Yeşilhisar - Kayseri , Yeşilhisar , Kayseri'nin bir ilçesidir. Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından Karaman'ın Niğde Sa...
Yeşilhisar - Kayseri
,
Yeşilhisar, Kayseri'nin bir ilçesidir.
Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından Karaman'ın Niğde Sancağı'na bağlanan Yeşilhisar, 1858'de nahiye olarak Kayseri'ye, 1902 yılında ise İncesu ilçesine bağlı bir yerleşim yeri olmuştur. 11 Haziran 1947 tarihinde ilçe olmuştur. Uzun yıllar Develi Karahisar adıyla tanınmış olan belde daha sonra günümüzdeki adını almıştır.
Tarihi:
İlçe'nin kuruluşu kesin olarak bilinmemekle birlikte, ilk önce Hititler daha sonra Persler MÖ 3500 yıllarında da İskender'in emrine girmiştir. MÖ 317 yılında bu bölge Roma İmparatorluğunun hakimiyetine geçmiştir. Kapadokya bölgesinin sekiz büyük şehri içinde adı geçen Kbistra veya Siyiera bugünkü Yeşilhisardır.
MÖ 256 yılında İran'ın daha sonra tekrar Bizans İmparatorluğunun hakimiyetine giren Kbistra, 672 yılında Battal Gazi'nin fethi ile, ilk defa Müslümanların eline geçmiştir. Yeşilhisar zaman içerisinde Abbasiler, Danişmendliler ve 1114 yılında da Selçuklular, İlhanlılar, Karamanoğulları egemenliğine giren Yeşilhisar, Yıldırım Bayezid zamanında Osmanlıların hakimiyetine girmiştir. Fatih Sultan Mehmet, Koçi Bey'i Yeşilhisar'ın fethi için memur etmiştir.
Coğrafyası:
İlçe Deniz seviyesinden 1100 metre yükseklikte olup, 986 km2'lik bir alanı kapsar. İlçe geniş Karahisar Ovasının batı ucunda, Karadağ'ın Doğuya uzanan etekleri üzerinde kurulmuştur. İl merkezine uzaklığı 65 km.dir. İlçe'nin Doğusunda Develi İlçesi, Batısında Niğde ve ürgüp İlçesi, Kuzeyinde İncesu İlçesi ve Güneyinde de Niğde ili ile sınırdır.
İlçe'de karasal iklim hüküm sürmekte, yazları sıcak ve kurak, kışları soguk ve kar yağışlıdır. Yagmur son derece az düşer. İlçe'de orman bulunmamaktadır. Yeterli derecede meyve ağaçları mevcuttur.
İdari yapısı:
İlçe, 1856 yılında nahiye olarak Kayseri'ye, 1905 yılında İncesu'ya bağlanmıştır. 11.06.1947 tarih ve 5071 Sayılı Kanun ile İlçe olmuştur. İlçe 14 mahalleden müteşekkildir. İlçe'ye bağlı 21 köy mevcut olup mezra ve oba yoktur.
2000 Yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre merkez nüfusu 13.586, köylerin nüfusu 11.244 olup, toplam nüfus 24.830'dur. 2007 yılında yapılan adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçenin yeni nüfusu (4.722 erkek, 4.933 bayan) 9.655 ilçe merkezi, (3.948 erkek, 4.055 bayan) 8.003 köylerin nüfusu olmak üzere, toplam (8.670 erkek, 8.988 bayan) 17.658 kişiye düşmüştür. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde 13.21, köylerde ise -10.77 olup, toplamda ise 1.64 nüfus artışı görülmektedir.
Ekonomik yapısı:
İlçe ekonomisi tarım ağırlıklıdır. 500.000 dekar ekilen arazinin %60 ında sulu tarım yapılmaktadır. Sulu bölgelerde basta elma, kayısı ve diğer meyveler yetişmektedir. Endüstriyel bitkilerden seker pancarı ve patates başta gelmektedir.
İlçede tarım ürünlerinden yılda üretilen miktarlar:
Şeker pancarı : 141.000 ton
Patates : 48.000 ton
Elma :30.000 ton
Kayısı :15.000 ton
Sosyal yapısı:
İlçe nüfusu 2000 yılı nüfus sayımına göre merkezde 14.099, köylerde 11.114 toplamda ise 25.243 kişi barınmaktadır. Halkın yüzde 75 i tarım ve hayvancılıkla uğraşırken yüzde 25 i de diğer mesleklere yönelmişlerdir. İlçemizde okuma yazma oranı erkeklerde yüzde 90, kadınlarda yüzde 70 düzeyindedir.
İlçede kullanılan tarım arazisinin yaslı olması ve sulama suyunun yetersizliği tarım maliyetini yükseltmiştir. Bu durum, 1970 li yıllardan itibaren eğitim oranının da yükselmesi ile halkın ilce dışına göç etmesine sebep olmuştur. Periyodik nüfus sayımlarındaki oranların düşüşü bunu açıkça göstermektedir.
