Halk Şžiiri Nedir Anonim Halk Şžiiri Nazım Şekilleri: 1 - MÂNİ: Halk şiirinde en ufak nazım biçimidir. Yedi heceli dört dizeden oluşur. uya...
Halk Şžiiri Nedir
Anonim Halk Şžiiri Nazım Şekilleri:
1 - MÂNİ: Halk şiirinde en ufak nazım biçimidir. Yedi heceli dört dizeden oluşur. uyak düzeni aaxa şeklindedir. Birinci ve üçüncü dizeleri özgür, ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı mâniler de vardır (xaxa).
Mânilerin ilk iki mısrası uyağı doldurmak ya da temel düşünceye bir giriş yapmak için söylenir. Temel his ve fikir son dizede ortaya çıkar. Başlıca mevzusu sevgi olmakla beraber bunun haricinde türlü mevzularda da yazılabilir.
Le beni eyle beni
İpek yorgan düreyim
Elekten ele beni
Aç koynuna gireyim
Alacaksan al bundan böyle Açıldıkça ört beni
Düşürme dile beni
Var olduğun bileyim
Birinci mısrası yedi heceden az olan mâniler de vardır. Dizeleri cinaslı uyaklarla kurulduğu için bu şekilde mânilere “Cinaslı Mâni†ya da “kesik Mâni†denir.
Bugün al
Sürüne
Yârim giymiş bugün al
Madem çoban değilsin
Şžâd edersen bugün et Ardındaki sürü ne
Can alırsan bugün al
Ben bir körpe kuzuyum
Al kat beni sürüne
Beni bu şekilde yandıran
Sürüm sürüm sürüne
2- TÜRKÜ: Türlü ezgilerle söylenen anonim Halk şiiri nazım biçimidir. Söyleyeni belirgin türküler de vardır. Halk edebiyatının en varlıklı alanıdır. anadolu Halkı tüm acılarını ve sevinçlerini türkülerle dile getirmiştir.
türkü iki bölümden oluşur. Birinci bölüm aslolan sözlerin bulunmuş olduğu bölümdür ki buna “bent†ismi verilir.
İkinci bölüm ise bentlerin sonunda yinelenen nakarattır. Bu kısma “bağlama†ya da “kavuştak†denir.
türküler, çoğu zaman yedili, sekizli, on birli hece kalıplarıyla yazılmıştır. Mevzuları çok değişik olabilir. Ninniler de bu gruptandır.
Söğüdün yaprağı narindir narin
İçerim yanıyor dışarım serin
( bent )
Zeynep’i bu hafta ettiler gelin
Zeynebim Zeynebim anlı Zeynebim
Üç köyün içinde şanlı Zeynebim
(nakarat )
Halk Şžiirlerinin Ortak Özellikleri:
Halk şiirleri, yüzyıllarca, kuşaktan kuşağa halkın dilinde dolaşıp günümüze ulaşmayı başarmaları ile ehemmiyet verilmeyi hakediyor.
Ozanlar, sevdikleri ve sevmedikleri herşeye karşı tepkilerini sazları eşliğinde şiirler okuyarak dile getirmişler ve bu şiirler halk tarafınca o şekilde beğenilmiş ki yazıya dökülmeden, dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelebilmişler. Halk şiirinin büyüsü, çarpıcılığı burada.
Şžiirler, herhangi bir kritere gore seçilmeden bu sayfada yer alacaklar. Bugüne ulaşmayı başarmış her şiir, bu konuyu aslına bakarsan hakediyor.
Şžu anda Yunus Emre, Dadaloğlu, Kuloğlu, Pir Sultan Abdal, Köroğlu ve Aşık Veysel'e ait bir çok şiir, bununla birlikte yüzden fazla halk şairine ait örnekler var. Bunlara yenileri de eklenecek.
Şžiirler, ne kadar çok kişiye ulaşabilirlerse, o denli iyi. Bundan dolayı, şiirleri sayfalarınızda yayınlamak isterseniz asla çekinmeyin. Yalnızca şiirleri ya da şairleri değiştirmemeye itina gösterin. Bugüne, bizlere ulaşanı, elden ele bizlerden sonraya taşıyalım.
DİVAN ŞžİİRİNİN VE HALK ŞžİİRİNİN ÖZELLİKLERİNİN ÖRNEKLERLE KARŞžILAŞžTIRILMASI
Halk Edebiyatı
• Halkın geleneksel dili ve zevkiyle oluşmuş mütevazi bir dili vardır.
• Halk şiiri eski Türk şiirinin vezin, şekil ve uyak bakımından devamıdır. Hece vezni esasına dayanan ölçü kabul edilmiştir.
Divan Edebiyatı
• Divan Edebiyatı’nın dili Farsça, Arapça, Türkçe karışımı ağır bir dildir.
• Divan şiiri, kurallarını Arap ve İran Edebiyatı’ndan almıştır. Aruz ölçülerinden Türkçe’nin yapısına en uygun olanları seçilmiştir.
YORUMLAR