TÜRK HARİTACILIÄžI TARİHİ (1895 - 1995) Türk Haritacılığının 100. kurum yılı Anısına Prof.Dr. Muzaffer ŞžERBETÇİ İSTANBUL 1999 BİYOGRAFİLER ...
TÜRK HARİTACILIÄžI TARİHİ (1895 - 1995)
Türk Haritacılığının 100. kurum yılı Anısına
Prof.Dr. Muzaffer ŞžERBETÇİ
İSTANBUL 1999BİYOGRAFİLER
ABDURRAHMAN EF.
19. yüzyıl başlarında Üsküdar'da kurulan Darüt-tabaatil-amire (Matbaayı Amire) ismini taşıyan matbaa müdürüdür. 1803 de bir atlası basılmıştır. III. Selim zamanında Mühendishane-i Berri-i Hümayün de geometri öğretmenliği yapmıştır. Bu nedenle müderris lakabı vardır.
ABDURRAHMAN SOFİ
D.:884 Rey
Ö.:976 Bağdat
Türk astronomu
Aslolan ismi Abdurahman bin Ömer Mehmed bin Sehl el Sufi el Horasanidir. Ufak yaşta astronomiye merak sardı. 965 de sema haritası ve burçlarını oldukça ustalıkla çizdi. Çıplak gözle Ufak Ayı'da bir yıldızın (eta ursa minoris) parlaklığını (kadir) 4.75 olarak saptamıştır. Bir takım yıldızların çift yıldız bulunduğunu ilk saptayan astronomdur. "Feleknüma" (Gök bilimi) isminde bir yapıtı var. Bununla birlikte "Yıldızların görünüşleri" isminde astronomi ile ilgili bir kitabı Petersburg (Leningrad) kitaplığında olup 1665 de bir İngiliz tarafınca yayınlanmış ve 1875 de Fransızcaya çevrilmiştir. 5000 den fazla yıldızın parlaklık derecelerini yazmıştır. Adududdevle'nin Isfahan sarayında çalışmıştır. "Suverül-Kevakip" adlı kitabının bir nüshası Merzifon'da bulunmuştur.
Kaynak:Harita Dergisi No 5, 1934; Harita Dergisi No 30, 1941; AYGÜN,A.:Türk Haritacılık Zamanı, ten I, s.38
Ahmet Açlar
D.:15.02.1936 Osmanelı-Bilecik
1943-1951 de Bilecik'te İlk ve Orta Okulu, 1951-54 de Ankara Tapu ve Kadastro Lisesini tamamlamış oldu. 1957 ye kadar Çorlu Kadastro Md. de ve askerlik görevi sonrası Bilecik Tapulama Md. de çalıştı. 1960-64 de YTÜ de Harita Müh., 1965 de Y.Müh. ünvanı aldı. 1965 de YTÜ de asistan oldu ve 1967 de İnşaat Müh. ünvanını da aldı. 1970-1975 içinde Bonn Üniversitesi Şžehircilik Enstitüsünde emek harcayarak 1975 de de doktora (Gassner) yapmış oldu. Aynı yıl YTÜ ne dönerek görevine devam etti, 1977 de Doç., 1989 da Prof. oldu. Kitab ve yazıları vardır. Dekan yardımcılığı yapmış oldu (1978-80). Vatanımızda ilk kez bir şehir bütününde bayındır uygulamasını tamamlamış oldu (Çerkezköy 1980-85).
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1994
Zülfü Adaklı
D.: ?
Ö.:09.10.1973 Ankara
Harita subayı (1940-5)
1940 da Harb Okulunu, 1942/43 de HGM de Harita Okulunu tamamlamış oldu. 1950 li yılların sonunda TKGM Arazi Kadastrosu ve Fotogrametri dairesinde Uçuş Şžube müdürlüğü yapmış oldu.
Alpaslan Akça
İÜ Orman fakültesinden mezun oldu. 1970 de Freiburg (Almanya) da doktora (Hildebrandt) yapmış oldu, 1975 de Doç. oldu. Bir süre İÜ Orman Fakültesinde Geodezi kürsüsünde çalıştıktan sonrasında Almanya'ya yerleşti.
Erdal Akdağ
D.: 1934 Merzifon
1957 senesinde YTÜ’den mezun oldu. Mezuniyetini takip eden yıllarda Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde ve İmar İskan Bakanlığında Konut Genel Müdürlüğü daire başkanı olarak çalıştı.1980 li yılların başlangıcında Emekli olarak özgür hayata atıldı.
Yüksel Akın
D.:1934 Maçka/Trabzon
İlk ve Orta öğrenimini Trabzon'da tamamladı, YTÜ'den 1959 de Harita Müh. olarak mezun oldu. Aynı yıl TKGM de vazife aldı. Türlü birimlerde emek harcayarak 1978 de Gn. Md. yardımcısı ve son olarak da 1991 de Genel Müdür oldu. 38 yıl bu kurumda emek harcayarak 1997 de emekliye ayrıldı.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1989; HKMO Harita Bülteni, sayı 8, 1991, sayı 38, 1998; HKMO İstanbul Bülteni, sayı 11, 1991
Ahmet Aksoy
D.:20.12.1932 Niksar/Tokat
1940-48 içinde Niksar'da İlk ve Ortaokuldan sonrasında 1948-51 içinde Ankara'da Kadastro Meslek lisesini tamamlamış oldu ve 1951-1955 içinde YTÜ'de Jeodezi ve Fotogrametri öğrenimi yapmış oldu. Bonn/Almanya'da eğitimini tamamlayarak 1957 de Y.Müh. ve 1960 da doktora (Meurers) yapmış oldu. Yurda dönüşten sonrasında Askerliğini HGK da yapmış oldu 1963 den itibaren YTÜ de bir süre çalıştı ve İTÜ ye geçti. 1967 de Doç., 1974 de Prof. oldu. HAKAR projesinde vazife aldı. İstanbul nirengisinde danışmanlık yapmış oldu, Harita Y.Teknik Okulunda ders verdi. Bir dönem Türkiye Ulusal Jeodezi Jeofizik Birliği Genel Kurul Başkanlığı, HKMO yönetim kurulu üyeliği ve İstanbul Şžubesi başkanlığı yapmış oldu Çok sayıda kitap ve yazıları vardır. 1991 deki III. Kurultay Başkanlığını yapmıştır. 1999 sonunda İTÜ’den emekli oldu.
Nihat Akyol
D.:1947 Trabzon
İlk ve Orta öğrenimini Trabzon'da yapmış oldu. 1968-73 içinde KTÜ Jeodezi Kısmından Y.Müh olarak mezun oldu. 1974 de asistan, 1983 de doktora.(Özbenli), 1986 da Yard. Doç., 1988-94 içinde bölüm reis yardımcılığı yapmış oldu. 1995 de Doç. oldu.
Feyza Akyüz (Pirselimoğlu)
D.:1952 İstanbul
İlk ve Orta öğrenimini Trabzon'da yapmış oldu. 1969-74 içinde KTÜ Jeodezi Kısmını Y.Müh. olarak tamamlamış oldu. 1974-76 da Ankara DMMA da asistan, 1976-81 de MTA da çalıştı. 1981 de İÜ Orman Fak. de asistan, 1983 de KTÜ de doktora (Şžerbetçi) yapmış oldu. 1991 de Doç.,ve 1997 de Prof. oldu. Mesleğimizde ilk hanımefendi Profesördür. Halen İÜ Orman Fakültesinde Geodezi Anabilim branşında iş yapmaktadır.
Emirhan Algül
D.:1943 Ankara
İlk ve Orta öğrenimi Ankara'da yapmış oldu. 1960-63 de DSİ de Teknik Hesapçı ve Topograf olarak çalıştı. 1967 de Yıldız T. Üniv. de Harita Müh., 1968 de Y.Müh. oldu. 1968-71 yılları içinde DSİ Genel Müdürlüğünde Hidrografik ve Fotogrametrik emekler yapmış oldu. Almanya'da yetişim, İsviçre'de Yersel Fotogrametri eğitimi görmüş oldu. 1971 de İTÜ ye asistan, 1971-73 de askerlik, 1977 de doktora. (Özgen), 1982 de Doç., 1989 da İTÜ de Prof. oldu. 1987 de bir dönem Bölüm Bşk. Yardımcılığı yapmış oldu.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1997
Ayhan Alkış
D.:28.01.1946 Bor/Niğde
1952-60 içinde ilk ve orta öğrenimini Bor'da ve 1960-63 de Ankara'da Kadastro Meslek okulunu tamamlamış oldu. 1963-64 de Kayseri Kadastro Müdürlüğünde çalıştı. 1964-68 de YTÜ de Jeodezi ve Fotogrametri Müh., 1968-69 da Y.Müh. öğrenimi yapmış oldu. 1969-70 de İstanbul İl İmar Md.de çalıştı. 1970-74 de YTÜ de asistan, 1974 de yeterlik (Tansuğ), 1978 de Doç., 1981 de Braunschweig'ta Doktora (Weimann) ünvanını aldı. 1988 de YTÜ de Prof. oldu. Fotogrametrik sayısal harita üretimi ve şehir bilgi sistemi projelerinde İBŞžB (İstanbul Büyükşehir Belediyesi) (1987-91) ve ABŞžB (Ankara Büyükşehir Belediyesi) (1991-93) nin danışmanlığını yapmış oldu. YTÜ de Fotogrametri ve Uzaktan Idrak etme Anabilim dalı başkanlığı yapmış oldu. 1996 da YTÜ Rektörü seçildi.
Müfit Alpmen
D.:1934 Bolu
İlkokulu Bolu, Ortaokulu İstanbul'da okudu. 1954 de liseyi tamamlamış oldu. 1954-59 İTÜ Maden Fak., 1959-60 da DSİ de çalıştı, 1960 da İTÜ Hidrojeoloji Enst. den mezun oldu., 1960-61 de Almanya'da Maden işletmesi, 1961-63 de askerlik, 1963-65 de Almanya Kömür işletmesi, 1965-66 da İÜ İktisat Fak. İşletme İktisadi Enst. mezun, 1967 de Almanya'da kömür işletmesinde çabalama, 1968-74 İÜ Fen Fak. ve İDMMA da Öğr. Gör., 1975 de İÜ de Dr. 1981 de Doç. oldu. Halen Kocaeli Üniversitesinde Prof. olarak Jeofizik Bölüm Başkanlığı yapmaktadır.
Orhan Altan
D.:1946 Niğde
İstanbul Alman Lisesinden sonrasında İTÜ İnşaat Müh. Kısmını tamamlamış oldu, 1974 de doktora (Aytaç) yapmış oldu, 1975 de Askerlik görevinden sonrasında 1979 da Doç. oldu. Tübitak ve A.v. Humboldt vakfı araştırma bursları ile Zurich-ETH ve Stuttgart üniversitelerinde araştırmalar yapmış oldu. Fotogrametri ve Mühendislik Ölçmeleri mevzularında derinleşti. 1988 de Prof oldu. Fotogrametri Ana ilim Dalı başkanı, İTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölüm Başkanlığı (1994-97), 2 kez Dekan yardımcılığı yapmış oldu. Türk Alman ve Türk Avusturya Jeodezi toplantılarının düzenlenmesinde etken vazife aldı.
Yüksel Altıner
D.: 10.09.1955 Arguvan/Malatya
İlk ve orta öğrenimini İstanbulda yaparak 1973 de Fenerbahçe Lisesini tamamlamış oldu. 1974-1979 içinde YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmını bitirerek Harita müh. ünvanını aldı. 1981 de Bonn Üniversitesinde Master öğrenimine başladı. 1982 de askerliğini yaparak 1988 de Y.Müh. oldu. 1988-1989 da Üniversitede bilimsel destek olarak çalıştı. 1989 dan itibaren Frankfurt’ta IfAG (uygulamalı Jeodezi Enstitüsü , şimdiki adı BKG Federal Kartografya ve Jeodezi dairesi) ta çalışmakta ve bilhassa şark blok ülkeleri GPS ölçülerine katıldı. 1996 da Bonn Üniversitesinde Prof. S.Heitz yönetiminde doktora yapmış oldu ve DGK-C 462 de gösterildi.