Eğitim düzeyi Türkiye ortalamasına yakındır. 20 okulda 3.530 öğrenci öğrenim görmektedir. İlköğretim cağındaki tüm çocuklarımıza eğitim olanağı sağlanmış durumdadır. Derslik basına merkez ilköğretim okullarında 36, köy ilköğretim okullarında 23, lise ve dengi okullarda 14 öğrenci düşmektedir. İlce genelinde 20 öğrenciye 1 öğretmen düşmektedir.
Yeşilhisar, eğitim yönünden tarihin her döneminde ileridedir. Tarihçesinden de anlaşılacağı üzere asırlardır pek çok milletin ikametgahı olmuştur. Özellikle 1960'li yıllardan sonra okullaşma şayisi artmış, halen; 3 ilkokul,3 ortaokul 4 lise ve dengi okul vardır. Köylerimizde ise 8 köy haricinde her köyde ilkokul bulunmakta, diğer köylerde öğrenci şayisinin yetersizliği nedeniyle merkeze taşımalı eğitim yapılmaktadır.
Cumhuriyet'ten sonra her gecen gün eğitim seviyesi her gecen gün yükselen ilçemizde, okuma yazma oranı erkeklerde yüzde 90, kadınlarda ise yüzde 70 seviyesindedir.
İlçemiz kültür bakımında tipik orta Anadolu kültürüne sahiptir. Mahalli geleneklerde Anadolu da görülenlerden ayrıntılar dışında farklılık göstermez. Geleneksel el sanatları, gelinlik kızların çeyiz hazırlıkları, halıcılık, özellikle Soğanlı koyun de bez bebek yapımı halkın geçim kaynağı durumuna gelmiştir.
Eskiden halk deyimi ile "ıstar" denilen tezgahlarda hali kilim ve namazlık gibi dokumacılık yaygın iken maliyet ucuzluğu nedeniyle hazır fabrika dokumasına yonelinmis, bunun sonucu olarak da sanat değeri yüksek dokumacılıktan uzaklaşılmıştır.
İlçemiz kapadokya sınırları içerisinde olmasına, Soğanlı ve Sultan Sazlığı gibi turizmde cok etkili olabilecek bir yere sahip olmasına rağmen turizmden faydalanamamaktadır.
,
Osmanlı padişahı III. Mustafa tarafından Karaman'ın Niğde Sancağı'na bağlanan Yeşilhisar, 1858'de nahiye olarak Kayseri'ye, 1902 yılında ise İncesu ilçesine bağlı bir yerleşim yeri olmuştur. 11 Haziran 1947 tarihinde ilçe olmuştur. Uzun yıllar Develi Karahisar adıyla tanınmış olan belde daha sonra günümüzdeki adını almıştır.
Tarihi:
İlçe'nin kuruluşu kesin olarak bilinmemekle birlikte, ilk önce Hititler daha sonra Persler MÖ 3500 yıllarında da İskender'in emrine girmiştir. MÖ 317 yılında bu bölge Roma İmparatorluğunun hakimiyetine geçmiştir. Kapadokya bölgesinin sekiz büyük şehri içinde adı geçen Kbistra veya Siyiera bugünkü Yeşilhisardır.
MÖ 256 yılında İran'ın daha sonra tekrar Bizans İmparatorluğunun hakimiyetine giren Kbistra, 672 yılında Battal Gazi'nin fethi ile, ilk defa Müslümanların eline geçmiştir. Yeşilhisar zaman içerisinde Abbasiler, Danişmendliler ve 1114 yılında da Selçuklular, İlhanlılar, Karamanoğulları egemenliğine giren Yeşilhisar, Yıldırım Bayezid zamanında Osmanlıların hakimiyetine girmiştir. Fatih Sultan Mehmet, Koçi Bey'i Yeşilhisar'ın fethi için memur etmiştir.
Coğrafyası:
İlçe Deniz seviyesinden 1100 metre yükseklikte olup, 986 km2'lik bir alanı kapsar. İlçe geniş Karahisar Ovasının batı ucunda, Karadağ'ın Doğuya uzanan etekleri üzerinde kurulmuştur. İl merkezine uzaklığı 65 km.dir. İlçe'nin Doğusunda Develi İlçesi, Batısında Niğde ve ürgüp İlçesi, Kuzeyinde İncesu İlçesi ve Güneyinde de Niğde ili ile sınırdır.
İlçe'de karasal iklim hüküm sürmekte, yazları sıcak ve kurak, kışları soguk ve kar yağışlıdır. Yagmur son derece az düşer. İlçe'de orman bulunmamaktadır. Yeterli derecede meyve ağaçları mevcuttur.
