I. Ahmet Dönemi Siyasal Olayları

Osmanlı İmparatorluğunun 14. padişahı olan I. Ahmet dönemi siyasal olayları ve Zitvatorok Antlaşması nedenleri ve öneminin maddeler halinde ...

Osmanlı İmparatorluğunun 14. padişahı olan I. Ahmet dönemi siyasal olayları ve Zitvatorok Antlaşması nedenleri ve öneminin maddeler halinde sırlandığı yazımız.

I. AHMET DÖNEMİNİN SİYASAL OLAYLARI (1603-1617)

Osmanlı – İran Savaşları

Bu dönemde Osmanlı-İran ilişkileri, kısa süreli ve çoğu zaman uygulanamayan antlaşmalar ve uzun süren savaşlarla sürüp gitmiştir. İranlılar, Osmanlıların Avusturya ile savaşması ve Celali ayaklanmaları ile uğraşmasını fırsat bilerek Doğu Anadolu ve Suriye’deki etkinliklerini artırmaya başladılar.

Osmanlılar ise zaman zaman İran’da çıkan taht kavgalarından yararlanarak yukarıda sözü edilen yerlerde yeniden hakimiyet kurma yoluna gittiler.

Ferhat Paşa (istanbul) Antlaşması ancak 11 yıl geçerli kaldı. Şah Abbas, Osmanlılar’ın Avusturya ile savaş halinde olmasından yararlanarak bu antlaşmayla Osmanlılar’a bırakılmış olan yerleri geri aldıktan başka Diyarbakır ve Musul’a kadar ilerledi.

Anadolu’da Celali ayaklanmaları iç düzeni altüst etmişti. Bu nedenle İran savaşlarına gereken önem verilemedi. Savaşta İran, Osmanlı Devleti’ne üstün geldi.

Nasuh Paşa Antlaşması (1611)


1. Osmanlılar, Ferhat Paşa Antlaşmasıyla iran’dan aldıkları yerleri geri verdiler.

2. İran, Osmanlı Devleti’ne yılda 200 deve yükü ipek verecekti.

Osmanlı-Avusturya Savaşları

I. Ahmet başa geçtiği sırada Osmanlı-Avusturya savaşları Osmanlıların lehine dönmüş, Macaristan ve Erdel Avusturya işgalinden kurtarılmıştı. Uzun süren savaş, Osmanlıları olduğu kadar Avusturyalıları da sosyal ve ekonomik bakımdan yıpratmıştı.

Sonuçta Zitvatorok Antlaşması imzalandı .

Not : Avusturya’nın bu savaşlarda hafif ateşli silahlar kullanması, Osmanlıları oldukça zorlamıştır.


Zitvatorok Antlaşması (1606)

1. Savaş sırasında Avusturya’dan alınan Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlılarda kalacaktı.

2. Avusturya’nın verdiği yıllık vergi kaldırılacak, buna karşılık Avusturya savaş zarar ödentisi verecekti.

3. Avusturya Arşidükası, Mukaddes Roma Cermen imparatoru olarak kabul edilecek ve protokol bakımından Osmanlı Padişahına eşit sayılacaktı.

Antlaşmanın Önemi

1. Osmanlı Devleti’nin Avusturya ve Avrupa karşısındaki siyasi üstünlüğü sona ermiş oluyordu.

2. Avusturya’nın, hâkimiyetinde bulunan Macaristan için ödediği verginin kaldırılması, buranın biçimsel olarak terkedildigini göstermektedir.

3. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti’nin siyasî gücü ve etkinliği kırılmıştır.

4. Bu antlaşma, Osmanlılarla Avusturyalılar arasında uzun bir barış dönemi başlatmıştır.