Karadeniz bölgesinde dağlar denize paralel uzanmaktadır. Bu yüzden kıyılar fazla girintili çıkıntılı değildir. Bölgenin yeryüzü şekillerini ...
Karadeniz bölgesinde dağlar denize paralel uzanmaktadır. Bu yüzden kıyılar fazla girintili çıkıntılı değildir. Bölgenin yeryüzü şekillerini III.jeolojik devirde Alp kıvrımları sonucu oluşan doğu- garp yönündeki Şimal Anadolu Dağları ile bu dağlar arasındaki oluklar oluşturmaktadır.
Avrupada üç dönem halinde uzanan bu dağlar kuzeyden güneye doğru; Küre, Bolu-Ilgaz ve Köroğlu dağları şeklindedir. Ortada Canik Dağları ve Doğuda ise iki dönem halindedir. Bu tür şeyler; kuzeyde Giresun-Rize Dağları, güneyde ise Mescit, Kop ve Çimen dağları şeklindedir.
Karadeniz süresince uzanan dağların yükseltileri avrupada 2000 m civarında olup, Orta Karadeniz'de 1000 m'ye kadar inmekte, doğuda ise yükselti 4000 m'ye çıkmaktadır (en yüksek yer RizeÂ’de Kaçkar dağıdır).
Dağların kıyıya paralel uzanması sonucunda kıyılar fazla girintili - çıkıntılı değildir. Ufak koylar hariç, kıyılarda mühim girinti ve çıkıntı yoktur. Bu yüzden Sinop limanı haricinde, büyük gemileri barındıracak tabii limandan yoksundur..
Kuvvetli dalgalar, kıyıda falez oluşumuna niçin olur. Kıyılar boyuna kıyı tipi hususi durumunu taşır. Kızılırmak ve Yeşilırmak ağzında oluşan deltalar haricinde, kıyı pek çok yerde diktir.
Bölgenin kuzeye bakan yamaçlarında, yamaç yağışları artmıştır.
Kıyı kesim ile iç kesim içinde mühim iklim farklılıkları ve buna bağlı olarak da tarımı meydana getirilen ürün çeşidinde değişimler görülmektedir.
Yağış ve eğimin fazla olması, zeminde killi toprağın bulunması, bölümde heyelanlara neden olur. Heyelan vakasının en fazla görüldüğü bölgemizdir.
Dağların yükselti ve doğrultusu, ulaşım, iklim ve tarımsal faaliyetleri de etkisinde bırakır. Orta Karadeniz haricinde ulaşım Zigana (Kalkanlı) ve Kop geçitler şeklinde mühim geçitlerden sağlanmıştır. Zigana geçidi Trabzon'un gelişmesine niçin olmuştur.
Sinop, tabii limana haiz olmasına rağmen, dağların ulaşımı zorlaştırması sebebiyle başka liman kentleri kadar gelişmemiştir .
Dağların kıyıya paralel olması ziraat alanlarını sınırlandırmıştır. Dağlarda eğimin fazla olması makineli tarımı zorlaştırmıştır. Bölümde hayvan ve insan gücüne halâ gereksinim duyulmaktadır.
Dağların geniş yer kaplaması büyük kentlerin kurulmasını önlemiş, kentlerin kıyıda birbirine yakın ve minik olmasına yol açmıştır.
YORUMLAR