İdari yapısı:
İlçe, 1856 yılında nahiye olarak Kayseri'ye, 1905 yılında İncesu'ya bağlanmıştır. 11.06.1947 tarih ve 5071 Sayılı Kanun ile İlçe olmuştur. İlçe 14 mahalleden müteşekkildir. İlçe'ye bağlı 21 köy mevcut olup mezra ve oba yoktur.
2000 Yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre merkez nüfusu 13.586, köylerin nüfusu 11.244 olup, toplam nüfus 24.830'dur. 2007 yılında yapılan adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçenin yeni nüfusu (4.722 erkek, 4.933 bayan) 9.655 ilçe merkezi, (3.948 erkek, 4.055 bayan) 8.003 köylerin nüfusu olmak üzere, toplam (8.670 erkek, 8.988 bayan) 17.658 kişiye düşmüştür. Yıllık nüfus artış hızı şehir merkezinde binde 13.21, köylerde ise -10.77 olup, toplamda ise 1.64 nüfus artışı görülmektedir.
Ekonomik yapısı:
İlçe ekonomisi tarım ağırlıklıdır. 500.000 dekar ekilen arazinin %60 ında sulu tarım yapılmaktadır. Sulu bölgelerde basta elma, kayısı ve diğer meyveler yetişmektedir. Endüstriyel bitkilerden seker pancarı ve patates başta gelmektedir.
İlçede tarım ürünlerinden yılda üretilen miktarlar:
Şeker pancarı : 141.000 ton
Patates : 48.000 ton
Elma :30.000 ton
Kayısı :15.000 ton
Sosyal yapısı:
İlçe nüfusu 2000 yılı nüfus sayımına göre merkezde 14.099, köylerde 11.114 toplamda ise 25.243 kişi barınmaktadır. Halkın yüzde 75 i tarım ve hayvancılıkla uğraşırken yüzde 25 i de diğer mesleklere yönelmişlerdir. İlçemizde okuma yazma oranı erkeklerde yüzde 90, kadınlarda yüzde 70 düzeyindedir.
İlçede kullanılan tarım arazisinin yaslı olması ve sulama suyunun yetersizliği tarım maliyetini yükseltmiştir. Bu durum, 1970 li yıllardan itibaren eğitim oranının da yükselmesi ile halkın ilce dışına göç etmesine sebep olmuştur. Periyodik nüfus sayımlarındaki oranların düşüşü bunu açıkça göstermektedir.
Eğitim düzeyi Türkiye ortalamasına yakındır. 20 okulda 3.530 öğrenci öğrenim görmektedir. İlköğretim cağındaki tüm çocuklarımıza eğitim olanağı sağlanmış durumdadır. Derslik basına merkez ilköğretim okullarında 36, köy ilköğretim okullarında 23, lise ve dengi okullarda 14 öğrenci düşmektedir. İlce genelinde 20 öğrenciye 1 öğretmen düşmektedir.
Yeşilhisar, eğitim yönünden tarihin her döneminde ileridedir. Tarihçesinden de anlaşılacağı üzere asırlardır pek çok milletin ikametgahı olmuştur. Özellikle 1960'li yıllardan sonra okullaşma şayisi artmış, halen; 3 ilkokul,3 ortaokul 4 lise ve dengi okul vardır. Köylerimizde ise 8 köy haricinde her köyde ilkokul bulunmakta, diğer köylerde öğrenci şayisinin yetersizliği nedeniyle merkeze taşımalı eğitim yapılmaktadır.
Cumhuriyet'ten sonra her gecen gün eğitim seviyesi her gecen gün yükselen ilçemizde, okuma yazma oranı erkeklerde yüzde 90, kadınlarda ise yüzde 70 seviyesindedir.
İlçemiz kültür bakımında tipik orta Anadolu kültürüne sahiptir. Mahalli geleneklerde Anadolu da görülenlerden ayrıntılar dışında farklılık göstermez. Geleneksel el sanatları, gelinlik kızların çeyiz hazırlıkları, halıcılık, özellikle Soğanlı koyun de bez bebek yapımı halkın geçim kaynağı durumuna gelmiştir.
Eskiden halk deyimi ile "ıstar" denilen tezgahlarda hali kilim ve namazlık gibi dokumacılık yaygın iken maliyet ucuzluğu nedeniyle hazır fabrika dokumasına yonelinmis, bunun sonucu olarak da sanat değeri yüksek dokumacılıktan uzaklaşılmıştır.
İlçemiz kapadokya sınırları içerisinde olmasına, Soğanlı ve Sultan Sazlığı gibi turizmde cok etkili olabilecek bir yere sahip olmasına rağmen turizmden faydalanamamaktadır.
Kayseri
Kayseri Doa Tesisleri - Kayseri
Kayseri Büyükşehir Belediyesi - Kayseri
Kaynak:msxlabs.org
YORUMLAR