Muhiddin Aran
D.:1913 İstanbul
Ö.:08.02.1966 Ankara
Harita subayı (937-1)
Lise öğrenimini askeri okullarda yapmış oldu ve devlet hesabına Münih'te jeodezi öğrenimi görmüş oldu (1934). 1935 de yurda döndü, 1936 da Harita Genel Komutanlığında göreve başladı. 1952 de sivil hayata geçerek 1952-1958 içinde İller Bankası ve 1958-1960 içinde İmar-İskan bakanlığı Harita dairelerinde çalıştı. Buralarda türlü düzenlemeler yaparak yönetmelikler hazırladı. 1961 de İmar ve İskan Bakanlığı müsteşar muavinliği ve bir süre sonra Bakanlık incelem kurulu başkanlığı yapmış oldu. Eşi ünlü soprano Belkis Aran olup Harita Genel Müdürü Tuğgeneral Abdurrahman AYGÜN'ün kız evladıdır. Pek çok makaleler haricinde "Haritacının El Kitabı" I. ve II. ciltlerini yazdı.
Kaynak:Harita ve kadastro Müh. sayı 4, 1966; Harita Dergisi sayı 71, 1965
Ali Arbey
D.:1941 Şž.Koçhisar
1964 de YTÜ den Harita Müh., 1966 da Y.Müh. oldu ve aynı yıl Asistan olarak göreve başladı. . 1971 de YTÜ İnşaat Kısmını tamamlamış oldu. 1976 da Bonn'da doktora (Baitsch), ünvanını aldı. 1979 da Doç., 1989 da Prof. oldu. Halen Yıldız T. Üniversitesinde Ölçme Tekniği Ana ilim dalı başkanlığı yapmaktadır.
Talat Arık
D.:16.03.1955 Tefenni/Burdur
İlk ve Orta Öğrenimini Burdur'da 1972 de bitirip 1976 da KTÜ de Harita Müh., 1978 de Y.Müh ünvanı aldı. 1978-81 de Selçuk Üniv. de 1981-88 de KTÜ de asistan olarak çalıştı. 1986 da doktora (Gürkan) yapmış oldu. 1988 de Akdeniz Üniv. Antalya Meslek Y.Okuluna Y.Doç. atandı. Halen Antalya meslek Yüksek Okulunda Doç olarak vazife yapmaktadır.
Şževket Arısoy
D.: 1928 Küplü/Bilecik
Ö.:23.01.1992 Ankara
İlk ve Orta öğrenimini Bilecik'te, liseyi Bursa'da okudu. 1954 de Yıldız T.Üniversitesinden Harita mühendisi olarak mezun oldu. Askerlik sonrası 1956 da TKGM de göreve başladı. Türlü görevlerden sonrasında 1967 de Arazi Kadastrosu ve Fotogrametri daire başkanı oldu. 1976 da Fotogrametri daire başkanı ve 1979 da Başbakanlık müşaviri olarak atandı. Ama bu görevi danıştaya başvurarak durdurdu ve yeniden eski görevine getirildi. Emekliliğine kadar TKGM de çalıştı.
Kaynak:Iyelik.yıl 3, sayı 7,1992, s.11; Kaynak: Harita Bülteni. Harita ve Kad. Müh. Odası, sayı 9 1992; Tapu ve Kadastro Dergisi, sayı 10, 1992
Ersoy Arslan
D.: 13.05.1956 Turhal/Tokat
1973 senesinde Turhal Lisesini tamamlamış oldu ve aynı yıl İTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmında Lisans tahsile başladı. 1978 de Harita Müh. ünvanı aldı. 1979 da aynı bölümde mühendis olarak göreve başladı, 1980 de Y. Müh. oldu ve asistanlık görevine atandı. 1987 de Dr. (Aksoy), aynı yıl Yard. Doç. ve 1989 da Doçent oldu. 1991-1993 de Almanya’da IfAG (Uygulamalı Jeodezi Entitüsü, şimdiki ismi BKG Federal Kartografya ve Jeodezi Kurumu) da konuk araştırmacı olarak çalıştı. Halen İTÜ Jeodezi Anabilim branşında iş yapmaktadır.
Nazmi Arslan
D.:15.04.1929 Çorum
1954 de YTÜ den mezun oldu. Uzun seneler İller Bankasında Harita Dairesi reis yardımcısı ve Daire Başkanlığı yapmış oldu. 1992 de emekli oldu.
Veysel Atasoy
D.:15.01.1960 Yomra
İlk ve Ortaokulu Yomra'da, Liseyi 1977 de Trabzon'da bitirerek 1 yıl Elazığ DMMA de, bir süre sonra 1978-82 de KTÜ Jeodezi kısmına okudu. 1983 de Araş. Gör. oldu ve 1984 de Y. Müh. ünvanını aldı. 1989 de doktora (Öztürk) yapmış oldu. "Jeodezik Hesap" kitabı yazdı. 1994 de Yard. Doç. oldu ve Trabzon MYO Teknik Programlar Bölüm Başkanlığı na atandı.
Oğuz Atay
D.: 1934 İnebolu
Ö.:13.12.1977 İstanbul
İlk öğrenimini Ankara’da Maarif kolejinde yapmış oldu. 1957 de İTÜ İnşaat kısmını tamamlamış oldu. 1960 da Teknik Okulu (şimdi YTÜ) İnşaat şubesine asistan olarak girdi 1967 de topografya dersleri verdi. 1969 da Öğr. Gör., 1969-1970 de İnşaat Bölüm başkanlığı yapmış oldu. 1971 de Harita Kadastro Kısmına Öğr. Gör. Olarak girdi. 1975 de Doç. oldu. Konya DMMA’da (şimdi SÜ) Harita Kadastro Kısmına bir süre ölçme bilgisi dersleri verdi. Topografya isminde bir meslek kitabının haricinde aslolan ününü yazım hayatındaki romanları ile elde etti.
Tevfik Ateş
D.: 13.02.1918 Erzincan
Ö.: 31.07.1992 Ankara
Harita subayı (943-1)
İlk ve orta öğrenimini Erzincan'da tamamladı (1933). Maltepe askeri lisesi (1936) ve Harp Okulu (1937) sonrası jeodezi öğrenimi için Berlin'e gitti. Ön lisans eğitiminden sonrasında harp dolayısı ile ABD Cornell Üniv. de lisans (1942) ve Syracuse Üniv. de Y.Lisansı 1943 de tamamladı. 1945-1960 yılları içinde Harita Genel Komutanlığında emek harcayarak albay rütbesi ile emekli oldu. 1960-63 de İller Bankası Harita Dairesi Bşk., 1963-78 de TKGM de AKFD Bşk. ve Gn.Md. Tekn. Yard. olarak çalıştı. 1977-81 de Başbakanlık danışmanı olarak çalıştı. 1970 den itibaren vefatına kadar HGK, Harita Y.Teknik okulunda türlü dersler verdi. 1978 de İTÜ de doktora (Aytaç) yapmış oldu. Harita Genel Komutanlığında türlü internasyonal jeodezi, fotogrametri ve kartografya mevzuları ile ilgili toplantılarda Türkiye'yi temsil heyetinde bulundu. Harita Y.Teknik okulu haricinde Kadastro lisesinde ve ODTÜ de ders verdi.
Kaynak: Harita Dergisi sayı 110, 1993; Harita Bülteni, Harita ve Kadastro Müh. Odası, sayı 13, Ocak 1993, S.5
Tevfik Ayan
D.:05.01.1943 Osmancık/Çorum
1949-55 içinde İlkokulu Osmancık ve Erdek'te, 1955-58 de Orta okulu Sungurlu'da, 1958-61 de Ankara'da Kadastro meslek okulu, 1961-62 de Erzincan Kadastro Md. de, 1962-67 de YTÜ Harita Y.Müh., 1967-68 de Kdz. Ereğlisi Kadastro Md. lüğünde, 1968-70 de askerlik, 1970-71 de YTÜ de asistan oldu. 1976 da Karslruhe'de doktora (Maelzer) ünvanı aldı, Yurda dönüşte İTÜ de Jeodezi Kısmında vazife aldı, 1981 de Doç. ve 1988 de Prof. oldu. 1980-82 içinde Karlsruhe’de araştırmalarda bulundu. Dekan yardımcılığı, Odanın İstanbul şube başkanlığını yapmış oldu
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1996
Atilla Aydın
D.:1948 Gümüşhane
Liseyi Gümüşhane'de tamamlamış oldu. KTÜ den 1973 de Y.Müh. olarak mezun oldu. Karayollarının türlü birimlerinde fotogrametri mühendisi, proje mühendisi, etüd proje kafa mühendisi olarak ve son olarak Kamulaştırma şubesinde çalıştı. 1993 de İller Bankası Harita Dairesi başkanı oldu. 3 dönem oda başkanlığı yapmış oldu
Kaynak: Harita Bülteni. Harita ve Kad. Müh. Odası, sayı 10, 1992, Sayı 19, 1994
Fahrettin Aydın
D.: ?
Ö.: 1972 (?) Melbourne
YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmını bitirerek 1957 de Ohio/ABD de Y.Lisans yapmış oldu 1971 de İTÜ'de doktora (Aytaç) yapmış oldu. 1970 de ODTÜ’de Doç. oldu. Bir süre ODTÜ'de Assoc.Prof. olarak çalıştı. Eşi subay meslektaşlarımızdan Gn. Kadri Koray’ın kızı idi 7 yılda bir verilen izinle ve eşinin ısrarı ile Avusturalya’da Melbourn Üniversitesine giderek orada çalıştı. İzin süresi 1 sene uzatıldı. Bir süre sonra uzatılmadığından çekilme ederek oraya yerleşti. Orada vefat etti
Ömer Aydın
D.: 1943 Torul/Gümüşhane
İlk ve Orta öğrenimini Gümüşhane’de tamamladı. 1963 de Tapu Kadastro Meslek lisesini tamamlamış oldu. 1963-64 de ve 1969-70 de TKGM nin türlü dairelerinde çalıştı. 1968 de YTÜ den Harita Müh., 1969 da Y.Müh. oldu. 1974 de yeterlik (Erbudak) yaparak 1977 de Doç. oldu. 1981 senesinde doktora (Erbudak) tamamladı. 1989 da Prof. oldu Halen YTÜ de Prof. olarak iş yapmaktadır. "Ölçme Bilgisi" isminde 2 ciltlik bir kitabı ve türlü ders notları vardır. 1995 de YTÜ de Bölüm başkanı oldu..
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1998
Abdurahman Aygün
D.:29.12.1878 Mudanya
Ö.:09.05.1943 İstanbul
Türk harita subayı (314-21)
1898 de Harp Okulundan mezun oldu.1902 de kurm. yzb. olarak Harp Akademisini tamamlamış oldu. 1906-12 yılları içinde Genelkurmay Harita Şžubesinde göreve getirildi. 1906-09 yılları içinde Manastır Harp Okulu topografya dersini yürüttü.1913 de Pangaltı Harp Okulu askeri topografya öğretmenliği yapmış oldu. 1917 de Sofya Ataşemiliteri ve 1920 de Harita Dairesi emrine 2. kez atanarak ordunun harita gereksinimini sağlamak için İstanbul Harita Dairesinde ve 1922 den itibaren Ankara'da çalışmıştır. 1914 de Yrb, 1923 de Alb. oldu. HGM de Harita okulunun matematik, geometri, jeodezi ve astronomi derslerini vermiştir. 1928 de Paris'e gitmiş ve 1932-1941 içinde HGM yardımcısı olmuştur. 1939 da Tuğgeneral ve 1941 de emekli olup vefatında Zincirlikuyu ünlüler kısmına defnedilmiştir. Kızı Belkis Aran ünlü bir soprano olup meslektaşlarımızdan Muhiddin Aran ile evlidir. İstiklal madalyası da dahil bir sürü nişan ve ödülleri vardır. Harita dergisinde bir sürü yazıları yayınlanmıştır. "Nirengi rehberi" isminde kitabı, vefatından sonrasında 3 ciltlik "Türk Haritacılık Zamanı" kitabının 2 teni basılmıştır.
