NAHL a. (ar. nahl). Esk. 1. Hurma ağacı. 2. Bir çeşit çalı ya da ağaç. 3. Nahl-bend - NAHLBENT. || Nahl-sitan, nahl-zar, hurmalık, ...
NAHL a. (ar. nahl). Esk.
1. Hurma ağacı.
2. Bir çeşit çalı ya da ağaç.
3. Nahl-bend - NAHLBENT. || Nahl-sitan, nahl-zar, hurmalık, hurma bahçesi. || Nahl-i ergvan, bir lale çeşidi. || Nahl-i meryem. Meryem'in doğum sancıları esnasında altına oturup sıkıca tuttuğu hurma ağacı. || Nahl-i matem, nahl-i muharrem, tabut. || Nahl-i tabut, tabuta konan çelenk, çiçek. || Nahl-i tur, Musa peygamberin üstünde tanrısal nuru görmüş olduğu ağaç.
*Folk. Gelin ya da sünnet alayının önünde taşınan, üstü çeşitli süslerle bezeli, ağaç biçimli süs. (Bk. ansikl. böl.) || Gelin odasına konan üstü çiçek ve meyvelerle süslü ağaç dalı. || Nahl alması, gelin ya da sünnet alayını oluşturacak kişilerin, gideceği yere götürmek suretiyle nahlı, gelin ya da sünnet evinden almaları. (Bazı yörelerde nahlın üstündeki süsler uğurlu sayılır ve hepimiz bu süslerden almak için nahla yaklaşmaya çalışır. Alaydakiler bu tarz şeyleri çaldırmadan nahlı gideceği yere götürmek zorundadır. Bunun için kimsenin nahla yaklaşmasına izin verilmez.) [Mum alması da denir.] || Nahl övmesi, nahl taşınırken söylenen, çoğu zaman gelini ya da sünnet sahibini ve nahlı övücü sözleri olan türküler.
*ANSİKL. Ed. Divan şiirinde sevgilinin boyunun uzun ve muntazam bulunduğunu belirtmek için sözü edilir: "Çemende korkarım üryan kucarlar nahl-i bâlâsın / Diriga ol elifkamet miyan-ı hâra düşmüştür" (Çimenlikte sevgiliyi soyup hurma ağacı benzer biçimde uzun gövdesini kucaklayacaklar diye korkuyorum. Yazık ki o elif benzer biçimde uzun boylu, dikenler arasına düşmüştür)
*Folk. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde, bilhassa Ege bölgesinin gelenekselliğini korumuş olan bazı kesimlerinde nahl, ağaç dallarını çiçekler, yapraklar ve meyvelerle süsleyerek yapılır. Nahl, ağaç dalı biçimli demir bir iskelet üstüne de hazırlanmış olur. Bu demirin üstünde bulunan ve süsleri asmaya yarayan çengellere balmumundan yapılmış insan, hayvan figürleri, meyveler, çiçekler, yaldızlı kâğıtlar, parlak teller vb. asılarak nahl süslenir. Bu halde yapılmış bazı nahlların boylarının 18-20 m'yi aştığı olur. Eskiden bilhassa sultan düğünlerinde ve şehzadelerin sünnetlerinde büyük boyutlu ve kıymetli süslerle bezeli nahllar yapılır ve dolaştırılırdı.
Bazı lar, nahl taşıma geleneğinin Dionysos ayinlerinin kalıntısı bulunduğunu, nahlın erkeklik organını, dolayısıyla üretkenliği ve bereketi simgelediğini öne sürerler. Ege bölgesinin bazı yörelerinde düğün ya da sünnet alaylarının önünde süslü mersin dalları taşıma, ahret' dalı vb. uygulamalar bu geleneğin uzantılarıdır.
1. Hurma ağacı.
2. Bir çeşit çalı ya da ağaç.
3. Nahl-bend - NAHLBENT. || Nahl-sitan, nahl-zar, hurmalık, hurma bahçesi. || Nahl-i ergvan, bir lale çeşidi. || Nahl-i meryem. Meryem'in doğum sancıları esnasında altına oturup sıkıca tuttuğu hurma ağacı. || Nahl-i matem, nahl-i muharrem, tabut. || Nahl-i tabut, tabuta konan çelenk, çiçek. || Nahl-i tur, Musa peygamberin üstünde tanrısal nuru görmüş olduğu ağaç.
*Folk. Gelin ya da sünnet alayının önünde taşınan, üstü çeşitli süslerle bezeli, ağaç biçimli süs. (Bk. ansikl. böl.) || Gelin odasına konan üstü çiçek ve meyvelerle süslü ağaç dalı. || Nahl alması, gelin ya da sünnet alayını oluşturacak kişilerin, gideceği yere götürmek suretiyle nahlı, gelin ya da sünnet evinden almaları. (Bazı yörelerde nahlın üstündeki süsler uğurlu sayılır ve hepimiz bu süslerden almak için nahla yaklaşmaya çalışır. Alaydakiler bu tarz şeyleri çaldırmadan nahlı gideceği yere götürmek zorundadır. Bunun için kimsenin nahla yaklaşmasına izin verilmez.) [Mum alması da denir.] || Nahl övmesi, nahl taşınırken söylenen, çoğu zaman gelini ya da sünnet sahibini ve nahlı övücü sözleri olan türküler.
*ANSİKL. Ed. Divan şiirinde sevgilinin boyunun uzun ve muntazam bulunduğunu belirtmek için sözü edilir: "Çemende korkarım üryan kucarlar nahl-i bâlâsın / Diriga ol elifkamet miyan-ı hâra düşmüştür" (Çimenlikte sevgiliyi soyup hurma ağacı benzer biçimde uzun gövdesini kucaklayacaklar diye korkuyorum. Yazık ki o elif benzer biçimde uzun boylu, dikenler arasına düşmüştür)
*Folk. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde, bilhassa Ege bölgesinin gelenekselliğini korumuş olan bazı kesimlerinde nahl, ağaç dallarını çiçekler, yapraklar ve meyvelerle süsleyerek yapılır. Nahl, ağaç dalı biçimli demir bir iskelet üstüne de hazırlanmış olur. Bu demirin üstünde bulunan ve süsleri asmaya yarayan çengellere balmumundan yapılmış insan, hayvan figürleri, meyveler, çiçekler, yaldızlı kâğıtlar, parlak teller vb. asılarak nahl süslenir. Bu halde yapılmış bazı nahlların boylarının 18-20 m'yi aştığı olur. Eskiden bilhassa sultan düğünlerinde ve şehzadelerin sünnetlerinde büyük boyutlu ve kıymetli süslerle bezeli nahllar yapılır ve dolaştırılırdı.
Bazı lar, nahl taşıma geleneğinin Dionysos ayinlerinin kalıntısı bulunduğunu, nahlın erkeklik organını, dolayısıyla üretkenliği ve bereketi simgelediğini öne sürerler. Ege bölgesinin bazı yörelerinde düğün ya da sünnet alaylarının önünde süslü mersin dalları taşıma, ahret' dalı vb. uygulamalar bu geleneğin uzantılarıdır.
Kaynak: Büyük Larousse
Kur'an-ı Kerim Türkçe Meali ve Tefsiri - Nahl Suresi
Rüyada Nahl Suresini Okumak
YORUMLAR