Mahya - Mahya Nedir - Mahya Hakkında İsim Mahya : Çatıdaki iki eğik yüzeyin birleştiği çizgiye verilen addır. Mahya Far. mÂ¥h + Ar....
Mahya - Mahya Nedir - Mahya Hakkında
İsim
Mahya : Çatıdaki iki eğik yüzeyin birleştiği çizgiye verilen addır.
Mahya Far. mÂ¥h + Ar. -iyye a. (ma'hya) 1. Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf:
Japon fenerlerinin, mahyaların ve yıldızların renk renk birbirine karıştığı bir gece buraya gelmişlerdi. -A. İlhan.
2. mim. Çatılarda iki eğik yüzeyin birleştiği bölüm.
Mahya Pazar, panayır.
Mahya
1. Alışılmamış, yabansı.
2. Yersiz ve tatsız söz.
Mahya Köken: Far. Cinsiyet: Adam
Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf.
İsim
Mahya : Çatıdaki iki eğik yüzeyin birleştiği çizgiye verilen addır.
Mahya Far. mÂ¥h + Ar. -iyye a. (ma'hya) 1. Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf:
Japon fenerlerinin, mahyaların ve yıldızların renk renk birbirine karıştığı bir gece buraya gelmişlerdi. -A. İlhan.
2. mim. Çatılarda iki eğik yüzeyin birleştiği bölüm.
Mahya Pazar, panayır.
Mahya
1. Alışılmamış, yabansı.
2. Yersiz ve tatsız söz.
Mahya Köken: Far. Cinsiyet: Adam
Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf.
Mahya ve Mahyacılık
Mahya
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Ramazan ve kandil gecelerinde iki minare arasına dizilen ışıklı yazı ya da şerit. Bu şekilde resimlere de mahya denir. Mahya ilke olarak 1617 senesinde Sultanahmet Camisi'ne kuruldu. Eskiden kandillerden yararlanılarak kurulan mahyalar, günümüzde elektrik ampulleriyle yapılmaktadır.
MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
Ramazan ve kandil gecelerinde iki minare arasına dizilen ışıklı yazı ya da şerit. Bu şekilde resimlere de mahya denir. Mahya ilke olarak 1617 senesinde Sultanahmet Camisi'ne kuruldu. Eskiden kandillerden yararlanılarak kurulan mahyalar, günümüzde elektrik ampulleriyle yapılmaktadır.
Mahya
isim (ma'hya) Farsça mÂ¥h + Arapça -iyye
1 . Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf:
"Japon fenerlerinin, mahyaların ve yıldızların renk renk birbirine karıştığı bir gece buraya gelmişlerdi."- A. İlhan.
2 . mimarlık Çatılarda iki eğik yüzeyin birleştiği bölüm.
Birleşik Sözler:
mahya ışıklığı (isim): Mahya üstüne yazılan ışıklı yazı.
mahya kiremidi (isim): Çatılarda mahyayı örtmek için dizilen, uzunca ve oluk biçiminde kiremit.
mahya şenliği (isim): Batı Trakya'da et ve pilav yemeğinin topluca yenmesi geleneği.
Mahya, bilhassa Ramazan ayında birden fazla minaresi olan camilerin iki minaresi arasına konulmuş olan ışıklı yazı. Osmanlılar döneminde yağ kandilleri ile meydana getirilen mahyalar, günümüzde elektrik ampulleri ile yapılmaktadır.
Ramazan aylarında camilerin minareleri arasına gerilen ışıklı yazı şeritlerine mahya, bu yazıları hazırlayan sanatçıya da mahyacı denir.