Kaynak: Türk Haritacılık Zamanı, Ten I, s.VII, HGM, Ankara 1980
Güvenli Ayhan
D.:28.02.1956:Gönen/Balıkesir
Harita subayı (1976-2)
Kuleli Askeri Lisesini 1973 de ve Kara Harb Okulunu 1976 da tamamlamış oldu. 1976-79 da Harita Y.Teknik Okulundan Müh. Tğm. olarak mezun, 1981 de KTÜ de Y.Müh oldu. 1988 da İTÜ de doktora (Aksoy) yaparak aynı yıl Doç. oldu. Harita Genel Komutanlığında çalışmakta ve 1982 den bu yana Harita Y.Teknik Okulunda dersler vermektedir.
Hüsnü Aykut
D.:
Harita subayı (1940-17)
1940 da Harb Okulunu, 1942/43 de HGM de Harita Okulunu tamamlamış oldu. TKGM de Arazi Kadastrosu ve Fotogrametri Daire Başkanlığında Nirengi Şžube şefliği yapmış oldu.
Mustafa Aytaç
D.:1921 Kütahya
1939 da Balıkesir Lisesini bitirerek İTÜ İnşaat Kısmından 1945 de mezun oldu. Aynı yıl Topografya kürsüsüne asistan oldu. 1948 de İTÜ de yeterlik tezi (F.Şžarman), 1950 de askerlik görevi, 1951-53 de İngiltere, 1954-56 da Münih ve Hannover’de araştırmalarda bulundu. 1955 de Doç., 1962 de Prof. oldu. 1969 da kürsü başkanı, İTÜ haricinde İTÜ Teknik Okulu, İÜ Fen Fakültesi ve Yerbilimleri Fakültesi, Kadıköy, Işık, Galatasaray ve Gayrettepe Mühendislik ve Mimarlık Yüksek Okullarında Topgrafya dersleri verdi. 26 yıl kürsü başkanlığı ve 11 yıl İTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölüm başkanlığı yapmıştır. 40 yıl İTÜ gösterim komisyonu başkanlığı ve 1957 den itibaren İTÜ dergisi komite başkanlığı yapmış oldu. Topografya, Fotogrametri ve Dengeleme mevzusunda pek çok yazıların ve tebliğlerin yanında 17 telif ve 7 tercüme kitabı vardır. 17 kişiye doktora yaptırmıştır. Türkiye Ulusal Fotogrametri Birliği kurucularından olup bu birliğin 10 yıl Genel Kurul başkanlığını yapmıştır. Internasyonal Fotogrametri birlikleri üyeliklerinde bulunmuştur İTÜ inşaat, maden, mimarlık fakülteleri öğrencilerinin topografya derslerini vererek binlerce talebe yetiştirmiştir. 1989 da Tübitak hizmet ödülü aldı. Internasyonal Fotogrametri Birliği ve NASA üyeliği vardır. 1988 de emekli oldu.
Yaşamsal Balkan
D.:1932
Harita subayı (1953-2)
1953 de Harb Okulunu, 1955/56 da HGM de Harita Okulunu tamamlamış oldu. 1962-66 da Münih'de jeodezi öğrenimi yaparak Y.Müh. oldu. Dönüşte HGM de türlü görevler yüklendi. 1975-78 de Harita Y.Teknik Okulu Komutanlığı yapmış oldu. Burada Fizyolojik Jeodezi ve Jeofiziğe Giriş dersleri verdi. Albay rütbesinde emekli oldu.
Gürol Banger
D.:22.08.1947 Bilecik
İlk öğrenimi Osmaneli, Orta öğrenimi Eskişehir'de yapmış oldu. 1967-71 de YTÜ Harita Kadastro Kısımı, 1973 de Y.Müh, aynı yıl İmar ve İskan Bak. Belediye Tekn. Hizm. Gen. Md. de çalıştı. 1973 de KTÜ ye girdi. 1978 de doktora (Özbenli) yapmış oldu. 1982 de ayrılarak S.Ü de Yard. Doç., 1988 de Doç. oldu 1988-1993 de hususi sektörde çalıştı. 1993 de Prof. olarak KTÜ ye geldi ve Bölüm Başk. oldu. 1998 de KTÜ den ayrılarak Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı yapmış oldu.
Kaynak: HKMO Harita Bülteni sayı 32, 1996
Abbas Barışkaner
D.:10.08.1932 Tarsus
İlk,Orta ve Lise öğrenimini Tarsus ve Kastamonu’da yaparak 1956 da YTÜ Harita ve Kadastro şubesini tamamlamış oldu. DSİ (1956-57) ve TKGM (1957-60) de çalıştı. Askerliğini Seyir ve Hidrografi dairesinde (1957-59) yapmış oldu. 1961 de Hamburg Kadastro ve Ölçme dairesinde çalıştı. 1964 de Bonn'da Y.Müh. oldu. 1964-66 yılları içinde Almanya'da türlü firmalarda emek harcayarak 1966 da yurda döndü. 1966-1973 içinde DSİ, 1973-75 de Arsa Ofisi Gn. Md. de çalıştı. 1975 de KDMMA da Öğr. Gör. olarak eğitim görevine başladı. 1976 da Yeterlik (Erbudak) yaparak 1978 de 1 sene İsviçre'de deformasyon mevzusunda araştırma yapmış oldu. 1979 da Doç., 1989 da Prof. oldu. Selçuk Üniversitesinde Bölüm Başkanlığı (1984-1991), Akademi Reis yardımcılığı (1980-83), Mühendislik Mimarlık Fakültesi dekanlığı (1991-94) yapmış oldu. Harita Y.Teknik Okulunda Mühendislik ölçmeleri dersleri verdi. 1999 da emekli oldu.
Kaynak www. Selcuk.edu.tr
Ali Turhan Barutçu
D.:1934 Vakfıkebir
1957 de YTÜ den mezun oldu aynı yıl Karayolları 3. Bölümde göreve başladı. Bir süre sonra 15. Bölge Md. Yrd. ve 1977 de 17. Bölge Müdürü oldu. Meslektaşlarımız içinde Karayolları Bölge Müdürlüğü meydana getiren ilk Harita mühendisidir. Emeklilikten sonrasında Tekfen’d çalıştı.
Hüseyin Gazi Kafa
D.: -- Çorum
İlk ve Orta öğrenimini Çorum'da tamamladı. 1978 de İTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmını tamamlamış oldu. Sakarya DMMA'ne asistan olarak atandı. 1980 de İTÜ'de Y.Müh., 1985 de İTÜ de doktora yapmış oldu (Aytaç). 1987 de Yard. Doç., 1988 de Doç. oldu. Sakarya Üniversitesi MYO Öğr. üyesi ve Teknik Programlar Bölüm Başkanlığını yürütmektedir. 1993 de gösterilen "Analitik Fotogrametri" isminde bir kitabı var.
Enver Başaran
D.:1912 Kastamonu
Ö.:1983 Ankara
Harita subayı (1929-7)
Harp okulunundan sonrasında Harita Y.Okulunun 2. Sürecini 1929 da tamamlamış oldu. Harita Genel Komutanlığında Nirengi şubesi ağırlıklı olmak suretiyle türlü dairelerinde emek harcayarak Albay rütbesinde emekli oldu.
Orhan Baykal
D.:1941 İstanbul
İlk ve Orta öğrenimini İstanbul'da tamamladı.1959 da Pertevniyal Lisesini tamamlamış oldu. 1960-65 yılları içinde İTÜ İnşaat kısmına tahsil görmüş oldu ve 1965 de Topografya ve jeodezi kürsüsüne asistan girdi. 1969 da Bonn’da araştırmalarda bulundu. 1972 de doktora (Özgen) ünvanını aldı.1972-74 de askerlik yapmış oldu. 1974 de Kartografya kürsüsüne girdi 1978 de Doç., 1989 da Prof. oldu. 1982-85 de Bölüm Reis Yard. yapmış oldu. KTÜ ve YTÜ de dersler verdi. 1990 dan bu yana İTÜ de Ölçme Tekniği Ana Ilim Dalı başkanı olarak iş yapmaktadır.
İbrahim Baz
1977 de SÜ Konya'da Jeodezi öğrenimini bitirerek müh. oldu. 1980 de Oxford'da Master yaparak 1984 de Glasgow'da Dr. ünvanını aldı (Petrie). Halen Doç. olarak Gebze Y.Teknoloji Enstitüsünde jeodezi, fotogrametri ve uydu ölçmeleri dallarında emekler meydana getiren Fen ve Mühendislik Bilimleri Enstitüsü müdürüdür.
Sebahattin Bektaş
D.:1962 Tonya/Trabzon
İlk ve Orta öğrenimini Tonya'da yapmış oldu. 1984 de KTÜ Jeodezi ve Fotogrametri böl. tamamlamış oldu. 1986 ya kadar DSİ Genel Müdürlük ve Trabzon Bölge Md de çalıştı. 1986 da KTÜ'ye uzman olarak girdi. 1986 da Y. Lisansı tamamlamış oldu. 1991 de hekim (Öztürk) ünvanını aldı, Antalya meslek Y. okuluna Yard.Doç. olarak atandı. 1993 de Doç. oldu. 1995 de Samsun 19 Mayıs Üniversitesine girerek burada Y.Lisans ve Lisans programlarını açtırdı ve lisans kısmına 1997-98 öğretim senesinde talebe alınmağa başlandı. 1999 da prof. oldu.
İzzet Beltan
D.:23.05.1905 İstanbul
Ö.:21.12.1970 İstanbul
Tapu Kadastro Meslek okulu mezunu olup Almanya’da bir süre Genel ve kuramsal olarak yersel ve hava fotogrametrisi mevzularında kurs izleyerek sertifika almıştır. TKGM de Kadastro çizmcisi olarak başlamış, daha sonraları kadastro fen memuru, tapu fen amiri vb. görvlerde bulunarak 22.5.1945 de Merkez Kadastro Müdürlüğüne, 16.9.1946 da Genel Müdür Muavinliğine ve 14.1.1956 tarihinde de Genel Müdürlüğe atanmıştır. 5.5.1956 tarihinde bu görevinden emekli olmuştur. 27 Mayıs devriminden sonrasında yeniden bu göreve atanan Beltan 21.1.1967 de kendi isteğiyle emekli olmuştur.Tapu ve Kadastro Lisesinde öğretmenlik te yapmıştır.
Kaynak: Tapu ve Kadastro, yıl 6, sayı 61, 1971.
