Yara isim 1 . Keskin bir şeyle veya bir vuruşla vücutta oluşan derin kesik: "Yaranı tımar ettiler mi?"- N. Hikmet . 2 ...
Yara
isim
1 . Keskin bir şeyle veya bir vuruşla vücutta oluşan derin kesik:
2 . Bir şeyin iç veya dış yüzünde herhangi bir etki ile oluşan ve tehlikeli olabilen oyuk, gedik, yarık:
3 . (mecaz) Dert, üzüntü, acı:
isim
1 . Keskin bir şeyle veya bir vuruşla vücutta oluşan derin kesik:
"Yaranı tımar ettiler mi?"- N. Hikmet.
2 . Bir şeyin iç veya dış yüzünde herhangi bir etki ile oluşan ve tehlikeli olabilen oyuk, gedik, yarık:
"Geminin omurgasındaki yara."- .
3 . (mecaz) Dert, üzüntü, acı:
"Bu yarayı deşmeyin."- .
Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
- yara açmak
- yara almak
- yara işlemek
- yara kapanmak
- yarasını deşmek
- yarası olan gocunur (veya gocunsun)
- yaraya merhem olmak
- yaraya tuz biber ekmek
- yarayı tazelemek
Birleşik Sözler
- yara bandı
- yara bere
- yara otu
- açık yara
- ağır yara
- kızılyara
- ciğer yarası
- dil yarası
- gönül yarası
- kalp yarası
- yürek yarası
Aft (Ağızda Yara)
Pansuman (Yara Tedavisi)
Parmaklarımda yara bandı yapıştırdığım yer sulu ağrılı yara oldu, ne yapmalıyım?
YARA a.
1. Deri örtüsünün yırtılması. (Bk. ansikl. böl. Patol.)
2. Yaralayıcı bir dış etkenin, vücudun herhangi bir noktasında meydana getirdiği lezyon.
3. Bir geminin, bir uçağın vb. yüzeyinde çarpma, vurma gibi bir etkiyle oluşan oyuk, gedik, yarık: Saldırıda gemimiz yara aldı.
4. Derin bir üzüntüye neden olan şey (olay, durum vb.); dert, acı: O yara henüz kapanmadı. Bu yara, içinde her zaman kanayacak. Aşağılanmanın yarası.
5. Bir kimsenin bedeninin bir yerini yara yapmak, bir şeyden söz ederken, bir sürtünme, sıkıştırma vb. sonucu o kimsede bir sıyrık, bir yara oluşmasına yol açmak: Bu pabuçlar ayağımı yara yaptı.
6. Yara açmak, büyük bir dert ve üzüntü yaratmak. || Yara bere, ezik, sıyrık, çürük: Her yanı yara bere içindeydi. || Yarasına dokunmak, en çok duyarlı olduğu bir noktaya değinmek. || Yarasını deşmek, bir kimsenin eski acılarını, üzüntü ve dertlerini anımsatarak yeniden üzülmesine yol açmak. || Yaraya merhem olmak, çok zorunlu olan bir gereksinmeyi karşılamak. || Yaraya tuz biber ekmek, bir derdin verdiği acıyı, sıkıntıyı çoğaltıcı bir davranışta bulunmak.
—Ask. Yara şeridi, askeri personelin katıldıkları muharebe ya da görevlendirildikleri harekât sırasında (iç savaş, eşkıya takibi vb.) ve çeşitli hizmetlerde aldıkları yara sayısını göstermek için kollarına taktıkları şerit. (Bu şeritler dört cm uzunluğunda, bir cm genişliğinde, kırmızı renktedir; ceketin sol kol kapağı üzerine, kol kapağına paralel olarak dikilir.)
—Bitki patol. Bitkilerin dokularındaki yarık, yırtık. (Bk. ansikl. böl.)
—Biyol. Yara kapanması, dokulardaki ve organlardaki lezyonların onarılması. (Bk. ansikl. böl.)
—Denize. Yara paleti, gemi teknesinde herhangi bir nedenle açılmış bir yaradan içeri su girmesini önlemek için yara üzerine konulan bir tarafı düz, diğer tarafı tüylü ve her köşesinde birer kılavuz halatı bulunan üçgen ya da kare biçiminde branda malzeme. (Deniz suyunun yaptığı basınç, paleti yara üzerine bastırarak, içeri giren su miktarını oldukça azaltır.)