Eskiden mahyacılık, büyük bir ustalık isteyen gerçek bir sanat dalıydı. Bu alanda yetişmiş büyük ustalar, yerlerini alacak olan çıraklara işin tüm inceliklerini öğretirlerdi. Mahya oluşturmak için, caminin minimum iki minareli olması gerekir. Eskiden bu şekilde büyük camilerde, iki minare arasına ip ya da teller gerilir, mahya ustası da, çoğu zaman zeytinyağ doldurulmuş kandilleri ya da mumlu fenerleri ipin üstüne dizerek istediği dinî yazıyı yazar, hatta resimler yapardı. Tüm ramazan boyu bu kandiller, rüzgâra karşın geceleri pırıl pırıl yanardı. Camilerin elektrikle aydınlatılmaya başlamasından sonrasında, mahyacılık kolaylaştı ve ayrı bir sanat olmaktan çıktı. Kandil yerine renkli elektrik ampulleriyle ve yeni yazıyla mahya kurma geleneği bugün hâlâ sürdürülüyor.
isim (ma'hya) Farsça mÂ¥h + Arapça -iyye
1 . Ramazan gecelerinde, camilerde iki minare arasına gerilen ipler üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı ya da meydana getirilen fotoğraf:
"Japon fenerlerinin, mahyaların ve yıldızların renk renk birbirine karıştığı bir gece buraya gelmişlerdi."- A. İlhan.
2 . mimarlık Çatılarda iki eğik yüzeyin birleştiği bölüm.
Birleşik Sözler:
mahya ışıklığı (isim): Mahya üstüne yazılan ışıklı yazı.
mahya kiremidi (isim): Çatılarda mahyayı örtmek için dizilen, uzunca ve oluk biçiminde kiremit.
mahya şenliği (isim): Batı Trakya'da et ve pilav yemeğinin topluca yenmesi geleneği.
Mahya, bilhassa Ramazan ayında birden fazla minaresi olan camilerin iki minaresi arasına konulmuş olan ışıklı yazı. Osmanlılar döneminde yağ kandilleri ile meydana getirilen mahyalar, günümüzde elektrik ampulleri ile yapılmaktadır.
Ramazan aylarında camilerin minareleri arasına gerilen ışıklı yazı şeritlerine mahya, bu yazıları hazırlayan sanatçıya da mahyacı denir.
Eskiden mahyacılık, büyük bir ustalık isteyen gerçek bir sanat dalıydı. Bu alanda yetişmiş büyük ustalar, yerlerini alacak olan çıraklara işin tüm inceliklerini öğretirlerdi. Mahya oluşturmak için, caminin minimum iki minareli olması gerekir. Eskiden bu şekilde büyük camilerde, iki minare arasına ip ya da teller gerilir, mahya ustası da, çoğu zaman zeytinyağ doldurulmuş kandilleri ya da mumlu fenerleri ipin üstüne dizerek istediği dinî yazıyı yazar, hatta resimler yapardı. Tüm ramazan boyu bu kandiller, rüzgâra karşın geceleri pırıl pırıl yanardı. Camilerin elektrikle aydınlatılmaya başlamasından sonrasında, mahyacılık kolaylaştı ve ayrı bir sanat olmaktan çıktı. Kandil yerine renkli elektrik ampulleriyle ve yeni yazıyla mahya kurma geleneği bugün hâlâ sürdürülüyor.
MAHYA a. (fars. mah, ve ar. -iyye; ma- hiyye'den).
1. Ramazan ve kandil gecelerinde camilerde iki minare arasına gerilen ya da üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı, çizilen biçim. (Bk. ansikl. böl.)
2. Mahya oluşturmak, minarelerin arasına ip ya da tel gererek mahya asmak.
*-* inş. iki dam sağrısının en üst noktadaki arakesitinde oluşan ve çatıya düşen suların eğimler yönünde akmasını elde eden çizgi.
*-*iki dam sağrısının karşılaşmış olduğu yerde oluşan, düz ya da eğik çıkıntılı çizgi. || Mahya aşığı, bir çatıda dam örtüsünü taşıyan merteklerin dayandığı üst parça. || Mahya dolgusu, mahyayla kiremitler içinde kalan boşluğu tıkayan harç ya da alçı dolgu. || Mahya kiremidi, bir çatıda mahyayı örtmek için kullanılan oluklu kiremit. || Mahya örtüsü, çatıda mahyayı örten kurşun levha ya da kiremit dizisi. || Alt mahya aşığı, mahya aşığı altına yerleştirilen ve onunla bağlantılı olan yatay ahşap parça.