BEYRUNİ
D.:04.10. 973 Khiva (Hiyve) Hvarizm (Harzem)
Ö.:13.12.1048 Gazne (Hindistan)
Türk ilim adamı
Aslolan ismi Ebul Reyhan Muhammed bin Ahmed bin Ahmed El Biruni (Beyruni, Beruni) olup Ortaçağın yetiştirdiği en büyük ilim adamıdır. Babasını ufak yaşta yitirdi. Türkçenin haricinde Farsça, Sanskritçe, Süryanice, İbranice ve Arapça biliyordu. İbni Sina ile çağdaştılar. Astronomi, matematik, fizik, maden bilimi, indoloji ve tıp faaliyetinde çalışmıştır. Gazneli Mahmud'un Hindistan'ı kurtarılışı üstüne bir süre Hindistan'da yaşadı ve Hint ilim ve kültürünü inceledi. Bir süre sonra Gazne'ye yerleşti. Enlem ve boylamların duyarlı bir şekilde saptanması için yöntem geliştirdi. Dünya'nın kendi ekseni çevresinde döndüğünü İslam vatanlarında ilk söyleyen kişidir. 18 kıymetli taş ve mineralin özgül ağırlığını hesapladı. 1000 senesinde "Asari Bakiye" (Eski yapıtlar) isminde kitabı yazdı. 1030 da Gazne hükümdarı Mesud'a atfen yazdığı "Al kanun Al Mesudi" isminde kitapta yüksekliği malum deniz kenarındaki bir dağın tepesinden yatayla ufuk arasındaki açının ölçülmesi ile yeryuvarı yarıçapının hesaplanacağını göstermiştir. 1032 de "Hint zamanı" yapıtını yazdı. Düzgün çokgen çizimi ile uğraştı. Trigonometride birim daire yarıçapını 1 aldı. Ortoğrafik projeksiyon yardımı ile küresel trigonometri için güzel çözümler buldu. Işık hızının ses hızından oldukça yüksek bulunduğunu söylemiş oldu. Coğrafya ile ilgili bir kitabı Fatih kitaplığındadır. 148 yaratı yazdığı bilinmekte ise de bunlardan biride fakat 32 si günümüze kadar gelmiştir. 1 derecenin sinüsünü 8 basamak hesapladı ve π‘ nin irrasyonel bulunduğunu gösterdi. Astrolob yapımını tanımladı, yer küresi yapmış oldu, Ay tutulmasından enlem saptadı. Usturlab mevzusunda da yayını vardır.
Kaynak:SAYILI,A.:Doğumunun 1000. senesinde Beyruniye hediye TTK, 1974; KARAKAŞž: S.248; SAYILI,A.:Biruni. Belleten ten 13, sayı 49,1949; STROHMAIER,G.:Al-Biruni, Leipzig 1988; TEKELİ,S.: Biruni. Belleten ten 33, sayı 131, 1969; ŞžERBETÇİ,M.: Biruni ve Jeodeziye katkısı HD sayı 115, 1995; ŞžAMSİ,F.A.: Abu Al Rayhan AL-BİRUNİ (Beyruni), Belleten sayı 183, s. 595-635, 1982; TOGAN,Z.V.: Al Biruni ve hareketi arz.İslam Tetkikl. Enst. Derg. Sayı ¼,s. 90-94, 1953
Cemal Bıyık
D.:03.02.1950 Yomra/Trabzon
1957-1968 yılları içinde İlk ve Orta öğrenimini Trabzon'da tamamladı, 1974 de KTÜ harita Müh., 1976 da Y.Müh., oldu. 1976-1977 yıllarında KTÜ Orman F. uzman olarak çalıştı. 1977 de Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmına asistan olarak girdi. 1981 de kısa dönem askerlik yapmış oldu. 1987 de doktora (Tüdeş), 1988 de Yard. Doç., 1995 de Doç. oldu. 1988-1992 içinde Bölüm reis yardımcılığı ve 1992 de Dekan yardımcılığı yapmış oldu. Kadastro Bilgisi kitabı yazdı
Hüseyin C. Step
D.:1908 Çanakkale
İlkokulu Ezine'de, ortaokulu Çanakkale'de ve liseyi Ankara'da okuyarak 1930 da mezun oldu. MEB tarafınca 1932 de Almanya'ya gönderildi. 1938 da Berlin'de Jeodezi öğrenimi yaparak Y.Müh. ünvanı ile yurda döndü. 1939-45 içinde HGM de çalıştı. Özgür çalışmış olduğu 1943-1952 yılları içinde I. aşama nirengi, baz, Laplace noktaları ölçü ve hesaplamaları, Trabzon-Erzurum ve Burdur-Antalya aralarında fikredilen demiryolu projesi için şeritvari nirengi yapımı, Gediz vadisi ıslah ve sulama için nirengi işlerinde çalıştı. 1952-58 içinde İller Bankası İstanbul I. bölge de denetim mühendisi ve bir süre sonra merkezde 1961 yılına kadar II. müdür olarak çalıştı. 1961-1973 içinde İstanbul Belediyesinde Harita Dairesi Müdürü olarak çalıştı ve 1973 de emekli oldu. 1974 e kadar bu göreve vekalet etti. 1961-67 içinde Yıldız, Vatan ve Işık Mühendislik ve Mimarlık okullarında ders verdi.
Kaynak: HKM sayı 80, 1996
Hayrettin Büyükkoç
D.:01.01.1931 Bursa
1953 senesinde YTÜ den mezun oldu. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün türlü kademelerinde 40 yıla yakın başarı ile çalıştıktan sonrasında emekli oldu. Tapulama kursu, Tapu ve Kadastro Meslek lisesi ve Gazi Ü. Bağlı Tapu Kadastro MYO da dersler verdi Emeklilikten sonrasında bir bankanın arsalarla ilgili danışmanlığını yapmaktadır.
Ömer Cenan
D.:11.04.1937 DevelıKayseri
Ö.:08.01.1974 Ankara
İlk ve ortaokuldan sonrasında 1955 de Tapu ve Kadastro meslek okulunu tamamlamış oldu ve 1959 da YTÜ den harita Müh. ünvanını aldı. 6 ay Zile Kadastrosu ve 1.5 yıl askerlikten sonrasında 1962 de TKGM nirengi şubesinde çalıştı. 1962 de Almanya'ya giderek Detmold'ta bir süre çalıştı ve sonrasında Bonn'da master yaparak 1966 da Dipl. Ing. oldu. 1970 de Fotogrametri branşında doktora (Möhle) yaparak aynı yıl yurda döndü ve İTÜ'ye girdi. Kısa bir süre sonrasında Ankara'da beynimiz kanamasından vefat etti. Mezarı Ankara'dadır.
Kaynak: HKM sayı 30, 1974
Vasfi Cindoruk
D.: 1895 İstanbul
Ö.: 01.04.1990
Kadastro Mektebi Ali (Yüksek Okul) ye devam ederken 1915 senesinde 1. Dünya harbinde askere alındı. Cepheden cepheye koştu. Bir gözü tifüs hastalığı sebebi ile sakat kaldı. Okulu bir yasa ile kapatılmıştı. Sınavlara 1950 de dışardan girerek çıkarılan bir kararname ile Mühendis ünvanı aldı. Bununla beraber Dişçilik diploması da aldı . Cumhuriyet yıllarında Harita Müh. olarak vazife yapmış oldu ve Kurtuluş savaşı esnasında yıkılan bir takım kentlerin bayındır planlarını hazırladı. Ankara İmar Planını meydana getiren Alman uzman Jansen’in yanında çalıştı. 1960 senesinde İller Bankası Harita dairesi Müdürlüğünden emekli oldu. Rumca bilir, 3 çocuğundan biri ünlü politikacı Hüsamettin Cindoruk’tur.
Kaynak: Milliyet gazetesi 22.12.1985
Servet Çetintaş
25.06.1933 Develi
İlk Okulu Pınarbaşı ilçesinde, Orta Okulu Ankara’da, Liseyi Tapu ve Kadastro Meslek Lisesinde 1950 de tamamlamış oldu. Aynı yıl Yıldız Teknik Okulu Harita Kadastro şubesine girerek 1954 senesinde Harita Müh. olarak mezun oldu ve TKGM Arazi Kadastro ve Fotogrametri Dairesinde göreve başladı. O yıllardaki Oda kurum oluşumlarına katılarak Oda yönetiminde vazife aldı. 1955-1957 içinde TKGM Fen Kontrolörlüğü görevi ile denetlemeler yapmış oldu. Bir ara İsparta Kadastro Müdürlüğünde ve 1960 dan itibaren Fen müşavirliğinde çalıştı. 1976-1984 içinde Tapulama dairesi başkanlığı, 1984-1992 içinde Kadastro Daire başkanlığı yaparak 1997 senesinde emekliye ayrıldı. Tapulama kursu, Tapu ve Kadastro Meslek lisesi ve Gazi Ü. Bağlı Tapu Kadastro MYO da dersler verdi
Kaynak: Harita Bülteni sayı 39, s. 67-70, 1998
Arif H. Çöklü
Harita subayı (1943-8)
Harp Okulunu 1943 de bitirerek HGK da Harita Okulunu 1945/46 yıllarında okudu HGK'lığının türlü kademelerinde bilhassa astronomi şubesinde çalıştı. 1973/74 de Harita Y.Teknik Okulu Komutanlığı yapmış oldu ve orada bir takım dersler verdi. 1974-75 de Gn. Md. Teknik yardımcılığı yapmış oldu. Albay olarak emekli oldu. Bir süre diyanet işlerinde muvakkit olarak çalıştı. İslam Ansiklopedisi çalışmalarında vazife aldı.
Besim Darkot
D.:16.02.1903 İstanbul
Ö.:01.04.1990 İstanbul
Türk coğrafyacısı
1923 de Muallim Mektebi (Öğretmen Okulu), 1928 de Darülfünun (Üniversite) Edebiyat Fakültesi coğrafya kısmını tamamlamış oldu. MEB tarafınca Fransa'ya gönderildi. Strassbourg Üniversitesi Coğrafya kısmını tamamlamış oldu. 1932 de Türkiye'ye döndü. 1933 de Doç., 1939 da Prof. oldu. 1941 de I. coğrafya kongresinin toplanmasına, 1942 de Türk Coğrafya dergisinin çıkarılmasına öncülük etti. 1956 da Ord. Prof., 1973 de emekli oldu. Türlü ölçeklerde okullar için Türkiye duvar haritaları yapmış oldu. 1939 da Kartografya dersleri ve türlü coğrafya kitapları vardır.
Yaşar Dede
D.:12.01.1937 Bor/Niğde
İlk ve orta öğrenimini Bor'da yapmış oldu. 1953 de Ankara Kadastro Meslek lisesini tamamlamış oldu. 1960 da YTÜ den harita Müh. olarak mezun oldu. 1962 yılına kadar Karayollarında türlü görevlerde çalıştı. 1962-65 içinde Almanya'da Bonn Üniversitesinde Jeodezi branşında master eğitimi yapmış oldu. Almanya ve Türkiye'de türlü firmalarda çalıştı. YTÜ de inşaat müh. diploması da aldı. 1985-1995 de İstanbul STFA da çalıştı. 1995-1999 da gene İstanbul’da Cowi-Temat firmasında çalıştı.1999 da emekli oldu
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1990
DEDEOÄžLU, Semih
D.:01.01.1947 İstanbul
1953-58 arası ilköğretim, 1965 de liseyi bitirerek İTÜ İnşaat Fak. den 1971 de İnşaat Müh. ve İTÜ Jeodezi Kısmına asistan oldu 1975-76 da İsveç'te çalıştı. 1978 de doktora (Özgen) yapmış oldu. 1978 de İTÜ den ayrılarak İÜ Kimya Fak.de Teknik Mekanik, Hava Harp okulunda fizik, Boğaziçi Üniversitesinde matematik dersleri verdi, 1981 de Kocaeli DMMA da Öğr. Gör. olarak çalıştı. 1983 de Doç. oldu. Halen İ.Ü. de Prof. olarak iş yapmaktadır.
DEFFORGES, Gilbert
D.:1852
Ö.:1915
Fransız haritacı subayı
Fransa Coğrafya dairesinde topçu birliği kumandanı olarak sarkaçla çok sayıda noktada yerçekimi ölçüleri yapmış oldu. 1874 de gözlem yeri yüksekliği ile yerçekimi arasındaki bağıntıyı araştırdı. Sarkaçlarda bir takım geliştirmeler yapmış oldu. 1893 de Paris, Washington, Chicago, Montreal ve San Francisco istasyonları içinde bağıl sarkaç ölçüleri yapmış oldu. 1895 senesinde Fransa'dan sözleşmeli olarak Türkiye'ye getirilen ve tuğgeneral rütbesiyle (Deforj Paşa) harita komisyonu başkanlığına atanan bu yarbay 1895 ve 1896 senesinde Bakırköy ve Eskişehir nirengisi, baz ve astronomik gözlemlerde çalışmalara iştirak etmiştir. Bir süre sonra döndüğü Fransa'da korgeneralliğe kadar yükselerek emekli olmuştur.
