birbirini izler ve bu ardışıklıkta meydana gelecek her değişiklik anlam düzleminde değişikliğe neden olur.
-Dil göstergesi ayırıcıdır. Dilde her şey ayırıcı birimlerin birleşmesiyle işler.
Dil göstergesinin nedensizliği konusunda Saussure ile uzlaşı içinde olan Benveniste, dil göstergesinin temel niteliğine farklı bir açıklama getirir. “Benveniste'e göre, göstereni gösterilene bağlayan bağ nedensiz değil zorunludur, çünkü anlığımız boş biçimleri, adlandırılmamış kavramları barındırmaz. Zaten Saussure'ün kendisi de bunu söylüyordu: gösteren ve gösterilen bir kağıdın ön ve arka yüzü gibi birbirinden ayrılmaz. O zaman Benveniste'e hak vermek gerek: göstereni gösterilenle bağlayan bağ zorunludur ve dil göstergesi ancak gerçeklik düzleminde gönderme yaptığı nesneye ya da olguya göre nedensizdir†(Kasar, 2002:127)
Dilbilim başlığında “anlambilim†den söz etmiştik. Göstergebilimin bir yönüyle anlamlama kuramı olduğunu dikkate alırsak aradaki farka da değinmek gerekiyor. “Hem Emil Benveniste, hem J.C. Coquet, anlambilimin sözcük ve tümce düzeyini aşmadığını belirtiyorlar. Göstergebilimse tümce-üstü düzeyde, yani söylem düzeyinde inceleme yapıyor. Anlamın eklemlenişi ancak söylem düzeyinde ele alınabilir. Göstergebilim de anlamın eklemlenişini, oluşumunu inceler.â€
Alıntıdır .
Sanatsal gösterge nedir?
Sebep: Soru düzeni!
Yapay enzim nedir? Kullanım alanları nelerdir?
Simge, imge, sembol, doğal gösterge, yapay gösterge nedir?
Yapay Nedir?
YORUMLAR