Antil (Karayip) Denizi ile ilgili olarak genel ve temel bilgilerin yer almış olduğu yazımız. ANTİL (KARAYİP) DENİZİ , Atlas Okyanusu’nun ko...
Antil (Karayip) Denizi ile ilgili olarak genel ve temel bilgilerin yer almış olduğu yazımız.
ANTİL (KARAYİP) DENİZİ, Atlas Okyanusu’nun kolu; Orta ve Cenup ABD kıtaları içinde kalan kısımı. Yüzölçümü 2.718.205 kilometrekare, uzunluğu 2.700 km, genişliği 1.100 km, averaj derinliği 2.174 metre, en derin noktası Cayman Çukuru (kuzeybatıda, 7.540 metre).
Kuzeyden Büyük Antiller, doğudan Ufak Antiller, güneyden Cenup ABD’nın şimal kısımı; garptan Orta ABD ile çevrilidir. Bir çöküntü alanı olan Antil Denizi’nde, dört büyük denizaltı sıradağı ve beş denizaltı çukuru, yer kabuğundaki çökme sonucu oluşmuştur. Honduras ve Nikaragua kıyılarından süregelen Aves, Beata, Jamayka ve Cayman denizaltı sıradağları; gerçekte ABD Kıtası’ nın batısında, iki yarıkürede kuzey-güney çerçevesinde uzanan Apalaş ve And Dağları çöküntülerinin denizaltında kalmış orta bölümüdür. Grenada, Venezuela, Kolombiya, Cayman ve Yucatan denizaltı çukurlarının da aynı çöküntü sonucu oluştuğu saptanmıştır. Cayman Çukuru’nda deniz derinliği 7.500 m’yi geçer. Venezuela Çukuru’ nun ise derinliği 5.700 m’den daha azdır.
Şimal ve doğusundaki adaların içinde, deniz akıntılarının geçmiş olduğu pek çok boğaz ve kanal vardır. Kuzeybatıda Meksika ile Küba arasındaki Yucatan Boğazı, Antil Denizi’ni Meksika Körfezi’ne bağlar. Yüzey akıntıları bu boğazdan Meksika Körfezi’ne girer. Şimal Ekvator Akıntısı’nın tesirindeki yüzey akıntıları çok sıcak ve tuzludur (% 38). Rengi yeşille mavi içinde olan suların sıcaklığı yüzeyde averaj 25°C’dir. Deniz dibi akıntılarıysa Antiller’deki Virgin ve Rüzgarüstü kanallarından geçer. Buna rağmen, gel git vakası kuvvetli değildir (20-40 santimetre). Tropikal bölümde devamlı esen şark rüzgarlarının (alizeler) tesiri altındadır. “Passat” ismi verilen bu rüzgârlar, tertipli olarak yaz sonlarında kasırgalara neden olur.
İklim, Akdeniz iklimine çok benzeyen özellikler gösterir. Bu yüzden, Meksika Körfezi ile beraber “Amerikan Akdenizi” olarak da tanımlanır. Fauna ve tabii kaynaklar (bilhassa petrol) açısından zengindir. Panama Kıstağı üstünde meydana getirilen Panama Kanalı’nın açılışından (1914) sonrasında, Atlas Okyanusu-Büyük Okyanus deniz trafiğinin ehemmiyet kazanması, Antil Denizi’ne de ekonomik yarar sağlamış oldu.
YORUMLAR