—Ikonogr. Mısır'ın on yarası, bir bütün olarak pek ender betimlenmiştir. Paskalyayı ve Mısır'da yeni doğan bebeklerin katledilmesini-temsil eden onuncu yara Klosterneuburg "sunakarkalığındaâ€, V6- zelay'deki bir sütun başlığında, D. Bouts' un (Yemek üçkanatlısı, Louvain), B. Uıini' nin (Milano), Turner'in (Londra) tablolarında görülür.
—'Yet. Yaz yarası, atlarda görülen, genellikle daire biçiminde, kaşıntılı ve tomurcuklarla, daha sonra kireçlenen peynirsi sivilcelerle belirgin yara (sivilceli dermatit, deri habronemozu). [Bk. ansikl. böl.]
—ANSİKL. Adli tıp. Mahkemelere göre yara yalnızca dış saldırılar sonucunda vücudun belirli bir yerinde oluşan lezyonlar değildir. Bu saldırının yarattığı kimi hastalıklar (sara, diyabet, travma sonrası hastalıkları) da mahkemelere göre yara sayılırlar. Yaranın ilk önemli göstergesi travmanın yarattığı kan oturmasıdır (beredir); ekspertizde
en önemli öğe budur. Mahkemeler yaraları ağırlıklarına göre sınıflandırırlar: hafif yaralar, kasların yüzeylerinde ve deri üzerinde oluşan yaralardır (ihtilafı olmayan yaralar, hafif ezikler, birinci derecedeki yanıklar vb), bu yaralar en çok on gün çalışmaya engel olurlar; ağır yaralar, şiddetli ezikler, ihtilaflı ve irinli yaralardır (ateşli silahlarla yaralanmalar, eskarları olan deri yanıkları vb), bunların bir kısmı iyileşir, bir kısmı da yeterince iyileşmez ve sakatlığa neden olur; öldürücü yaralar ise hayati önemi olan organlardaki yaralardır.
—Bitki patol. Genel olarak kambiyumu ilgilendiren kabuk yaraları enine büyümeyi etkiler ve ongun besisuyunun dolaşımına zarar verir. Odundaki doku bozuklukları ham besisuyunun iletimini aksatır ve eksenlerin sağlamlığını azaltır. Genel olarak bitki yaralara karşı tepki gösterir; önce nedbeleşme için mantar oluşumu, sonra yastık ya da halka biçiminde koruma ve onarma dokusu oluşumu ortaya çıkar ve bunlardan hareketle de yeni dokular ve yeni organlar oluşmaya başlar.
Taze yaralar birçok asalak (yara asalakları) için giriş kapısı oluşturur ve o zaman bitkinin canlılığı tehlikeye girer. Bu bakımdan kesici bir araçla yara temizlenip belirlenmeli ve bir mantar ilacı ile ilaçlanmalıdır. Yara genişse onu enfeksiyon - lanndan torumaya ve nedbeleşmesini kolaylaştırmaya elverişli bir macunla kaplamalıdır.
—Biyol. Yara kapanması, dokulann yırtılmasına karşı bir savunma yöntemidir. Yaradan kan çıkar, o da havayla temas edince pıhtılaşır; pıhtı yarayı tıkar, kanın akmasını önler ve böylece kanama tehlikesini uzaklaştırır. Fakat yara, yerinde kalır, organizma onu ancak yara kapama (nedbeleşme) işlemiyle onarabilir. Nedbeleşmede üç evre görülür: birinci evrede fibrinli pıhtı parçası büzülerek yaranın iki dudağını birbirine yaklaştırmaya çalışır ve geçici bir onanm ağı kurar; ikinci evrede akyuvarlar ve bağdokusu hücreleri bu ağı sağlamlaştırır; nihayet, üçüncü evrede, bağdokusu ve epitelyum hücreleri çoğalır ve böylece yaranın kenarları arasında katı ve dayanıklı bir doku oluşur (nedbe). Yaranın dudakları kendiliğinden ya da cerrahi dikişle birleşmişse yara kapanmasına düz kapanma denir. Yaranın dudakları birbirinden ayrık duruyorsa ve madde kaybı varsa çukurlu kapanma denir. Doku onarımları ister yüzeysel ya da derin, enine ya da derinlemesine olsun, mikrop bulaşmış olsun ya da olmasın yukarıda söylenenler, bütün yaralar için geçerlidir. Özellikle enfeksiyon baştan olduğunda, nedbe üretimini engelleyen, hiç değilse yavaşlatan irinlenmeyi de beraberinde getirir. Mikrop öldürücü modern ilaçlar bu tehlikeyi hemen hemen tamamen ortadan kaldırmıştır. Madde kaybı genişse, yara kapanması beklenmeden doku nakli yapılması uygun olur.