Kaynak:Bulletin Geodesique, 1922, No:6, S.152
DELİKANLI, Arif
D.:1935 Ankara
İlk, orta ve Lise öğrenimini Ankara’da tamamlayarak 1958 senesinde YTÜ’den mezun oldu. 1958-1959 da karayolları Gn. Md.de, 1959-1963 de TKGM’de, 1963-1971 içinde İmar ve İskan Bakanlığında çalıştı.1971 de özgür hayata atıldı ve 1977 de kendi bürosunu kurdu. HKMO başkanlığı yapmış oldu.
Kaynak: Mesleğimizde 30. Yılını dolduranların Özgeçmişleri HKMO Ankara 1988
DEMİRAÄž, Ömer
D.:1932 Alucra/Giresun
İlk ve orta öğrenimini Samsun'da yaparak 1951 de Ankara'da Kadastro Meslek Lisesini, 1956 da YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Kısmını tamamlamış oldu. Bir süre Samsun'da çalıştıktan sonrasında 1961 de Kassel/Almanya'da bir firmada emek harcayarak, 1964 de Bonn Üniversitesini tamamlamış oldu ve Dipl. Ing. ünvanını aldı. Yurda dönüşte 1967 de TKGM İstanbul Kadastro Müdürlüğü fen amiri oldu, Bir ara Bakırköy Belediye Reis Yardımcılığı yapmış oldu, BÜ de görevli iken 1993 de İstanbul Kadastro Bölge müdürlüğüne atandı. KTÜ, İTÜ ve BÜ de ders verdi. 1997 de emekli oldu. İTÜ de halen sözleşmeli olarak ders vermektedir.
Kaynak: Akabe sayı 5, 1995; Harita Bülteni 38, 1998
DEMİREL, Hüseyin
D.:06.09.1944 Biga/Çanakkale
1952-60 içinde ilk ve ortaokulu Biga'da, 1960-63 de Ankara'da Kadastro Meslek Lisesini tamamlamış oldu. 1963-64 de İzmit Kadastrosunda çalıştı. 1964-68 de YTÜ. harita Müh. ve 1969 da Y.Müh. oldu. 1969-70 de Karayolları 1.Bölgesinde (İstanbul) çalıştı. 1970-73 de Yıldız T. Üniversitesinde asistan, 1973 de Yeterlik (Ulsoy), 1974-75 de Darmstadt TH da asistan, 1975 de kısa dönem askerlik ve yeniden Darmstadt'ta doktora emek vermesi, 1978 de Doktora ünvanı (Groten), Yurda dönüşte YTÜ de 1979 da Doç. 1989 da Prof. oldu. 1981-1987 de. Bölüm Başk. Yard. ve 1992-1995 de Dekan Yard. ve 1995 den itibaren Fen Bilimleri Enstitü müdürlüğü yapmış oldu.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1997
DEMİREL (Günyüz), Zerrin
1969 da YTÜ den harita Müh., 1971 de Y.Müh. oldu.Bir süre İstanbul Belediyesinde emek harcayarak 1978 de YTÜ’ye girdi. 1988 de Dr. (N.Yıldız), 1990 da Doç. ve 1998 de Prof. oldu. Hüseyin DEMİREL ile evli olup YTÜ de arazi düzenlemesi mevzularında derinleşti.
DENİZ, Rasim
D.:1949 Akçakoca
İlk ve orta öğrenimi Akçakoca'da tamamladı. Tapu ve Kadastro Meslek lisesini 1966 da tamamlamış oldu. 1971 de YTÜ den harita mühendisi, 1972 de uzmanlık kısmını bitirip Y. Müh. oldu. 1972 de İTÜ ye girdi. 1976 da asistan ekibine geçti. 1981 de Doktora ünvanını aldı (Özgen). 1983-84 öğretim Gör., 1984 de Yard. Doç., 1987 de Doç., 1994 de Prof. oldu. Halen İTÜ Jeodezi Ana Ilim branşında iş yapmaktadır.
DİLAVER, Aslan
D.:1951 Sürmene
İlk ve orta öğrenimini Sürmene'de yapmış oldu, 1974 de KTÜ den Y.Müh. olarak mezun oldu. 1985 de doktora (Şžerbetçi), ve aynı yıl Öğr. Gör. oldu. 1987 de Yard. Doç., 1994 de Doç. oldu
DOÄžAN, Ertuğrul
D.:1942 Nurhak/K.Maraş
İlkokulu Nurhak'ta, orta eğitimi Besni ve Malatya'da okudu. 1963-68 de İÜ Orman fakültesinden Orman Y. Müh. olarak mezun oldu. İki yıl Orm. Fak. Jeodezi ve Fotogrametri kürsüsünde asistan, 1970-71 de askerlik, 1971 de KTÜ ye asistan, 1977 de doktora (Erkin) yapmış oldu. 1982 de Doç. oldu. Ekim 1985 de KTÜ den ayrılarak İÜ Deniz Bilimleri ve İşletmesi Enstitüsü Müdürüdür. Deniz jeolojisi ve jeofiziği anabilim dalı başkanı görevini Prof. olarak yürütmektedir.
DURAN, Faik Sabri
D.: 1882 İstanbul
Ö.:07.05.1943 İstanbul
Türk coğrafyacısı
St. Benoit Fransız okulunu tamamlamış oldu. 1908 de Fransa'ya gönderilerek coğrafya öğrenimi görmüş oldu. 1912 de yurda dönerek Galatasaray lisesi, Mülkiye ve Darülfünun (Üniversite) edebiyat şubesinde coğrafya dersleri verdi. 1920 den sonrasında Gazi Eğitim Enstitüsü ve Devlet matbaasında müdürlük yapmış oldu. 1933 Üniversite reformundan ilkin üniversiteden ayrıldı. 1941 de Ankara'da toplanan I. Coğrafya kongresine katıldı. 1942 de Türk Coğrafya kurumu kurucuları içinde yer aldı. Türlü ölçeklerde okullar için Dünya, Avrupa ve Türkiye duvar haritaları hazırladı. 1937 de Büyük Atlas en mühim çalışmasıdır.
EBUL VEFA
D.:940 Buzcan/Horasan
Ö.:998
İlk kez tanjantı trigonometriye zil (gölge) adı ile sokan Türk asıllı Horasan'ın Buzcan kentinden EBUL VEFA (Muhammed İbni Muhammed İbni Yahya İbni İsmail ibnül Abbas Ebul Vefa el Buzcani) Bağdat'ta saray bahçesindeki gözlemevinde çalışmış, Ayın yörüngesinin eğimini hesaplamıştır. Düzlem trigonometride birim çemberin yarıçapını r=1 aldı. Bir tanjant tablosu düzenleyerek sekant ve kosekant kavramlarını koydu. sin 2A=2 sinA cosA ve sin(A±B)=±ilişkilerini buldu. Hazırladığı sinüs cetvelinin incelik derecesi 1/6o4 = 8.10kadardır. Küresel trigonometride sinüs bağıntısını, çember içine çizilen düzgün çokgenlerde kenar ile yarıçap arasındaki ilişkiyi veren bir bağıntı buldu.
EKİNCİ, Akın
D.: 1953 Bandırma
İlk Okul, Orta Okul ve Liseyi Erzincan’da tamamlamış oldu. 1974 de KTÜ Jeodezi v Fotogrametri Müh. kısmını bitirerek harita müh. ünvanını aldı. 1974 de Erzincan’da EMİ Harita Müh. ve Müş. Firmasını kurdu. 1985 yılına kadar Erzincan’da özgür harita müh. olarak bayındır uygulamaları yapmış oldu. 1988 yılına kadar İller Bankasına halihazır haritalar yapmış oldu. İlk kez TKGM tarafınca ihalesi meydana getirilen Kağızman ve Aralık ilçelerinin 11 000 km2 tutarında STK haritalarını yapmış oldu. Fotogrametrik haritaya önem vererek firmayı İstanbula taşıdı. Bugün ülkemizin 180 personelle, özgür çalışan, fotogrametri uçağı ve renkli laboratuarı ile yurt haricinde da hizmetler meydana getiren en büyük bir firmanın Genel Müdürüdür.
ERBUDAK, Macit
D.:15.05.1912 İstanbul
Ö.:27.04.1981 İstanbul
İlk ve orta öğrenimini Şžam'da yapmış oldu. Liseyi 1931 de tamamlamış oldu. 1935 de İstanbul Üniv. Fen Fakültesi matematik kısmını bitirdikten sonrasında 1936 da Jeodezi öğrenimi için göndermiş olduğu Berlin TH yı 1940 da bitirerek aynı yıl HGM de göreve başladı. 1944 de askerlikten ayrılarak Türk Maarif Koleji, Sıhhat Bakanlığı Sıtma Harp Umum Müdürlüğü, İller Bankası ve 1947-49 içinde TKGM de çalıştı. 1949-81 içinde 32 yıl Yıldız T. Üniversitesi Harita ve Kadastro şubesinin açılışı ve öğretiminde E.Ulsoy ve B.Tansuğ ile beraber büyük bir özveri ile vazife aldı. 1980 de Prof. oldu. Tübitak hizmet ödülü verildi.
Kaynak:Harita Kadastro Mühendisliği, sayı 10,1968 ve sayı 44, 1983; ÖZEN-ÖZDİL:Jeodezi Ilim kolunda tezler (1948-1981), s.3, KTÜ 1982; HKM sayı 65, 1989; HKMO İst. Bült. Sayı 27, 1993
ERDİN, Kadir
D.:18.08.1947 Kırklareli
llk ve orta öğrenimini Kırklareli'nde tamamladı. Edirne Öğretmen Okulunu dışardan tamamlamış oldu. 1966-70 içinde İÜ Orman Fakültesini bitirerek Geodezi ve Fotogrametri kürsüsünde asistan oldu. 1976 da kısa dönem askerlik yapmış oldu. 1978 de doktora (Erkin) ünvanını aldı. 1982 de Doç. oldu. Halen İÜ Orman Fak. de Jeodezi ve Fotogrametri ilim branşında Prof. olarak iş yapmaktadır. Öğretim Üyeleri Derneği başkanlığı yapmış oldu.
EREN, Kamil
D.:15.10.1950
İlk ve orta tahsil sonrası 1968-72 içinde YTÜ de harita Müh., 1972-74 içinde Y.Müh., 1980 de Ohio /ABD de Hekim, 1980-84 içinde ODTÜ de Yard. Doç.oldu. 1983-84 de Harita Gn. Kom.Harita Y. Teknik Okulunda Fizyolojik Jeodezi dersi verdi. 1984 de Doç., 1986-93 içinde Birleşmiş milletler uzmanı olarak Suudi Arabistan'da çalıştı.