*-*Teknol. Bir çadırda, ön direğin tepesini arka direğin tepesiyle birleştiren ve çatının, tüm uzunluğu süresince bükülmezlik kazanmasını elde eden metal çubuk.
*-*Ansİkl. Mahya oluşturmak İslam dünyasında daha çok türk kentlerinde yaygın bir anane olarak ortaya çıktı, ilk uygulamanın ne vakit ve nerede başladığı bilinememektedir. Türk tarihçi Ata Bey'in kendi adı ile anılan tarihinde Selim II döneminde (1566-1574) mahya kurulduğu belirtilirse de bu bilgi de kati değildir Başka bir İstanbul'da ilk mahyanın 1617'de Sultanahmet camisi'nde kurulduğunu bildirir. OsmanlI döneminde ilk zamanlar iki ve daha çok minareli camiler yalnızca padişahlar adına yaptırılabildiğinden, mahya da sadece selatin (sultanlar) camilerinde kurulabiliyordu. 1723'te (Takvim üt-tevarih'e bakılırsa 1721'de) çıkarılan bir fermanla birden fazla minareli tüm camilerde mahya kurma zorunluluğu getirildi. Zaman içinde iki minare arasına olduğu benzer biçimde cami içlerindeki uygun bölgelere ve açık havada değişik mekânlara da mahya kuruldu.
Mahyalar yağ ya da mum fenerlerinin iki minare arasına gerilen iplere (ya da tellere) cepheden bakıldığında yazıyla özlü sözler ve çeşitli motifler oluşturabilecek halde ve karşıdan görülebilecek bir düzende yerleştirilmesiyle kurulurdu. Sonraları bu iş için fener yerine elektrik ampulleri kullanılmaya başlandı. Belli bir yetişkinlik ve beceri isteyen mahya kurma işiyle uğraşanlara mahyacı denirdi.
Mahyalara yazılan yazılar çoğu zaman dinsel içerikli olur, ilk zamanlar "Ya Mabut", “Ya Şefîâ€, "Ya Settarâ€, “Ya Kâfi" benzer biçimde Tanrı adları ve sıfatları: “inna fetahnaleke fethan mübina" benzer biçimde dinsel cümleler, "Bismillah", "Maşallah" benzer biçimde sözler; sadaka ve zekâtla ilgili özdeyişler mahyalarda yer alırdı. Birinci Dünya savaşı yıllarında mahyalara "Hübb ül vatan min el-iman†(vatan sevgisi imandan gelir), "Hilali ahmer'i unutma", "Muhacirlere yardım ediniz†benzer biçimde toplumsal içerikli sözler de yazıldı. Cumhuriyetin ilk yıllarında mahyalarda "Hâkimiyet milletindir", "Yaşasın Gazi'miz†benzer biçimde cümleler de görüldü. Günümüzde ramazanın ilk günlerinde “Hoş geldin ramazan", “Allahâ€, "Muhammet" ve Tanrı'nın ad ve sıfatları ve çeşitli dinsel içerikli sözler; ramazan ayının sonuna doğru "Elveda ramazan" vb. sözler yazılmaktadır OsmanlIlar döneminde süsleme öğesi "açık şemsiye", "çiçek', "köşklü kayık", "ayyıldız" ve hatta "tramvay†motifleri olan mahyalar da kurulurdu.
1. Ramazan ve kandil gecelerinde camilerde iki minare arasına gerilen ya da üstüne kandil ya da elektrik ampulleriyle yazılan yazı, çizilen biçim. (Bk. ansikl. böl.)
2. Mahya oluşturmak, minarelerin arasına ip ya da tel gererek mahya asmak.
*-* inş. iki dam sağrısının en üst noktadaki arakesitinde oluşan ve çatıya düşen suların eğimler yönünde akmasını elde eden çizgi.