—Patol. Yaralar örtü katlarını (deri, aponevrozlar) ilgilendirir, fakat başka organların lezyonları da bunlara eşlik edebilir (karın, içorgan, atardamar yaraları, açık kırıklar vb.).
Delik biçimindeki yaralar belirgin kenarlı, dar yaralardır; bunlarda başlıca tehlike enfeksiyondur. Kesik tipindeki yaralar keskin kenarlıdır, özellikle damar-sinir ya da kiriş lezyonlarına yol açabilirler. Ezik tipi yaralar, dokuları ezen, sıkıştırıp zedeleyen yaralardır, yumuşak kısımları az ya da çok derinlemesine, cansız hale getirirler.
*Tedavi. Cansız bölgelerin ve yabancı maddelerin çıkarılması başlıca işlemlerdir (cerrahi temizlik). Derinin dikimi hızlı bir nedbeleşmeyi sağlarsa da özellikle bir enfeksiyon tehlikesi varsa dikkatli bir gözetim altında yarayı açık bırakmak daha doğrudur. Çağdaş enfeksiyon tedavileri yaraların iyileşmesini hayli kolaylaştırmıştır.
—Yet. Yaz yarası. Altderi tabakası iltihaplanır, kalınlaşır ve yaranın altında fibröz bir ur meydana gelir. Yaralar, vücudun her ta-rafında görülebilir, ancak ayaklarda daha 12418 yaygındır; temmuz, ağustos aylarında çıkar, bütün yaz boyunca sürer, kışın ilk soğuklanma kaybolur ve ertesi yıl nükseder. Basit yaraların habronema larvaları tarafından tahriş edilmesinden ileri gelir. Cerrahi tedavi, mümkünse yaranın kesilip çıkarılmasını, etrafındaki fibröz dokunun temizlenmesini gerektirir.
1. Deri örtüsünün yırtılması. (Bk. ansikl. böl. Patol.)
2. Yaralayıcı bir dış etkenin, vücudun herhangi bir noktasında meydana getirdiği lezyon.
3. Bir geminin, bir uçağın vb. yüzeyinde çarpma, vurma gibi bir etkiyle oluşan oyuk, gedik, yarık: Saldırıda gemimiz yara aldı.
4. Derin bir üzüntüye neden olan şey (olay, durum vb.); dert, acı: O yara henüz kapanmadı. Bu yara, içinde her zaman kanayacak. Aşağılanmanın yarası.
5. Bir kimsenin bedeninin bir yerini yara yapmak, bir şeyden söz ederken, bir sürtünme, sıkıştırma vb. sonucu o kimsede bir sıyrık, bir yara oluşmasına yol açmak: Bu pabuçlar ayağımı yara yaptı.
6. Yara açmak, büyük bir dert ve üzüntü yaratmak. || Yara bere, ezik, sıyrık, çürük: Her yanı yara bere içindeydi. || Yarasına dokunmak, en çok duyarlı olduğu bir noktaya değinmek. || Yarasını deşmek, bir kimsenin eski acılarını, üzüntü ve dertlerini anımsatarak yeniden üzülmesine yol açmak. || Yaraya merhem olmak, çok zorunlu olan bir gereksinmeyi karşılamak. || Yaraya tuz biber ekmek, bir derdin verdiği acıyı, sıkıntıyı çoğaltıcı bir davranışta bulunmak.
—Ask. Yara şeridi, askeri personelin katıldıkları muharebe ya da görevlendirildikleri harekât sırasında (iç savaş, eşkıya takibi vb.) ve çeşitli hizmetlerde aldıkları yara sayısını göstermek için kollarına taktıkları şerit. (Bu şeritler dört cm uzunluğunda, bir cm genişliğinde, kırmızı renktedir; ceketin sol kol kapağı üzerine, kol kapağına paralel olarak dikilir.)
—Bitki patol. Bitkilerin dokularındaki yarık, yırtık. (Bk. ansikl. böl.)
—Biyol. Yara kapanması, dokulardaki ve organlardaki lezyonların onarılması. (Bk. ansikl. böl.)
