Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde önemli söz sahibi insanlardan biri olan ve hala bir tartışma konusu olan Ahmet Cemal Paşa hayatı ...
Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde önemli söz sahibi insanlardan biri olan ve hala bir tartışma konusu olan Ahmet Cemal Paşa hayatı hakkında bilgiler.
Cemal Paşa, kurmay yüzbaşı rütbesiyle Selanik’te Üçüncü Orduda vazifeliyken İttihat ve Terakki Cemiyetine girerek hayatını bu cemiyetin siyasi faaliyetlerine bağladı. 31 Mart olayında Hareket Ordusu’na katılarak irtica hareketinin bastırılmasında yararlığı görüldü, Üsküdar Muhafızlığı vazifesini aldı. Daha sonra Adana, Bağdat valiliklerinde bulundu. Balkan Harbi’ne Konya Redif Fırkası Komutanı olarak katıldı, Pınarhisar Savaşı’nda bozguna uğradı. Babıali baskınında İstanbul merkez kumandanı olarak ön planda yer aldı. Mahmut Şevket Paşa’nın iş başına geçmesi üzerine İstanbul Muhafızı oldu. Enver Paşa’nın Harbiye Nezaretine getirilmesi üzerine önce Nafia Nazırı, sonra Bahriye Nazırı oldu. Her iki Nezarette başarı göstererek, Osmanlı Donanmasını kuvvetli bir savaş unsuru haline getirdi.
Birinci Dünya Savaşı patlayınca, Bahriye Nazırlığı üzerinde kalmak suretiyle, önce İkinci Ordu, sonra Dördüncü Ordu Kumandanlığına tayin edilerek Şam’a gitti. Arapların, Yahudilerin, Hıristiyan ahalinin baltalama ve arkadan vurmalarının da sonucu olarak, cephede başarı kazanamadı.
Savaş, Osmanlı İmparatorluğunun ve bağlaşıklarının yenilgisiyle sona erince, Cemal Paşa, politika arkadaşları ile birlikte, yurttan ayrılmak zorunda kaldı. Bir süre Almanya ve İsviçre’de kaldıktan sonra, Afganistan’a gitti. İngiltere’ye karşı çarpışacak olan Afgan ordusunu ıslah etmek istiyordu. Fakat, buna bazı siyasi olaylar engel oldu. Cemal Paşa, Tiflis’e geçti, Anadolu’da Kurtuluş Savaşı’nı yapmakta olan Milli Hükümet’in bir mümessiliyle görüşmelere başlamıştı. Bu sırada, Ermeni komitecilerinin suikastine uğradı. Bununla beraber, öldürülüşü şüpheli ve münakaşalıdır. Mezarı Erzurum Şehîtliği’ndedir.
Bir de “Küçük” veya “Mersinli” diye Ahmet Cemal Paşa’dan ayrılan Cemal Paşa vardır ki, 1. Dünya Savaşı ve Mütareke’nin önemli simalarındandır. Kolordu ve ordu komutanı olarak Filistin cephesinde başarılı hizmetlerde bulunduktan sonra, savaş kaybedilince Harbiye Nazırı olmuş, geniş ölçüde Milli Mücadele’yi desteklemiştir.
YORUMLAR