Cumhuriyetin ilanından sonrasında toplumsal alanda meydana getirilen inkılaplar nedir? Toplumsal yaşayışın düzenlenmesi hakkında bilgi. Cum...
Cumhuriyetin ilanından sonrasında toplumsal alanda meydana getirilen inkılaplar nedir? Toplumsal yaşayışın düzenlenmesi hakkında bilgi.
Cumhuriyet Süreci Toplumsal Alanda Meydana getirilen İnkılaplar
Türkiye Cumhuriyeti çağdaşlaşmayı amaç edinmiştir. Yönetimde, eğitimde hukukta yeni ve köklü değişimler yapılmış oldu. Devlet ve hukuk düzeni toplumsal yaşayışı düzenlemek için mevcud kurumlardır. Devlet ve hukuk düzeni laikleşirken bu gelişme toplumsal yaşayışa da yansımıştır.
1) Din Kurumlarının Düzenlenmesi:
30 Kasım 1925’te çıkarılan bir kanunla, tekke, türbe ve zaviyeler kapatıldı. Halkın inanç-lannın kötüye kullanılmasının önüne geçilmiş oldu.
Kapatılma Sebepleri:
a) Laiklik ilkesinin yerleştirilmesi, çağdışı kalmış bu kurumların, laik düzende gereksizliği.
b) Halkın din yöntemiyle sömürülmesini önleme, toplumdaki bölünme ve huzursuzlukların kaldırılmaya çalışılması.
►Aynı kanunla “şeyhlik, müritlik, dedelik, dervişlik” benzer biçimde ünvanlarm kullanılması yasaklandı.
2) Giyside Değişim:
25 Kasım 1925’de Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun kabul edildi. Giyside değişim şapka mevzusunda yapılmış oldu.
25 Kasım 1934’te çıkarılan bir kanunla da din adamlarının, yakarma bölgeleri haricinde dini giysileriyle gezmeleri yasaklandı. Yalnızca Diyanet İşleri Başkanı ve öteki dinlerin en yetkili kişileri, hususi giysileriyle dolaşabileceklerdi.
Mustafa Kemal Atatürk, Türk hanımının giydirilmiş olduğu çarşafa ve yüzüne örttüğü peçeye toplumdan tepki geleceğini düşünerek karışmamıştır. Türk hanımı bilinçlendikçe kendiliğinden çağıl giysileri benimseyeceklerini düşünmüş, zamana bırakmıştır.
Önemi:
a) Başa giyilen fes, kavuk serpuş benzer biçimde giysilerin dinle ilgisi olmadığı anlatılmış, geri kalmışlığın bir unsuru ortadan kaldırılmıştır.
b) Günlük hayatta laikliğe aykırı görüntüler silinmiştir.
c) Giyim kuşamdaki karmaşaya son verilerek, birlik ve beraberlik güçlendirilmiştir.
3) Takvim, Saat ve Ölçülerde Değişim:
►Türkiye Cumhuriyeti, batılı devletlerle takvim, saat ve ölçülerdeki farklılığı önlemek için değişiklik yapma sonucu aldı.
►Bu farklılık, olayların tarihlerinin karşılaştırılmasını, tecim işlerinin sıhhatli yürütülmesini ve resmi ilişkileri zorlaştırıyordu.
►O zamana kadar kullanılan Hicri ve Rumi takvimler yerine 26 Aralık 1925’te çıkarılan bir kanunla Miladi takvim kabul edildi. 1 Ocak 1926’da yürürlüğe girdi.
►Alaturka saat yerine internasyonal saat sistemi kabul edildi. Ülke içinde saat birliği sağlandı.
►Hafta sonu tatili düzenlendi. Cumartesi öğleden sonrasında ve pazar günü hafta sonu tatili oldu.
►1 Nisan 1931’de kabul edilen bir kanunla yeteri kadar belirli olmayan, bölgelere gore değişen eski ölçü birimleri değiştirildi. Okka yerine kilo, arşın, endaze, kulaç yerine metre kabul edildi. Yurdun her yerinde aynı ölçü düzeni kuruldu. Internasyonal ticari ilişkilerde mühim kolaylıklar sağlandı.
4) Soyadı Kanunu:
YORUMLAR