ERGİN, M. Nuri
D.:01.01.1928 Şž.Urfa
1953 de YTÜ de harita mühendisi, 1962 de Berlin TH da Dipl.-Ing. oldu. Yurda dönüşte türlü işlerde çalıştı. 1967 ye kadar Ankara Belediyesi İmar Müdürlüğünde, 1967-75 de Konut Genel Müdürlüğünde emek harcayarak ayrıca 1972 de Mainz (Almanya) de şehircilik ile ilgili çalışmalarda bulundu. 1975 den itibaren Konya DMMA (SÜ) çalışmakta olup 1976 da yeterlik emek vermesi (Erbudak) yapmış oldu. 1979 da Doç., 1989 da Prof. oldu. 1978-82 içinde Bölüm Başkanlığı, 1992-94 içinde dekan yardımcılığı yapmış oldu. 1994 de Ölçme Bilgisi kitabı gösterildi. 1995 de emekli oldu
ERKAN, Hüseyin
D.:25.03.1935 Sakarya
İlk ve orta öğrenimini Sakarya'da tamamladı. 1954-58 içinde YTÜ de harita Müh. öğrenimi görmüş oldu. Askerlik sonrası 1961 de Y.Müh. oldu. 1974 e kadar TKGM de türlü yerlerde vazife yapmış oldu. 1974 de Konya SÜ de göreve başladı. 1976 da yeterlik (Tansuğ), 1979 da Doç. oldu. 1974-78 de Bölüm Başkanlığı 1981-82 de Akademi Başk. yardımcılığı yapmış oldu. Prof. olduktan sonrasında emekli olarak STFA'nın GAP çalışmalarında da vazife aldı. Oda yayını olarak 1989 da "Kadastro Bilgisi" kitabı gösterildi. 1993 de meydana getirilen 4. Kurultay başkanlığını yapmış oldu. 1998 da STFA dan ayrılarak Harran Üniversitesine gitti. 1999 da burada Müh. Fak. Dekanı oldu.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1988; HKMO İstanbul Bülteni, sayı 9, 1991
ERKANLI, Yılmaz
D.:20.12.1934 Tunceli
1941-50 içinde Tunceli'de ilk ve ortaokuldan sonrasında 1950-53 de Ankara'da Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi ve 1953-57 içinde YTÜ Harita ve Kadastro Kısmını tamamlamış oldu. 1958 sonuna kadar TKGM fotogrametri dairesinde emek harcayarak 1959-60 da askerlik yapmış oldu. 1961-62 de YTÜ de fotogrametri Laboratuarında çalıştı. 1962-65 içinde Bonn'da jeodezi öğrenimi ile 1965 de Dipl. Ing ünvanını aldı. 1965-68 ve 1972-73 de Frankfurt'ta Aero-Exploration firmasında fotogrametrici olarak çalıştı. 1968-70 de Ankara TKGM Fotogrametri Dairesi Başkanı, 1971-72 de Wiesbaden Harita Dairesinde ve 1973-74 de Offenbach'ta Swissair Photo und Vermessung firmasında çalıştı. 1975-76 da Darmstadt TH da asistan oldu ve 1977 de doktora (Deker) ünvanını aldı. Halen Almanya'da iş yapmaktadır.
ERKAYA, Halil
D.:02.09.1957 Dengere/Burdur
İlkokulu Dengere'de, Orta Okulu Gölhisar'da tamamladı. 1972 de Kadastro Meslek lisesini, 1976 da YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. kısmını tamamlamış oldu. 1978 de Y.Müh. oldu ve aynı yıl asistan olarak YTÜ de göreve başladı. 1979-80 de Askerlik görevini yapmış oldu. 1982 de Araş. Gör. Oldu. 1987 de doktora (Ö.Aydın) ve 1991 de Doçent ünvanını aldı. Dekan Yardımcılığı yapmış oldu. Halen YTÜ de Öğr. üyesidir.
Kaynak: Harita Bülteni. Harita ve Kad. Müh. Odası, sayı 10, 1992
ERKİN, M. Kemal
D.:1910:Büyükada/İstanbul
Ö.:1989 İstanbul
1916-1922 de Ortaköy'de ilkokulu okudu ve Galatasaray Lisesinden sonrasında 1930 da sınavla Fransa'ya gönderilerek Nancy Üniversitesinde Ormancılık öğrenimi ve bu durumu takiben 1933 de Münih'de bir süre jeodezi okudu. 1935 de yurda dönerek 1935-37 de Orman Gn. Müdürlüğünde Amenajman Şžube md. lüğü, 1938 e kadar askerlik, 1938-44 arası Bolu'da Orman mektebine öğretmen ve müdür yardımcısı olarak çalışmış ve topografya dersleri vermiştir. 1944 de İstanbul'da Orman Fakültesine girerek 1948 de İÜ Orman Fak. de doktora (Fırat), 1954 de Doç., 1960 da İÜ de Prof. oldu. 1966-70 arası iki dönem dekan lık yapmış oldu. KTÜ Orman fakültesi topografya derslerini de bir ara yürüttü. Emekli olduğu 1980 yılına kadar Geodezi kürsüsü başkanlığı yapmış oldu. "Barometrik Nivelman", "Geodezi", "Fotogrametri" ve "Dengeleme" kitapları vardır
Kaynak: Tokmanoğlu,T.: İÜ Orm. Fak. Derg.,Seri A, 31(2) s. 1-12,1981; Erdin,K.: Orm. Müh. sayı 6, 1989
EROKAN, İslam
D.:15.08.1911 İstanbul
Ö.:09.03.1997 İstanbul
Harita subayı (942-1)
İlkokulu Bafra'da okuyarak 1926 da askeri meslek ortaokulunu, 1930 da girmiş olduğu Askeri liseyi 1934 de tamamlamış oldu. Bir senelik Harp Okulundan sonrasında Almanya'ya jeodezi öğrenimi için gönderildi. 6 yarıyıllık tahsilden sonrasında harp çıktığından Türkiye'ye dönerek Robert College'de İngilizce öğreniminden sonrasında ABD Cornell Üniversitesinde 1942 de Y.Müh. oldu ve Coast and Geodetic Survey'de 1 sene yetişim yapmış oldu. Türkiye'ye dönüşte 1943-51 içinde HGM Jeodezi Şžubesi müdürlüğü yapmış oldu. Bu süre içinde Harita Okulunda ve Tapu Kadastro Lisesinde dersler verdi. 1952-55 içinde bu kuruma bağlı Hidrografi Dairesi teknik müdürü, 1955-58 içinde Astronomi-Jeofizik Şžube müdürlüğü yapmış oldu. 1963 de Bonn Üniversitesinde doktora (Wolf) yapmış oldu. Bir süre Etibank Gn. Müdürlüğü, 1964-69 içinde Gn Md. yardımcılığı yapmış oldu. 1969 da albay olarak emekli oldu.ve 1975 de İstanbul’a yerleşti Emekliliğinde Çukurova Üniversitesine derse gitti.
Kaynak: HKM, sayı 79, 1996; HD sayı 118, 1997
ERSÖZ, Parlak zeka
D.:1903 İstanbul
Ö.: ? Ankara
İlk, orta ve lise öğrenimini İstanbul'da yapmış oldu. Tapu ve Kadastro Gn. Müdürlüğünde çalışırken 1929 da bir kararname ve sınavla mühendislik ruhsatı aldı. Bunun üstüne Fen amirliği görevi Başmühendisliğe dönüştü. TKGM nin türlü taşra müesseselerinde, Fen amirliği, Şžehir Kadastrosu Müdürlüğü görevlerini yapmış oldu. 1946 senesinde merkezde Fen Müşavirliği nirengi ve poligon amiri oldu. Aynı yıl yeni kurulan Tapu ve Kadastro Meslek Lisesine topografya öğretmeni, 1952 de fen müfettişi oldu. 1959-63 senesinde Arazi Kadastrosu ve Fotogrametri Daire başkanı oldu. Başmüfettiş oldu, 1968 de emekli oldu. Yayınları içinde "Topografya" üç ten, "Planimetre", "Haritacılık", "Mesleki Problemler" şeklinde kitapları vardır.
Kaynak: Harita ve Kadastro Mühendisliği, sayı 11-12, 1968
ERTÜRK, M. Güvenli
D.: 30.06.1932 Yenişehir/Bursa)
1953 senesinde Yıldız T. Üniversitesinden harita Müh. ünvanı ile mezun oldu. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde emekliliğine kadar türlü kademelerde emek harcayarak 1967 de Merkez Kadastro Müdürü olarak vazife yapmış oldu. Bir ara İsviçre'de araştırmalarda bulundu. HKMO başkanlığı yapmış oldu FIG ile ilgili çalışmalarda bulundu.
ESMER, Galip
D.:1915 Arapkir/Malatya
İstanbul Tapu ve Kadastro Okulundan sonrasında 1936 da Kadıköy Tapu Sicil Muhafızlığında göreve başlayarak sıra ile Yalova, Çanakkale, Rize, Sarıyer, Beşiktaş Tapu Sicil Muhafızlıkları, Kartal Kadastro Müdürü, Kadastro Daire Başkanı, Genel Müdür Muavini ve 1967-78 yılları içinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yapmış oldu. H.V.Velidedeoğlu ile "Gayrımenkul Tasarrufları ve Tapu Sicil Tatbikatı" ve 5. baskısı meydana getirilen "Mevzuatımızda Gayrımenkul Hükümleri ve Tapu Sicili" isminde kitapları vardır.
Kaynak: Akabe, yıl 1, sayı 2, 1993, s.18
EVİNAY, Kerim
D.: 1916 Malatya
Ö.:26.12.1986 Ankara
Harita subayı (942-2)
1935 de Atğm oldu. Jeodezi öğrenimi için göndermiş olduğu Almanya'dan ve harp çıkınca gittiği ABD'de Y. Müh ünvanını 1941 de alıp yurda döndü. 1942-51 içinde HGM de Fotogrametri şb., 1951-59 içinde Eğitim Şžube Müdürlüğünde çalıştı, 1950 de Bnb., 1959 da albay oldu. 1960 da Planlama ve Koordinasyon grubu başkanı oldu. 1963-64 de Gn Md. yardımcılığı yaparak general rütbesi ile emekli oldu. Bir süre ODTÜ de sözleşmeli olarak çalıştı, türlü makalelerinin yanı sıra 1973 de gösterilen dört dilde "Haritacılık Terimleri Sözlüğü" büyük bir çabalama ürünüdür.
Kaynak:Harita Dergisi sayı 69, 1964; HKM sayı 79,
EVLİYA ÇELEBİ
D.:25.03.1611 İstanbul
Ö.: 1682
Türk yazarı ve gezgini
17. yüzyılın en büyük seyyah ve yazarlarından biridir. 24 yaşlarında İstanbul'un tamamını gezmiş bundan sonrasında Bursa'ya gitmiş ve oradan Osmanlı ülkesinin içinde ve haricinde geziler yapmış, eserlerini toplam 6000 sayfa olarak 10 ten halinde yazmıştır. 1.ten İstanbul'a ait olup başka 9 ciltte Anadolu, Trakya, Yunanistan, Arnavutluk, Bulgaristan, Romanya, Yugoslavya, Ege- ve Akdeniz adaları'ndan bir bölümü, Kırım, Bağdat, Musul, Suriye, Filistin, Mısır, Mekke, Medine, Kafkasya, Macaristan, Garp İran- Azerbeycan, Sudan, Habeşistan, Cenup Rusya, Lehistan, Avusturya, Cenup Almanya, Hollanda, Danimarka, İsveç ülkeleri yer almıştır. Bir takım abartmaları, yapmış bulunduğunu iddia etmiş olduğu bir takım seyahatlarına gölge düşürmüştür. 50 yıl gezi etmiş ve 22 muharebeye iştirak etmiştir.
FARABİ
D.: 872 Farab
Ö.: 950/51
Türk ilim adamı
Aslolan ismi "Ebu Nasr Muhammed İbn Muhammed İbn Tarhan İbn Uzluğ" olup Türkistan'ın Farab ilinin Vasiç nahiyesinde bir Türk ailesinden gelmektedir. Bağdat'ta Arapça ve felsefe öğrendi. Mantık, astronomi ve musiki dallarında yetişti. Harran'a giderek felsefe öğrenimini artırdı ve Şžam'da yerleşti. Tam bir felsefeci idi. 150 ye yakın eserleri içinde "Teknik Geometri" isminde bir de kitabı vardır.
