Cellat nedir ve kelime anlamı hakkında bilgi. Cellatlık zamanı ve bilhassa Osmanlı döneminde cellatlık işleri ile ilgili genel bilgilerin ye...
Cellat nedir ve kelime anlamı hakkında bilgi. Cellatlık zamanı ve bilhassa Osmanlı döneminde cellatlık işleri ile ilgili genel bilgilerin yer almış olduğu yazımız
Arapça “kırbaçlamak” kökünden gelen bu kelime eskiden bir tek kırbaçla dayak cezalarını yerine getiren kimseler için kullanılırdı. Daha sonraları ölüm cezalarını yerine getiren kimse anlamını kazanmıştır.
Osmanlı İmparatorluğu zamanında memleketimizde kadılık teşkilatı bulunan yerlerde kadıların emrinde bir cellat bulunurdu. Saray teşkilâtı içinde de bir cellat vardı. Saray celladının birden fazla yamağı olur, cellat bazan “cellatbaşı” diye anılırdı.
Saray cellâdı padişah tarafınca idamı emredilen devlet adamlarını Topkapı Sararayı’ndaki Orta Kapı önünde bulunan «Politika Meydanı” nda infaz ederdi. Cellat idam hükmünü yerine getirmeden ilkin kılıcını çıkararak omuzundaki peştemala siler, bir ara gösteride bulunduktan sonrasında, mahkumun kafasını keserdi.. Kesik kafa kapı önündeki «Seng-i öğrenek» (İbret Taşı) na konarak teşhir edilir, cellat da, orada bulunan çeşmede kılıcındaki kanları yıkardı. Bu çeşme «Cellât Çeşmesi» diye anılır.
Padişah sülâlesinden olanların kanını akıtmak haram(?) olduğundan cellatlar bu tarz şeyleri öldürmekte yay kirişi veyahut kement kullanırlardı. Osmanlı sarayındaki cellatların en tanınmışı, ismi bir sürü zamanı vakalara karışan Cellat Kara Ali’dir. Kara Ali IV Murat zamanında bir sürü devlet adamını öldürmüş, en sonunda da Sultan ibrahim’i kementle boğmuştur.
Cellatlığın zamanı çok eskidir. Eski Yunan ve Roma’da da cellatlar vardı. Roma’da cellatlar fakat köleleri idam ederdi. Kimi zaman cellatlık işi askerlere verilirdi. Ortaçağ’da Rusya’da, Almanya’da idam cezalarını kimi zaman bizzat hakimler yerine getirirdi.
Cellatlar Avrupa’da genel olarak nefret uyandırmış, bunların şehirlere yerleşmesine müsaade edilmemiştir. Bu bakımdan kimi zaman katillere hayatlarını ve hürriyetlerini affetmek pahasına cellatlık vazifesi verilmiştir.
Cellatlar idam hükümlerini kendi yaşadıkları ülke ve kültüre nazaran değişik şekillerde yerine getirirler.
YORUMLAR