—Denize. Yara paleti, gemi teknesinde herhangi bir nedenle açılmış bir yaradan içeri su girmesini önlemek için yara üzerine konulan bir tarafı düz, diğer tarafı tüylü ve her köşesinde birer kılavuz halatı bulunan üçgen ya da kare biçiminde branda malzeme. (Deniz suyunun yaptığı basınç, paleti yara üzerine bastırarak, içeri giren su miktarını oldukça azaltır.)
—Ikonogr. Mısır'ın on yarası, bir bütün olarak pek ender betimlenmiştir. Paskalyayı ve Mısır'da yeni doğan bebeklerin katledilmesini-temsil eden onuncu yara Klosterneuburg "sunakarkalığındaâ€, V6- zelay'deki bir sütun başlığında, D. Bouts' un (Yemek üçkanatlısı, Louvain), B. Uıini' nin (Milano), Turner'in (Londra) tablolarında görülür.
—'Yet. Yaz yarası, atlarda görülen, genellikle daire biçiminde, kaşıntılı ve tomurcuklarla, daha sonra kireçlenen peynirsi sivilcelerle belirgin yara (sivilceli dermatit, deri habronemozu). [Bk. ansikl. böl.]
—ANSİKL. Adli tıp. Mahkemelere göre yara yalnızca dış saldırılar sonucunda vücudun belirli bir yerinde oluşan lezyonlar değildir. Bu saldırının yarattığı kimi hastalıklar (sara, diyabet, travma sonrası hastalıkları) da mahkemelere göre yara sayılırlar. Yaranın ilk önemli göstergesi travmanın yarattığı kan oturmasıdır (beredir); ekspertizde
en önemli öğe budur. Mahkemeler yaraları ağırlıklarına göre sınıflandırırlar: hafif yaralar, kasların yüzeylerinde ve deri üzerinde oluşan yaralardır (ihtilafı olmayan yaralar, hafif ezikler, birinci derecedeki yanıklar vb), bu yaralar en çok on gün çalışmaya engel olurlar; ağır yaralar, şiddetli ezikler, ihtilaflı ve irinli yaralardır (ateşli silahlarla yaralanmalar, eskarları olan deri yanıkları vb), bunların bir kısmı iyileşir, bir kısmı da yeterince iyileşmez ve sakatlığa neden olur; öldürücü yaralar ise hayati önemi olan organlardaki yaralardır.
—Bitki patol. Genel olarak kambiyumu ilgilendiren kabuk yaraları enine büyümeyi etkiler ve ongun besisuyunun dolaşımına zarar verir. Odundaki doku bozuklukları ham besisuyunun iletimini aksatır ve eksenlerin sağlamlığını azaltır. Genel olarak bitki yaralara karşı tepki gösterir; önce nedbeleşme için mantar oluşumu, sonra yastık ya da halka biçiminde koruma ve onarma dokusu oluşumu ortaya çıkar ve bunlardan hareketle de yeni dokular ve yeni organlar oluşmaya başlar.
Taze yaralar birçok asalak (yara asalakları) için giriş kapısı oluşturur ve o zaman bitkinin canlılığı tehlikeye girer. Bu bakımdan kesici bir araçla yara temizlenip belirlenmeli ve bir mantar ilacı ile ilaçlanmalıdır. Yara genişse onu enfeksiyon - lanndan torumaya ve nedbeleşmesini kolaylaştırmaya elverişli bir macunla kaplamalıdır.
—Biyol. Yara kapanması, dokulann yırtılmasına karşı bir savunma yöntemidir. Yaradan kan çıkar, o da havayla temas edince pıhtılaşır; pıhtı yarayı tıkar, kanın akmasını önler ve böylece kanama tehlikesini uzaklaştırır. Fakat yara, yerinde kalır, organizma onu ancak yara kapama (nedbeleşme) işlemiyle onarabilir. Nedbeleşmede üç evre görülür: birinci evrede fibrinli pıhtı parçası büzülerek yaranın iki dudağını birbirine yaklaştırmaya çalışır ve geçici bir onanm ağı kurar; ikinci evrede akyuvarlar ve bağdokusu hücreleri bu ağı sağlamlaştırır; nihayet, üçüncü evrede, bağdokusu ve epitelyum hücreleri çoğalır ve böylece yaranın kenarları arasında katı ve dayanıklı bir doku oluşur (nedbe). Yaranın dudakları kendiliğinden ya da cerrahi dikişle birleşmişse yara kapanmasına düz kapanma denir. Yaranın dudakları birbirinden ayrık duruyorsa ve madde kaybı varsa çukurlu kapanma denir. Doku onarımları ister yüzeysel ya da derin, enine ya da derinlemesine olsun, mikrop bulaşmış olsun ya da olmasın yukarıda söylenenler, bütün yaralar için geçerlidir. Özellikle enfeksiyon baştan olduğunda, nedbe üretimini engelleyen, hiç değilse yavaşlatan irinlenmeyi de beraberinde getirir. Mikrop öldürücü modern ilaçlar bu tehlikeyi hemen hemen tamamen ortadan kaldırmıştır. Madde kaybı genişse, yara kapanması beklenmeden doku nakli yapılması uygun olur.