Kaynak:BAYRAKDAR,M.: Farabi-Teknik Geometri. Kültür Bak. 1989; KARAKAŞž: Müsbet ilimde müslüman alimler, S.173, Ankara 1991İÄžDEMİR: Farabi’nin ölümünün 1000. Yıldönümü, Belleten 17/18, s. 181 ff., 1941
FEYZİ EFENDİ
D.: ?
Ö.: 1814 Çanakkale
Türk mühendis ve matematikçisi
"Muhaderatı feyzi" isminde bir yapıtı vardır. Bu kitap sekstant kullanılmasına aittir. 1220 H (1805) de yazılmıştır. Kilüdülbahir (Çanakkale boğazı) istihkamlarını takviyesi esnasında ölmüştür. Yıldız sarayı kitaplığından Üniversite kitaplığına geçen eserler içinde kapağında sekstant kullanan yazarın resmi olan kitabı da vardır.
GAZAN HAN
D.:05.11.1271 Abaskan
Ö.:11.05.1304 Şžalmı-Gazan/İran
Türk hükümdarı ve ilim adamı
İlhanlı hükümdarı Argun hanın erkek evladıdır. 1300 de Marega'ya ugrayıp gözlemevini incelem etmiş ve dönüşte Tebriz'in garp tarafındaki banliyosu Şžem'de bir gözlemevi kurdurmuştur. Tahta geçmeden ilkin 1295 de Müslüman oldu. Tabiat bilimleri, astronomi, el sanatları, tarih, tıp ve kimya ile uğraştı.
Kaynak:SAYILI,A.:Gazanhan rasathanesi. Belleten ten 10, sayı 40,S.625-640, 1946
GELENBEVİ İSMAİL
D.:1730 ya da 1737 Gelenbe/Manisa
Ö.:1790 ya da 1799 Larisa/Yunanistan
Türk matematikçisi
İsmail bin Muhammed Gelenbevi de denir. Soma yakınında Gelenbe bucağında Mahmud efendinin oğlu olarak hayata merhaba dedi. Yüksek tahsil için İstanbul'a giderek ayaklı kitaplık adı ile anılan Müftüzade Mehmed efendiden dönemin bilgilerini öğrenmiş, matematik bilgisini sırf kendi uğraşı ile elde etmiştir. I. Sultan Hamid zamanında Mühendishane-i Bahri-i Hümayün'a (Denizcilik mühendis okulu) matematik hocası olmuştur. Matematik ile ilgili olarak Türkçe ve Arapça bir sürü kitap ve makalesi vardır. Mühim eserleri: "Hesap özeti", "Kesir hesabı", 1788 de "Şžerhi cedavilü'l Ensab" (logaritma cetveline ait izah etme), 1805 de üçgen çözümleri ve trigonometrik fonksiyonlara ilişkin işlem yapmağa elverişli bir cetvel olan "Adla-i müsellesat" (üçgen kenarları), "Kitab-ül Merasid" (Rubu tahtası ile trigonometrik işlemler), Ensab ismini verdiği logaritmaya ait derin bilgisi vardır. III. Selim'in kendisine olan takdirlerini çekemiyen Şžeyhülislam Hamidizade Mustafa efendi Gelenbevi'ye sert bir tektirname yazarak nüzul ve ölümüne niçin olmuştur.
Kaynak: BİNGÖL,A.: Gelenbevi İsmail. Kültür ve Gezim Bak. 1988; KARAKAŞž: Müsbet ilimde müslüman alimler, S.629, Ankara 1991
GOLTZ, Colmar Baron von der
D.: 12.08.1843 Bilkenfeld/Şark Prusya
Ö.: 06.04.1916 Bağdat
Alman subayı
Golç Paşa olarak anılan bu Alman subayı Osmanlı imparatorluğu zamanında ordunun tekrardan teşkilatlanması ve düzenlenmesi için 1883 te Türkiye'ye çağrıldı. Paşa ünvanı ile Genelkurmay 2. Başkanlığına atandı. "Merhaba Asker" selamı ondan kalmadır. Ülkenin harita eksikliğini gidermek için Rumeli ve Garp Anadolu haritalarını yaptırmağa çalıştı. 1888-95 yılları içinde İstanbul ve Karadeniz Boğazının 1:100 000 ölçekli haritasını yapmış oldu. Tifustan öldü. Mezarı İstanbul'dadır.
GÖKMEN, M.Fatin
D.:1877 Akseki
Ö.:1955 İstanbul
Türk astronomu
Fatin hoca olarak ta tanınır. İzmir'in Mamur kazasında orta tahsil yapmış oldu. İstanbul'da Fen Fakültesini 1904 de tamamlamış oldu. Müneccimbaşı Hüseyin Hilmi'den astronomi ve takvim hazırlama öğrendi. Fen fakültesinde olasılık ve astronomi dersleri verdi. Bir süre de dekanlık yapmış oldu. 1910 da ilk Türk gözlemevinin temelini attı. 1910-43 yılları içinde İstanbul gözlemevi müdürü oldu. 1950 ye kadar Konya milletvekilliği yapmış oldu. Pek çok ilim adamı yetiştirdi. Astronomi mevzusunda emek harcamaları vardır. Mahkemeler tarafınca geçmiş yıllardaki güneşin doğuşu ve batışı anları kendisinden sorulurdu. Kitaplarını Süleymaniye kitaplığına devretti. Gökbilimci Tarık GÖKMEN (1918-1985) erkek evladıdır.
Kaynak:Harita Dergisi , sayı 52, 1956;TAN,K.: Silahlı Kuvv. Derg., sayı 236, 1970
GÖNENÇCAN, Atila
D.:Ankara
Münih'de Jeodezi öğrenimi yaparak Dipl.-Ing. ve aynı yerde 1964 de doktora (Kneissl) yapmış oldu. Doktorası DGK-C dizisinde 81 numarada gösterildi. Dönüşte bir süre ODTÜ'de emek harcayarak bir süre sonra Almanya'ya yerleşti. Köln Üniversitesinde iş yapmaktadır.
GÖNENÇCAN, Mustafa
D:19.05.1909 Ladik
Ö:20.03.1965 Ankara
Harita subayı (930-12)
Harp Okulunu 1930 da ve İstihkam Fen Okulunu 1933 de tamamlamış oldu. 1935 senesinde Almanya'ya gönderildi. Harp çıkması üstüne 1939 da döndü. Öğrenimini tamamlamak suretiyle isviçre’ye giderek 1942 de Y.Müh. oldu. Dönüşte HGM'de çalıştı.. Müh. oldu. Dönüşte HGM'de türlü görevlerde çalıştı, 1948-53 içinde Fotogrametri Şžb. Müdürlüğü yapmış oldu. 1954 de izinle Ankara Belediyesi Harita Şžb. Müdürlüğü ve 1958 de Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arazi kadastro ve Fotogrametri Dairesi Başkanlığı ve bir süre sonra Genelkurmay Askeri Coğrafya Dökümantasyon Grup Bşk. vekilliği yapmış oldu. Genelkurmay İstihkam Dairesi Başkanlığında görevli iken 1960 da albay olarak emekli oldu. Sivil hayatta Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Maden Dairesinde çalıştı. Evlatlarından birisi (Atilla G.) Münih'de jeodezi öğrenimi yaparak 1964 de Dr. olmuştur
Kaynak:Harita ve kadastro mühendisliği, sayı 1, 1965; Harita Dergisi sayı 69, 1964
GÜLER, Attila
D.:15.10.1944 Samsun
Ö.:09.08.1988 Ankara
İlkokulu Samsun'da, orta öğrenimini 1955-61 de Erzincan Askeri Lisesinde tamamladı. 1961-63 de Harp Okulunda okudu. 21 Mayıs 1963 vakası ile ayrılarak, 1963-68 de Samsun Meteoroloji Bölge Md. e çalıştı. 1968-73 içinde KTÜ jeodezi kısmını bitirerek Y.Müh. oldu. 1970-75 de İller Bankası Samsun Bölge Md de çalıştı, 1975 de KTÜ' ye asistan olarak girdi, 1980 de doktora (Şžerbetçi) yapmış oldu, 1987 de Yard. Doç. oldu. Bir yaz tatilinde Ankara'da vefat etti. Mezarı Samsun'dadır. Kitapları YTÜ ne bağışlandı
Kaynak:Harita ve Kadastro Mühendisliği, sayı 62, 1988, s. 3-13; HKMO İst. Bült. Sayı 1, 1991
GÜNÇAN, Mehmet Hakkı (Bayrakzade)
D.: 1864 Çarşamba/İstanbul
Ö.:02.02.1942
Harita subayı (302-2)
Topçu fenni kısmını tamamlamış oldu. 1890 da Paris'te Şževki Paşa ile jeodezi öğrenimine başladı. 1894 de Türkiye'ye döndü. Edirne inşaat komisyonunda bulundu. 1910 da Türkiye-Bulgaristan sınır belirleme işinde çalıştı. Harp Akademisinde jeodezi öğretmenliği yapmış oldu. "Bölme-i arazi" (Jeodezi) kitabı yazdı. Balkan Cenginde tümen kumandanlığı yapmış oldu. 1914 de tuğgeneral rütbesi ile emekli oldu. Sivil yaşamında Emlak Kredi Bankası Fen kurulu şefliğinde bulundu.
GÜNEŞž, İsmail-Hakkı
D.:09.08.1938 Uşak
İlk ve Orta okulu Uşak'ta (1955), Liseyi Ankara'da Teknik Lise ve Kabataş'ta (1957) okudu., 1958-62 de YTÜ de harita Müh. 1963 de Y.Müh. oldu. Gebze, Konya Kadastro Md.de TKGM fen müşavirliğinde çalıştı. 1967-69 da askerlikten sonrasında 1969-70 de yeniden TKGM de, 1970-72 de DSİ'de çalıştı. 1972 de İTÜ Jeodezi kısmına asistan, 1978 de doktora (Özgen), 1978 de Öğr. Gör. ve 1982 de Doç. ve 1989 da Prof. oldu. Trakya ve Anadolu ve Otoyolo projelerinde çalıştı. Türlü mevzuda kitap ve yazıları vardır. Halen İTÜ de Prof. olarak iş yapmaktadır.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1992
GÜRBÜZ, Hayrettin
D.:1937 Kilis
İlk ve orta öğrenimi Kilis'te okuyarak 1955 de Ankara Kadastro Meslek lisesini tamamlamış oldu, 1956-60 da YTÜ harita Müh., 1961 de Y.Müh., 1962 de Kilis Kadastrosu, 1962-64 de askerlik, 1964-68 içinde, Maraş, Burdur ve Keban Kadastro Md. de 1968-74 de TKGM Fotogrametri Dairesinde Havai Nirengi Şžb. Md., 1971-72 de ITC de Fotogrametri Müh., 1973 de Konya DMMA (SÜ) ya Öğr. Gör., 1975 de Akademiye full time olarak atandı. 1976 da İTÜ de doktora (Aytaç), 1981 de Konya Akademi Başkanı olup 1980 de Doç, 1988 de Prof. oldu. 1988-1994 de Ankara Hacettepe Üniv. ve bir süre sonra Zonguldak Karaelmas Üniversitesinde Dekan olarak çalıştı. 1994 de yeniden Hacettepe'ye döndü.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1990
GÜRKAN, Onur
D.:26.06.1938 Çivril/Denizli
İlk ve orta öğreniminden sonrasında Tapu ve Kadastro Meslek lisesini 1956 da, YTÜ'sini 1960 da bitirerek harita mühendisi ve 1961 de Y.Müh. oldu. 1962 ye kadar YTÜ fotogrametri laboratuarında çalıştı, 1962-64 te askerlik yapmış oldu, 1965 e kadar TKGM fen müşavirliğinde, 1968 e kadar, EBİM sistem analizi Şžb. md. yapmış oldu. Nisan 1968 de KTÜ'ye girdi. Burada açılan bölümün kuruluşunda vazife aldı. 1973 de Bonn'da doktora (Wolf) yapmış oldu. 1973-75 içinde KTÜ'de asistan ve 1975 de 1 sene Ohio State University (ABD) de çalıştı. HGM de Harita Y.Teknik Okulunda fizyolojik jeodezi dersi verdi. 1978 de Doç., 1987 de Prof. oldu ve ayni yıl KTÜ den ayrılarak Boğaziçi Üniversitesine bağlı Kandilli Rasathanesinde Jeodezi Anabilim dalı başkanlığına getirildi.. Türlü makaleler yanında Fizyolojik Jeodezi mevzusunda iki tercüme kitabı vardır
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1990
GÜRLER, Mehmet
D.1932:İslahiye/G.Antep
İlkokulu 1947 de, Orta okulu 1950 de Osmaniye'de, Kadastro Meslek Lisesini 1953 de tamamlamış oldu ve 1954-58 de YÜ den harita Müh. olarak mezun oldu. 11.5 yıl TKGM de türlü görevler yapmış oldu. 1971 de Konya Belediyesi Teknik Başk. yard. oldu. KDMMA'da Harita ve Kadastro kısımı kurum ekibinde vazife aldı ve bu okulda 1975-1984 yılları içinde Öğr. Gör. olarak çalıştı. "İmar Planları ve Uygulama Tekniği" isminde bir kitap yazdı. 1984 de emekli olarak bir süre Konya'da özgür çalıştı. Bir süre sonra İzmir'e giderek burada özgür çalışmağa devam etti. Odanın İzmir Şžb. başkanlığını yapmış oldu.
