Isı ve Isı Nedir ISI : Bir madde moleküllerinin haiz olduğu potansiyel enerjileri ile kinetik enerjilerinin toplamıdır. Isı bir enerjidir. ...
Isı ve Isı Nedir
ISI : Bir madde moleküllerinin haiz olduğu potansiyel enerjileri ile kinetik enerjilerinin toplamıdır.
Isı bir enerjidir.
SICAKLIK : Bir maddenin moleküllerinin averaj kinetik enerjisidir. Enerji değildir. aralarındaki farklar hemen aşağıdaki gibidir.
ISI
Enerjidir. Kalorimetre kabıyla ölçülür. Birimi Cal, Joule'dur.
SICAKLIK Enerji değildir. Termometre ile ölçülür. Birimi, 0C,0K ya da 0F'dır.
Termometre türleri ve Özellikleri:
Celcius(0C) Fahrenheit(0F) Kelvin(0K)
Suyun Donma Noktası 0 32 273
Suyun Kaynama Noktası 100 212 373
Isı ile ısı içinde doğru orantı şeklinde bir ilişki vardır. Şu demek oluyor ki; madde ısı alıyorsa sıcaklığı çoğalıyor, ısı veriyorsa sıcaklığı azalıyor anlamına gelir. Maddenin ısı ile ısı değişimi içinde ;
Q=mcΔt
bağıntısı vardır. Bağıntıda m maddenin kütlesini gr ya da kilo cinsinden, c maddenin özısısını, Q ısıyı cal ya da Joule cinsinden ve ∆t ise ısı farkını 0C cinsinden belirtir.
Peki Özısı(c) nedir?
Maddenin birim hacminin (mesela 1 gr.) sıcaklığını 1°C değiştirebilmek için maddeye verilmesi ya da maddeden alınması ihtiyaç duyulan ısı miktarıdır. Maddelerin ayırdedici özelliğidir. Birisi sıcak öbürü soğuk olan iki maddeyi yanyana, kapalı bir ortamda koyarsak, aralarında ısı alışverişi gerçekleşir. Bu vakaya ısı alışverişi ismi verilir. Sıcak bir fincan sütü, soğuk bir bardağa boşaltırsak, süt bir miktar ısı kaybederken, bu ısıyı bardağa iletir ve bardak ısınır. Bardağın ısısı ve sütün ısısı eşitlenince ısı alışverişi durur. Bu söylediklerimizi formülize edersek; Alınan ısı=Verilen ısı QALINAN=QVERİLEN m1c1(t1-t0)=m2c2(t0-t2) Denklemde t1 sütün ilk sıcaklığını, t2 bardağın sıcaklığını ve t0 denge sıcaklığını göstermektedir.
HAL DEÄžİŞžTİRME: Maddeler üç halde bulunabilirler. Katı, sıvı, gaz. Maddelerin bir halden diğerine geçmesine hal değişiklik yapma denir.
Erime: Bir katının sıvı hale geçmesine denir. Erimenin meydana geldiği sıcaklığa erime sıcaklığı denir. Erime sıcaklığı ayırdedici bir özelliktir. Donma: Sıvı bir maddenin katı hale geçmesine denir. Donmanın meydana geldiği sıcaklığa donma sıcaklığı denir. Donma sıcaklığı ayırdedici bir özelliktir.
Kaynama: Bir sıvının gaz hale geçmesine denir. Kaynamanın meydana geldiği sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir. Kaynama sıcaklığı ayırdedici bir özelliktir. Devamlı birbirine karıştırılan kaynama ile buharlaşma aynı şey değildir. Buharlaşma her sıcaklıkta gerçekleşir. Kaynama ise her sıcaklıkta gerçekleşmez.
Yoğunlaşma: Bir gazın sıvı hale geçmesine denir. Yoğunlaşmanın meydana geldiği sıcaklığa yoğunlaşma sıcaklığı denir.
Süblimleşme: Bir katının sıvı hale geçmeden gaz hale geçmesine denir. Naftalin buna örnektir. Haldeğiştirmede bilmemiz ihtiyaç duyulan en mühim özellik, madde hal değiştirirken sıcaklığının değişmemesidir. Maddenin sıcaklığı fakat maddenin tamamı hal değiştiğinde değişiyor. Mesela bir parça buz, erimeye başladığında, oluşan suyun sıcaklığı buzun tamamı eriyinceye kadar 0 0C'dir.
Bir maddenin erime sıcaklığı( ya da ısısı) ile donma sıcaklığı( ya da ısısı); kaynama sıcaklığı(ya da ısısı) ile yoğunlaşma sıcaklığı(ya da ısısı) birbirine eşittir. Bu da Q=mL ile verilir.
YORUMLAR