Bakır elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, Bakır elementi ile ilgili bilgi. B...
Bakır elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, Bakır elementi ile ilgili bilgi.
Bakır; Periyodik çizelgenin I B grubunda yer edinen kimyasal bir elementtir. Kıbrıs Adası’nda bulunduğundan Latince bakır anlamına gleen cuprum adıyla bilinir. Tarih öncesi çağlardan bu yana malum bir metaldir. Bakır madenciliği 5.000 senedir yapılmaktadır. Tarihsel önemi yanında günümüzde demir dışı metaller arasmda en önde gelenlerden biridir, Biyolojik açıdan bitkiler ve hayvanlar için bir yaratı elementtir. Çok saf olarak (% 99.999) elde edilebilir.
Sembolü: Cu
Atom Numarası: 29
Atom Ağırlığı: 63.546
Elemet serisi: Geçiş Metali
Maddenin Hali: Katı
Görünümü: Metalik Kahverengi
Bakır; Kırmızımsı, parlak, dövülebilir ve çekilebilir bir metaldir. Elektrik ve ısıyı çok iyi iletir. Metaller içinde gümüşten sonrasında elektriği en iyi ileten metaldir. Bununla beraber içinde bulunan çok minik orandaki safsızlıklar iletkenliğin çok büyük oranda azalmasına niçin olurlar. Organik bakır iki izotopun karışımıdır: Cu-63 (% 69.09) ve Cu-65 (% 30.91). Ek olarak kütle numaralan 58-62, 64, 66-68 olan 9 tane suni izotopu vardır. Herhangi bir eleştiri emek verme sıcaklığına bağlı olmayarak kendine özgü plastikliği geniş bir ısı aralığında çekilmesine ya da dövülmesine olanak sağlar. Bakır dövülebilir ve sünek olduğundan soğukta da işlenebilir. Soğuk işleme sertliğini arttırıp uzama kabiliyetini azalttığından metalin yumuşak durumda bulunması istenildiğinde 400-600°C içinde tavlanır.
Havada takıldığında bir süre sonrasında donuklaşır. Nemli havada yüzeyi yeşil renkli bazik bakır karbonatla kaplanır. Bu bazik karbonat katmanı oldukça koruyucu olduğundan eski çağlardan kalma bakır eşya günümüze kadar toprak altında korunabilmiştir. Bakır, alkaliler içinde yalnız amonyaktan etkilenir ve oksijen varlığından amonyak, elementel bakın tetraammin kompleksi oluşturarak çözer. Anorganik ve organik asitler bir yükseltgen varlığında bakıra tesir ederler, seyreltik nitrat asidi ve sıcakta derişik sülfat asidi kolaylıkla etkileyerek bakırı çözerler. Kükürt ve kükürtlü bileşikler bakır üstünde etkiyerek korrozyona yol açarlar. Metalik bakır, koyu kırmızı renkli bir kolloidal çözelti oluşturur. Kolloidal bakır çözeltisi bakır kaplanmış demir elektrotlar içinde su altında ark yaptırılarak ya da bakır tuzu çözeltilerinin hidrazin benzer biçimde uygun indirgenlerle indirgenmesiyle elde edilir.
Elde Edilmesi:
Bakır doğada başlıca bileşikleri biçiminde bulunur. Bunun yanında elementel bakıra da rastlanır. Yerkabuğunda milyonda 70 ve deniz suyunda milyonda 0.001-0.02 oranında bulunur. Bakır mineralleri sülfürlüler ve oksitliler olarak iki grup altında toplanabilir. Başlıca sülfürlü mineralleri; kalkosit, kalkopirit, bornit, raedirit, enarjit, kovelit’tir. Oksitli minerallerinin başlıcaları da malahit, kuprit ve brokantit’tir. Dünyadaki başlıca bakır yatakları ABD, Şili, Zambiya, Zaire, Peru ve Zimbabwe’de bulunur.
Dünya bakır gereksinmesinin büyük çoğunluğu sülfürlü filizlerden sağlanır. Günümüzde işletilen filizlerin büyük çoğunluğu ortalama % 2 ya da daha düşük oranda bakır ihtiva ederler. Bakırın elde edilmesi pahalı bir işlem olduğundan, filizlerin ilkin zenginleştirilmeleri gereklidir. Zenginleştirme için filizler ilkin kırılarak iyice öğütülür ye yüzdürme yöntemiyle ortalama % 32 bakır içeren bir karışım elde edilir.
YORUMLAR