Kaynak: Harita Bülteni. Harita ve Kad. Müh. Odası, sayı 10, 1992; Mesleğimizde 30. yılını dolduranların Özgeçmişleri, HKMO, Ankara 1988
HALİL FAİZ
D.:1674 İstanbul
Ö.:1721
Türk matematikçisi
Babası Cabizade Mustafa bin İsa'dır. Matematik mevzularında çalışmış bir Türk bilginidir. Devrin ilim adamlarından Bostan Salih, Kara Halil, Mesçizade Abdullah ve Neşati Dededen ders aldı. Astroloji ile uğraştı. Yapıtlarından "Hesap Özeti", "Gezegenler üzerine makaleler", "Yıldızlarla uğraşma hesapları" (astroloji ile ilgili) dır.
Kaynak:KARAKAŞž: Müsbet ilimde müslüman alimler, S.617, Ankara 1991
HEKİMOÄžLU, Şžerif
D.:22.02.1947 Kula/Manisa
1953-61 içinde Kula'da ilk ve orta tahsil, 1961-64 de Ankara'da Tapu-Kadastro Meslek lisesi, 1964-68 de YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmını tamamlamış oldu, 1969 da Y.Müh. 1969-70 Bafra Tapulama Md.lüğü, Nisan 1970 KTÜ'ye asistan, 1976 da Bonn'da doktora (Wolf) yapmış oldu. Doktorası DGK dizisinde C 226 numarada gösterildi. 1976 da kısa dönem askerlik, 1981 de Doç., 1985 de Calgary Üniversitesinde (Kanada), dönüşte 1986-1987 de İzmir belediyesinde, 1987-1989 yılları arası Trakya Üniv. (Edirne) de çalıştı. 1989 da YTÜ de Jeodezi Anabilim branşında Prof. oldu. "Küresel Trigonometri" kitabı vardır.
Kaynak: Mesleğimizde 30. yılını dolduranların özgeçmişleri, Har. Kad. Müh. Odası Ankara 1997
HOŞžBAŞž,R.Gürsel
D.:23.02.1961 İstanbul
İlkokul, Ortaokul ve Lise öğretimini İstanbul’da tamamladı. 1979-1984 yılları içinde YTÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısımı Lisans öğrenimini. Okudu. 1985 de Araş. Gör. Olarak atandı. 1992 de YTÜ’de Dr. ünvanını aldı.1994 de Yard. Doç. ve 1998 de Doç. oldu.
HUMANN, Carl
D.:06.01.1839 Steele/Ruhr
Ö.:12.04.1896 İzmir
Alman inşaat mühendisi
Berlin'de inşaat akademisini okudu. Şžimdi Berlin'de olan Bergama kazıları ile ün yapmış oldu. Bir rastlantı Samos adasında Hera mabedi kazılarında çalışırken Türk hükümeti 1894 de Filistin demiryolu görevini verdi. Bir süre sonra İstanbul-İzmir karayolu etüdünü yaparken Bergama'daki bir takım buluntuları arkeologlara gösterdi. 1878 de Türk hükümetinin izni ve Prusya Devletinin önerisi ile 1866 da Bergama tapınağını ortaya çıkardı. Türlü ölçekte Bergama haritasını yapmış oldu. 1880 de Greifswald Üniversitesinde onur doktoru ünvanı verildi. Prusya Akademisi Garp Anadolu'nun pek çok yerlerinde kazı işleri verdi. Bergama'da bir büstü dikildi.
Kaynak:Vermessungstechnik 1989,S.36
IŞžIK, Burhan Celil
D.: 15.10.1955 İstanbul
İlk ve Orta öğrenimini İstanbul’da tamamlayarak Kabataş Lisesinden mezun oldu. 1979 da Lisans ve 1981 de Y.Lisans öğrenimini tamamlamış oldu, aynı yıl YTÜ ye asistan olarak girdi. 1982 de Jeodezi Anabilim dalı Araş. Gör. ne atandı. 1985 da Dr. ünvanını aldı (A.Tuğluoğlu).1987 de Yard. Doç. ve 1990 da Doç. oldu. 1998 de Jeodezi Anabilim branşında Prof oldu
İBNİ SİNA
D.: 980 Belh/Buhara (Özbekistan)
Ö.:1037 Hamadan/İran
Türk felsefeci ve bilgini
Avrupada "Avicena" olarak bilinir. Esas ismi "Ebu Ali-Hüseyin İbni Abdullah İbni Hüseyin İbni Ali as şeyh ar Reis İbni Sina al Buhari"dır. Tıp ve kimya mevzularında çok ünlüdür. Toplam 233 kitap ve makalesi vardır. Ekranda görülen pencereden 16 sı matematik ve astronomi ile ilgilidir. Yayınlarından bazıları:"Gök cisimlerin sınırları", "Gezegenlerin uzaklıkları", "Gözlem aletleri", "Öklidin geometri yöntemi ve aritmetiği", "Küre üstüne çizilen paralel doğrular", "Astronomik rasatlar", "Son ve sonsuzluk", "Fizik ve doğa ötesi", "İnsani bilgiler ansiklopedisi" (20 ten), "Hayvanlar zamanı", "Sıhhat ve ilaçlardır". Astrolojiye inanmazdı. Dinamik mevzularında da incelemeler yapmış oldu. 5 ciltlik "Kanun" isminde kitabı bir tıp ansiklopedisi sayılır ve garp üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Tortul kayaçların, fosillerin ve dağların oluşumu ile ilgili bugün aynısı tekrarlanan bilimsel açıklamalar ile jeolojinin kurucusu sayılır.
Kaynak: GÜNALTAY:İbni Sinanın şahsiyeti ve milliyeti. Belleten IV/13, 1940, s.1-37; KARAKAŞž: Müsbet ilimde müslüman alimler, S.229, Ankara 1991; A.KOÇİN:İbni Sina. Ilim ve Teknik sayı 278, 1991; TANDOÄžAN,Y.A.:İbni Sina’nın Matematik ve Astronomi Cephesi, İbni Sina Kongresi, 1984
İBRAHİM MÜRSEL
D.:15. yüzyıl
Türk haritacısı
15. yüzyılda yaşamış Trablusgarplı bir Türk denizcisi olup "Mürsiyeli İbrahim" de denmektedir. 1456 da Akdeniz haritası ve 1460 da Cenup Avrupa haritası yapmıştır.
İBRAHİM MÜTEFERRİKA
D.:1674 Kolozsvar/Macaristan
Ö.:1745 İstanbul
Türk matbaa kurucusu
Aslen Macardır. Protestan papazı olmak suretiyle kolejde okutuldu. 1692 de Türklerle bir harpte tutsak düştü. İslamlığı kabul ederek Türkçe öğrendi. Babiali 'de Müteferrika (Padişahın hususi hizmetlerine atama edilen adam) oldu. Macarca ve Latince biliyordu. 1711/14 de Müslümanlığı korumak için çaba sarfetmek için "Risalei İslamiye" isminde bir kitap yazdı. 3. Ahmed'in bir mektubunu 1715 de Viyana'da Prens Eugen'e götürdü. İstanbul'da bir matbaa oluşturmak isteyen Said Mehmet ef. ile tanıştı. Bu iş için makina ve kalıplar getirildi. Yalova'da bir kağıt fabrikası kuruldu. Hattatlar bu girişime karşı çıktılar. Bunlara basımevinde dini kitaplar basılmıyacağı sözü verildi. Bu yolda Damat İbrahim paşa Şžeyhulislam Abdullah ef. den fetva aldı. 1726 da İ. Müteferrikanın evinde matbaa kuruldu. İsmi de "Basmacı İbrahim" oldu. Bastıkları kitap Sahhahi Cevherinin tercümesi olan "Vankolu lüğatı"dır. İki yılda basılmış ve 1729 da yayınlanmıştır. Ondan sonrasında yazman Çelebi'nin Türk denizciliğinden bahseden 5 haritalı 75 sayfalık "Cihannüma" kitabı oldu.
Kaynak: A.KOÇİN:Ilim ve Teknik, sayı 284, 1991; D.UÇAR:1. UluslararasıTürk-İslam Ilim ve Tekn. Zamanı Kongresi 1981; Dz. K.K. Hidrografi Neşriyatı 81/6, 1981; A.Hezarfen: Basmacı İbrahim Müteferrika. Tarih ve Cemiyet sayı 119, 1993
İLMAN, Lütfi Oğuz
D.:1915
Ö.:1980
Fen Fakültesi matematik kısmını tamamlamış oldu. Devlet adına jeodezi öğrenimi için Almanya'ya gönderildi. Ilk başlarda doktora için gönderilen İlman Berlin TH'yı 1. Sömestreden başlayarak 1940 da tamamlamış oldu ve harita Y.Müh. ünvanını aldı. Yurda döndükten bir süre sonrasında sivil hayata atılarak özgür çalışmağa başladı. Çok sayıda halihazır harita yapmış oldu.
İNAL, Cevat
D.:1961 Eskişehir
1967-1972 de İlk Öğrenimini Eskişehir’de, 1972-1977 de Orta öğrenimini Buca’da yapmış oldu. 1975-1978 yılları içinde Ankara Tapu Kadastro Meslek Lisesini tamamlamış oldu. 1978-1982 de SÜ Jeodezi ve Fotogrametri Müh. Kısmını bitirerek 1983 de Araş. Gör. Olarak atandı.1984 de YTÜ de Y.Müh. oldu ve 1985 de 2 ay Hollanda’da yetişim yapmış oldu. 1988 de YTÜ de Dr. (H.Kıran) ünvanını aldı. 1989 da Bölüm Bşk. Yrd. 1993 de kısa dönem askerlik yapmış oldu ve 1998 de Doç. oldu.
İSHAK EFENDİ
D.:1774 Narda/Yanya
Ö.:1836 Süveyş
Türk matematikçisi
Başhoca olarak da anılır. Yanya'nın Narda kasabasındandır. Sonradan Müslümanlığı kabul etmiş bir Musevi mühendisin erkek evladıdır. Türkçe, Arapça, Farsça, Rumca, İbranice, Latince ve Fransızca bilirdi. Kur'hatıra ezberlemiştir. 1769 da Hotin'de harpte yaralandı. İyileştikten sonrasında donanmaya girdi. Kaptanı Derya Gazi Hasan P
YORUMLAR