Çanakkale Cephesi’nin deniz harekatı (Boğaz’ın zorlanması), kuşkusuz bayağı bir askeri harekat, ya da harp vakası değildir. Boğazlar, konumu...
Çanakkale Cephesi’nin deniz harekatı (Boğaz’ın zorlanması), kuşkusuz bayağı bir askeri harekat, ya da harp vakası değildir. Boğazlar, konumu ve tarihsel önemi itibariyle, İstanbul Karadeniz kapısı, Çanakkale de Ege Denizi kapısı olarak, geçmişte taşıdıkları ve çağımızda taşımakta oldukları stratejik ehemmiyet ve kıymet açısından devamlı beraber değerlendirilmiş ve değerlendirilmektedir.
Her iki boğaz, klasik ve dar çerçevede yalnız Akdeniz’i Karadeniz’e, Avrupa’yı Asya’ya bağlayan su geçitleri ya da köprüler değil, Akdeniz’in diğeri mühim su geçitlerinden Cebelitarık ve Süveyş kanalı ile de bütünleşerek, dünyanın büyük denizlerini (Atlas ve Hint okyanusu benzer biçimde) ve büyük kıta kara parçalarını birbirine bağlayan, daha geniş anlamdaki jeopolitik konumuyla, dünya politika ve ekonomileri üstüne olan etkilerini bu gün de korumaktadır. Bu nedenlerledir ki, Türk Boğazları, internasyonal ilişkilere yön vermede devamlı odak noktası olmuştur.
Çanakkale Cephesinin Neticeleri
Osmanlı Genelkurmayı, Çanakkale’deki Türk zayiatını 55.000 şehit, 100.000 yaralı, 10.000 yitik, 21.000 hastalıktan ölüm, 64.000 hasta olmak suretiyle 250.000 şahıs olarak göstermektedir.
İngilizler ise 43.000 ölü, 72.000 yaralı, 90.000 hasta olmak suretiyle 205 bin; Fransızlar ise toplam 47.000 kişilik zayiat vermişlerdir.
Çanakkale savaşları Türk Milleti’nin geçmişine altın harflerle yazılmış büyük bir zaferdir. Bu zafer, en rütbelisinden en kıdemsizine kadar Türk askerinin kanıyla, canıyla kazanılmış olduğu, her anı kahramanlıklarla dolu bir abidedir. Vatan sevgisinin, inanç gücünün çelikleştiği ve adeta etten bir duvar örülerek “Çanakkale Geçilemez†dedirten Mehmetçiğin zaferidir.
Bu zaferin bir çok mühim sonucu vardır. Fakat asla şüphesiz ki, gelecekteki "Türk Ulusal Mücadelesi"nin önderi ve komutanı olacak olan Mustafa Kemal Paşa’yı ortaya çıkarmasıdır. Çanakkale Savaşları’nda büyük askerî başarılar kazanıp, haklı olarak “Anafartalar Kahramanı†adıyla anılacak olan Mustafa Kemal Paşa, bu savaşların sonunda ordu, kamuoyu ve basının yakından tanımış olduğu bir isim olacaktır.
Çanakkale Muharebeleri’nin öteki neticeleri da özetlemek gerekirse şöyledir:
1. Çanakkale geçilememiş ve müttefikler Osmanlı Devleti’ni harp dışı bırakamamışlardı. Bu durum savaşı minimum iki yıl uzatmıştır.
2. Balkan Savaşı esnasında perişan bir vaziyette gördükleri Türk ordusunu küçümseyen, Türklerin artık bittiklerini ve yok olacaklarını düşünen müttefikler, beklemedikleri ağır bir yenilgiye uğramışlardı.
3. Türk vatanı ve başkenti İstanbul, erken gelecek olan bir salgın ve işgalden kurtulmuştu.
4. Boğazları geçemeyen müttefikler, Rusya’ya tabanca yardımında bulunamadıkları benzer biçimde, Rusya’dan sağlayacakları ziraat ürünlerini Avrupa’ya götürememişler ve Avrupa’daki açlığı ve sefaleti önleyememişlerdir.
5. 1917 ‘de Rusya’da ihtilâl çıkınca, boğazlar kapalı olduğundan İngiltere ve Fransa müttefikleri Çar’a yardım yapamamışlar ve Çarlık Rusya devleti yıkılmıştır.
6. Büyük seviyede kendi imkanlarımızla kazandığımız bu zafer, on binlerce kaybımıza niçin olsa da Türk kamuoyu ve Türk kuvvetleri için büyük bir moral membaı olmuştur.
YORUMLAR