—Patol. Yaralar örtü katlarını (deri, aponevrozlar) ilgilendirir, fakat başka organların lezyonları da bunlara eşlik edebilir (karın, içorgan, atardamar yaraları, açık kırıklar vb.).
Delik biçimindeki yaralar belirgin kenarlı, dar yaralardır; bunlarda başlıca tehlike enfeksiyondur. Kesik tipindeki yaralar keskin kenarlıdır, özellikle damar-sinir ya da kiriş lezyonlarına yol açabilirler. Ezik tipi yaralar, dokuları ezen, sıkıştırıp zedeleyen yaralardır, yumuşak kısımları az ya da çok derinlemesine, cansız hale getirirler.
*Tedavi. Cansız bölgelerin ve yabancı maddelerin çıkarılması başlıca işlemlerdir (cerrahi temizlik). Derinin dikimi hızlı bir nedbeleşmeyi sağlarsa da özellikle bir enfeksiyon tehlikesi varsa dikkatli bir gözetim altında yarayı açık bırakmak daha doğrudur. Çağdaş enfeksiyon tedavileri yaraların iyileşmesini hayli kolaylaştırmıştır.
—Yet. Yaz yarası. Altderi tabakası iltihaplanır, kalınlaşır ve yaranın altında fibröz bir ur meydana gelir. Yaralar, vücudun her ta-rafında görülebilir, ancak ayaklarda daha 12418 yaygındır; temmuz, ağustos aylarında çıkar, bütün yaz boyunca sürer, kışın ilk soğuklanma kaybolur ve ertesi yıl nükseder. Basit yaraların habronema larvaları tarafından tahriş edilmesinden ileri gelir. Cerrahi tedavi, mümkünse yaranın kesilip çıkarılmasını, etrafındaki fibröz dokunun temizlenmesini gerektirir.
Kaynak: Büyük Larousse
yara ingilizcesi
1. wound; open sore, ulcer; laceration; injury.
2. gash, rent, tear.
- açmak /da/ to make a wound (in).
- baðý bandage.
- bere cuts and bruises; wounds and bruises.
-sýný deþmek/
-sýna dokunmak /ýn/ to touch a sore spot, open up an old wound, bring up a sore topic.
- fitili med. tent, seton (roll of lint or linen used to keep a wound open).
- iþlemek for a wound to fester and discharge.
- kabuðu scab, crust (over a wound).
- kapanmak for a wound to heal.
-sý olan gocunur. proverb It´s the hurt dog that hollers./When a misdeed is being investigated the person who perpetrated it usually displays signs of anxiety.
-ya tuz biber ekmek to sprinkle salt on the wound.
1. wound; open sore, ulcer; laceration; injury.
2. gash, rent, tear.
- açmak /da/ to make a wound (in).
- baðý bandage.
- bere cuts and bruises; wounds and bruises.
-sýný deþmek/
-sýna dokunmak /ýn/ to touch a sore spot, open up an old wound, bring up a sore topic.
- fitili med. tent, seton (roll of lint or linen used to keep a wound open).
- iþlemek for a wound to fester and discharge.
- kabuðu scab, crust (over a wound).
- kapanmak for a wound to heal.
-sý olan gocunur. proverb It´s the hurt dog that hollers./When a misdeed is being investigated the person who perpetrated it usually displays signs of anxiety.
-ya tuz biber ekmek to sprinkle salt on the wound.
Aft (Ağızda Yara)
Pansuman (Yara Tedavisi)
Parmaklarımda yara bandı yapıştırdığım yer sulu ağrılı yara oldu, ne yapmalıyım?
YORUMLAR