*-*iki dam sağrısının karşılaşmış olduğu yerde oluşan, düz ya da eğik çıkıntılı çizgi. || Mahya aşığı, bir çatıda dam örtüsünü taşıyan merteklerin dayandığı üst parça. || Mahya dolgusu, mahyayla kiremitler içinde kalan boşluğu tıkayan harç ya da alçı dolgu. || Mahya kiremidi, bir çatıda mahyayı örtmek için kullanılan oluklu kiremit. || Mahya örtüsü, çatıda mahyayı örten kurşun levha ya da kiremit dizisi. || Alt mahya aşığı, mahya aşığı altına yerleştirilen ve onunla bağlantılı olan yatay ahşap parça.
*-*Teknol. Bir çadırda, ön direğin tepesini arka direğin tepesiyle birleştiren ve çatının, tüm uzunluğu süresince bükülmezlik kazanmasını elde eden metal çubuk.
*-*Ansİkl. Mahya oluşturmak İslam dünyasında daha çok türk kentlerinde yaygın bir anane olarak ortaya çıktı, ilk uygulamanın ne vakit ve nerede başladığı bilinememektedir. Türk tarihçi Ata Bey'in kendi adı ile anılan tarihinde Selim II döneminde (1566-1574) mahya kurulduğu belirtilirse de bu bilgi de kati değildir Başka bir İstanbul'da ilk mahyanın 1617'de Sultanahmet camisi'nde kurulduğunu bildirir. OsmanlI döneminde ilk zamanlar iki ve daha çok minareli camiler yalnızca padişahlar adına yaptırılabildiğinden, mahya da sadece selatin (sultanlar) camilerinde kurulabiliyordu. 1723'te (Takvim üt-tevarih'e bakılırsa 1721'de) çıkarılan bir fermanla birden fazla minareli tüm camilerde mahya kurma zorunluluğu getirildi. Zaman içinde iki minare arasına olduğu benzer biçimde cami içlerindeki uygun bölgelere ve açık havada değişik mekânlara da mahya kuruldu.
Mahyalar yağ ya da mum fenerlerinin iki minare arasına gerilen iplere (ya da tellere) cepheden bakıldığında yazıyla özlü sözler ve çeşitli motifler oluşturabilecek halde ve karşıdan görülebilecek bir düzende yerleştirilmesiyle kurulurdu. Sonraları bu iş için fener yerine elektrik ampulleri kullanılmaya başlandı. Belli bir yetişkinlik ve beceri isteyen mahya kurma işiyle uğraşanlara mahyacı denirdi.
Mahyalara yazılan yazılar çoğu zaman dinsel içerikli olur, ilk zamanlar "Ya Mabut", “Ya Şefîâ€, "Ya Settarâ€, “Ya Kâfi" benzer biçimde Tanrı adları ve sıfatları: “inna fetahnaleke fethan mübina" benzer biçimde dinsel cümleler, "Bismillah", "Maşallah" benzer biçimde sözler; sadaka ve zekâtla ilgili özdeyişler mahyalarda yer alırdı. Birinci Dünya savaşı yıllarında mahyalara "Hübb ül vatan min el-iman†(vatan sevgisi imandan gelir), "Hilali ahmer'i unutma", "Muhacirlere yardım ediniz†benzer biçimde toplumsal içerikli sözler de yazıldı. Cumhuriyetin ilk yıllarında mahyalarda "Hâkimiyet milletindir", "Yaşasın Gazi'miz†benzer biçimde cümleler de görüldü. Günümüzde ramazanın ilk günlerinde “Hoş geldin ramazan", “Allahâ€, "Muhammet" ve Tanrı'nın ad ve sıfatları ve çeşitli dinsel içerikli sözler; ramazan ayının sonuna doğru "Elveda ramazan" vb. sözler yazılmaktadır OsmanlIlar döneminde süsleme öğesi "açık şemsiye", "çiçek', "köşklü kayık", "ayyıldız" ve hatta "tramvay†motifleri olan mahyalar da kurulurdu.
Kaynak: Büyük Larousse
Mahya ve Mahyacılık
YORUMLAR